Қазақстан республикасының білім және ғылым министірлігі

2 НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР

«Өнеркәсіптік экология» осы пәндердің оқу-әдістемелік кешені келесі құжаттардың ұсынымдарынымен және талаптарына сәйкес берілген пән бойынша оқу процесін ұйымдастыру тәртібін белгілейді және жасайды:

- ҚР МЕСТ 3.08.323-2006 ж.

- ҚР МЕСТ 5.04.019-2011 «Бакалавриат. Негізгі түсініктер»

- Типтік оқу бағдарламасы, 10.04.2012 ж. №158 бұйрығы

- СТУ 042-ГУ-4-2013 Университет стандарты «Пәннің оқу-әдістемелік кешенін әзірлеу және рәсімдеудің жалпы талаптары»

-ДП 042-1.01-2013 «Пәннің оқу-әдістемелік кешенінің құрылымы мен мазмұны»

3 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
3.1 Пәннің қысқаша мазмұны

«Өнеркәсіптік экология» пәннің мақсаты мен даму сатылары. «Өнеркәсіптік экология» пәні базалық пәндер циклына жатады. 5В060800 – «Экология» және 5В073000 – «Құрылыс материалдарын, бұйымдарын және конструкцияларын өндіру» мамандығын таңдау бойынша және студенттердің қоршаған ортаны қорғау туралы білімдерін қалыптастыруды қарастырады.

Осы курсты оқуда студенттер өнеркәсіптік экология, қоршаған ортаны қорғаудың заңдылық негіздерімен, атмосфералық ауаны сақтау, су қорларын қорғау, топырақты қорғау, жер қорғауын қорғау, қатерлі және зиянды заттардың қоршаған ортаға деген әсерін азайту немесе жою тәсілдерін, өнеркәсіптік кәсіпорындардың ақаба суларының құрамын және қалыптасу жағдайын, ағынсулар мен су қоймалардағы қатерлі авариялық ластану зоналарының таралуын, өндірістік саладағы қазіргі замандық экологиялық мәселелерімен таныстырылады, сонымен қатар пәнді меңгеру барысында студенттер мемлекеттік стандарттар жүйесімен жұмыс істеуді, әдебиеттерді іздестіру жолдарымен және қауіпсіздік сұрақтарын зерттеу және шешу әдістерімен таныстырылады. «Өнеркәсіптік экология» курсы экология мамандықтары үшін негізгі пәндердің біріне жатады.

3.2 Пәннің мақсаты:

Пәндi оқыту мақсаты: - «Өнеркәсіптік экология» курсын оқу процесінде студенттер инженерлік және өнеркәсіптік экология пәні мен нысанын, табиғи ортаға деген өнеркәсіптік әсер көздерін, табиғи ортанын бұзылу және ластану нышандарын, өнеркәсіптік өндірістегі табиғат ресурстарын қорғау және тиімді пайдалану шараларынмен танысу керек.

Пәннің мақсаты студенттерді тек қана дипломдық жобаны орындауға бағыттау емес, сонымен қатар олардың ой-өрісін өсіру, қажетті есептерді техникалық жолмен өздігімен шешуді үйрету.

3.3 Пәннің міндеті:

Пәннің негізгі міндеттері: өнеркәсіптің (адамның және техногендік нысандарға айналдырған жеке кәсіпорындадан биосфера бөлігіне дейін) табиғатқа және, керісінше, табиғи орта жағдайларының кәсіпорындар мен олардың кешендеріне әсерін қарастыратын пән.

«Өнеркәсіптік экология» өнеркәсіптің (адамның және техногендік нысандарға айналдырған жеке кәсіпорындадан биосфера бөлігіне дейін) табиғатқа және, керісінше, табиғи орта жағдайларының кәсіпорындар мен олардың кешендеріне әсерін қарастыратын пән.
3.4. Пәнді оқу нәтижесі

Бұл пәнді үйрену негізінде 5В060800– «Экология» және 5В073000 – «Құрылыс материалдарын, бұйымдарын және конструкцияларын өндіру» мамандығы бойынша Мемлекеттік жалпыға міндетті стандартқа сәйкес студенттер мыналарды білу тиіс:

өнеркәсіптік кәсіпорындарда құрал-жабдықтарды жұмыс істеу процесінде және авариялар кезінде атмосфераға түсетін зиянды заттарды анықтау әдістерін;

өндірістік саладағы қазіргі замандық экологиялық проблемаларды, қатерлі және зиянды заттардың қоршаған ортаға деген әсерін азайту немесе жою тәсілдерін,

өнеркәсіптік кәсіпорындардың ақаба суларының құрамын және қалыптасу жағдайын, ағынсулар мен су қоймалардағы қатерлі авариялық ластану зоналарының таралуын.

Табиғат ресурстарының бардық түрлерін қорғауды және тиімді пайдалануды қамтамасыз етуші, техникалық тұрғыда мүмкін, экономикалық тұрғыда қажетті, экологиялық тұрғыда негізделген шараларды іске асырудың қажетті тәсілдерін қолдануды,

Кәсіпорындар үшін санитарлық-қорғану зонасының өлшемін анықтауды, құрал-жабдықтар мен түрлі көліктердің экологиялығын етуші шараларды іске асыруды.

• 
  Өнеркәсіптік экологияның теориялық, заңдылық және нормативті-техникалық негіздеріне байланысты сұрақтарды шешуде;
  
• 
  Қоршаған ортаны қорғау шараларын жоспарлау сұрақтарынан.
  

3.5.1 Физика;

3.5.2 Математика;

3.5.3 Экология;

3.5.4 Биология;
3.6 Курстың постреквизиттері:

3.6.1 Арнайы курстер;

Кесте 1

5В073000 – «Құрылыс материалдарын, бұйымдарын және конструкцияларын өндіру»

Кесте 2

5 СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫНА АРНАЛҒАН ТАҚЫРЫПТАРДЫҢ ТІЗІМІ

Кредитттiк жүйеде оқу студентттердiң өз бетiмен жұмыс iстеуге, сонымен қатар үй жұмысын орындауда бiлiм сапасын жетiлдiредi.

Студенттiң оқытушымен жасаған жұмысы – кредиттiк жүйеде оқу формасының бiр түрi.

СӨЖ тақырыптардың тізімі:

5.1. Қоршаған ортаны қорғау туралы ҚР негізгі құқықтық актілері.

5.2. Өнеркәсіптік экологиядағы негiзiгi ұғымдар мен мен анықтамалар.

5.3. ҚР-сының табиғи ресурстары.

5.4. Энергетиканың түрлері

5.5. Альтернативті энергетика көздері.

5.6. Атмосфераның газдық құрамы.

5.7 Ауаны ластаушы көздер

5.8. Атмосфералық ауаны ластаушылар.

5.9. Ауаны таза сақтаудың үйымдық шаралары

5.10 Ластаушы және зиянды газдарты тазалау әдістері.

5.11 Жер бетіндегі көліктердің, әуе және ғарыштық қатынас құралдарының табиғи орталарға әсері.

5.12. Су пайдаланушылықты классификациялау. Су қорларын ластаушы көздер.Топырақты ластаушы көздер.

5.13. Қазба байлықтарды пайдаланушылардың классификациясы.

5.14. Урбоэкология және құрылыс. Ілеспе және қосалқы өнімдерді, қайтара пайдаланатын материалдарды ұқсату.

5.15. Экологиялық қауіпсіздікті және ресурстарды үнемдеуші технологияларды қамтамасыз етуге арналған процестер мен жабдықтар.

6 ПӘН БОЙЫНША ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КАРТА
Кесте 3 – Пән бойынша оқу-әдістемелік карта

Кесте 3

Тақырыбы			Көрнекі құралдар, ОТҚ, плакаттар, зертханалық тақталар	Өз бетімен оқып үйренуге арналған сұрақтар	Бақылау нысаны
дәріс сабақтар	Зертхана-лық сабақтар	Практи-калық сабақтар
1	2	3	4	5	6
Өнеркәсіптік экологияның мәселелері мен міндеттері. Өндірістер мен өндірістік кешендердің қызметіне табиғат жағдайларының әсер етуі.			Глоссарий Плакаттар, әдістемелік нұсқау		ауызша сұрау
Өнеркәсіптік ластанудың классификациясы және қоршаған ортаның ластануларының негізгі көрсеткіштер.	ҚР-сының табиғи ресурстары Табиғи ортаны қорғау заңдары.		Әдістемелік нұсқау слайдтер		ауызша сұрау
Энергетиканың түрлері. Өнеркәсіптің атмосфераның ластануы.	Биосфера объектілерінің өндірістік ластануы. Өнеркәсіптің атмосфераның ластануы.		Әдістемелік нұсқау слайдтер		ауызша сұрау Зерт. жұмыстың есебі
Газ және шаң түріндегі шығырылымдардың тазарту. Санитарлық қорғаныш аймақтары.	Газ және шаң түріндегі шығырылымдардың тазарту. .		Әдістемелік нұсқау, слайдтер, плакаттар		ауызша сұрау Зерт. жұмыстың есебі
Жер бетіндегі көліктердің, әуе және ғарыштық қатынас құралдарының табиғи орталарға әсері.			плакаттар		ауызша сұрау
Су пайдаланушылықты классификациялау. Жер беті және жерасты суларын ластаушы көздер, суларды тазарту тәсілдері.	Антропогендік салмақты нормалауды экологиялық тұрғыдан қарастыру. Жер беті және жерасты суларын ластаушы көздер, суларды тазарту тәсілдері.		Әдістемелік нұсқау, Слайдтер, плакаттар		Зерт. жұмыстың есебі
Атмосфералық ауаны, су және топырақ ресурстарын қорғау шаралары.			Слайдтер, плакаттар		ауызша сұрау
Қазба байлықтарды пайдаланушылардың классификациясы. Қазба байлықтарды өндірудің қоршаған ортаға әсері.			Слайдтер, плакаттар		ауызша сұрау
Радиоактивтік ластанулар және радиоактивті қалдықтарды залалсыздандыру. Урбоэкология және құрылыс. Ілеспе және қосалқы өнімдерді, қайтара пайдаланатын материалдарды ұқсату.			Слайдтер, плакаттар		Зерт. жұмыстың есебі ауызша сұрау
Өнеркәсіп мекемелерінің экологиялық паспорты. Экологиялық қауіпсіздікті және ресурстарды үнемдеуші технологияларды қамтамасыз етуге арналған процестер мен жабдықтар.	Өнеркәсіп мекемелерінің экологиялық паспорты.		Слайдтер, плакаттар		ауызша сұрау
Коллоквиум					Тесттік бақылау

7 ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТПЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУДІҢ КАРТАСЫ

Оқулықтардың, оқу-әдістемелік құралдардың атауы	Даналардың саны	Студенттердің саны	Қамтамасызетулі пайызы
1	2	3	4
ҚР Экологиялық Кодексі, Алматы, 2007 ж.	Электр	10	100
Асқарова, Ұ.Б. Экология және қоршаған ортаны қорғау .-А.,2005	Электр	10	100
Жақбасова А.Ж., Саинова Г.Ә. Экология Алматы, 2003- 290 б.	10	10	100
Оспанова Г.С.Бозшатаева Г.Т. Экология. Алматы: Экономика,2002.-403 б.	10	10	100
Экология және тұрақты даму: оқулық / М.С.Тонкопий, Г.С.Сатбаева, Н.П.Ишкулова, Н.М.Анисимова.- Алматы: Дәуір, 2011.	10	10	100
Экология: оқу құралы / Ф.Қ.Иштаева, Л.Г.Костарева, Ш.С.Набидоллина.- Астана:, 2008.	10	10	100
Гарин В.М., Кленова И.А., Колесников В.И. Промышленная экология. Учебник для вузов.-М.:изд.»Маршрут», 2005, 328 с.	5	10	50
Калыгин В.Г. Промышленная экология.– М.: Издательский центр «Академия», 2006. -239 с.	10	10	100
Панин М.С. Экология Казахстана: учебник для вузов.-Семипалатинск, 2005.	10	10	100
Сарсембенова О.Ж. Исследование закономерностей антропогенного загрязнения атмосферы промышленного города и разработка комплекса меропиятий по его предупреждению (на примере города Семипалатинска) // Диисертация на соискание ученой степени кандидата техн.наук по специальности 11.00.11 – охрана окржающей среды и рациональное использование природных ресурсов, Российская Федерация, Оренбург, 1998 г.- 179 с.	элект ронды	10	100
ҚР Жер, Су, Топырақ Кодексі, Алматы, 2003 ж.	электр	10	100
Арустамов Э.А. Безопасность жизнедеятельности. Высшая школа, Москва, 1999-304 с.	15	10	100

8 ӘДЕБИЕТ

8.1 Негізгі
8.1.1. ҚР Конституциясы, Алматы, 1995 ж.

8.1.2. ҚР Экологиялық Кодексі, Алматы, 15.05.2007 ж.

8.1.3 ҚР Орман Кодексі, Алматы, 2003 ж.

8.1.4. ҚР Жер Кодексі, Алматы, 2003 ж.

8.1.5. ҚР Су Кодексі, Алматы, 2003 ж.

8.1.6. Асқарова, Ұ.Б. Экология және қоршаған ортаны қорғау .-А.,2005

8.1.7. Жақбасова А.Ж., Саинова Г.Ә. Экология Алматы, 2003- 290 б.

8.1.8. Оспанова Г.С.Бозшатаева Г.Т. Экология. Алматы: Экономика,2002.-403 б.

8.1.9. Экология және тұрақты даму: оқулық / М.С.Тонкопий, Г.С.Сатбаева, Н.П.Ишкулова, Н.М.Анисимова.- Алматы: Дәуір, 2011.

8.1.10. Экология: оқу құралы / Ф.Қ.Иштаева, Л.Г.Костарева, Ш.С.Набидоллина.- Астана:, 2008.

8.1.11. Гарин В.М., Кленова И.А., Колесников В.И. Промышленная экология. Учебник для вузов.-М.:изд.»Маршрут», 2005, 328 с.

8.1.12. Сарсембенова О.Ж.Исследование закономерностей антропогенного загрязнения атмосферы промышленного города и разработка комплекса меропиятий по его предупреждению (на примере города Семипалатинска) // Диссертация на соискание ученой степени кандидата техн.наук по специальности 11.00.11 – охрана окржающей среды и рациональное использование природных ресурсов, Российская Федерация, Оренбург, 1998 г.- 179 с.

8.1.13.Панин М.С. Экология Казахстана: учебник для вузов.-Семипалатинск, 2005.

8.1.14. Калыгин В.Г. Промышленная экология.– М.: Издательский центр «Академия», 2006. -239 с..

8.2 Қосымша әдебиеттер

8.2.1. Жатқанбаев Ж.Ж. Экология негіздері . – А., 2004.

8.2.2.Экологический энциклопедический словарь. 2004.

8.2.3. Луканин В.Н., Трофименко Ю.В.Промышленно-транспортная экология. - М.:Высшая школа, 2001, - 273 с.

8.2.4. Белов С.В. Охрана окружающей среды.-М.Высшая школа, 1991.

8.2.5.Мазур И.И., Молдаванов О.И. Курс инженерной экологии.-М.:Высшая школа, 1999.-447 с.

8.2.6. Родионов А.И., Клушин В.Н., Торочешников Н.С. Техника защиты окружающей среды.М.:Химия, 1989.

8.2.7.Инструкция по инвентаризации выбросов загрязняющих веществ в атмосферу. ГОСТ 17.2.1.04-77

8.2.8. Песпамятнов Г.П., Кротов Ю.А. Предельно допустимые концентрации химических веществ в окружающей среде, Л.: Химия, 1985.-453 с

8.2.9.Наркевич И.П. Классификация промышленных отходов //Хим.пром.1980.-№4.С.51-54.

8.2.10. Наркевич И.П.,Печковский В.В. Утилизация осадков сточных вод.Л.: Стройиздат, 1989.

8.2.11. Краснобородько И.Г. Деструктивная очистка сточных вод от красителей. Л.:Химия, 1988.

8.2.12. Арустамов Э.А. Безопасность жизнедеятельности. Высшая школа, Москва, 1999-304 с.

8.2.13. Инженерная экология /Под ред.В.Т.Медведева.-М.: Гардарики, 2002.-687с.

8.2.14. Голик В.И., Алборов И.Д. Охрана окружающей среды утилизацией отходов горного производства.М.: Недра, 1995.-126 с.

8.2.15. Ливчак И.Ф. «Инженеру об охране окружающей среды». М. Стройиздат., 1981.

8.2.16. ГОСТ 17.1.1.01-77 Охрана природы. Атмосфера. Источники и метеорологические факторы загрязнения, промышленные выбросы.Термины и определения.

8.2.17. ГОСТ 17.2.1.03-84 Охрана природы. Гидросфера. Использование и охрана вод. Основные термины и определения.

8.2.18. ГОСТ 25 1 51-82 Водоснабжение.Термины и определения.

8.2.19.ГОСТ 17.0.0.02-79 (1980) Охрана природы. Метрологическое обеспечение контроля загрязнения атмосферы, поверхностных вод и почвы. Основные положения.

8.2.20. ГОСТ 17.1.3.13-86 Охрана природы. Гидросфера. Общие требования к охране вод.

8.2.21. ГОСТ 17.2.3.02-78 Охрана природы. Атмосфера. Правила установления допустимых выбросов вредных веществ промышленными предприятиями.

8.2.22. ГОСТ 17.0.0.01-76 (с изм.1979) Система стандартов в области охраны природы и улучшения использования природных ресурсов. Основные положения.

8.2.23.ГОСТ 17.0.0.04-90 (1998) Охрана природы. Экологический паспорт промышленного предприятия. Основные положения.

8.2.24. Туровский И.С. Обработка осадков сточных вод.М.: Стройиздат, 1988.

8.2.25. Утилизация твердых отходов: в 2 том.: Пер.с англ./Ред.Д.Вилсон.-М.:Стройиздат, 1982.-т.1-336 с, т.2-348 с.

7.2.26 Охрана окружающей среды. Учебник. /Автор составитель А.С. Степановских/.- М.: Юнити – Дана, 2000

7.2.27 www.zapovednik.com

7.2.28. www.geosite.com

7.2.29. http:// www.buriatia.ru

7.2.30. http:// www.rambler.ru – поисковый семблер

жүктеу/скачать 207.05 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: