Қазіргі білім беру процесіндегі жаңА Әдістер мен инновациялық технологияларды пайдалану курманбаева нургуль шораевна, алпамысова толкын акмырзаевна – «мектепке дейінгі тәрбие» БӨлімінің арнаулы пән оқытушылары

жүктеу/скачать 0.75 Mb. бет 1/2 Дата 12.12.2023 өлшемі 0.75 Mb. #486195

ҚАЗІРГІ БІЛІМ БЕРУ ПРОЦЕСІНДЕГІ ЖАҢА ӘДІСТЕР МЕН ИННОВАЦИЯЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫ ПАЙДАЛАНУ КУРМАНБАЕВА НУРГУЛЬ ШОРАЕВНА , АЛПАМЫСОВА ТОЛКЫН АКМЫРЗАЕВНА – «МЕКТЕПКЕ ДЕЙІНГІ ТӘРБИЕ » БӨЛІМІНІҢ АРНАУЛЫ ПӘН ОҚЫТУШЫЛАРЫ. АҚТӨБЕ ЖОҒАРЫ ГУМАНИТАРЛЫҚ КОЛЛЕДЖІ «Өмірде ең өзекті жаңалықтардан да маңызды нәрсе бар: ол – соған мүмкіндік берген әдістерді білу» (Шығыс даналығы) Ұшқаны білінбейтін ұшқыр заманымызда білім мен ғылымның алар мәні зор. Қазіргі таңда елімізде білім берудің жаңа жүйесі қалыптасып, әлемдікдеңгейдебілімкеңістігіөзіндікерекшелікпен алғабасуғабағыталуда. Рухани ,ұлттыққұндылықтыөрістетуге, тәуелсіздіктіңақтаңыныңнұрлы болуына, елді нығайтуға берік болатын ол — білім нәрі. Жаңашылдықты пайдалана отырып, жаһандану заманы қоғам өмірінің кез-келген аясында инновациялық-технологиялық дамудың стратегиялық бағытына бет бұруды талап етуде. Бұл бағытты игерудің бағдаршамы — жоғары білім саласы. Кез-келген салада инновациялықтұрғыдаойлап, іс-әрекеттергежауапберетін,бәсекегеқабілеттімамандардаярлау, Қазақстанның инновациялық технологиялық дамуының негізгі міндеті болып табылады. Жаңа педагогикалық технологиялар педагогика ғылымының жаңа саласы. Инновациялық үрдістің негізі – жаңалықтарды қалыптастыру, қолдану, жүзеге асырудың тұтастық қызметі. Инновация білім деңгейінің көтерілуіне жағдай жасайды. Оны «жаңалық», «жаңаәдіс», «өзгеріс», «жаңашылдық» яғни «жаңаәдістемеқұралы» депте атауғаболады. Инновациялықтехнологиялардықолдануарқылыоқытушы өзінің тәжірибесінбайытып, еңбегінжеңілдетіп, белгілібірнәтижегеқол жеткізу-педагогиканыңеңасылзатыболыптабылады. Негізгіойдытүсініпшығармашылықкөзқараспенқарағаноқытушыжаңатехнологиябойыншажұмысатқараалады. Қазіргі педагогтардыңнегізгіміндеті — білімберудінәтижегебағыттау, яғниинновациялықжаңатехнологиянымеңгеруекенібаршамызғамәлім. Оқуүдерісіндеқоғамныңжаңақажеттіліктерінесəйкесинновациялықтəсілдердіенгізу, оқытушыныңқажымасізденімпаздығыменшығармашылықжемісінталапетеді. Осығанорайкез-келгенстуденттіңқабілетінеқарайбілімберуді, оныдербестікке, ізденімпаздыққа, шығармашылыққатəрбиелеудіжүзегеасыратынзаманауиинновациялықтехнологиянымеңгеругеұмтылукерек. Себебімемлекеттікбілімстандартынасəйкесоқуүдерісінұйымдастыружаңапедагогикалықтехнологияларды, студенттердің білімінқадағалаудың, инновациялықбақылау – өлшеуқұралдарыненгізудіжүктейді. Оқытудыңжаңапедагогикалықтехнологиясы – оқытудыізгілендіру, өзін-өзідамытып, тəрбиелейбілетін, заманағымынаілесеалатынбілікті, жан-жақтыжекетұлғақалыптастырудымақсатетеді. Студенттердіңкəсібибілімсапасынарттыруменбіргеөзқабілетінеқарап, өзін-өзідамытаотырып, өзінесынкөзбенқарауғамүмкіндікберу. Студенттердіңтанымдықбелсенділігінарттырып, шығармашылыққабілетіндамытаотырып,оқытудыңжаңатехнологияларыненгізу, білімберудіақпараттандыру, дамытуміндеттерінкөздейді. Оқытушыныңжекетұлғанызерттеуіне, онытолықтанып, білугежəнеоқытудыңмақсатынажетугетиімді, əрінақтыжолашады. Оқытуүрдісінжаңашаұйымдастырустуденттіңөзін-өзідамытуынақолайлыжағдайжасайдыжәнеоныңшығармашылығыныңөздігіненіс – әрекететударалыққабілеттерініңартуынасептігінтигізеді. Мұндайжаңатехнологиялардыпайдаланыпоқытубарысындаоқытушығақойылатыннегізгіталап –студенттіңбергенжауабынтүзету, берілгентапсырманыорындаужолдарынкөрсету, студенткеөзойынрет – ретіментолықжеткізудіүйрету. Соныменқатарсабақбарысындатехникалықжабдықтарға, көрнекіліктергежүгінууақыттыүнемдеуге, азуақыттыңішіндебірнешестуденттіңбілімінтексеру, оныңмүмкіндіктерінайқындау – оқыту кезеңінің еңмаңыздыбөлігі. Студенттердіжаңатақырыпқаендіруүшінбірнешеәдісқолдануғаболады. Бұләдістері студенттердің логикалықойлауын, қызығушылықтарыноятумақсатындаөткізіледі. Педагогика әрдайым білім мен дағдыларды ең көп сіңіре алатын тамаша оқыту жүйесін құруға ұмтылды. Жаңа білім беру басымдықтары оқытушыны оқыту мен тәрбиелеудің нақты нәтижелеріне қол жеткізуге көмектесетін қазіргі заманғы оқыту технологияларын іздеуге және енгізуге ынталандырады. Көптеген елдердің мектептерінде Сингапурлық білім беру жүйесі қолданылады , біздерде студенттерге Сингапурлық білім берудің тиімді әдістерін өз сабақтарымызда қолданамыз. Студенттер 4 адам топтарына бөлінген, әр топ - жұмыс материалымен жабдықталған үйлесімді команда: қағаз, ноутбук, қалам және т.б. Командалар жұмысқа кіріседі және олардың ортасында шулы әрекеттер жасайды. Сигнал кезінде команда жылдам өзгереді, топтар араласады және жаңа топтар (төрт немесе жұп) қалыптасады. Сұрақ немесе жаңа тапсырма берілді, шектеулі уақыттарда студенттер ақпарат пен дағдыларды белсенді алмасады. Бұл сабақтарда оқымаған студенттер болмайды. Оқытушының сигналында «тоқтаңыз!» Өзін-өзі оқыту тоқтайды және педагог жалпы нәтижелерді қорытындылай бастайды. MENEDZ MET - топ менеджменті, студенттерді 4 адамнан тұратын бір топқа бөлу: жақын жерде отырады және керісінше, қарсылас ретінде олармен қалай байланысуға болады. HIY FIVE - сабақтың немесе тапсырманың басталуының белгісі ретінде педагогтың алақанына назар аударыңыз. Wi – Fi / Вай фай / - педагог « Вай фай » сөзін айтып және қолын көтереді. Топ студенттері қолдарын көтеріп , тыныштық сақтап педагогқа қарайды. CIass – Yes / Керемет – Иә / - педагог «Керемет» сөзін жәй немесе қатты дауыспен айтады. Топ студенттері «Иә» сөзін педагог интонациясына қарай қайталайды.Олар педагогтың көзіне қарап тыныштық сақтайды. ARGuide / Дейін және Кейін/ - педагог пәннің ерекшелігіне қарай түрлі суреттер , текст , карта немесе тест сұрақтары арқылы ұйымдастырады. CLOCK BADDIЕS /ДОСТАР УАҚЫТЫНДА /- белгілі бір уақыт ішінде белгілі бір тапсырманы орындаған топ, өйткені сигналдан кейін команданың құрамы өзгереді. ТЭК ОФ - ТАЧ ДАУН - «көтеріңкі - отыр» - топпен таныстыру құрылымы және ақпарат алу. Сұрақ қойылған кезде, студенттер оң жауап ретінде тұрып, келіспейтіндер отыруды жалғастырады. Jot Thoughts / Cтол үстіндегі ой / -әр командадағы студенттер 4 кішкене қағазға жазбаша түрде жедел тапсырма беру, оны дауыстап айту. Сол 4 сөзден сөйлем құрастыру . TEC - TEK - TUU - студенттердің сыни және креативті ойлауды дамыту, схемадағы міндетті сөздерді ұсыныс жасау. Сөздер өте жақсы сандармен ауыстырылады, мысалы. STE ZE CLASS - «аралас сынып» - оқушылар өздерінің тізімінде ең көп ойлар мен жауаптарды жинау үшін сыныпқа еркін айналуға рұқсат етіледі. Міндеттіжалпыталдауданкейін. CORNERS / БҰРЫШТАР/ - таңдағаннұсқаларынасәйкессыныптыңбұрыштарындастуденттердібөлу. SIMULTYNIUSS ROUND TABLE - топтыңбарлықтөртмүшелеріжазбашатапсырмалардыорындайтынқұрылымды, соданкейінонышеңбердіайналағатексеруүшінкөршігеаударады. КУИЗ-КУИЗ-ТРЕЙД - «сұрау-сұрастыру-айырбастаукарталары» - студенттербір-бірінтексеріп, зерттелгенматериалбойыншажаттығады. TIME PEA SHEA - екіқатысушытапсырмағатолықжауапбереді. MIX PEA SHEA - музыкаменбіргесыныптыңеріктіараласуы, музыкааяқталғандакездейсоқжұптықалыптастыружәнеқысқажауаптар ,тақырыбтыталқылаунемесетолығыменталқылау. MIX FRЕESЕ GROUP - студенттертоқтапқалғанкездемузыкаменараласады - мұздатужәнесұраққойылғансұрақтарғажауаптардыңсанынабайланыстытоптарқұру. Жылытууақыты - TIM CHIR құрылымы - көңіл-күйменрухтыкөтеруүшінкөңілдіжаттығу, ән. Мазасыз, шайқау, күлімсіреу. See –Think – Wonder / Қара – Ойлан – Ойланып көр / - педагог сұрақтар қою арқылы студенттердің жауаптарын талдап , толықтыру жасайды. Connect –Extend – Challenge - /Коннект – Экстенд– Чэлендж /- бұрыннебілдім , бүгін не білдім , нені ұмытпауым керек , сабақтықорытындылауданемесекерібайланысжасаудақолданамыз. Көптеген педагогтар заманауи әдіс-тәсілдерді қолдана отырып , студенттердің оқуға және шығармашылыққа деген қызығушылықтың жетіспеушілігімен бетпе-бет келеді және бұл пән бойынша білім алуда және қабілеттерін көп жақты дамытуда ең қуатты құрал. Сингапурдағы сабақ беру технологиясы кез-келген күшейтетін және ынталандыратын әр түрлі формалар мен құралдарды көбейтеді. шығармашылық, белсенді студенттер санын артырады. Прогрессивті білім беру құрылымдарын қолдану оқу үрдісін жаңадан қайта қарастыруға және студенттермен жұмыс істеудің топтық және жұптық формаларына бағытталған нұсқауларға мүмкіндік береді. Сингапур әдісінің әдісі келесідей: ұжым топтарға немесе жұптарға бөлінеді және материалдың өзіндік бөлігін зерттейді. Әрбір студент педагогтың рөліне дәйектілікпен қарап, мәселенің мәнін өз сөзінде көршісіне және керісінше түсіндіреді. Педагог «бақылауды енгізді» деп атайды: өз кезегінде микрокредиттің өкілдерінің біріне тыңдау, оларды бағалайды, түзетеді, көмектеседі және басқарады. Сингапурдың білім беру жүйесі көптеген артықшылықтарға ие: 1.Топтағы студенттердің жартысы бір уақытта сөйлеуге және естуге үйренеді, басқа адамдардың қателіктерін түзейді, осылайша олардың білімін түзетеді, түзейді және толықтырады. 2.Әрбір студенттің белсенділігін, әсіресе, «педагог» функциясын күрт арттырады. 3.Әр студент сұрақтың ортасында тұрса, ол өз әріптесін үйрету үшін, ол өзі білетін нәрсесін үйрету үшін, сол арқылы оқу үдерісіне оң көзқарас қалыптастыруы керек. 4.Әрбір балаға ерекше назар аудару қызықты әрі тиімді болып табылады, ал пән бойынша білім сапасы айтарлықтай өсе түседі. 5.Студенттер коммуникативтік қасиеттерді дамытады, шығармашылық ойлауды дамытады, сынға түсуге және қабылдауға үйренеді. 6.Кез-келген сабақтықызықты және тек оң эмоцияларды қамтиды. Соңғыжылдарыбілімжүйесіндекөптегентәжірибеліәдіс – тәсілдержиналды, соныңішіненәрбір педагог өзінесайкелетінінтаңдап, оныоданәрідамытыпстуденттердің жекетұлғалықсапасына, қабілеттілігін,ізденімпаздығын ашуқажет. Еңбастысы – өзпәніне, жұмысқа, студенткедегенсүйіспеншілік, үздіксізеңбектіталапетеді. Бүгінгіжаһанданузаманыжаңашылдық, жаңакөзқарастарменөзгерістергетолы. Албізосыағынменөміріміздіжаңаөнімдерді, техникаларды, жетілгенбілімдерді, жан-жақтыдамығанидеялардыпайдалануарқылыжалғастырыпотырмыз. Сондықтанбілімберужүйесінізгілендірубарысындаоқытуүдерісіндегі, әдіс- тәсілдердіжаңашылдыққабағытталуытиіс. Мінеосыданкеліпжаңаоқытутехнологияларыменақпараттықтехнологияларнегізіндеоқытужүйесінұйымдастырудыңтиімділігінсипаттауқолайлы. Кейінгіоқытутехнологияларыныңнегізгіқұралыболыпотырғанмультимедия-құралдарыәртүрліақпараттардыөңдеугемүмкіндікберетінеңсоңғыүлгідегіпрогрессивтітехникалықинновациялардыпайдаланужаңадеңгейдегібілімберутехнологияларыненгізугемүмкіндікбередідеугеболады. Қазіргізаманталабынасайбілімалушылардыңсапалыдасаналыбілімалуынаықпалетушіқұралдардыпайдаланудағылыми-техникалықпрогрестенқалыспай, жаңапедагогикалықинновациялардыорындыдеркезіндеқабылдап, өңдеп, нәтижеліпайдаланабілу – әрбірұстаздыңнегізгіміндетіболыптабылады. М.Әуезов «Халықтыхалықпен, адамдыадамментеңестіретін — білім» — депатапкөрсеткеніндей, білімді, саналы, дарынды, іскер, ойшылболашақұрпақтыдаярлаудаеңалдыменбілімқажет. Жасұрпақтыңрухыноятатын, елін, жерінқұметтейтін, мәдениұлттыққажеттіліккежарағанбілім – еңмықтыбілім. Әрбірұстазалдындағыбастымақсат – сапалыбілімменсаналытәрбиеберу, тұлғаныңзаманталабыменағымынасайқалыптасуынаықпалетуекендігінбәрімізбілеміз. Жаңазаманжаңатехнологияларменсусындағанақпараттыққоғамныңнегізгіталабы – білімалушыларғаақпараттықбілімнегіздерінберу, логикалық-құрылымдықойлауқабілеттеріндамыту, жаңақоғамғабейімдеуменинтеллектуалдыдамуынқалыптастырудыңбірден-біржолболыптабылады. Пайдаланылғанәдебиеттертізімі: 1.Ф.Жұмабекова «Мектепке дейінгі педагогика» 2. Л.Мухаметшина «Апгрейд 45 минут» 3. Кусаинов Г.М. Новая педагогическая технология: методология, теория и практика. - Усть-Каменогорск, 1997. 4. Мировые образовательные технологии: основные тенденции, проблемы адаптации и эффективность //Материалы респ. науч. - метод. конф. - Алматы, 1997. 5. Питюков В.Ю. Основы педагогической технологии. - М., 1997. жүктеу/скачать 0.75 Mb. Достарыңызбен бөлісу: