«Қазақстан тарихы және әлеуметтік-қоғамдық пәндер» кафедрасы
жүктеу/скачать 32.22 Kb.
|
|
«Қазақстан тарихы және әлеуметтік-қоғамдық пәндер» кафедрасы Эссе Тақырыбы: Психология менің өмірімде және кәсібімде Орындаған: Әбдімәулен Н.Ә. Тобы: В-ЖМҚА 04-22 Қабылдаған: Еркінбекова Ә.С. Шымкент 2023ж Психология - белгілі бір психикалық процестердің қалыптасу, даму, пайда болу, қалыптасу ерекшеліктерін зерттейтін ғылым. Олардың арасында сезім, есте сақтау, ойлау, қабылдау, сөйлеу және басқалары бар. Бұл сондай-ақ мотивация, сезім, эмоциялар сияқты белгілі, ең көп кездесетін психикалық жағдайларды зерттейтін ғылым. Осы ғылымның көмегімен біз психикалық қасиеттерді, мысалы, мінез, темперамент, қабілеттер мен бейімділік сияқты толығырақ зерттей аламыз. Бірінші «психология менің өмірімде» тақырыбын қарастырайық. Мысалы мен отбасыммен,құрбыларыммен,жалпы адаммен әңгіме кезі болсын,пікірталас кезі болсын психологиялық анализ жасап отырамын. «Ол адамның көңіл күйі қандай?», «Не ойлап жатыр» деген сияқты сұрақтарды өзіме қойып,сол адам туралы мәлемет жинап,анализ жасаймын.Жалпы айтқанда,сол адаммен қарым-қатынасты жақсарту үшін адамды психологиялық тұрғыда зерттеймін. Психология біздің қоғамдағы барлық кәсіптердің ажырамас бөлігі деп санауға болады. Ал енді «психология менің кәсібімде» тақырыбын қарастырайық.Адамның өміріндегі маңызды кезеңдердің бірі – ол жоғарғы орын оқу орнын аяқтап, дипломын алып жұмысқа орналасуы. Мамандықтардың түрлері саусақпен санарлық емес. Кейбір мамандықтардың қоятын белгілі бір психологиялық-физиологиялық талаптары болады. Яғни сенің бұл мамандыққа деген жарамдылығыңда тексереді. Міне психология адамның өмір жағдайларына қаншалықты дайындығын, бейімділігін тексеруде өте қажет екен. Адам денсаулығына жан-жақты қарау үшін дәрігерге терең медициналық және биологиялық біліммен қатар адамның психикалық жай-күйін де терең білу қажет. Диагностикалық және емдеу жұмысы процесінде ол қалыпты және патологиялық жағдайларда психикалық құбылыстардың барлық аспектілерін танып, психикалық және соматикалық байланыстарды анықтап, денсаулық пен ауруға психосоматикалық көзқарасты қолдана білуі керек. Бұл талап сонымен қатар Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының (ДДҰ) денсаулық анықтамасынан (1946 ж.) аурудың немесе кемістіктің болмауы ғана емес, толық физикалық, психикалық және әлеуметтік салауаттылық жағдайы ретінде туындайды. Осылайша, физикалық денсаулықты қалпына келтіру ғана емес, сонымен қатар пациенттің оңтайлы психологиялық және әлеуметтік қызметін қамтамасыз ету қажет. Биопсихоәлеуметтік тәсіл барлық ауруларға қолданылады, өйткені кез келген ауру адамның психологиялық тепе-теңдігін және әлеуметтік қызметін бұзады. Бұл әсіресе созылмалы соматикалық және психикалық аурулар, психосоматикалық бұзылулар және невроздар үшін маңызды. Бейімделген психикалық белсенділік адамның денсаулығын қамтамасыз ететін және қалпына келу жылдамдығы мен сапасын анықтайтын ең маңызды фактор болып табылады. Дәрігер жұмысында жеке тұлғаға қатысты негізгі психологиялық тәсілдерді білу өте қажет, олар концептуалды негіздерінде айтарлықтай ерекшеленеді. Пациенттерді емдеу немесе олардың мінез-құлқын түзету мақсатындағы әртүрлі психологиялық әсерлер әртүрлі теориялық тәсілдерге негізделген. Кез келген ауруды емдеу процесі науқастың жеке басына, дәрігердің жеке басына және қолданылатын емдеу әдістеріне байланысты бірқатар психологиялық құбылыстармен бірге жүреді. Дәрігердің емдеудің психологиялық факторларын есепке алу қабілеті терапияның тиімділігін тереңірек бағалауға және аурудың болжамын жасауға мүмкіндік береді. Медициналық психология психосоматика мәселелерін зерттейді, ауруларды диагностикалауда, емдеуде және алдын алуда психологиялық заңдылықтарды пайдаланады. Медициналық психология барлық клиникалық пәндермен тығыз байланысты, сондықтан психология негіздерін оқып-үйрену медицина қызметкерін кәсіби даярлаудағы маңызды құрамдастардың бірі болып табылады. Науқас психикасының ерекшеліктерін, медициналық практиканың психологиялық негіздерін, тұлғааралық қарым-қатынас пен қарым-қатынас үлгілерін, емдеу процесінің психологиясын зерттеу медициналық психологияның маңызды бөлімі болып табылады. Психикалық және физикалық аурулардың көпшілігі биологиялық, психологиялық және әлеуметтік факторлардың жиынтығына әсер етеді. Ауруға психологиялық көзқараспен ауруларды диагностикалау мен емдеуде психологиялық әдістерді қолдану, сауығуға ықпал ететін қосымша ресурстар ашылады. Науқастың сауығуына ең тікелей қатысы бар, ең алдымен, науқастың психологиясының мәселесі, оның ішінде аурудың ішкі көрінісі жетекші орын алады, яғни. науқастың ауруды субъективті қабылдауы. Науқастың оның психологиялық қабылдауын, аурудың ішкі көрінісінің күрделілігін, оның көп өлшемді шарттылығын, науқас тәжірибесінің екіжақтылығын, науқастың қарым-қатынасының әртүрлілігін талдамай, зейіннің аурудың ағымының соматикалық жағына шоғырлануы. ауруға - мұның бәрі дәрігердің ауруына көзқарасы мен науқастың өзі арасындағы қайшылықтарды тереңдетуге ықпал етеді. Кейбір жағдайларда адам өз ауруын емделмейтін және емделмейтін деп санайды. Ауыр науқастың психологиясы дәрігер мен оның арасындағы күшті тосқауыл болып табылады. Аурудың ішкі көрінісін психологиялық зерттеу жолында осы қайшылықтарды және осы кедергіні жеңуге болады. Емдеу процесінің сәттілігі көбінесе медицина қызметкерінің кәсіби мінез-құлқына байланысты. Дәрігер өзінің эмоционалдық сферасының ерекшеліктерін, оның күшті және әлсіз жақтарын жақсы білуі керек. Сіз өзіңіздің эмоцияларыңызды басқара білуіңіз керек, оларды қажетті уақытта және дұрыс жағдайда дозалай аласыз. Сөйлеу компоненттеріне сүйенбей, басқа адамға жанашырлық пен эмпатия жасай білу - жұмыста үлкен көмек. Психогендік ятрогендік дәрігердің науқасқа зиянды психикалық әсерінің салдары болуы мүмкін. Осымен қатар науқастың психологиясына үмітсіз науқастармен жұмыс істеу сияқты маңызды проблема кіреді, ол өлім мен өлім, науқастың өз ауруын бастан өткерген қорқынышы мен үрейі мәселелерімен тығыз байланысты. Балалармен жұмыс – ерекше мәселе. Дәрігер үшін келесі маңызды мәселе – медициналық ұжымдағы, дәрігерлер мен қызмет көрсетуші персоналдың, бағыныштылар мен басшылардың арасындағы қарым-қатынас. Бұл мәселенің ерекшелігі медициналық топтың барлық мүшелері арасындағы қарым-қатынастардың қатаң иерархиясында жатыр. Ұжым мәселесі, әсіресе ондағы психологиялық климат науқастың сәтті емделуінің маңызды факторларының біріне айналады. жүктеу/скачать 32.22 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|