Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі
С.Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті
Журналистика кафедрасы
қабылддау ЕМТИХАНын ӨТКІЗУДІҢ
БАҒДАРЛАМАСЫ
6М050400 «Журналистика»
Павлодар
1. Қабылдау емтиханын өткізудің мақсаты мен міндеттері
Қабылдау емтиханның мақсаты-журналистік қызметтік теориясы мен практикасының методологиялық деңгейін игеруді және журналистика саласындағы концептуальды түсініктермен таныс болу, ғылыми зерттеулердің әдіс-тәсілдерін білу болып табылады.
Қабылдау емтиханның міндеттері:
- білім бөлімдері бойынша фундаменталды дайындық деңгейлерін анықтау
-журналистика саласындағы қазіргі ақпараттық технологияларды игеру дәрежесін анықтау
- журналист жұмыстарын игеру ерекшеліктерінің негізгі әдіс-тәсілдерін білу деңгейлерін анықтау
2. Емтиханды өткізудің қалпы мен ұйымдастырылуы
6М050400 –Журналистика мамандығы бойынша қабылдау емтихан аралас түрде: тест түрде өтеді. Қабылдау емтиханның өткізу қалпы ПМУ-дың Ғылыми кеңесінің мәжілісінде бекітіледі.
Қабылдау емтихан аадемиялық күнтізбеде және мамандықтың жұмыс оқу жоспарында көрсетілген мерзімде ұйымдастырылады.
3. Білімді бағалаудың тәртібі
Бірінші бөлім: тестілеу мына пәндер бойынша тапсырылады: казақ журналистикасының тарихы, шетел журналистикасы, бұқаралық коммуникациясының тілі мен стилі, журналистік шеберлік. Жалпы тест тапсырмалары 240 сұрақтан болады, оның 50-і әртүрлі варианттармен негізгі тапсырмаға кіреді. Тест тапсырмалардың өлшемі - 0,5, барлығы 50 ұпай болу керек. Мәселені шешу үшін әрбір сұраққа 2 минуттан уақыт болу керек.
4. Пәндерді бағалау критерийлері
- «үздік» бағасы егер журналистік пәндердің методологиясы мен теория негізін жоғары деңгейде білсе және өзінің кәсіби қызметінің салаларында әлеуметтік әдістерді қолдана білсе қойылады;
- «жақсы» бағасы егер студент тәжірибе жүргізе алынған пәндерді қолданса: әлемдік гуманитарлық ғылымдар әдістерін қолдану, қоғамның саяси, әлеуметтік экономикалық құбылыстарды сараптай алса;
- «қанағаттанарлық» бағасы, егер студент теориялық және тәжірибелік пәндерді білсе қойылады.
- «қанағаттанарлықсыз» бағасы, егер студент теориялық және тәжірибелік пәндерді білмесе қойылады.
5. Қабылдау емтихан бағдарламасына енген пәндердің тізімі
Тест тапсырмалары емтихан: казақ журналистикасының тарихы, публицистиқалық шығармашылық негіздері, телерадиожурналистика, электрондық БАҚ пәндері бойынша өткізіледі.
6. Әрбір пән мен тақырып бойынша сұрақтардың тізімі
6.1 Қазақ журналистикасының тарихы
Пәннің мақсаты мен міндеттері
Бұл пәннің шәкірттері журналистік мамандыққа баулуда, әсіресе баспасөз тарихының қалыптасуы мен дамуы, жанрлық жіктелу сипаты мен стильдік белгісінің айқындалуы, сыртқы пішіні мен ішкі мазмұны, тақырып алуандығы мен сюжет байлығы, тілдік және терминологиялық ерекшелігі сондай-ақ, баспасөздің пәрменділігінің бірте-бірте күшеюі, билік басымдылығы.
Ұлттық баспасөз тарихы туралы сөз болғанда ежелгі төрүк бітіктастарындағы рухани мүрамызға соқпай өту өсте мүмкін емес.
- студенттерге бұған дейінгі қалыптасқан ұлттық баспасөз тарихын ХІХ ғасырдың бастайтын оқу-әдістемелік жүйелеуге түзету жасап, қоғамдық ақыл-ойдың дамуы және ақпарат таратудың төлтума тегі мен пішіне біздің жыл санауымыздан бұрынғы 5-6 ғасырдан басталатынын, оның өзіне тән айырықша белгілері мен ерекшеліктері бары туралы жан-жақты мағлұмат ұсыну.
- қазақ мерзімді баспасөзінің бағыт-бағдарына, мән-мазмұнына көркемдік-идеялық деңгейіне қоғамдық ойдың ойдың айнасы, уақыт барометрі, жаңалық жаршысы ретіндегі сол дәуірдің саяси-әлеуметтік ахуалығын қалыптасуына сәйкес баға беру.
- қазақ баспасөзі тарихындағы «ақтаңдақ» тұстарға ерекше назар аудару.
- студенттерге қазақ журналистикасы тарихының проблемалары бойынша зерттеу жұмыстарын жазуға ықпал ету.
6.2 Публицистиқалық шығармашылық негіздері
«Публицистің шығармашылық шеберханасы» - әдеби жұмыстың шығармашылық қырын таныту арқылы баланың журналистердің жазу шеберлігін қалыптастыруға тікелей әсер ететін басты пәндердің бірі. Бұл пәннің негізгі мақсаты – журналистердің кәсіби шеберлігін арттырып, өзіндік творчестволық шыңдалуға жеткізу. Пән бірнеше дәрістерден, семинарлардан және тәжірибелік сабақтардан құралған; олар төмендегідей негізгі міндеттерді қамтиды.
Курстың мақсаты мен міндеттері:
-
студенттердің мазмұндық жеке жазу стилі мен ойлау қабілеттілігін жоғары дәрежеге жеткізіп, творчестволық даму үрдісін жетілдіруге бағыттау;
-
бүгінгі таңдағы жаңа методологиялық ізденістерге толы журналистика саласын қазіргі кезеңге сай шебер журналистермен толықтыруға бірден-бір үлес қосу. Сол мақсатта қазіргі қоғамдағы шебер журналистердің жазу ерекшеліктеріне үңіле отырып, олардың шығармашылық даралық әдіс мен шеберлігін арттыру формаларына назар аудару;
6.3 Телерадиожурналистика.
Телевизиялық журналистика – бұқаралық ақпарат құралдарының бір саласы, соның ішінде орасан зор мүмкіндіктерді иеленетін жүйе, ХХ ғасырдың адамзат игілігіне ұсынған ұлы жаңалығы, адамзаттың ой-санасына, көзқарасына тікелей әсер ететін идеологиялық құрал, рухани нәр мен эстетикалық әсер беретін өнердің өзгеше бір түрі, өркениетті әлемдегі саясат алаңы, аудиторияны зерттеумен айналысатын арнайы әлеуметтік институт, ақпарат таратуды бейнелік сипатта жүзеге асатын шығармашылық қызмет.
Пәннің мақсаты мен міндеттері – тележурналистиканың әлеуметтік институт, қоғамдық-саяси қызметтің бір саласы болып табылатын ілім екендігіне тұжырым жасау, студенттердің тележурналистикаға тән принциптер мен заңдылықтарды теориялық негізде шығуларын жүзеге асыру.
- телевизиялық журналистиканың табиғаты мен өзіне тән ерекшеліктері, құрылымдық сипаты мен бейнелеуші құралдары жайлы толық мәлімет ұсыну
- әлемдік және қазақстандық тележурналистиканың тарихи кезеңдерін, қазіргі заманғы даму тенденцияларын баяндау, келешегі туралы тұжырым жасау
- сөйлеу техникасы мен режиссураны меңгерулеріне жол ашу
- телехабар сценарийін жазуды, оны жоспарлауды, беттеуді, эфирден қалай беруді үйрету
- телевизиялық журналистиканың жанрлары мен пішіндерін жеке-жеке талдап түсіндіру
6.4 Электрондық БАҚ
Пәннің мақсаты мен міндеттері
Электрондық БАҚ – компьютерлер желісін біріктіретін ауқымды ғаламдық ақпараттық-технологиялық жүйе.
Электрондық БАҚ - қазіргі заманғы бұқаралық коммуникацияның бірі; тұрмыста қолданылатын, қазіргі адамдардың өмір сүруіне, оның ақпарат алуына септігі тиетін жүйе. Уақыт өткен сайын электрондық БАҚ- ты қарқынды дамып келеді және бүгінгі ақпарат алудың сенімді де, жедел көзі ретінде қалыптасып үлгерді. Біздің елімізде де әлемдік өркениетке жол ашатын ақпараттық қоғам құруға ұмтылыс танытылуда, ашық кеңістікте тең бәсекелестік жағдайында дамуға басымдық беріліп келеді.
Пәнді оқытудың мақсаты: желілік журналистиканың ерекшелік сипаттарымен, электрондық БАҚ пайда болу және дамуымен, желіні пайдаланып жұмыс істеу әдістерімен, веб парақшаларын әзірлеудің шығармашылық процесімен, сайттарды басқару жүйесімен таныстыру, желілік журналистиканың жанрлары мен пішіндерін меңгеру, веб-журналистің еңбек қарым-қатынастарын реттейтін кәсіби-этикалық ережелер және қағидалармен, Электрондық БАҚ журналистиканың қазіргі теориялық мәселелерімен таныстыру.
Негізгі әдебиет -
Барманкулов М.К. « Телевидение: деньги или власть?», Алматы, 1997.
-
Власов Ю.М. Пропаганда за фасадом новостей. 1996
-
Воскобойников Я.С., Юрьев В.К. Журналист и информация. Профессиональный опыт западной прессы.1993.
-
Дэннис Э, Мэррилл Д. Беседы о масс-медиа
-
Ибраева Г.Ж. Региональные конфликты и СМИ. Алматы, 2001.
-
Коппервуд Р., Нэльсон Р.П., Как преподносить новости.
-
Солганик Г.Я. Стилистика текста
-
Уллмен Д., Журналисткие расследования: современные методы и техника,1998
-
Все зарубежные СМИ. Справочник по зарубежным СМИ. 2003
-
Ибраева Г.Ж. Объективный репортаж.
-
БАҚ жаңалықтарының сайттары
-
Европалық интеграция сайтындағы ақпараттар
-
Б. Кенжебаев. Қазақ баспасөзінің тарихынан мәліметтер. А., 1956 ж.
-
Б. Кенжебаев, Т. Қожакеев, Қазақ баспасөзі тарихынан. А. 1962 ж.
-
Қ. Бекхожин. Қазақ баспасөзінің даму жолдары. А. 1964 ж.
-
Қ. Бекхожин. Қазақ баспасөзі тарихының очеркі. А. 1981 ж.
-
Ү. Сұбханбердина. Қазақтың революциядан бұрынғы мерзімді баспасөзіндегі материалдар. А., 1963 ж.
-
Ү. Сұбханбердина. «Айқап» бетіндегі мақалалар мен хат –хабарлар. А., 1961ж.
-
Қ. Бекхожин. С. Қозыбаев, С. Матвиенко. Очерки истории журналистики Казахстана. А., 1988 ж.
Қосымша әдебиет
-
Ү. Сұбханбердина. «Қазақ, Сарыарқа, Алаш». А., 1993 ж.
-
Ү. Сұбханбердина. Дала уалаятының газеті. А., 1988, 1991, 1994, 1996.
-
5 кітап.
-
Ү. Сұбханбердина. Түркістан уалаятының газеті. А. 2004ж.
-
Ү. Сұбханбердина. Айқап. А., 1995 ж.
-
Ү. Сұбханбердина. Қазақ. А., 1998ж.
-
Т. Қожакеев . Жыл құстары. А., 1991ж.
-
Т. Қожакеев. Сатира негіздері.А., 1996ж.
-
Н.Омашев. Қазақ радиожурналистикасы.
-
Қ. Алдабергенов, Ж. Нұсқабайұлы. Алты алаштың ардақтылары. А., 1994ж.
-
Қ. Алдабергенов, Ж. Нұсқабайұлы, Ф. Оразай. Қазақ журналистикасының тарихы. А., 1996
-
Ө. Әбдіманов. «Қазақ» газеті. А., 1998ж.
-
Ш.Елеукенова. Кітаптану негіздері. А., 1997ж.
-
Қ. Тұрсынов. Көгілдір экран құпиясы. А. 1998ж.
-
Қ. Алдабергенов. С. Қозыбаев. А. Рамазанова. Әлем баспасөзі тарихынан. А., 1998ж.
-
Қ. Алдабергенов. Қазақ журналистикасы тарихы пәнінің бағдарламасы. А., 1996, 1999жж.
-
Н.Ә. Назарбаев. Қазақстанның болашағы қоғамның идеялық бірлігінде. А., 1993ж.
-
Н.Ә. Назарбаев Тарих тағылымдары және қазіргі заман. А., 1997ж.
-
Н.Ә. Назарбаев. Қазақстан 2030. А., 1998ж.
-
Қазақстан Республикасының Конституциясы. А., 1995ж.
-
Қазақстан Республикасының Баспасөз туралы заңы. А., 1991ж.
-
М. Әуезов. Әдеби мұра және оны зерттеу.
-
С. Мұқанов. Халық мұрасы. А., 1964ж.
-
М.Н. Фетисов. Зарождение казахской публицистики. А., 1961ж.
-
Т. Қожакеев. Көк сеңгірлер. А.,1992ж.
-
Т. Қожакеев. Жас тілшілер серігі А., 1993ж.
-
Т. Қожакеев. Сара сөздің сардарлары. А., 1995ж.
-
Қ. Алдабергенов, Ж. Нұсқабайұлы. Көне басылындар. Құнды деректер. Аяулы есімдер
-
Қ. Алдабергенов, М.Асылбеков XIX ғасырдың екінші жартысы мен XX ғасыр басылдағы патшалы Ресейдің Қазақстандағы отарлау саясатының зардаптары. Павлоадр, 2005 ж.
-
С.Бәйменшин. Төртінші билік тағылымы. А., 1996 ж.
-
М. Қойгелдиев. Алаш қозғалысы. А. 1995 ж.
-
К. Нұрпейісов. Алаш пәм Алашорда. А., 1995 ж.
-
Л. Ахметова. Қарлығаш қаламдастар. А., 1993 ж.
-
Беглов С.И. Британская печать на исходе века. М., 1995
-
Вартанова Е.Л. Европейский союз в поисках информационного общества // Вестник МГУ, серия Журналистика. 1998, № 2,3.
-
Вартанова Е.Л. К чему ведет конвергенция СМИ? // Информационное общество. 1999, № 6.
-
Засуракий Я.Н. Информационное общество в рамках международного сотрудничества // Информационное общество. 2000, № 1.
-
Землянова Л.М. Современная американская коммуникацивистика. Теоритические концепций, проблемы, прогнозы. М., 1995.
-
Дэнис Э., Мэррил Д. Беседы о Масс-Медиа. М., 1997.
-
Журналистика в буржуазком обществе. / ред. Я.Н. Засурского. М., 1976.
-
Материалы о зарубежных средствах массовой информации в 1990-2000. //Вестник МГУ. Серия Журналистика. 1991-2003. № 4-6.
-
Шиллер Г. Манупуляторы сознанием. М., 1983.
-
Законы и практика средств массовой информации в Европе, Америке и Австралии. Сравнительный анализ. Артикль ХІХ. М., 1996.
-
Мицкевич Э., Файерстоун Ч. Телевидение и выборы. М.,1993.
-
Сегела Ж. Национальные особенности охоты за голосами: Так делают президентов. М., Вагриус. 1999.
-
Средства массовой информации и выборы. Справочные издания. Под ред. Я.Ланче и Э.Палмера. Европейскии институт СМИ. 1995.
-
Майн Х. Средства массовой информайии в Федеративной Республике Германии. Германия. «Коллоквиум» 1995.
-
На службе монополий: Информационно пропагандистский комплекс стран капитала. Под ред. проф. Я.Н. Засурского. М.,1997.
-
Урина Н.В. Итальянская журналистика в 1945-1990 гг. М., 1999.
-
Шарончикова Л.В. Печать франции (1980-90-е гг.). М., 1995.
-
Засуракий Я.Н. Информационное общество и средства массовой информации // Информационное общество. 1990.№ 1.
-
Франция: Общие сведения о праве по вопросам печати. Россиско – французская серия «Информацинные и учебные материалы». М., 1995.
-
Совещание по безопасности и сотруднечеству в Европе: Заключительный акт. Хельсинки. 1995. Раздел П. Информация.
-
Энтин В.И. Правовое регулирование деятельности прессы за рубежом. Обзор законодательных документов. М., 1992.
Достарыңызбен бөлісу: |