Ахмет Байтұрсынов атындағы Қостанай Өңірлік университеті
Эссе
Тақырыбы: «Эмоциялық интеллектті арттыру»
Орындаған: Әмірәлі Тоғжан ИЯ -22-112(3)-10д
Тексерген:
Қостанай қаласы 2022
«Эмоциялық интеллектті арттыру»
Жерінде жұт болған соң тауды көтеріп әкелген Толағай естеріңізде болар. Толағайдың тақырыпқа не қатысы бар дерсіз. Тікелей қатысы бар. Өйткені адам эмоциясы – алапат күш. Тас жарып, тау көтерер қауқары бар. Тек оны лайықты түрде басқара білу маңызды.
Эмоционалды интеллект дегеніміз – адамның өз эмоциясын қабылдап, кәдеге жарата білуі. Кез келген тапсырманы тиімді шешу үшін эмоциясын игеру қабілеті. Эмоция – энергияның көрінісі. Сондықтан барынша эмоциялық ойлауды дамыту керек.
Бірқатар ғалым эмоция әлемін зерттеуге бел буған. 1870 жылы Чарльз Дарвин сыртқы көрініс арқылы адам эмоциясын зерттеуге талпыныс жасады. 1920 жылы америкалық психолог Эдвард Торндайк алғаш рет әлеуметтік ақыл-ой ұғымын ғылымға енгізді. Ол мұны «Адамның қоршаған ортамен қарым-қатынаста ақылға қонымды әрекет ету қабілеті» деп түсіндірді.1983 жылы Говард Гарднер интеллектін Ішкі және тұлғааралық деп бөліп, интеллект теориясын ұсынды. Дегенмен Гоулман еңбегі бәрінен асып түсті. Ұғымды көпшілікке кеңінен танытып, өзінше әрекет етуге үйретті.
Осындайда IQ не үшін керек деген сұрақ тууы мүмкін. IQ – ақыл-ой қабілетінің объективті көрсеткіші. Интеллект коэффициенті адамның мектептегі, жұмыстағы деңгейін анықтайды. Ал эмоционалды интеллект ұжымда жұмыс істеу қабілетіне және әріптестерінің көңіл күйіне әсер етеді. IQ-ге қарағанда EQ-ді реттеу мен көтеру оңай. EQ индикаторы бойынша эмоциялық интеллекті төмен екенін қалай білуге болады? Бірінші фактор – өз-өзіне және өз іс-әрекетіне сенімсіздік. Екіншісі – шамадан тыс өзін-өзі сынауға бейім болу. Үшіншісі – қоршаған ортамен тіл табыса білмеуі.
Эмоциялық интеллектті арттыру тренингі
Америкалық психолог және эмоцияларды зерттейтін маман Пол Экманның айтуынша, бізде 7 негізгі эмоция бар: ашу (ашу), мұң (қайғы), жек көру, жиіркену, қорқыныш, таңданыс, қуаныш. Олар коктейльдерге араласады және болып жатқан нәрсеге автоматты реакциялардың негізін құрайды. Сонымен бірге біздің өмірімізде бірнеше эмоциялар (әдетте екі) жетекшілік етеді. Және олардың қайсысын қадағалап отыру маңызды.
1-жаттығу. Өз сезімдеріңізді қаншалықты түсінетініңізді білу үшін 3 сұраққа жауап беріңіз.
1.Мен қазір қандай эмоцияны бастан кешіріп жатырмын?
2.Дәл қазір бұл эмоция маған жақсы ма?
3.Күні бойы мен бұл эмоцияны қаншалықты жиі сезінемін?
Осы сұрақтарды оқығанда өзіңізде байқаған эмоцияларды ғана сипаттаңыз. Бұл жаттығу интроспекция процесін бастауға көмектеседі. Әртүрлі жағдайларда жүйелі түрде жасаңыз, уақыт өте келе сіз өз сезімдеріңізге назар аударуға үйренесіз.
2-жаттығу «Эмоция күнделігі». Күні бойы барлық эмоцияларыңызды және оларды тудырған оқиғаларды жазыңыз. Мақсат - өзіңізді жақсы түсіну. Көрнекілеу үшін эмоциялардың немесе эмотикондардың түсін көрсету үшін фломастерлерді пайдалануға болады. Содан кейін өзіңізге міндет қойыңыз - күлкілі смайликтер санын көбейту. Оқиғалардың көпшілігі бейтарап екенін есте сақтаңыз. Ал эмоциялар біздің оларға деген реакциямыз ғана.
Бұл жаһандық өзгерістер үшін жеткіліксіз, егер ішкі әлеміңізді басқарғыңыз келсе, сізге қажет:
- Салауатты тамақтану;
- дене белсенділігі (күніне кемінде 30 минут);
- зейінді шоғырландыру және кернеуді босату үшін тыныс алу немесе басқа жаттығулар.
Қорытынды
Сонымен, эмоционалды интеллектті арттыру үшін не маңызды?
Эмоцияларыңызды анықтаңыз және басқарыңыз. Ішкі қозғалтқыштарыңызды түсініңіз - мотивтер. Қарым-қатынаста эмпатия дағдыларын қолданыңыз.
Қарым-қатынас процесінде әңгімелесушінің ұстанымы мен қажеттіліктерін түсініңіз.
Айналаңыздағы адамдардың не қалайтынын біле отырып, сіз өз мақсаттарыңызды біріктіре аласыз, сонда ешкім ұтылмайды!
Достарыңызбен бөлісу: |