«Қазіргі сандық кеңістіктегі экономика»
жүктеу/скачать 20.71 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Пайдаланылған әдебиеттер
|
«Қазіргі сандық кеңістіктегі экономика» «Еліміз экономикалық тұрғыдан артта қалған аймақтан шығып, әлемдегі экономикасы бәсекеге қабілетті 50 мемлекеттің қатарына кірді» Н.Ә.Назарбаев Технологиялар болашаққа ұмтылысты шапшаң өзгертуде. Қазіргі әлем сандық экономиканың жаңа дәуіріне, жаңа экономикалық нақтылыққа өтті, бұл жағдайда жаңа пайда болған шағын бизнес табысты бизнес алпауыттарымен лайықты бәсекеге түсе алады. «Қазақстанның бәсекеге толық қабілетті әлемдегі 50 мемлекеттің қатарына ену стартегиясы» елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың 2006 жылдың наурызындағы Қазақстан халқына жолдауында мүмкіндігінше толық түйінделіп көрсетілген болатын. Қазақстан экономикасының бәсекеге қабілеттілігін арттыру – алдағы онжылдықтың маңызды міндеттерінің бірі.«Елімізде Елбасының тапсырмасы бойынша экономика мен әлеуметтік салаларда сандық жүйені жетілдірудің жаңа жобасы жасалыну үстінде. Оның ішіне кең жолақты интернетке барлық аумақта қол жеткізу, заңдық құжаттарды қайта қарау, мамандарды қайта даярлау секілді басқа да бағыттар кіреді. Елбасы атап өткендей, бұл бүгінгі күннің шындығы – сапалық өсімге мүмкіндік берер даңғыл жол.» Мемлекеттердің экономикаларын нығайту, олардың үйлесімді дамуын және жақындасуын, іскерлік белсенділіктің тұрақты өсуін, сауда-саттықтың теңгерімділігін және әділетті бәсекелестікті қамтамасыз ету жөніндегі міндеттердің шешілуі сандық трансформациялану және бірыңғай сандық кеңістігін құру жөніндегі бірлескен бағдарламалар мен жобаларды іске асыру бойынша орындалады. Сандық экономика кішігірім фирма немесе фирмалардың тобына нарықтың айтарлықтай үлкен үлесін жаулап алуға мүмкіндік беру есебінен, барған сайын капитал мен жұмыс күшінің арасындағы жаңа алшақтықты жасап отыр. «Супер» компаниялар жаһандық жұмыс жасап және бір мезгілде бірнеше елдердің нарықтарын басып алды. Нәтижесінде, соңғы 15 жылда 20 дамыған және ірі дамушы экономикалар тобының нарықтық шоғырлануы айтарлықтай өсті. Бүгінгі сандық экономикасында жалпы табыстағы еңбек үлесінің жаһандық төмендеуін тудыратын екі күш байқалады. Бірінші, әдетте, капиталға байланған сандық технологиялар болып табылады. Робототехникада, жасанды интеллект, және машиналық оқытудағы жетістіктер автоматтандыру салдарынан жұмысшы орындарының жойылуын тездетті. Бүгінгі супер компаниялар өз лауазымды орны үшін сандық технологияның желі әсеріне қарыздар, себебі көп адамдар өнімді пайдаланған сайын, ол өнім одан да тартымды болады. Электронды платформалар және онлайн қызметтер жобалары іске қосу кезеңінде қымбат болғанымен, оларды кеңейту салыстырмалы түрде қымбат емес. Демек, қазірдің өзінде нарықта нық орын алған фирмалар бұрынғыда қажет болғаннан енді әлдеқайда аз қызметкерлерімен бірге өсіп, кеңейе алады. Бұл факторлар сандық экономикалар еңбек күшінде қажеттілігі төмен ірі фирмаларды неліктен тудырғанын түсіндіруге көмектеседі. Бұл фирмалар таңдаған нарықтарында нық орнығып, үстемдік құрған сайын жаңа экономика оларға олардың орнын даулай алмайтындай етіп, нақты және әлеуетті бәсекелестері алдында бәсекелестікке қарсы іс-шараларды жүргізуге мүмкіндік береді. Елбасы Н.А.Назарбаев «Қазақстанның егеменді мемлекет ретінде де қалыптасуы мен дамуынын стратегиясы» деген кітапшасында экономика саласындағы стратегиялық мақсаттар деп мыналарды атады: — адамның экономикалық; тұрғыдан өзін айқындау принциптерін іске асыру үшін құқықтық және басқа жағдайлар жасалады; — Қазақстанның табиғи ресурстарының дүниежүзілік тауар нарығында өзінің нақты айқындамасын жеңіп алу немесе басқа елдермен бөлісу — тұтыну нарығын толықтыру; — Қазақстанды дамыту үшін шетел инвестицияларын тарту және оны тиімді пайдалану; Қазақстан экономикасының ерекшелігі. Қазақстанның халық шаруашылығының құрылымы мендамуының аймақтық ерекшеліктері бар. Республикада әр түрлі пайдалы қазбалар мол және жер қойнауынын геологиялық құрылымы біркелкі емес. Қазақстанның халық шаруашылығы қалыптасқансалалар; құрылым — біріншіден, республикамыздың экономикасы бұрынғы одақтық біріңғай халықшаруашылық кешенінің ірі бөлігіне айналғандығын дәлелдейді. Екіншіден, халық шаруашылығын басқаруда кейінгі кезге дейін үстемдік еткен әкімшілдік-әміршілдік және орталықтан әділетсіз түрде бәріе бір өзі шешудің зардабын көрсетеді.Мемлекет басшысы Үкіметке «Сандық Қазақстан» мемлекеттік бағдарламасын аяқтауды тапсырды. Бұл мақсат үшін арнайы комиссия құру қажет. Жылдың соңына дейін Мемлекет басшысы бағдарламаның соңғы жобасы назарға алынатын барлық ескертулермен бірге ұсынылуы тиіс екенін айтты. Елді цифрландыру мәселелеріне арналған республикалық кеңесте сөйлеген сөзінде Нұрсұлтан Назарбаев Қазақстан, Ресей және Беларусь арасындағы бұл бағытты дамыту бойынша бірлескен комиссия құруды ұсынды. «Сандық Қазақстан» бағдарламасының жобасын Қазақстан Республикасының Премьер-Министрі Бақытжан Сағынтаев таныстырды. Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев, - 2021 жылға қарай біз 251 млрд. теңге жұмсаймыз. Бұл бағдарламаның әсері қандай? Сандар жоқ. Яғни, егер бұл жұмысты осы деңгейде атқаратын болсақ, онда ақша ұрланады немесе желге ұшқанмен барабар. Сонымен, біздің мақсаттарымызды түсіндірейік. Нақты мақсаттар қояйық. Егер біздің әзірлеушілеріміз және біздің ұсынатын кеңесшілеріміз шетелдіктерге қандай да бір идеологиялық немесе басқа себептерге байланысты әсер етпесе, біздің дамуымызды бәсеңдетуге тырысады. Мен әркімнің цифрландыру мақсат емес екенін түсінуін қалаймын, ол жаһандық бәсекелестікке әкелетін біздің абсолюттік артықшылығымызға жетудің құралы. Онсыз өздігінен құрметтейтін ел қалыпты өмір сүре алмайды. Бәсекелестік жоқ, біз артта қаламыз және болашақ мемлекеттердің шаңын жоямыз. Пайданың, өнімділіктің және капиталдандырудың күрт ұлғаюын алу - бұл нәрсе. Бұл сандық экономика қамтамасыз етеді. ҚР Президентінің пікірінше, цифрландыру мақсат емес, экономикалық өсуге қол жеткізу құралы. «Егер біздің әзірлеушілеріміз бен кеңесшілеріміз бұл іс-шараны жоспарламаса, онда кейбір себептерге байланысты оларды баяулатып, дамуымызды тоқтату керек деп есептеймін». Мен бұлай деп айтпаймын, бірақ солай болуы мүмкін », - деді Мемлекет басшысы. Сандық жүйеге өтуге Қазақстан жүйелі дайындалған, мәселен 2016 жылы Қазақстан ауылдарда интернетті дамытуды көздейтін Digital Kazakhstan 2020 мемлекеттік бағдарламасын әзірлеуді аяқтайды. Қорыта келгенде: «Бағдарламаның бағыттарының бірі халықты және бизнесті халықтың қажеттіліктерін қанағаттандыруға бағытталған сапалы және қол жетімді мемлекеттік қызметтермен қамтамасыз ету болып табылатын белсенді мемлекетке көшу». Пайдаланылған әдебиеттер: 1. Назарбаев Н.Ә. Білім мен ғылым — даму тетігі / Елбасынынң ҚР Білім және ғылым қызметкерлерінің III съезінде сөйлеген cөзi // Егемен Қазақстан, 13 қазан, 2014. 2.Скакун В.А. Введение в прфессию мастера производственного обучения:Методические пособие.-М.:Высш.шк.,2010г. 3. Н.Ә.Назарбаев., Ел президентінің Қазақстан халқына жолдауы Астана қ., 2012 жылғы 14 желтоқсан. 4. Қабдықайыров Қ., Инновациялық технологияларды диагностикалау. – А, 2015 5. Раджерс Э. Инновация туралы түсінік. – //Қазақстан мектебі, №4, 2011.«Әлеуметтік әріптестік жағдайында техникалық және кәсіптік білім беру», Білім беру мекемесі жүктеу/скачать 20.71 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|