Бердіжарова Лаура
№134 орта мектеп мұғалімі.
Қызылорда обылысы
Қазалы ауданы
Шәкен ауылы
Қазақстанның XYIII ғасырдағы ғылымы мен білімі және мәдениеті.
Сабақ мақсаты:
Білімділік :Оқушыларды ХVІІІ ғасырдағы мәдениеті орыс және шет ел ғалымдарының зерттеулерімен ,олардың еңбектері туралы, қазақ әдебиетінің дамуы және осы кезеңдегі жырау, ақындардың өмірі мен шығармашылығымен танысу.
Дамытушылық: Оқушылардың білімдерін тірек - сызба арқылы түсіндіре отырып толықтыру, шыңдау. Картамен жұмыс жүргізу, топ болып жұмыс істеу дағдыларын дамыту.
Тәрбиелік: Оқушылардың өз елінің Өлке тарихының тағылымы мол тарихи тұлғасы арқылы оқушыларды ұлтжандылыққа, отансүйгіштікке тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Аралас, Ойын-сабақ, Дерек жинау,
Сабақтың әдісі: Сұрақ – жауап , түсіндіру, тірек сызба арқылы
оқыту, топпен және жеке жұмыс, «Почта» ойыны, «білім жәрмеңкесі», мәтінмен жұмыс.
Пәнішілік байланысы: Тарих. Музыка. Еңбек. Әдебиет, Өлкетану.
Көрнекіліктер: Интерактивті тақта.
Тірек – сызба, Альбомдар, суреттер, карта.
І. Ұйымдастыру. . ( 2 мин)
1.Оқушылармен сәлемдесу, түгелдеу
2.Бар ынтасын сабаққа аудару.
ІІ. Үй жұмысын тексеру. почта ойыны(7 мин) Хат арқылы сұрақтар тарату.
ІІІ. Артық болмас білгенің. 3 мин
Р
|
Сұрақтар
|
А
|
В
|
С
|
Д
|
Е
|
1
|
Сырым тұтқыннан қашан босатылды?
|
1783 ж
|
1784 ж
|
1785 ж
|
1786 ж
|
1787 ж
|
2
|
Сырым тобы қай тауға орналасты?
|
Мұғал-
жар
|
Қаратау
|
Алтай
|
Тарба-ғатай
|
Сары -арқа
|
3
|
Есім хан қашан хан болып сайланды?
|
1788 ж
|
1794 ж
|
1795 ж
|
1791 ж
|
1787 ж
|
4
|
Көтерілістің қозғаушы күші?
|
Феодал дар
|
ұлттар
|
Қазақ шаруасы
|
қазақтар
|
Орыс тар
|
5
|
Сырым қай жылы қайтыс болды?
|
1806 ж
|
1805 ж
|
1804 ж
|
1803 ж
|
1802 ж
|
6
|
Көтерілістің сипаты?
|
Отарлауға қарсы
|
Монар -хиялық
|
Феодал- дық
|
Азамат -
тық
|
Моархиялық отарлау
|
ІV. Жаңа сабаққа даярлық (5 мин)
V. Жаңа сабақты түсіндіру. ( 15 мин)
Ж о с п а р: 1.Қазақтың ақындары.
2.Орыс ғалымдарының зертеулері.
ХVІІІ ғасырда қазақ халқы мәдениеті тарихында ерекше дамыған өнер
Ауыз әдебиеті Музыка өнері Жырауларлық
|
Ақындар
|
Туған жылы.
|
Туған жері.
|
Қызметі.
|
Шығармасы.
|
1
|
Ақтамберді жырау Сарыұлы.
|
(1675 – 1768 ж)
|
Оңтүстік Қазақстан Қаратау өңірі.
|
Жырау, қолбасшы,дипломат, қыскаша сөздер шебері
|
Қабанбай, Бөгенбайларға жыр арнаған.
|
2
|
Тәттіқара ақын.
|
ХҮІІІ ғасыр.
|
Қостанай обылысы, Урицкий ауданы.
|
Азатық күрестің азаншысы, жауынгер ақын.
|
Жәнібек ,Баян, Бөгенбай, Абылай хан туралы жырлаған.
|
3
|
Бұқар жырау Қалқаманұлы.
|
(1684 – 1781 ж)
|
Павладар обылысы, Баянауыл ауданы
|
Әйгілі жырау,Абылай хан ақылшысы, абыз.
|
Бізге жеткен жыры 1200 жол. Өмір, ерлік.ит.б жазған.
|
4
|
Үмбетей жырау Тілеу ұлы.
|
(1706 – 1778 ж)
|
Оңтүстік Қазақстан обылсы Қаратау өңірі.
|
Жырау,жыршы.Бөгенбай батыр серігі.
|
Бұхарға,Бәкеге, Жауқашарға,Жантай батыр,Бәгенбай өліміне,
|
5
|
Жанақ ақын.
|
(1775 – 1846 ж)
|
Шығыс Қазақстан обылысы, Абыралы ауданында
|
Суырып салма ақын.ХҮІІІ ғасырдағы қазақ поэзиясы өкілі.
|
«Қозы көрпеш – Баян сұлу» поэмасын бүгінге жеткізген.
|
Петр Симон Паллас - Неміс саяхатшысы натуралист 1768 – 1774 ж Қазақстанға жіберілген алғашқы экспедицияның бірін басқарды. “Ресей мемлекеттерінің әр түрлі аймақтарына саяхат”атты еңбегінде халықтың жағдайы орналасуы туралы баяндалады.
Петр Иванович Рычков - Қазақ тарихын зеттеуде И.П.Рычковтың еңбегі зор. “Орынбор өлкесінің топографиясы”, “Орынбор тарихы” (1730 – 1750ж)” атты тамаша терең зерттеу еңбектерінде қазақ тарихының даму кезеңдері мен көптеген қиыншылықтарын атап өтті.
Герард Фридрих Миллер - Сібір тарихын зерттеген еңбегі үшін де “Сібір тарихының атасы” атанған Г.Ф.Миллер Қазақ Хандығы туралы Мағлұматтар оқып, зерттеп жүйеге келтірген.
VІ.Сабақты бекіту. («білім жәрмеңкесі» арқылы 10 мин)
Кітап - Бұхар жырау қай ханның кеңесшісі болған?
Қоңырау - Қабанбай, Бөгенбай батырға жыр арнаған жырау?
Дәптер - Философиялық ойларымен белгілі болған жырау?
Сөмке - И.П.Рычковтың еңбегі?
Балапан - Үмбетей жыраудың жырлары?
VІІ.Үйге тапсырма. (§ 12 оқып тақырып бойынша тест құру ,реферат жазу) 2мин
VІІІ. Оқушыларды бағалау. (1 мин)
Достарыңызбен бөлісу: |