Қазақстан Республикасының Еңбек кодексі

(2013.04.02. берілген өзгерістер мен толықтыруларымен)

ҚР Еңбек кодексін қолданысқа енгізу туралы 2007 жылғы 15 мамырдағы № 252-III ҚР Заңын қараңыз

ҚР 2007.19.12. № 9-ІV Заңымен (2008 ж. 1 қаңтарда қолданысқа енді) (бұр.ред.қара); 2009.07.12. № 222-ІV ҚР Заңымен (бұр.ред.қара); 2012.13.02. № 553-IV ҚР Заңымен (бұр.ред.қара); 2012.17.02. № 566-ІV ҚР Заңымен (бұр.ред.қара); 2012.05.07. № 30-V ҚР Заңымен (бұр.ред.қара); 2013.04.02. № 75-V ҚР Заңымен (бұр.ред.қара) мазмұн өзгертілді

ЖАЛПЫ БӨЛІМ

2-бап. Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасы

3-бап. Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасының мақсаты мен міндеттері

4-бап. Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасының принциптері

5-бап. Еңбек саласындағы құқықтардың шектелуіне жол бермеу

6-бап. Еңбек бостандығы

7-бап. Еңбек саласындағы кемсітушілікке тыйым салу

8-бап. Мәжбүрлі еңбекке тыйым салу

9-бап. Осы Кодекстің қолданылу аясы

10-бап. Еңбек шарттары, әлеуметтік әріптестік тараптарының келісімдері, ұжымдық шарттар, жұмыс берушінің еңбек саласындағы актілері

11-бап. Жұмыс берушінің актілері

12-бап. Жұмыс берушінің актілерін шығару кезінде қызметкерлер өкілдерінің пікірін ескеру немесе олармен келісу тәртібі

13-бап. Осы Кодексте белгіленген мерзімдерді есептеу

14-бап. Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасын бұзғаны үшін жауаптылық

2-тарау. Мемлекеттік органдардың еңбек қатынастарын реттеу саласындағы құзыреті

16-бап. Еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік органның еңбек қатынастарын реттеу саласындағы құзыреті

17-бап. Еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік органның аумақтық бөлімшелерінің еңбек қатынастарын реттеу саласындағы құзыреті

18-бап. Жергілікті атқарушы органдардың еңбек қатынастарын реттеу саласындағы құзыреті

3-тарау. Еңбек қатынастарының субъектілері. Еңбек қатынастарының туындау негіздері

20-бап. Еңбек қатынастарының туындау негіздері

21-бап. Белгіленген квота есебіне жіберілген азаматтармен еңбек шартын жасасу

22-бап. Қызметкердің негізгі құқықтары мен міндеттері

23-бап. Жұмыс берушінің негізгі құқықтары мен міндеттері

 

ЕРЕКШЕ БӨЛІМ

25-бап. Еңбек шартын жасасу кезіндегі құқықтар мен мүмкіндіктер теңдігінің кепілдіктері

26-бап. Еңбек шартын жасасуға қойылатын шектеулер

27-бап. Еңбек шартының шарттардың өзге түрлерінен ерекшелігі

28-бап. Еңбек шартының мазмұны

29-бап. Еңбек шартының мерзімі

30-бап. Еңбек шартын жасасуға жол берілетін жас мөлшері

31-бап. Еңбек шартын жасасуға қажетті құжаттар

32-бап. Еңбек шартын жасасу, өзгерту және толықтыру тәртібі

33-бап. Жұмысқа қабылдауды ресімдеу

34-бап. Қызметкердің еңбек қызметін растайтын құжаттар

35-бап. Еңбек кітапшасы

36-бап. Еңбек шартындағы сынақ мерзімі туралы талап

37-бап. Жұмысқа қабылдау кезіндегі сынақ нәтижесі

38-бап. Еңбек шарты қолданылуының басталуы

39-бап. Еңбек шартының жарамсыздығы

40-бап. Еңбек шартында келісілмеген жұмысты орындауға тыйым салу

41-бап. Қызметкерді басқа жұмысқа ауыстыру

42-бап. Қызметкерді жұмыс берушімен бірге басқа жерге ауыстыру

43-бап. Өндірістік қажеттілік жағдайында басқа жұмысқа уақытша ауыстыру

44-бап. Бос тұрып қалу жағдайында басқа жұмысқа уақытша ауыстыру

45-бап. Денсаулық жағдайы бойынша басқа жұмысқа уақытша ауыстыру

46-бап. Қызметкерді басқа жұмысқа ауыстыруды шектеу

47-бап. Қызметкерді басқа жұмыс орнына ауыстыру. Лауазым (жұмыс) атауының өзгеруі

48-бап. Еңбек жағдайларының өзгеруі

49-бап. Жұмыс берушінің атауы, ведомстволық тиесілігі өзгерген, мүлкінің меншік иесі ауысқан немесе жұмыс беруші қайта құрылған кездегі еңбек қатынастары

50-бап. Жұмыстан шеттету

51-бап. Еңбек шартын тоқтату негіздері

52-бап. Тараптардың келісімі бойынша еңбек шартын бұзу

53-бап. Мерзімінің аяқталуына байланысты еңбек шартын тоқтату

54-бап. Жұмыс берушінің бастамасы бойынша еңбек шартын бұзудың негіздері

55-бап. Жұмыс берушінің бастамасы бойынша еңбек шартын бұзу мүмкіндіктерін шектеу

56-бап. Жұмыс берушінің бастамасы бойынша еңбек шартын бұзу тәртібі

57-бап. Қызметкердің бастамасы бойынша еңбек шартын бұзу

58-бап. Тараптардың еркінен тыс мән-жайлар бойынша еңбек шартын тоқтату тоқтату негіздері

59-бап. Қызметкер еңбек қатынастарын жалғастырудан бас тартқан кезде еңбек шартын тоқтату тоқтату негіздері

60-бап. Қызметкердің сайланбалы жұмысқа (лауазымға) ауысуына немесе оның лауазымға тағайындалуына байланысты еңбек шартын бұзу

61-бап. Еңбек шартын жасасу талаптарының бұзылуы салдарынан еңбек шартын тоқтату тоқтату негіздері

62-бап. Еңбек шартының тоқтатылуын ресімдеу

63-бап. Еңбек кітапшасын және еңбек қызметіне

5-тарау. Қызметкердің жеке деректерін қорғау

65-бап. Қызметкердің жеке деректерін өңдеуге қойылатын талаптар

66-бап. Қызметкердің жеке деректерін сақтау

67-бап. Қызметкердің жеке деректерін беру

68-бап. Қызметкердің жұмыс берушіде сақталатын жеке деректерін қорғауды қамтамасыз ету мақсатындағы құқықтары

 

6-тарау. Еңбек тәртіптемесі. Еңбек тәртібі

70-бап. Еңбек тәртібін қамтамасыз ету

71-бап. Еңбегі үшін көтермелеу

72-бап. Тәртіптік жазалар

73-бап. Тәртіптік жазаларды қолдану және оған шағым жасау тәртібі

74-бап. Тәртіптік жазаларды белгілеу мерзімі

75-бап. Тәртіптік жазаның қолданылу мерзімі

 

7-тарау. Жұмыс уақыты

77-бап. Жұмыс уақытының қалыпты ұзақтығы

78-бап. Қызметкерлердің жекелеген санаттары үшін жұмыс уақытының қысқартылған ұзақтығы

79-бап. Толық емес жұмыс уақыты

80-бап. Толық емес жұмыс уақытындағы жұмыс жағдайлары

81-бап. Жұмыс аптасының түрлері

82-бап. Күнделікті жұмыстың (жұмыс ауысымының) ұзақтығы

83-бап. Күнделікті жұмысты (жұмыс ауысымын) бөліктерге бөлу

84-бап. Ауысымдық жұмыс

85-бап. Икемді жұмыс уақыты режиміндегі жұмыс

86-бап. Жұмыс уақытының жиынтық есебі

87-бап. Түнгі уақыттағы жұмыс

88-бап. Үстеме жұмысқа тартуды шектеу

89-бап. Үстеме жұмыстардың шекті саны

90-бап. Қызметкерлердің келісімінсіз үстеме жұмыстарға жол берілетін ерекше жағдайлар

91-бап. Жұмыс уақытын есепке алуды жүргізу тәртібі

8-тарау. Тынығу уақыты

93-бап. Тынығуға және тамақтануға арналған үзіліс

94-бап. Ауысымішілік және арнаулы үзілістер

95-бап. Күнделікті (ауысымаралық) тынығудың ұзақтығы

96-бап. Демалыс күндері

97-бап. Демалыс және мереке күндеріндегі жұмыс

98-бап. Қызметкердің келісімінсіз демалыс және мереке күндері жұмысқа тартудың ерекше жағдайлары

99-бап. Қызметкерлерді демалыс және мереке күндері жұмысқа тартуды ресімдеу

100-бап. Демалыс түрлері

101-бап. Жыл сайынғы негізгі ақылы еңбек демалысының ұзақтығы

102-бап. Жыл сайынғы ақылы қосымша еңбек демалыстары

103-бап. Жыл сайынғы ақылы еңбек демалысының ұзақтығын есептеу

104-бап. Жыл сайынғы ақылы еңбек демалысына құқық беретін жұмыс стажын есептеу

105-бап. Жыл сайынғы ақылы еңбек демалыстарын беру тәртібі

106-бап. Жыл сайынғы ақылы еңбек демалыстарын беру кезеңін айқындау

107-бап. Жыл сайынғы ақылы еңбек демалыстарын беру кезектілігі

108-бап. Жыл сайынғы ақылы еңбек демалысын ауыстырудың жағдайлары мен тәртібі

109-бап. Жыл сайынғы ақылы еңбек демалысынан шақыртып алу

110-бап. Еңбек шарты тоқтатылған кезде пайдаланылмаған жыл сайынғы ақылы еңбек демалысы үшін өтемақы төлемі

111-бап. Жалақы сақталмайтын демалыс

112-бап. Оқу демалысы

113-бап. Баланы (балаларды) тууға, жаңа туған баланы (балаларды) асырап алуға байланысты демалыстар

114-бап. Демалысты ресімдеу

9-тарау. Еңбекті нормалау

116-бап. Еңбек нормалары

117-бап. Жаңа еңбек нормаларын әзірлеу, енгізу, қолданыстағы еңбек нормаларын ауыстыру және қайта қарау

118-бап. Еңбек нормаларын әзірлеуге қойылатын талаптар

119-бап. Еңбекті нормалауды реттеудің ерекшеліктері

10-тарау. Еңбекке ақы төлеу

121-бап. Жалақының мөлшері

122-бап. Жалақының ең төменгі мөлшерін белгілеу

123-бап. Еңбекке сағаттық ақы төлеу

124-бап. Жалақыны индекстеу

125-бап. Еңбекке ақы төлеуді ұйымдастыру

126-бап. Еңбекке ақы төлеу жүйелері

127-бап. Үстеме жұмысқа ақы төлеу

128-бап. Мереке және демалыс күндеріндегі жұмысқа ақы төлеу

129-бап. Түнгі уақыттағы еңбекке ақы төлеу

130-бап. Әр түрлі біліктілік жұмыстарын орындаған кезде еңбекке ақы төлеу

131-бап. Лауазымдарды қоса атқару (қызмет ету аймағының кеңеюі) және уақытша болмаған қызметкердің міндеттерін орындау кезінде еңбекке ақы төлеу

132-бап. Жаңа өндірістерді (өнімдерді) игеру кезінде еңбекке ақы төлеу

133-бап. Бос тұрып қалу уақытына ақы төлеу

134-бап. Жалақы төлеудің тәртібі мен мерзімдері

135-бап. Жалақы төленетін орын

136-бап. Қызметкердің орташа айлық жалақысын есептеу

137-бап. Жалақыдан ұстап қалу

138-бап. Қызметкердің қайтыс болуына байланысты алынбаған жалақыны беру

 

10-1-тарау. Ұлттық біліктілік жүйесі

138-2-бап. Ұлттық біліктілік жүйесінің құрылымы

138-3-бап. Ұлттық біліктілік шеңбері

138-4-бап. Салалық біліктілік шеңберлері

138-5-бап. Кәсіби стандарттар

138-6-бап. Мамандардың кәсіби даярлығын бағалау және біліктілік сәйкестігін растау

11-тарау. Кәсіптік даярлау, қайта даярлау және біліктілікті арттыру

140-бап. Жұмыс берушінің даярлау, қайта даярлау және біліктілікті арттыру жөніндегі құқықтары мен міндеттері

141-бап. Жұмыс берушінің жолдамасы бойынша білім беру ұйымдарында кәсіптік даярлау, қайта даярлау және біліктілікті арттыру

142-бап. Ұйымда қызметкерлерді кәсіптік даярлау, қайта даярлау және олардың біліктілігін арттыру

143-бап. Қызметкерлердің кәсіптік даярлау, қайта даярлау және біліктілікті арттыру жөніндегі құқықтары мен міндеттері

144-бап. Оқыту шартының мазмұны

12-тарау. Жұмысқа орналастыру

146-бап. Азаматтардың жұмысқа орналасу саласындағы құқықтары

147-бап. Жұмыс берушінің жұмысқа орналастыру кезіндегі құқықтары мен міндеттері

148-бап. Еңбек делдалдығы

13-тарау. Кепілдіктер мен өтемақы төлемдері

150-бап. Медициналық тексеруге жіберілетін қызметкерлер үшін кепілдіктер

151-бап. Донор болып табылатын қызметкерлер үшін кепілдіктер

152-бап. Іссапарларға жіберілетін қызметкерлер үшін кепілдіктер мен өтемақы төлемдері

153-бап. Қызметкерді жұмыс берушімен бірге басқа жерге ауыстыру кезіндегі кепілдіктер мен өтемақы төлемдері

154-бап. Экологиялық зілзала және радиациялық қатер аймақтарында еңбек қызметін жүзеге асыратын қызметкерлерге берілетін кепілдіктер

155-бап. Қызметкердің жеке мүлкін жұмыс берушінің мүддесіне пайдалануға байланысты өтемақы төлемдері

156-бап. Жұмысы жолда өтетін немесе жүріп-тұру сипаты бар не қызмет ету учаскелері шегіндегі қызметтік сапарлармен байланысты болатын жағдайларда қызметкерлерге өтемақы төлемдері

157-бап. Жұмысынан айрылуына байланысты берілетін өтемақы төлемдері

158-бап. Далалық жабдықталым ақшасын төлеудің тәртібі мен шарттары

159-бап. Қызметкерлерге жұмыс берушінің қаражаты есебінен әлеуметтік жәрдемақылар төлеу

 

14-тарау. Еңбек шарты тараптарының материалдық жауапкершілігі

161-бап. Еңбек шарты тарапының залал (зиян) келтіргені үшін материалдық жауапкершілігі басталатын жағдайлар

162-бап. Жұмыс берушінің қызметкерге оны еңбек ету мүмкіндігінен заңсыз айыру арқылы келтірілген залал үшін материалдық жауапкершілігі

163-бап. Қызметкердің мүлкіне келтірілген залал үшін жұмыс берушінің материалдық жауапкершілігі

164-бап. Қызметкердің өміріне және (немесе) денсаулығына келтірілген зиян үшін жұмыс берушінің материалдық жауапкершілігі

165-бап. Қызметкердің жұмыс берушіге залал келтіргені үшін материалдық жауапкершілігі

166-бап. Қызметкердің материалдық жауапкершілігінің шегі

167-бап. Қызметкердің жұмыс берушіге келтірілген залал үшін толық материалдық жауапкершілікте болу жағдайлары

168-бап. Толық жеке және ұжымдық (ортақ) материалдық жауапкершілік туралы шарттар

169-бап. Еңбек шарты тараптарының келтірілген залалды (зиянды) өтеу тәртібі

15-тарау. Жеке еңбек дауларын қарау

171-бап. Келісу комиссиясын құру және оның жұмысын ұйымдастыру

172-бап. Жеке еңбек дауларын қарау жөніндегі органдарға жүгіну мерзімі

173-бап. Еңбек даулары жөніндегі келісу комиссиясының құзыреті

174-бап. Еңбек дауларын келісу комиссиясында қарау тәртібі

175-бап. Келісу комиссиясының шешім қабылдау тәртібі және оның мазмұны

176-бап. Келісу комиссиясының шешімдерін орындау

177-бап. Жеке еңбек дауын қарау жөніндегі органның қызметкерді жұмысына қайта алдыртуы

3-Бөлім. Қызметкерлердің жекелеген санаттарының еңбегін реттеу ерекшеліктері

179-бап. Он сегіз жасқа толмаған қызметкерлердің еңбегін пайдалануға тыйым салынатын жұмыстар

180-бап. Он сегіз жасқа толмаған қызметкерлерді міндетті медициналық тексерулер

181-бап. Он сегіз жасқа толмаған қызметкерлер үшін жұмыс уақытының ұзақтығы

182-бап. Он сегіз жасқа толмаған қызметкерлер үшін еңбекке ақы төлеу және өндірім нормалары

183-бап. Он сегіз жасқа толмаған қызметкерлердің еңбек және тынығу режимінің ерекшеліктері

184-бап. Он сегіз жасқа толмаған қызметкерлердің материалдық жауапкершілігін шектеу

17-тарау. Әйелдердің және отбасылық міндеттері бар өзге адамдардың еңбегін реттеу ерекшеліктері

186-бап. Әйелдердің еңбегін пайдалануға тыйым салынатын жұмыстар

187-бап. Әйелдердің және отбасылық міндеттері бар басқа да адамдардың еңбегі мен тынығу режимінің ерекшеліктері

188-бап. Баланы тамақтандыруға арналған үзілістер

189-бап. Әйелдерге және отбасылық міндеттері бар басқа да адамдарға толық емес жұмыс уақытын белгілеу

190-бап. Жүкті әйелдерге жұмыс уақытының жиынтық есебін қолдануды шектеу

191-бап. Жүкті әйелдерді басқа жұмысқа уақытша ауыстыру

192-бап. Жыл сайынғы демалыс кезектілігін белгілеу кезінде әйелдерге берілетін кепілдік

193-бап. Жүктілікке және босануға байланысты демалыс

194-бап. Жаңа туған балаларды асырап алған қызметкерлерге берілетін демалыс

194-1-бап. Жүктілікке және босануға байланысты демалысқа, жаңа туған баланы (балаларды) асырап алған қызметкерлерге берілетін демалысқа ақы төлеудің ерекшеліктері

195-бап. Балалардың күтіміне байланысты жалақы сақталмайтын демалыс

18-тарау. Қоса атқаратын жұмыс істейтін қызметкерлердің еңбегін реттеудің ерекшеліктері

197-бап. Қоса атқаратын жұмыс туралы еңбек шартын жасасуға қажетті қосымша құжаттар

198-бап. Қоса атқаратын жұмыс кезіндегі жұмыс уақытының ұзақтығы

199-бап. Қоса атқаратын жұмыс кезіндегі жыл сайынғы ақылы еңбек демалысы 

200-бап. Қоса атқаратын жұмыс туралы еңбек шартын жасасуды шектеу

201-бап. Қоса атқаратын жұмыс туралы еңбек шартын жұмыс берушінің бастамасы бойынша бұзудың қосымша негіздері

19-тарау. Ауыр жұмыстарда, еңбек жағдайлары зиянды (ерекше зиянды) және (немесе) қауіпті жұмыстарда істейтін қызметкерлердің еңбегін реттеудің ерекшеліктері

203-бап. Жыл сайынғы ақылы қосымша еңбек демалысы 

204-бап. Ауыр жұмыстарда, еңбек жағдайлары зиянды (ерекше зиянды) және (немесе) қауіпті жұмыстарда істейтін қызметкерлердің еңбегіне ақы төлеу 

205-бап. Салауатты және қауіпсіз еңбек жағдайларын қамтамасыз ету 

20-тарау. Маусымдық жұмыстарда істейтін қызметкерлердің еңбегін реттеу ерекшеліктері

207-бап. Маусымдық қызметкерлермен еңбек шартын жасасу ерекшеліктері 

208-бап. Маусымдық жұмыстарда істейтін қызметкерлермен еңбек шартын жұмыс берушінің бастамасы бойынша бұзудың қосымша негіздері

209-бап. Маусымдық жұмыстарда істейтін қызметкерлермен еңбек шартын бұзу тәртібінің ерекшеліктері

21-тарау. Вахталық әдіспен жұмыс істейтін қызметкерлердің еңбегін реттеу ерекшеліктері

211-бап. Вахталық әдіспен жұмыс істеуге қойылатын шектеулер

212-бап. Вахтаның ұзақтығы 

213-бап. Вахталық әдіспен жұмыс істеу кезінде жұмыс уақытын және тынығу уақытын есепке алу

22-тарау. Үй қызметкерлерінің еңбегін реттеу ерекшеліктері