Магистрантгарға арналған пэн бағдарламасын бекіту парағы
ПМУҰСН 7.18.2/11
БЕКІТЕМІН
Магистратура деканы Леньков _20 ж
Құрастырушы: г-м.г.к., доцент А.А.Калиева
География және туризм кафедрасы
МАГИСТРАНТТАРҒА АРНАЛҒАН ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ Экологиялық геохимия пәні бойынша
6М0609-География мамандыгының магистранттары үшін
Бағдарлама бекітілген оқу ж.үмые бағдарламасы негізінде « » 20 ж.
жасалды.
« JS »
/■/ 200ііс. кафедра мәжілісінде ұсынылған
Кафедра меңгерушісі
Калиева А.А.
Магистратураның оқу - әдістемелік кеңесімен құпталған « 0£у> $/ 20Ц9Ж. Хаттама № 3
ОӘК төрайымы
Б.Ж. Ельмуратова
Оқытушы жөнінде ақпарат:
Биология-химия факультеті География кафедрасы Оқытушы г.-m..f.k., доцент Калиева А.А Тел. (8-7182) 45 09 61 (ішкі 277)
Қабылдау уақыты дүйсенбі - 1000 -ден 1200 "ге дейін № 3 ІЗа ауд.
Пәннің мақсаты мен міндеттері
Мақсаты:
1. магистранттарды экологияның өзара әрекеттестіктердің геохимиялық негіздері туралы толық ақпаратпен қамтамасыз ету.
Міндеттері:
-
магистранттарға биосферадағы химиялық элементтері ұғымы? Олардың өзара байланысын жэне айналымы туралы ақпарат беру;
-
қоршаған ортаның улы заттары түсініктемесін қалыптастыру;
-
атмосфераның, гидросфераның, литосфераның экологиялық геохимиясы ұғымдарын қалыптастыру.
Магистрант білу керек:
-
атмосфераның экологиялық геохимиясын;
-
гидросфераның экологиялық геохимиясын;
-
литосфераның экологиялық геохимиясын;
Магистрант істей білу керек:
-
қоршаған ортаның сапасын анықтау;
-
атмосфераның ластану сапасын бағалау;
-
су объектілеріндегі лас заттардың жэне топырақтағы улы заттардың қү_рамын анықтау.
Пререквизиттер: экология, геожүйелерді геоэкологиялық бағалау, физикалық география, геоэкология, табиғаттану экономикасы, табиғи қорларды бағалау, т.б.
Постреквизиттер: геоэкология, табиғаттану экономикасы, табиғи қорларды бағалау, т.б.
Әдебиет
Негізгі:
1. Матвеев Л.Т. Физика атмосферы .-Л: Гидрометеоиздат, 2000- 777с.
2. Аэрозоль и климат/ под.ред. К.Я.Кондратьева - Л.: Гидрометеоиздат,
1991.
-
Контроль состояния окружающей среды. - М., 1983.
-
Акимова Т.А., Хаскин В.В. Экология - М., 1998.
-
Горелов А. Экология. - М.,1998.
-
Кормилицын В.И. Основы экологии. - М., 1997.
-
Вронский В.А. Экология. - Ростов на Дону. - М.,1 999.
8. Протасов В.Ф. Экология, здоровье и охрана окружающей среды в России.
-М, 2000.
9. Сборник правовых нормативных актов. Алматы, 2003г.
10. Гирусов Э.В., Бобылев С.Н., Новоселов А.Л. и др. Экология и экономика
природопользования. М., 2002г.
11. Калиева А.А. Прикладная экология. - Павлодар, 2006.
Қосымша:
-
Сборник тестовых заданий по физической метеорологии/ Гашинская Э.Н., Шевченко Л.С., Полякова С.Е.-Алматы: Қазақ университет^ 2001.-178 С.
-
Матвеев Л.Т. Основы общей метеорологии. Физика атмосферы. Л.: Гидрометеоиздат, 1989.
-
Будыко М.И. Климат в прошлом и будущем. Л.: Гидрометеоиздат, 1990-352 С.
-
Степановских А.С. Прикладная экология Охрана окружающей среды. М., 2003г.
16. Мазур И.И., Молдаванов И.О.. Курс инженерной экологии. М., 2001г
П.Родионов А.И., Клушин В.Н., Торшечников Н.С.. Техника защиты
окружающей среды. М., 1989г.
-
Руководство по контролю источников загрязнения атмосферы. Санкт-Петербург, 1992 г.
-
Правила охраны поверхностных вод (типовые положения). Москва, 1991г.
-
Система стандартов в области охраны природы и улучшения использования природных ресурсов. Основные положения и требования. Экологический паспорт промышленного предприятия. Основные положения. Москва 1990.
-
Методика по расчету выбросов в атмосферу различными производствами. М., 1986.
-
Методические указания по разработке нормативов предельно-допустимых сбросов вредных веществ в поверхностные водные объекты. М., 1999г.
Пәннің такырыптық жоспары
ПМУ ¥СН 7.03.1/08
ПӘННІҢ ТАҚЫРЫПТЫҚ ЖОСПАРЫ
|
№
р/ с
|
Тақырыптардың атауы
|
Сағат саны
|
Дәр.
|
Зерт.
|
мөж
|
омөж
|
1
|
2
|
3
|
4
|
|
5
|
1
|
Кіріспе. Пэннің мақсаттары мен міндеттері
|
2
|
1
|
|
1
|
2
|
Биосфера қалыптасуының химиялық негізі
|
4
|
2
|
15
|
2
|
3
|
Биосферадағы химиялық элементтер
|
4
|
2
|
15
|
8
|
4
|
Қоршаған ортаның улы заттары
|
4
|
2
|
20
|
4
|
5
|
Қоршаған ортаның сапасын стандарты
|
4
|
2
|
20
|
10
|
6
|
Атмосфераның экологиялық геохимиясы
|
4
|
2
|
25
|
5
|
7
|
Гидросфераның экологиялық геохимиясы
|
4
|
2
|
25
|
5
|
8
|
Литосфераның экологиялық геохимиясы
|
4
|
2
|
15
|
10
|
|
Барлығы
|
30
|
15
|
135
|
45
|
Пәннің теориялық бөлімінің мазмұны
№ 1 Тақырып. Кіріспе. Пәннің мақсаттары мен міндеттері
Экологияның өзара эрекеттестіктердің геохимиялық негіздері. Қоршаған ортаның экологиялық қағидалары. Химия-экологиялық реттеушілер.
№ 2 Тақырып. Биосфера қалыптасуының химиялық негізі
Биосфера құрылымы. Экосистема ұғымы. Экосистема топтастыруы.
№ 3 Тақырып. Бисферадағы химиялық элементтер
Көміртегінің айналымы. Азот айналымы. Фосфор айналымы. Биогендік элементтер айналымы. Заттың антропогендік айналымы. Қор циклі.
№ 4 Тақырып. Қоршаған ортаның улы заттары
Органикалық емес улы заттар. Диоксиндер және оның қоспалары. Диоксиндердің (полихлрлық органикалық қоспалар) қалыптасуы.
№ 5 Тақырып. Қоршаған ортаның сапасын стандарты
Атмосфера ластануының мөлшері. Су объектілеріндегі лас заттардың мөлшері. Топырақтағы улы заттар қү_рамының мөлшері.
Атмосфера құрамы мен ку-рылысы. Фото диссоциация. Атмосфера иондарыньщ реакциялары. Ауа қабатының ластану көздері.
№ 7 Тақырып. Гидросфераның экологиялық геохимиясы
С.А.Щукаревтің, Н.И.Толстихиннің, .А.Сулиннің, О.А.Алекиннің, В.В.Ивановтың, Г.А.Невраевтің, М.Г.Валяшконың табиғи суларды топтастырулары. Табиғи сулардың ластану көздері.
№ 8 Тақырып. Литосфераның экологиялық геохимиясы
Топырақтың санитариялық жагдайы. Санитариялық, физика-химиялық, санитария-энтомологиялық, бактериялық вирустық зерттеулер. Санитария-гигиеналық мөлшер. Торырақтагы лас заттардың қауіп топтары.
Тәжірибелік жұмыстардың мазмұны
№ 5 Тақырып. Кәсіпорынның экологиялық куэлігі
1. Кэсіпорынның экологиялық куэлігін қүрастыру; № 6 Тақырып. Кәсіпорынның ШРК есептеу
-
Кэсіпорынның қауіп категориясын есептеу;
-
Берілген мэліметтер бойынша кэсіпорынның зиянды заттарының қоқыстарын бағалау;
-
Кәсіпорынның қоршаған ортаға тигізетін ықпалын есептеу;
№ 7 Тақырып. Сумен жабдықтау және қалдық суларды тастау
-
Берілген мэліметтер бойынша жергілікті жерге қалдық суларды тастау мөлшерін есептеу;
-
Қалдық сулардың асып кеткен шекті pay алы концентрациясының қоршаған ортаға нүқсан келтіруін бағалау;
№ 8 Тақырып. Өнеркәсіптің және тұтынудың қалдықтарын есептеу
1. Отын-энергетикалық өнеркәсібінің және тұтынудың қалдықтарын есептеу.
МӨЖ мазмұны
МӨЖ МАЗМ¥НЫ
|
№
|
МӨЖ түрі
|
Есеп беру түрі
|
Бақылау түрі
|
Сағат саны
|
1
|
Дэріс сабақтарына дайындық
|
Қысқаша тіреу конспекті
|
Ауызша сүрау
|
30
|
2
|
Тэжірибелік сабақтарға дайындық
|
Қысқаша тіреу конспекті
|
Ауызша сүрау
|
30
|
3
|
¥ғымдар, аудиториялық сабақтарға кірмеген ақпараттар
|
Конспект
|
Ауызша сүрау
|
30
|
4
|
ШБ дайындық
|
Жазбаша жүмыс
|
Коллоквиум
|
45
|
БАРЛЫҒЫ:
|
135
|
Өзіндік жұмыс №2. Биосфера қалыптасуының химиялық негізі
-
Өмірдің пайда болуының химиялық болжамдары;
-
Биологиялық эволюция;
-
Аэробиосфера, гидробиосфера, геобиосфера
Өзіндік ж^мыс № 3 Бисферадағы химиялық элементтер
-
Табиғаттағы көмірқышқыл газдың пайдалануы жэне өзгеоуі;
-
Аммонификация, нитрофикация;
-
Биогендік элементтердің айналымы.
-
Сынап қоспаларының мысалдары;
-
Биосферадағы диоксиндердің экологиялық жолдары.
Өзіндік жүмыс № 5 Қоршаған ортаның сапасын стандарты
1. Зияндықты шектейтін көрсеткіштер.
Өзіндік жүмыс № 6 Атмосфераның экологиялық геохимиясы
1. Зарядты тасымалдау.
Өзіндік жұмыс № 7 Гидросфераның экологиялық геохимиясы
1. Судың фотодиссоциациясы.
Өзіндік жүмыс № 8 Литосфераның экологиялық геохимиясы
1. Санитария л ық сан.
Бақылау шараларының күнтізбелік кестесі
1 рейтинг (4 семестр)
|
Бар лығ ы
|
Апта
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
|
Ең жоғарғы балл, апта бойынша
|
11
|
12
|
2
|
12
|
2
|
12
|
12
|
37
|
200
|
Дэріс сабақтарына қатысу және дайындау
|
МӨЖ түрі
|
Ді
|
|
Д2
|
|
ДЗ
|
Д4
|
Д5
|
|
16
|
Бақылау түрі
|
қ
|
қ
|
қ
|
қ
|
қ
|
қ
|
қ
|
қ
|
Макс.балл
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
Зертханалық сабаққа қатысу жэне дайындау
|
МӨЖ түрі
|
31
|
32
|
|
33
|
|
34
|
35
|
36
|
59
|
Бақылау түрі
|
AC
|
AC
|
|
AC
|
|
AC
|
AC
|
AC
|
Макс.балл
|
9
|
10
|
|
10
|
|
10
|
10
|
10
|
Курстың тақырыптары бойынша білімдердің ағынды бақылау
|
Тақырып №
|
|
|
|
|
|
|
|
1-7
|
100
|
Бақылау түрі
|
|
|
|
|
|
|
|
МБ1
|
Макс.балл
|
|
|
|
|
|
|
|
100
|
2 рейтинг
|
Барлығ ы
|
Апта
|
9
|
10
|
11
|
12
|
13
|
14
|
15
|
|
Ең жоғарғы балл, апта бойынша
|
2
|
12
|
12
|
12
|
12
|
12
|
37
|
200
|
Дэріс сабақтарына қатысу жэне дайындау
|
МӨЖ түрі
|
Д6
|
Д7
|
Д8
|
Д19
|
Д10
|
ДП
|
Д12
|
15
|
Бақылау түрі
|
қ
|
қ
|
қ
|
қ
|
Қ
|
Қ
|
Қ
|
Макс.балл
|
2
|
2
|
3
|
2
|
2
|
2
|
2
|
Зертханалық сабаққа қатысу жэне дайындау
|
МӨЖ түрі
|
|
37
|
38
|
39
|
310
|
311
|
312
|
60
|
Бақылау түрі
|
|
AC
|
AC
|
AC
|
AC
|
AC
|
AC
|
Макс.балл
|
|
10
|
10
|
10
|
10
|
10
|
10
|
Курстың тақырыптары
бойынша білімдердің ағынды бақылау
|
Тақырып №
|
|
|
|
|
|
|
8-15
|
100
|
Бақылау түрі
|
|
|
|
|
|
|
МБ
2
|
Макс.балл
|
|
|
|
|
|
|
100
|
Шартты белгілер:Д- дэріс жүмыстарына дайындалу, Қ - қатысу, AC -ауызша сұрау, 3 - зертханалық жүмыстарға дайындау; МБ - межеу бақылау
Курстың саясаты
Магистрант дэріс сабақтарына міндетті қатысу тиіс. Сабаққа қатысу эр бір сабақта белгіленеді (сабақтың басында немесе ортасында). Егер белгілеу кезінде магистрант болмаса, ол белгілеуден кейін келсе де сабақта жоқ деп есептеледі.
Сабақтардағы кез келген бүзушылық жазаланады, тіпті аудиториядан шығарып жіберуге де жету мүмкін. Ал белсенді жүмыс бағаланады. Сабақтан қалмау керек жэне кешігіп келуге болмайды. Сабақты босату және кешігіп келу үшін төмендегі айыпты санкциялар қолданылады:
-
Орынды себепсіз дэріс сабағына қатыспағаны үшін - минус екі балл;
-
Аудиторияда тэртіпті бүзғаны үшін - сабаққа келгені үшін алған баллдан айырылады.
Талаптар мен айыпты санкциялар:
-
Оқу процесіне белсенді қатысу.
-
Сабаққа кешікпеу.
-
Аудиторияға сыртқы киімді шешіп кіру.
-
Сабақ барысында бір-бірімен сөйлеспеу, газет оқымау, үялы телефондарды өшіру, сағыз шайнамау.
-
Оқу бөлмелерінде шылым шекпеу және тэртіпсіз сөздерді қолданбау
-
Босатылған дэрісті өздігінен игеріп тапсыру негізгі балл мөлшерінің 50%-мен бағаланады.
-
Уақытында орындалмаған тапсырмалар (бақылаудың барлық түрлері) негізгі балл мөлшерінің 50%-мен бағаланады. Тапсырмаларды орындамағаны үшін қорытынды баға төмендетіледі.
Аталған талаптарды орындау емтиханға қатысуды қамтамасыз етеді. Соңғы қорытынды баға төмендегілерден шығарылады:
-
Дэріс сабақтарына қатысу
-
Дэріс сабақтарына белсенді қатысу жэне барлық зертханалық жүмыстар мен МӨЖ орындау мен қорғау
-
Білімдердің шекті бақылауы
-
Емтихан бағасы
Білімді бағалау баллдық-рейтинг жүйесін қолданумен жүзеге асырылады, магистрант күнтізбелік кестеге сүйеніп өз білім деңгейін өзі бағалай алады. Қажетті баллдар санын жинау үшін магистранмМагистрант барлық тақырыптарды игеріп тапсырудан кейін ғана емтиханға жіберіледі.
Семестр бойы білім деңгейі үнемі тексеріледі.
Орындалған жүмыстарды тапсыру бақылау шараларының күнтізбелік кестесі бойынша жүзеге асырылуы шарт.
Босатылған сабақтардың тақырыптарын игеріп тапсыру:
Орынды себеппен зертханалық жүмысты орындамаған магистрант оны келесі жүмада тапсыра алады, бірақ сол жағдайда жүмыстың орындалуы 1 баллға төмендетіліп бағаланады.
Емтихан ауызша түрде өтеді. магистрант үш сүраққа жауап беру тиісті. Емтиханда берілген жауап төмендегідей бағаланады:
-100 балл - барлық сүрақтарға толық жауап үшін; -70 балл - екі сүраққа толық жауап үшін; -70 балл - барлық сүрақтарға толық емес жауап үшін; -75 балл - екі сүраққа толық жауап, ал үшіншісіне толық емес жауап үшін;
-50 балл - бір сүраққа ғана толық жауабы үшін; -0 балл - жауабы болмаған жағдайда.
Достарыңызбен бөлісу: |