ҚАЗАҚСТАН РЕСУПБЛИКАСЫНЫҢ
БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
Семей қ. ШӘКӘРІМ атындағы
МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
|
3денгейлі СМЖ құжаты
|
ПОӘК
|
ПОӘК 042-18-10.1.34
/01-2013
|
ПОӘК
Оқытушыларға арналған
пәннің бағдарламасы
«Электрохимиялық технология негізі»
|
18.09.2013ж
№1 басылым
|
ПӘНДЕРДІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
«ЭЛЕКТРОХИМИЯЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯ НЕГІЗІ»
5В072000 – «Бейорганикалық заттардың химиялық технологиясы»
мамандығы ушін
ОҚЫТУШЫЛАРҒА АРНАЛҒАН
ПӘННІҢ БАҒДАРЛАМАСЫ
Семей
2013
Кіріспе
1. ӘЗІРЛЕНГЕН
Құрастырушы ______ « 26 » тамыз 2013ж Ж.Т. Лебаева,
«Химия» кафедрасының аға оқытушысы
2. ТАЛҚЫЛАНДЫ
2.1 «Химия» кафедра отырысында
« 28 » тамыз 2013ж., № 1 хаттама
күні
Кафедра меңгерушісі ________ Б.Х Мусабаева
қолы
2.2 Инженерлік-технология факультетінің оқу-әдістемелік бюросының отырысында
« 12 » қыркүйек 2013ж., № 1 хаттама
күні
Төрайымы __________________ С.С. Толеубекова
қолы
3. БЕКІТІЛДІ
Университеттің Оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында басып шығаруға мақұлдаған және ұсынылған
« 18 » қыркүйек 2013ж., № 1 хаттама
күні
ОӘК төрағасы, __________________ Г.К.Искакова
қолы
4. БІРІНШІ РЕТ ЕНГІЗІЛГЕН
Мазмұны
|
|
бет
|
1
|
Қолданылу саласы
|
4
|
2
|
Нормативтік сілтемелер
|
4
|
3
|
Жалпы ережелер
|
4
|
4
|
Оқу пәннің (модульдың) мазмұны
|
6
|
5
|
Студенттердің өздік жұмысына арналған тақырыптардың тізімі
|
7
|
6
|
Пән бойынша оқу-әдістемелік карта
|
8
|
7
|
Оқу-әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз етудің картасы
|
9
|
8
|
Әдебиеттер
|
10
|
1 ҚОЛДАНЫЛУ САЛАСЫ
«Электрохимиялық технология негізі» пәні бойынша оқу-әдістемелік кешеннің құрамына енгізілген оқытушыларға арналған пәндердің оқу жұмыс бағдарламасы 5В072000 – «Бейорганикалық заттардың химиялық технологиясы» мамандығының студенттері үшін арналған.
2 НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР
«Электрохимиялық технология негізі» пәнінің оқытушыларына арналған осы пәндердің оқу жұмыс бағдарламасы келесі құжаттардың талаптары мен ұсыныстарына сәйкес берілген пән бойынша оқу үрдісін ұйымдастырудың тәртібін белгілейді:
- Жоғары білімнің мемлекеттік жалпы білім беру стандарты, 23 тамыз 2012 жылғы № 1080 Қазақстан Республикасының Үкіметінің қарарымен бекітілген;
- 5В072000 – «Бейорганикалық заттардың химиялық технологиясы» мамандығының типтік оқу жоспары, 10 сәуір 2012 жылғы №158 бұйрығымен енгізілген;
- СТУ 042-ГУ-4-2013 «Пәндердің оқу-әдістемелік кешенін әзірлеуге және ресімдеуге қойылатын жалпы талаптар» университет стандарты;
- ДП 042-1.01-2013 «Пәндердің оқу-әдістемелік кешенінің құрылымы және мазмұны» құжаттандырылған процедурасы.
3 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
3.1 Пәндердің мазмұнын қысқаша сипаттау.
«Электрохимиялық технология негізі» пәні технологиялық мамандырылған жоғары оқу орнында қолданбалы электрохимия негізін және электрохимиялық технологияны химиялық өнеркәсібінде және ғылыми саласында инженер-технолог болып мамандықтарына ұсынылған, негізгі күрделі физико-химиялық және техникалық-химиялық процестер саласында негізгі білмдерді тереңдетіп жинақтайды, осы білімдер технологиялық процестерді менгеруге және оптимальды түрде шешуге бағыт береді.
3.2 Аталмыш курстың мақсаты болып студент электрохимиялық процестердің теориялық негізін; электрохимияның жалпы заңдылықтарымен, оның жаңа технологиямен байланысымен танысу; студенттерде электрохимиялық құбылыстарды моделдеуге және физика-химиялық сәйкес шамалардың есепін жүргізуге мүмкіндік туғызуын менгеруі тиіс.
3.3 Пәндерді оқып-білудің негізгі міндеті – «Электрохимиялық технология негізі» оқу бағдарламасымен жобаланған негізгі курстар мен пәндерді оқуда жаңа білім алу негізі болып табылады; базалық білім және электрохимияның негізгі ұғымдарын, және оның берік заңдары мен негізгі әдістері жайында ұсыныстарды ұйымдастыру.
3.4 Оқып-білудің нәтижесінде студент мыналарды:
- электрохимиялық құбылыстарға жататын базалық терминологияны, негізгі ұғымдарды, электрохимияның заңдарын және олардың математикалық өрнектерін білуі тиіс;
- электрохимия физикалық химияның бөлігі ретінде және оның жаңа хмияда ролін меңгеруі тиіс;
- электрохимияның теориясы мен заңдарын қолдану шегін; электрохимиялық құбылыстарды қолдану принциптерін игеруі керек;
- электрохимиялық құбылыстар жайындағы ілімдердің негізінде жататынфундаментальды тәжірибелерді, электрохимиялық құбылыстарды зерттеу негізігі әдістерді біліп алуы керек;
- электролит ерітінділерде жүретін процестердің негізін тереңірек түсінуі керек;
- ғылым, техника және өндірісте химиялық технологияның орны мен ролі жайында білім болуы керек;
- белгілі математикалық заңдарын қолданып нфундаментальды эксперименттердің теориямен байланысын көрсететіндей, осы пән бойынша есеп шығарып және нәтижелерді өңдеуде қарапайым әдістерді қолданып электрохимиялық шамаларды өлшеуле жүргізе алуы тиіс.
3.5 Курстың пререквизиттері:
3.5.1 Бейорганикалық химия
3.5.2 Физика
3.5.3 Физика-химиялық талдау
3.5.4 Физикалық химия
3.5.5 Жалпы химиялық технология
3.6 Курстың постреквизиттері:
3.6.1 Бағалы және сирек кездесетін металдардың технологиясы
3.6.2 Дипломдық жоба
3.7 Оқу жоспарынан көшірме
1 кесте
|
Курс
|
Семестр
|
Кредитер
|
ДР
(сағ)
|
СПС
(сағ)
|
ЗС
(сағ)
|
СОӨЖ (сағ)
|
СӨЖ (сағ)
|
Барлығы
(сағ)
|
Қорытынды бақылаудың нысаны
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
4
|
7
|
3
|
15
|
15
|
15
|
45
|
45
|
135
|
емтихан
|
4 ОҚУ ПӘННІҢ (МОДУЛЬДІҢ) МАЗМҰНЫ
2 кесте
Тақырыптардың атауы және олардың мазмұны
|
Сағаттар саны
|
1
|
2
|
Дәріс сабақтар
|
1. Кіріспе. «Электрохимиялық технология негізі» курстың мақсаты мен міндеті. Электролитикалық тұнбаларының құрылысы мен қасиеттері. Электрокристаллизация. Электрокристаллизация механизмі. Электрохимиялық технологияның негізгі ерекшелігі. Электрод аралық саңылау. Ток жүгін тиеу
|
5
|
І микромодуль. Металдар бөлінуісіз сулы ерітінділерінен электролизі
|
5
|
2 Ток таралуы және электролиттің таралу қабілеті.
Ток таралуы. Ток тарадуының түрлері. Вагнер параметрі. Электролиттердің таралу (жайылтпаушылық) қабілеті.
3 Хлор, сілті және натрий гипохлоритінің электрохимиялық өндірісі. Хлоридтер ерітінділері электролизінің теориялық негізі. Қатты катод және фильтрлейтін диафрагмасы бар электролизі. Сынаптыты катодпен электролиз
Натрий гипохлоритінің электросинтезі. Тұз қышқылы өндірісі
|
2
3
| ІІ микромодуль. Сулы ерітінділерінің электролизі. Металдық жабуларды алу және оларды жүргізу үдерісі |
5
|
4 Металдармен және балқымалармен электрохимиялық жабу. Теориялық негізі. Электролиз кезінде жабудың екі тәсілі.
Стационар емес электролизді қолдану
5 Темірдің электролитикалық тұнуы.
Темірдің электролитикалық тұну кезіндегі катодты процесс.
Темір жабуларының физико-химиялық қасиеттері
6 Хромдау.
Хромды жабулардың қолдану аймағымен қасиеттері.
Хромдау процесінің бірқатар ерекшеліктері.
Электролиздің электролиттері мен іс тәртібі.
Хромды жабулардың физико-механикалық қасиеттері
7 Мыстау.
Қолдану аймағы. Мыс электролиттерінің салыстырмалы сипаттамасы
|
2
1
1
1
|
Практикалық сабақтар
|
1. Электрохимиялық реакторларының конструкциялы принциптері
2. Химиялық және электрохимиялық технологияда тасымалдаудың негізі процестерінің жіктелуі.
3. Ток таралуының есептеу әдістері
4. Сынап катодының электролизі
5. Металдармен және балқымалармен металдық жабудың мақсаты.
6. Жабудың қасиеттерін және өлшемдерін басқару.
7. Темірмен жабу электролиттері және электролиздің іс тәртібі.
8. Анодты процесс.
9. Мыстаудың күкірт қышқылды электролиті. Борфторсутекті электролиттер.
10. Цианидты электролиттер. Пирофосфатты электролиттер
11. Электрокристаллизация
12. Гальваностегия
|
2
1
2
1
1
1
1
1
1
1
2
1
|
Зертханалық сабақтар
|
1. Коррозияға түсетін металдарының беттіктерінің анодты және катодты ауданының зоналарының бір-біріне қатынасының әсері және коррозияға түсіретін элементтің максимальді тоғының есебі.
2. Металдарды электротұндыру кезіндегі электролиттің жабу қабілетін анықтау.
3. Электролиттердің таралу қабілетін анықтау.
4. Никель жабуларының сапасына электролит құрамының әсері.
5. Мырышты электротұндыруда БАЗ концентрациясының тұнба сапасына және катод потенциалына әсері.
6. Кадмийді электротұндыруда болаттан жасалған катодтардың сутектендіруіне органикалық қоспаларының әсері.
7. Бөлінген сутектің мөлшері арқылы металдардың коррозиясының жылдамдығын анықтау.
8. Межелік бақылау І микромодуль бойынша
9. Металлдарды коррозиядан ингибиторлар арқылы қорғау.
10. Анодты протекторлар арқылы болатты коррозиядан қорғау.
11. Электрохимическое хромирование
12. Электрохимическое меднение
13. Получение никелевых и других покрытий химическим способом
14. Оксидирование стали, фосфатирование, пассивирование железа
15. Межелік бақылау ІІ микромодуль бойынша
|
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
2
|
5 СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫНА АРНАЛҒАН ТАҚЫРЫПТАРДЫҢ ТІЗІМІ
5.1 Жез және қоланы электрохимиялық тұндыру.
5.2 Металдардың өлшемдерін электрохимиялық тәсілі арқылы өңдеу.
5.3 Баспа платаны дайындауын зерртеу
5.4 Қорғасын-натрий-калий ден тұратын уштен тұратын балқымаларды электрохимиялық алу.
5.5 Су электролизінің биполярлы ваннасындағы токтың шығуы.
5.6 Электрохимиялыұ формалау.
5.7 Алюминийді анодты тотықтыру.
5.8 Мысты автокаталитикалық (химиялық) тұндыру
5.9 Жылтыраған жабулар.
5.10 Металдардың тесік-тесіктері бар тұнбалары.
5.11 Электрохимиялық және химиялық өңдеу (полирование)
5.12 Мырышты және кадмилы жабуларды коррозияға қарсы өңдеу
5.13 Күмістеу
5.14 Алтындау
5.15 Платиндеу
6 ПӘН БОЙЫНША ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КАРТА
3 кесте
Тақырыбы
|
Көрнекі құралдар, ТСО, плакаттар, зертхан-қ тақталар
|
Өз бетімен оқып үйренуге арналған сұрақтар
|
Бақы-лау ныса-ны
| |
Дәріс сабақтар
|
Зертханалық сабақтар
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
1.Кіріспе. Элдектрохимиялық технологияның негізгі ерекшелігі. Электрод аралық саңылау. Ток жүгін тиеу. Сепаратор. Электролит ерітіндісінің құрамын түзету.
2. Ток таралуы және электролиттің таралу қабілеті. Ток таралуы. Ток тарадуының түрлері. Вагнер параметрі.
3. Хлор, сілті және натрий гипохлоритінің электрохимиялық өндірісі.
Хлоридтер ерітінділері электролизінің теориялық негізі.
4. Металдармен және балқымалармен электрохимиялық жабу. Теориялық негізі.
Электролиз кезінде жабудың екі тәсілі.
Стационар емес электролизді қолдану.
5. Темірдің электролитикалық тұнуы.
Темірдің электролитикалық тұну кезіндегі катодты процесс.
Темір жабуларының физико-химиялық қасиеттері.
6. Хромдау.
Хромды жабулардың қолдану аймағымен қасиеттері.
7. Мыстау.
Қолдану аймағы.
Мыс электролиттерінің салыстырмалы сипаттамасы
8. Электрокристаллиза
9. Гальваностегия
|
1. Коррозияға түсетін металдарының беттіктерінің анодты және катодты ауданының зоналарының бір-біріне қатынасының әсері және коррозияға түсіретін элементтің максимальді тоғының есебі.
2. Металдарды электротұндыру кезіндегі электролиттің жабу қабілетін анықтау.
3. Электролиттердің таралу қабілетін анықтау.
4. Никель жабуларының сапасына электролит құрамының әсері.
5. Мырышты электротұндыруда БАЗ концентрациясының тұнба сапасына және катод потенциалына әсері.
6. Кадмийді электротұндыруда болаттан жасалған катодтардың сутектендіруіне органикалық қоспаларының әсері.
7. Бөлінген сутектің мөлшері арқылы металдардың коррозиясының жылдамдығын анықтау.
8. Металлдарды коррозиядан ингибиторлар арқылы қорғау.
9. Анодты протекторлар арқылы болатты коррозиядан қорғау.
10. Хлормен сілтіні электрохимиялық арқылы алу.
11. Калий перманганатын электрохимиялық арқылы алу.
|
кесте
диаграмма тәуелділікігі
кесте
сызбалар
қондырғы
графиктер
диаграмма тәуелділікігі
с
ызбалар
қондырғы
диагр
амма зависимости
электролиз қондырғы
сызбалар
сызбалар
қондырғы
графиктер
|
Электрохимя нені зерттейді? Электрохимиялық жүйе деген не Электролитикалық диссоциац себебі? Якоби-Даниэль сызбасының түрі? Электролиз процесі қалай жүреді? Мақсатқа сай өнімдерінің ток шығымы? Энергия бойынша шығым? Қалдық ток деп нені айтады? Концентрационды поляризация? ЭҚҚ өлшеу әдісі бойынша химиялық реакцияларының термодинамикалық сипаттамаларын анықтау?
|
Есеппен карточка
Есеппен
карточка
тест
Есеппен
карточка
Есеппен
карточка
Межелік бақылау
Есеппен
карточка
тест
Есеппен
карточка
тест
тест
Есеппен
карточка
Есеппен
карточка
тест
Есеппен
карточка
Меж
елік бақылау
|
7 ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТПЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУДІҢ КАРТАСЫ
4 кесте
Оқулықтардың, оқу-әдістемелік құралдардың атауы
|
Даналардың саны
|
Студенттердің саны
|
Қамтамасыз етілу пайызы
|
1
|
2
|
3
|
4
|
1. Кудрявцев Н.Т. Прикладная электрохимия. М.: Химия, 1975. 551 с.
2. Ротинян А.Л. Прикладная электрохимия. М.: Химия, 1974. 53 с.
3. Белоглазов С.М. Наводороживание стали при электрохимических процессах. Л.: Изд-во ЛГУ, 1995. 410 с.
4. Грилихес С.Я., Тихонов К.Н. Электрохимические и химические покрытия. М.: Химия, 2000. 288 с.
|
4
3
8
5
|
3
3
3
3
|
100
100
100
100
|
8 ӘДЕБИЕТТЕР
8.1 Негізгі әдебиеттер
8.1.1 Кудрявцев Н.Т. Прикладная электрохимия. М.: Химия, 1975.551 с.
8.1.2 Ротинян А.Л. Прикладная электрохимия. М.: Химия, 1974. 53 с.
8.1.3 Дамаскин Б.Б. Практикум по электрохимии. М.: ВШ, 1991. 288 с.
8.1.4 Каданер Л.И. Равномерность гальванических покрытий. Харьков: Изд-во ХГУ, 1991. 414 с.
8.1.5 Белоглазов С.М. Наводороживание стали при электрохимических процессах. Л.: Изд-во ЛГУ, 1995. 410 с.
8.2 Қосымша әдебиеттер
8.2.1 Кудрявцев В.Н., Вырыпаева В.Н. Практикум по прикладной электрохимии. Л.: Химия, 1990. 303 с.
8.2.2 Томашев Н.Д., Жук Н.П., Титов В.А., Веденеева Н.А. Лабораторные работы по коррозии и защите металлов. М.: Металлургия, 1985. 288 с
8.2.3 Грилихес С.Я., Тихонов К.Н. Электрохимические и химические покрытия. М.: Химия, 2000. 288 с.
Достарыңызбен бөлісу: | 
