Бағдарламасы пму ұс н 18. 2/07 Қазақстан Республикасының оқу және білім министрлігі

Қазақстан Республикасының оқу және білім министрлігі

С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті

050727 «Азық-түлік өнімдерінің технологиясы» мамандық студенттеріне арналған

«Тағам өнеркәсіп кәсіпорындарындағы сапа менеджмент жүйелері»

пәні бойынша

Павлодар

Студенттерге арналған пәннің бағдарламасың бекіту парағы

ПМУ ҰС Н 7.18.2/11

БЕКІТЕМІН

Агротехнологиялық факультет деканы

__________________Т.К. Бексеитов

«___»_____________2009ж.

Биотехнология кафедрасы

050727 «Азық-түлік өнімдерінің технологиясы» мамандық студенттеріне арналған

«Тағам өнеркәсіп кәсіпорындарындағы сапа менеджмент жүйелері»

пәні бойынша

Бағдарлама 200_ж. «____» _________бекітілген жұмыс бабындағы оқу бағдарламасының негізінде әзірленген.
Кафедра отырысында ұсынылған 2009 ж. «25» тамыз, № 1 хаттама

Кафедра меңгерушісі ________________ Ж.А.Адамжанова

Агротехнология факультетінің оқу-әдістемелік кеңесімен құпталған 2009 ж. «26» тамыз № 1 хаттама

ОӘҚ төрайымы__________________М.Е. Жагипарова

Курс атауы: Тағам өнеркәсіп кәсіпорындарындағы сапа менеджмент жүйелері

Семестр - 5

Кредиттер саны – 2.

- студенттерге сапа менеджмент жүйесі, сапа менеджмент жүйесінің негізгі элементтері, жүйенін конфигурациясы, даму перспективалары, басқару элементтері туралы түсінік беру;

- студенттерге сапа менеджмент жүйесінің элементтері, олармен басқару мүмкіншіліктері, сапа мененджмент принциптері, жүйлерге қойылатын талаптар туралы білім беру;

- студенттерге өңімді бағалауың жүргізуді, бар болатын сапа жүйелерін талдауды, сапа мененджмент жүйелерін әзірлеуді (жасауды), сапа менеджмент жүйелерін еңгізу кезінде шешімдерді жасауды және қабылдауды үйрету.

- студенттерге өңім сапасын бағалау, сапа жүйесін бағалау, сапа менеджмент жүйелерінің элементтерін жасау, сапаға әсер ететін процестерді басқару, сапа менеджмент жүйесінің құжаттамасын жасау бойынша тәжірибелік дағдылар беру.

«Сапа менеджмент жүйесі» курсың өткеннен кейін студент келесіні білуі керек:

- сапа жүйелерінің эволюциясын;

- сапа мененджмент жүйелерін құру принциптерің, жүйенін элементтерін;

- ИСО 9000 бойынша сапа жүйесінің моделін;

- кәсіпорында сапа мененджмент жүйесін жасау және еңгізу технологиясын;

- сапа жүйелерін ақпараттық (информациялық) қамтамасыз етуін.

«Сапа менеджмент жүйесі» курсың өткеннен кейін студент келесіде құзыретті болуі керек:

- сапаны қамтамасыз ететін жүйелерді талдауда;

- сапа мененджмент жүйелерін жасау және оларды басқару, талдау, түзету және және жақсартуда;

- 9000/2000 сериялы ИСО стандарттарымен белгіленген әдістемеге сәйкес процестік көзқарас негізінде сапа менеджмент жүйелерін жасауында.

Пререквизиттері:

1. Жоғары математика;

2. Информатика;

3. Азық-түлік өнімдерінің жалпы технологиясы

2. Ұсынылатың әдебиет:

1. 
   Спицнадель В.Н. Системы качества: Учеб.пособие. – Санкт-Петербург. Издательский дом "Бизнес пресса", 2000. – 336 с.
   
2. 
   Окрепилов В.В. Управление качеством: Учеб.пособие. – М: Издательство стандартов, 2000. – 696 с.
   
3. 
   Федюкин В.К. и др. Методы оценки и управления качеством промышленной продукции: Учебник. – М.: Издательство "Филин", 2000. – 328 с.
   
4. 
   Лифиц И.М. Стандартизация, метрология и сертификация: Учебник. – М.: Издательство "Юрайт", 2002. – 296 с.
   
5. 
   Гличев А.В. Основы управления качеством продукции. – М.: Издательство АМИ, 1998. – 956 с.
   
6. 
   Версан В.Г. и др. Интеграция производства и управления качеством продукции. – М.: Издательство стандартов, 1995. – 350 с.
   
7. 
   Международные стандарты серии 9000:2000-9004:2000. – М.: Издательство стандартов, 2000.
   

1. Азгальдов Г.Г., Райкмон Э.П. О квалиметрии. М.:Издательство стандартов, 1972.

2. Шишкин И.Ф., Станякин В.М. Квалиметрия и управление качеством: Учебник для вузов. М.: Издательство ВЗПИ, 1992;

3. Амиров Ю.Д. Квалиметрия и сертификация продукции: Методическое пособие. – М.: ИПК Издательство стандартов, 1996;

жоспары ПМУ ҰС Н 7.18.2/10

Пәннің мазмұны

Сапа мененджмент жүйелерінің негізгі ережелері, негізгі терминдер және анықтамалар: сапа, менеджмент, ұйымдастыру, процесс, өнім, сипаттамалар, сәйкестік, құжаттама, бағалау, аудит, процестердің және өлшеулердің сапасы. Өңім сапасына әсер ететін факторлар.

Сапа жүйелерінің жасау тарихы. Жүйелік келісімнің пайда болуы. БИП, СБТ, КАНАРСПИ, НОРМ, КСУКП сапа жүйелері. Артықшылықтары және кемшіліктері.

TQM (сапаның жалпыға бірыңғай менеджмент ) принциптері, олардың ИСО 9000 бойынша сапа менеджмент жүйесімен өзара байланысы. 9000 сериялы ИСО 9000 халықаралық стандарттарының құрылымы. Сапа түйінінің сапа менеджмент жүйесімен байланысы.

ISO 9000:2000 бойынша сапа менеджмент жүйелерінің негізгі ережелері: сапа менеджмент жүйелерінің қажеттілігін дәлелдеу, сапа мененджмент жүйелеріне және өңімге қойылатын талаптар, сапа мененджмент жүйесіне жүйелік көзқарас, процестік көзқарас, сапа саласындағы саясат және мақсаттары, жоғары басшылықтың рөлі, құжаттама, сапа менеджмент жүйелерін бағалау, тұрақты жақсарту, статистикалық әдістердің рөлі, сапа менеджмент жүйелерінің және басқа менеджмент жүйелерінің бағытталуы. Сапа мененджмент жүйелері және жетілдіру модельдерінің өзара байланыстары.

Сапа мененджмент жүйелерің жасау, еңгізу және функционалдау кезіндегі іс-әрекеттер тәртібі. Іс-әрекеттердің типтік алгоритмы. Сапаны басқарудың аспектілері және функциялары. Сапаны басқарудың құрылымдық және функционалдық сызбалары (схемалары). Сапаны қамтамасыз ету модельдері. Сапаны бақылау.

Кәсіпорынның сапа саласындағы саясаты. Саясатты жасау кезіндегі мақсаттары және міндеттері. Сапа менеджмент жүйелерін жасау және енгізу жөніндегі өз міндеттерін қамтамасыз ету. Саясатты дайындау.

6 тақырып. Сапа бойынша жетекшілік элементтерінің мазмұны.

Сапа бойынша жетекшілік. Негізгі белгіленуі. Мазмұны. Сапа бойынша жетекшіліктің құрылымы.Сапа бойынша жетекшілік элементтері, оның мазмұны. Басшылықтың жауапкершілігі. Ресурстардың менеджменті. Өнім өңдірісі. Сапа менеджментін құру кезіндегі урдістік келісім. Өнім сапасын қамтамасыз ету сұлбасы. Сапа жүйелерінін сертификаттауы және аудиты.

Кәсіпорынды басқарудың ұйымдастырушылық құрылымы. Сапаны басқарудың құрылымдық және функционалдық сұлбалары. Сапаны қамтамасыз ету: сапа көрсеткіштері бойынша технологиялық процестерді басқару, өңімді өндіруде, пайдалануда және жөндеуде сапаны талдау және қамтамасыз ету әдістері. Сапаны төмендететін себептерді анықтау және оларды жою тәсілдері.

№ 1 тәжірибелік жұмыс.

«Азық-түлік өнімдердің қауіпсіздік менеджментінің жүйелері» ИСО 22000 ХС негізгі принциптерімен танысу.

Тамақ өнімдерін өндірумен байланысты потенциалды тәуекелдер мен қауіптерді барлық кезеңдерінде анықтау және қауіптердің (тәуекелдердің) пайда болу ықтималдығын бағалау және оларды бақылау үшін сақтандырушы шараларды анықтау бойынша тәжірибелік дағдыларын үйрену.
№ 2 тәжірибелік жұмыс.

Тәжірибелік жұмыстың тақырыбы:Сапа түйіні

Жұмыстың мақсаты: Сапа түйінінің құрылымын және элементтерін зерттеу

Тәжірибелік жұмысты орындаудың негізгі мақсаты мен міндеттері:

Жұмыс орындау нәтижесінде студентте мынадай түсінік болуы керек:

• 
  өнімнің өмірлік циклін жобалау принциптері туралы;
  
• 
  өнімді өндіруін ұйымдастыру негіздері туралы;
  
• 
  өнімнің бәсекелестік қабілеттілік көрсеткіштері туралы
  

• 
  сапа түйінінің құрамы мен құрылымын;
  
• 
  сапа түйінінің элементтерінің белгіленуін;
  
• 
  кәсіпорынның ұйымдастырушылық құрылымын жасау принциптері;
  
• 
  функцияларын және жауапкершіліктердің таратылу матрицасын жасау әдістемесін
  

• 
  ұйымдастырушылық құрылымын жасау;
  
• 
  функциялары және жауапкершіліктерін таратылу матрицасын жасау;
  
• 
  жұмыс нәтижелерін талдап қорыту
  

№ 3 тәжірибелік жұмыс.

Жұмыс орындау нәтижесінде студентте келесі мынандай түсінік болуы керек:

• 
  сапа саласындағы саясатты қалыптастыру принциптері туралы;
  
• 
  сапа жүйесінің „Басшылық жауапкершілігі„ элементтерінің белгіленуі.
  

• 
  „Сапа саласындағы саясат„ құжатының құрылымын;
  
• 
  „Сапа саласындағы саясат„ құжатының мазмұнына қойылатын талаптарды;
  
• 
  саясатты қалыптастыру әдістемесін және оны қызметкерлерге жеткізу.
  

• 
  құжат элементтерінің құрылымына және мазмұнына қойылатын талаптарды талдап қорыту;
  
• 
  кәсіпорынның мақсаттарын құрастыру және стратегиясын анықтау;
  
• 
  жұмыс нәтижелерін талдап қорыту.
  

Тәжірибелік сабақты орындау нәтижесінде студентте төмендегі туралы түсінігі болу керек:

- ИСО 9001-2000 халықарарлық стандартының құрылымы және мазмұны;

- „үрдістік тәсілдеме„ принципі

Студент білуі тиіс:

- сапа жүйесінің элементтерінің тізімін;

- элементтердің құрылымын және әрбір элементке халықаралық стандарттармен белгіленген талаптарды;

Студентте мынандай дағдылар қалыптасуы керек:

• 
  қызметтері бойынша талаптарды құрылымдау;
  
• 
  орындалған жұмыстың нәтижелерін талдап қорыту .
  

№ 5 тәжірибелік жұмыс.

Тәжірибелік тапсырманы орындау нәтижесінде студентте:

• 
  сапа жүйелерінің нақты элементтері және бағыныңқы элементтерінің мазмұны;
  
• 
  халықаралық стандарттардың жалпы талаптарының нақты талаптарға ауысу әдістемесі;
  
• 
  басқарушылық құжаттарды әзірлеу туралы түсінігі болу керек;
  

• 
  чек-парақтарға талаптар және әзірлеу тәртібін;
  
• 
  чек-парақтарды әзірлеу әдістемесін;
  

• 
  сапа жүйесінің нақты элементтеріне қойылған халықаралық стандарт талаптарын;
  
• 
  нормативтік құжаттардың жалпыланған талаптарды өзгерте (қолдана) білуді;
  
• 
  чек-парақтарын әзірлеу бойынша нұсқауларды құрастыруды.
  

№ 6, 7 тәжірибелік жұмыс.

1. 
   Спицнадель В.Н. Системы качества: Учеб.пособие. – Санкт-Петербург. Издательский дом "Бизнес пресса", 2000. – 336 с.
   
2. 
   Окрепилов В.В. Управление качеством: Учеб.пособие. – М: Издательство стандартов, 2000. – 696 с.
   

1. 
   Спицнадель В.Н. Системы качества: Учеб.пособие. – Санкт-Петербург. Издательский дом "Бизнес пресса", 2000. – 336 с.
   
2. 
   Окрепилов В.В. Управление качеством: Учеб.пособие. – М: Издательство стандартов, 2000. – 696 с.
   

1. 
   Спицнадель В.Н. Системы качества: Учеб.пособие. – Санкт-Петербург. Издательский дом "Бизнес пресса", 2000. – 336 с.
   
2. 
   Окрепилов В.В. Управление качеством: Учеб.пособие. – М: Издательство стандартов, 2000. – 696 с.
   

1. 
   9000:2000-9004:2000 сериялы ИСО халықарарлық стандарттары – М.: Издательство стандартов, 2000.
   

1. 
   Спицнадель В.Н. Системы качества: Учеб.пособие. – Санкт-Петербург. Издательский дом "Бизнес пресса", 2000. – 336 с.
   
2. 
   9000:2000-9004:2000 сериялы ИСО халықарарлық стандарттары – М.: Издательство стандартов, 2000.
   

1. 
   9000:2000-9004:2000 сериялы ИСО халықарарлық стандарттары – М.: Издательство стандартов, 2000.
   

1. 
   Спицнадель В.Н. Системы качества: Учеб.пособие. – Санкт-Петербург. Издательский дом "Бизнес пресса", 2000. – 336 с.
   
2. 
   9000:2000-9004:2000 сериялы ИСО халықарарлық стандарттары – М.: Издательство стандартов, 2000.
   

Бақылау түрлері бойынша ағымдағы үлгерім балдары

Төмендегідей талаптарды орындау емтиханға қатысуға мүмкіндік қамтамасыз етеді:

• 
  Білімнің толықтығы мен тереңдігі;
  
• 
  Тақырыптың кілтті түсініктерін игеру;
  
• 
  Тақырыптың негізгі терминдері мен түсініктерінің анықтамаларын білу;
  
• 
  Меңгерген материалды жалпылай және қорытынды жасауын білу;
  
• 
  дәрістердің, СӨЖ және СОӨЖ-ның конспектілерінін бар болуы
  
• 
  рефераттар мен баяңдамалар дайындау және оларды қорғау.
  

Семестрдің ортасында және аяғында 100-балдық шкала бойынша пәннің меңгерген модулі бойынша ағымды үлгерімнің (АҮ) бағасы анықталады. Ағымды үлшерімнің бағасы төмендегі үшін жиналған балдардың сомасы болып табылады:

• 
  сабақтарға дайындалу, топта жұмыстарға белсенді қатысу және сабақтардағы бақылау іс-шараларда қатысу;
  
• 
  тәжірибелік мен өзіндік жұмыстарды өз уақытында және сапалы орындау;
  

Межелік бақылау (МБ) бағасы да 100-балдық шкала бойынша анықталады.

Пән бойынша межелік бақылауға ағымдағы үлгерім бойынша балдары бар студенттер ғана жіберіледі.

Ағымдағы үлгерім және межелік бақылау бағалау нәтижесі бойынша студенттің пән бойынша рейтингі (Р1 және Р2) анықталады.

Р1(2) = ТАҮ1(2)*0,7 + МБ(2)*0,3.

Егер оқу жоспарында емтихан және сынақ қарастырылса, сынақты екінші рейтингті анықтағанда екінші межелік бақылау ретінде есептеу керек.

Егер студент МБ-ды өтпесе немесе МБ бойынша 50 балдан төмен алса рейтинг анықталмайды. Бұл жағдайда межелік бақылауды тапсырудың жеке мерзімдерін декан белгілейді.

Семестрге пән бойынша студенттін емтиханға жіберу рейтингі төмендегі формула бойынша бағаланады:

ЖР = (Р1+Р2)/2.

Пән бойынша қорытынды бақылауға (ҚБ) жұмыс оқу бағдарламаның барлық талаптарын орындаған (барлық тәжірибелік мен өзіндік жұмыстарды орындау және тапсыру) студенттер ғана жіберіледі. Қорытынды бақылауға жіберілу рейтингі 50 балдан кем емес болу керек.

Қорытынды бақылау - емтихан.

Пән бойынша қорытынды баға студент рейтинг пен қорытынды бақылау бойынша оң бағаларға ие болған жағдайда ғана есептеледі.

Қорытынды бақылауға себепсіз келмеу «екі» бағасына теңеледі. Пән бойынша аралық аттестаттау және емтихан нәтижелері студенттерге сол күні немесе жазбаша емтихан түстен кейін өткізілсе келесі күні жарияланады.

Қорытынды бақылау бойынша оң бағаны оны жоғарлату мақсатымен қайта тапсыруы рұқсат етілмейді.