Бағдарламасының титулдық пму ұс н 18. 4/19 парағы (syllabus) Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі

Биліктің типтері

Күштеу (зорлық) билігі – күш көрсету, қорқытуға сүйенеді. Әр-бір мемлекетте пайда болған мәселелерді күш көрсету, зорлық-зомбылық арқылы шешетін арнайы құрылымдар бар. Оған жататындар: шенеуніктік аппараттар, әскер, сот, түрме, прокуратура және т.б.

Әдебитеттер тізімі

2 Ельмуратов Г.Ж., Сулекеев Д.К. т.б. Саясаттану. Электрондық оқулық. Павлодар: Кереку. 2010.

1 Этнос, ұлыс және ұлт

2 Ұлттық саясат - ұғымы мен мәні

Әлеуметтік-этникалык процестер мен халықтардың өзара қарым-қатынастарын дамыту проблемасы қоғам өміріндегі аса киын да күрделі құбылыс болып табылады. Сонымен катар олар саясаттанудың өзекті мәселесі. Өйткені біздің елемімізде үш мыңнан астам үлттар, ұлыстар мең тайпалар өмір сүреді. Олардың ішінде үлкендері мен кішілері де, азаттык алғандары да, қаналушылары да бар. Ал солар әлеуметтік-экономикалык. дамудың түрлі сатысында түрмыс күрып отыр. Дүние жүзіндегі түрліше халыктардың 90% астамы көпұлтты мемлекет кұрамында өмір сүруде.

Ұлтаралык келісім — бүл адамнын әнегелік тәрбиелілігінің, жоғары мәдениеттілігінін, барлық үлттардың ортақ мүдделерінің деңгейлерінің көрсеткіші. Осыған байланысты әлеуметтік-этникалык кауымдастыктардың дамуының қүрамдас белігі ретіндегі тәрбие процесін тікелей үйымдастыруға қатысты біркатар проблемалар туындайды.

Әдебитеттер тізімі

2 Ельмуратов Г.Ж., Сулекеев Д.К. т.б. Саясаттану. Электрондық оқулық. Павлодар: Кереку. 2010.

1. 
   Қоғамның саяси жүйесі: ұғымы, құрылымы, бөлшектері.
   
2. 
   Саяси жүйенің қызметтері. Саяси жүйенің классификациялық өлшемдер (критерилер) мен теориялар.
   

Кез-келген саяси жүйе бірқатар мәселерді шешеді, тиісті қызмет атқарады. Негізгі қызметтері.

1. 
   Азамат санасына жүргізілген жиындардың мәнін түсіндіру және бұл саясатты қолдату.
   
2. 
   Саясаттық әлеумет, яғни азаматтарды саясат өміріне қатыстыру.
   
3. 
   Әлеуметтік топтардың қызығушылықтарына сай талаптарын қалыптастыру.
   
4. 
   Саяси коммуникация, яғни сенім ақпаратын әртүрлі қоғам мүшелеріне беру.
   
5. 
   Заңдарды жасау және оны қолдану.
   
6. 
   Материалды және рухани қызығушылықтарды қоғамда бөліп беру.
   
7. 
   Заңдардың сақталуын бақылау.
   

Әдебитеттер тізімі

2 Ельмуратов Г.Ж., Сулекеев Д.К. т.б. Саясаттану. Электрондық оқулық. Павлодар: Кереку. 2010.

1. 
   Мемлекет: пайда болуы, мәні, нышаны, қызметі, мақсаты.
   
2. 
   Мемлекеттің типтері. Мемлекеттік жүйесінің типологиясы.
   

Мемлекет категориясы анықтауыштардың бірі болып табылады, өйткені барлық басқармалық функцияларды мемлекет жүзеге асырады. «Мемлекет» термині екі мағынада беріледі.

1. 
   Кең мағынада: Мемлекет – бұл шекарамен шектелген, басқармалық орталығы бар территория. Алғашқыда мемлекет туралы көзқарас мұндай болған.
   
2. 
   Тар мағынада: Мемлекет – бұл үкіметті жүзеге асыратын саяси институт. Саясатта мемлекет туралы сөз әрқашанда тар мағынада беріледі.
   

1. 
   Пайда болған алғашқы қауымның ыдырау нәтижесінен қоғам байлар мен кедейлер болып бөлінеді. Байлар мен кедейлер арасында өте үлкен қарама-қайшылықтар бар және бұл қарама-қайшылықтары қандай да бір әдістермен шешуге болмайды. Кедейлерді байларға жұмыс істеткізу үшін, басқарушы класс арнайы ұйым ұйымдастырып, оған күш береді. Осы ұйым күшінің иесі – мемлекет және бұл бірінің жұмысын бірі жұмыс істеуге итермелейді.
   
2. 
   Бірақта ғылымда тағы да бірқатар теориялар бар. Олардың кейбіреулері мемлекеттің пайда болуын былай түсіндіреді: Бұрынғы заманда соғыстардың нәтижесінде бір халық, екінші халықты жаулап алады және жаулап алушылар жеңілгендерді бағындыру үшін мемлекет құрайды, ал бұл мемлекеттер жаулаған халықты тұншықтырады.
   
3. 
   Ал келесі теория мемлекеттің пайда болуын былай түсіндіреді, әртүрлі тайпалардың қоршауында болып және олардың агрессиясын көрген халық, олардан қорғану үшін бірігеді.
   
4. 
   Адам табиғаттан – қоғамдық пенде болып табылады, сондықтан ол қоғамнан тыс өмір сүре алмайды. Осы себептен адамдар бірігіп, мемлекет құрайды.
   

Әдебитеттер тізімі

2 Ельмуратов Г.Ж., Сулекеев Д.К. т.б. Саясаттану. Электрондық оқулық. Павлодар: Кереку. 2010.

1.Саяси партиялар: ұғымы, негізгі мақсаттары, міндеттері және қызметтері.

2. Партиялардың типологизациялық өлшемдері. Партиялық жүйе: ұғымы, классификациясы.

Саяси өмірде мемлекет пен қатыр партиялар да үлкен орын алады, олар саясаттың негізгі субъектісі болып табылады. Саяси партиялар қандай ба бір класстық, ұлттық, әлеуметтік топтың қажеттіліктерін қарастыратын ұйым болып есептеледі. Саяси партиялар 19-20 ғ. дами бастады, бұл бірнеше дәлелдермен түсіндіріледі:

1. 
   19-20 ғ. аралған көптеген елдер дамыған капиталистік елдер қатарына қосылды. Бұл мемлекеттердің негізгі таптары болып буржуазия мен пролетариат таптары есептеледі, және олар достаспас таптар болғандықтан, араларында әрқашан күрес жүреді. Осы таптардың қажеттіліктері мен тәптәушылықтарын қорғау үшін, күресті басқыру үшін саяси партиялар құрылады. Жұмысшы тап өз партияларын, буржуазиялық тап өздерішінін.
   
2. 
   Халықтар мен ұлттардың ұлттық сана - сезімі оянып, дамиды, сондықтан олар өз қажеттіліктерін ақамдау үшін партиялар құрады.
   
3. 
   Биліктің танымдық және сайлаулық жүйесі құрылады. Биліктік құрылымға кіру партияның өзіне байланысты. Қоғамның белгілі бір табылың қолдауымен партия биліктің құрылымына енгісі келеді. Кез келген саяси партияға мынадай белгілер тәң:
   

1. 
   Қоғамның белгілі бір табылың қажеттіліктерін айқылдайтын идеологияның кесі болып партия табылады.
   
2. 
   Партия – жергілікті деңгеден халықаралық деңгейге дейінгі адамдардың ұзақ бас қосуларының ұйымы.
   
3. 
   Партияның қоғамдық бағыттардан ерекшілігі – билікті алудың және ұстаздың мақсатты құрылымы.
   
4. 
   Сайлау компаниялары кезінде немесе олардың арасында халықты демеуге талпынада.
   

Әдебитеттер тізімі

2 Ельмуратов Г.Ж., Сулекеев Д.К. т.б. Саясаттану. Электрондық оқулық. Павлодар: Кереку. 2010.

1.Саяси режимнің ұғымы мен элементтері.

2.Саяси режимнің типтері.

Барлық саяси режимдер (тәртіп) демократиялық және анитидемократиялық болып бөлінеді. Жалпы демократия грек тілінен «демос»-халық, «кратос»-билік ұғымын білдіреді, яғни халық билігі. Демократиялық режімнің бірнеше белгілері бар оған жататындар: халық билігі, теңдік, еркіндік, сөз бостандық, көппартиялық жүйе, оппозициянын болуы

Тоталитарлы мемлекет – демократиялы емес типтегі мемлекеттер қатарына жатады. Ол латынның «тоталис» сөзінен шыққан, қазақша баламасы «түгел», «бүкіл», «толық».

Тоталитарлы мемлекет – қоғамның өмір сүру барысында мемлекет жағынан жан-жақты үлкен көлемді бақылау жүреді.

Авторитаризм жеке адамның және топтың жеке басшылығы. Бірақ саяси сфералардан тыс өзінің және қоғамның автономиясын сақтайды. Біздің ғасырда авторитаризм тәртібі маңызды емес, көбіне бұл тәртіп тоталитарлы және демократиялы мемлекет болып кетеді.

Әдебитеттер тізімі

2 Ельмуратов Г.Ж., Сулекеев Д.К. т.б. Саясаттану. Электрондық оқулық. Павлодар: Кереку. 2010.

1. Демократияның тарихи формалары: антикалық, классикалық және қазіргі заман.

2. Демократияның жалпы принциптері мен институттары.
Демократия ұғымын түсінуде бірнеше козқарастар туып, түсініксіз жағдайлар жиі кездеседі. Бір ұғымбасқа ұғым орнынажұмсалады. Бірнеше мағынаны бөліп қарастырұға болады:

1. 
   Келісілген жағдайда барлық сұрақтар шешігетін ұжымдар және жетекшіні таңдаған кезде ұжымның әр мүшесі қатысып, өз көзқарасып білдіре алады.
   
2. 
   Демократия – мемлекетті қалыптастырудағы ерекше ретінде қарастырылады және ас мемлекеттің басқа типтерімен қатар тұрады.
   
3. 
   Демократия мемлекетті қалыптастыруда ерекше үлгісі ретінде қарастырылады, ол ерекшелік құндылық басып табылады, осындай кұндылыққа демократиялық мемлекетте еркіндік, теңдікті жатқызады.
   
4. 
   Демократия қағамды дамытудың мақсаты ретінде қарастырылады, ол жайлы көбінесе монархиядан, тоталитарлық мемлекетке көшу кезеңінде көп айтылады.
   

Әдебитеттер тізімі

2 Ельмуратов Г.Ж., Сулекеев Д.К. т.б. Саясаттану. Электрондық оқулық. Павлодар: Кереку. 2010.

1. 
   Саяси процесс ұғымы, мәні мен негізгі мінездемесі.
   
2. 
   Саяси процесстің құрылымы. Саяси процесстің сатылары (фазалары).
   

Әдебитеттер тізімі

2 Ельмуратов Г.Ж., Сулекеев Д.К. т.б. Саясаттану. Электрондық оқулық. Павлодар: Кереку. 2010.

1.Саяси сана: мәні мен құрылымы. Саяси мәдениеттің қалыптасуың қоғамдық пікір және оның ролі.

2.Саяси мәдениет: қызметтері, концепциялар, құрылым элементтері.

Саяси мәдениет дегеніміз – адам мәдениеті тармақтарынын бірі. Бұл материалдық және рухани мәдениеттермен бірге жүретін мәдениеттің дербес түрі. Оның саясат, саяси биліктің қызмет ету салалары сияқты іс-әрекет салалары ерекшеліктерімен анықталатын өзіндік спецификасы бар. Саяси мәдениеттің спецификасы сондай-ақ оның мынадай құрамдас элементтеріне де байланысты болды: саяси құрылымдар мен құндылықтар, саяси ұсыныстар мен мінез-құлықтар. Саяси мәдениет саяси субъектінің басты сапалық белгілерінің бірін білдіреді.

Саяси мәдениеттің қызметтері

1. 
   қоғамды, бірлескен өмірді, іс-әрекеттерді, мінез-құлықты, танымдылықты және т.б. ұймдастару мен реттеу.
   
2. 
   саяси білім мен құндылықты бейімділікті реттеу.
   
3. 
   нақты бір тап пен әлеуметтік топтың саяси мәдениетін басқа таптар пен әлеуметтік топтарға тарату және саяси мәдениет нәтижелерін ұлтараралық алмасу.
   
4. 
   саяси нормаларды, құндылықтарды, мінез-құлық үлгілерін үндестіру.
   
5. 
   белгілі қоғамның саяси мәдениетінің барлық құндылықтарын ұрпаққа беріп отыру.
   
6. 
   саяси мәдениеттің мейілінше жетілдірілген элементтерін ұдайы өндіріп отыру.
   

Әдебитеттер тізімі

2 Ельмуратов Г.Ж., Сулекеев Д.К. т.б. Саясаттану. Электрондық оқулық. Павлодар: Кереку. 2010.

1 Саяси элита, оның қызметтері және классификациясы.

2 Классикалық және қазіргі заманның элита арналған теориялар.

Элита француз тілінен – үздік, іріктелген, тандалған мағынаны білдіреді. Кез келген қоғамда болады – бұл жоғары, артықшылығы бар тап немесе басқару функциясын іске асырушы тап. Бұл бөлудің негізінде адамдардың биологиялық және психологиялық қасиеті жатады, бұған харизма – элитаның шығармашылыққа қабілетті; бұқарадан интеллектуалдық және моральдық артақшылығы бар, барынша жауапкершілік сезімі бар, өз қызметі саласында ең жоғары индекс алған адамдар кіреді.

Элита теориясы авторларының бірі – В.Паретто (1848-1923) қоғамда туғаннан билік етуге арналған адамдар немесе қулық пен алдау арқылы билікті жүзеге асыратын адамдар – түлкілер, не бұл ретте мәжбүрлеу мен күштеуді пайдаланатын адамдар – арыстандар өмір сүреді деп тұжырымдады. Осындай элитарлық адамдар басқарудың екі типін жасайды, олар бірін-бірі ауыстырып отырады, нәтижесінде өздерінің көпшілікті манипуляциялау қасиетін тауысады, осы элиталар сарқылады, ал қоғамды күйреуге алып келеді.

Әдебитеттер тізімі

2 Ельмуратов Г.Ж., Сулекеев Д.К. т.б. Саясаттану. Электрондық оқулық. Павлодар: Кереку. 2010.

1. Саяси технологиялардың ұғымы, ерекше айырмашылықтары, құрылымы.

2.Саяси процесстің анализі (талдауы): мәні, ерекшелігі, әдісі және саяси талдаудың негізгі этаптары.

Саяси технологиялар - бұл әлеуметтік технологиялардың әртүрлілігі ғана емес, "саяси технологиялар" түсінігі - мақсаттылықтын, бір ізділіктің, қажетті, ойластырылған саяси нәтижелерге негізделген белгілі тиімді іс-әрекеттердің жүйесі екендігі де сөзсіз.

Көптеген жағдайларда осы заманғы саяси ортаның проблемалык алаңы саяси технологияларды талдап жасап, іске асырудың біркатар кезендерінің болуымен анықталады. Олардың қатарына жататындар мыналар: әлеуметтік саяси жағдайлардың диагностикасы мен мониторингі; накты саяси технологиялардың көмегімен қол жеткізілетін максаттар мен міндеттердің алға қойылуы; алға койылған мақсаттарды жүзеге асырудың мүмкін варианттарын салыстырмалы талдау және т.б.

Демократиялык коғамда саяси проблемаларды талкылау жария сипатқа ие болуы керек. Жария талкылаудың әр түрлі формалары бар: парламенттегі немесе жергілікті өкілетгі органдағы айтыс, радио мен теледидар аркылы парламент мәжілісінен трансляция, мүдделі жактар мен сарапшылардын баспасөз беттерінен сөзалуы, конференцияларда, кеңестерде, "дөңгелек столдарда" және т.б. сейлеуі. Талқылаудын, мұндай формалары әр түрлі әлеуметтік топтарға проблеманың мәнін теренірек ұғынуға, үсынылатын шешімдердің кандайының да болмасын мүмкін деп есептелетін салдарын және көпшілік соның кайсысына қолдау білдіретінін саралап көрулеріне, сондай-ак, егер шешім азаматтардың дауыс беруімен қабылданатын болса, бұл ретте олардың өз позицияларын айкындауларына мүмкіндік береді.

Әдебитеттер тізімі

2 Ельмуратов Г.Ж., Сулекеев Д.К. т.б. Саясаттану. Электрондық оқулық. Павлодар: Кереку. 2010.

1 Дүниежүзілік саясаттың ұғымы. Халықаралық қатынастардың типтері мен түрлері.

2 Геосаясат: ұғымы мен мәні.

Халықаралық қатынастар саясаттанушы-ғалымдардың терен зерттеуін талап ететін қоғамдық қатынастардың ерекше түрі болып саналады. Олар әлемдік кеңістіктегі әлеуметтік қауымдастыктардың арасындағы қатынастар ретінде қалыптасады, өмір сүреді және жүмыс істейді (қызмет етеді) . Халықаралық катынастар алуан түрлі күштер: мемлекеттік, әскери, экономикалық, саяси, коғамдық және интеллектуалдыкт.б. күштер әртүрлі деңгейде (жаһандык, аймақтык, көп жақты және екіжақты) түйісетін және езара әрекет ететін кеңістік болып табылады.

Халыкаралық қатынастар өзінің дамуында ұзақтарихи жолды жүріп әте отырып, тек жана дәуірде ғана нағыз бүкіләлемдік сипатқа ие болды.

Геосаясат адамдардың белгілі бір мақсатқа жету үшін билікті қалайша тудырып оны сақтауын бейнелеу үшін қолданылатын әдіс болып табылады. Мемлекет деңгейінде бұл әдіс мемлекеттің мүдделеріне жету және қызметін атқаруда саясат, экономика және әскери күшті қалайша қолданатынын көрсетеді. Бұл пікірлер алғашында аймақтың жалпы географиялық және тарихи жағдайын қарастырады, және сонымен қатар бес мемлекеттің саяси, экономикалық және әлеуметтік дамуын жеке-жеке қарастырады.Евразия континентінің төрінде орналасқан Орталық Азия көне Жібек жолындағы ең маңызды жерге ие болып, бірнеше ғасырлар бойы стратегиялық маңыздылыққа ие болды. Орталық Азия аймағының үш тарапында мықты мемлекеттер орналасқан – солтүстікте – Ресей, шығыста – Қытай және батыста – Еуропа. Орталық Азия бұл мемлекеттер арасындағы қатынас жолы және сонымен қатар бұларды бір-бірінен қорғайтын аймақ ретінде пайдаланылды. Атақты Британ ғалымы сэр Хэлфорд Маккиндер (1861-1947), геосаясаттың маманы келесідей пікір ұсынған болатын. Кімде кім Орталық Азияға билік орнатса, Евразия континентіне билік етеді, ал кім Евразия континетіне билік орнатса, онда ол әлемді билеуге мүмкіндік алады. Бұл Орталық азияның ғаламдық геосаяси қатынастардағы маңыздылығын көрсетеді. 1991 жылы Кеңес үкіметінің ыдырауы нәтижесінде Қазақстан, Қырғызстан, Тәжікстан, Түркменстан және Өзбекстан мемлекеттері тәуелсіздікке қауышты. Дегенмен, бұлардың халықаралық саяси және экономикалық қатынастардағы орны қырғи-қабақ соғысының аяқталғанына қарамастан әлсіз болатын. Олардың бай мәдениеті мен түрлі-түсті дәстүрлері басқа мықты мәдениеттер тарапынан қабылданбады. Алайда, жағдай Америкадағы 11-і қыркүйек лаңкестік шабуылдарынан соң өзгерді. Бұл шабуылдан соң АҚШ Ауғанстанға әскер енгізді, нәтижеде Орталық Азия аймағы анти-террористік шаралардың базасына айналып, халықаралық қауымдастықтың назарын өздеріне аударды.

Әдебитеттер тізімі

2 Ельмуратов Г.Ж., Сулекеев Д.К. т.б. Саясаттану. Электрондық оқулық. Павлодар: Кереку. 2010.

1. 
   Саясаттанудың қалыптасуы.
   
2. 
   Саясат туралы теориялар
   

1 Саясаттану пәні бойынша әдебиетпен танысу.

2 Саясат туралы теорияларды қарастыру

Ұсынылатын әдебиеттер:

1 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2007. - 279б

2 Рахымбаева А.С. Саясаттану. Астана: Фолиант, 2006 – 216 б.

3 Қуандық Е.Саясаттану негіздері: оқу құралы Алматы: Дәуір, 2005. - 223б.

4 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2005. – 280б.

Тәжірибелік сабақ №2. Саяси ғылымның дамуы және негізгі қалыптасу этаптары

Жоспар:

1 Құлдық дәуірдегі саяси ой-пікірлер

2 орта ғасыр мен Қайта өрлеу дәуіріндегі саяси ұғымдар

3 Жана замандағы саяси ой

4 Марксистік саяси идеялар

5 Қазақ даласындағы саяси ой пікірлер

5. 
   ХХ ғасырдағы саяси ілім
   

1 Жеке дәптерге сұрақтар бойынша конспект жазу.

2 Әр сұраққа ауызша жауапты дайындау.

3 Шағын кесте дәуірлердің өкілдері бойынша жасау.

4 Әр заманның саяси ой-пікірлердің ерекшеліктерін дәптерге жазу.

Ұсынылатын әдебиеттер:

1 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2007. - 279б

2 Рахымбаева А.С. Саясаттану. Астана: Фолиант, 2006 – 216 б.

3 Қуандық Е.Саясаттану негіздері: оқу құралы Алматы: Дәуір, 2005. - 223б.

4 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2005. – 280б.

Тәжірибелік сабақ №3. Саясат қоғамдық өмір жүйесіндегі

1 Саяси ғылымның пайда болуы және қалыптасуы

2 Саясаттану пәні, ұғымдары, әдіс-тәсілдері мен қызметтері

3 Саясаттанудың негізгі парадигмалары

4 Саясаттанудың басқа қоғамдық ғылымдармен байланысы және оны оқып-білудің маңызы.

Тапсырма:

1 Жеке дәптерге сұрақтар бойынша конспект жазу.

2 Әр сұраққа ауызша жауапты дайындау.

3 Тақырып бойынша шағын глоссарий жасау

4 Саяси әдіс-тәсілдерге дүниежүзілік саясаттан мысалдарды келтіру

Ұсынылатын әдебиеттер:

1 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2007. - 279б

2 Рахымбаева А.С. Саясаттану. Астана: Фолиант, 2006 – 216 б.

3 Қуандық Е.Саясаттану негіздері: оқу құралы Алматы: Дәуір, 2005. - 223б.

4 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2005. – 280б.

Тәжірибелік сабақ №4. Билік саяси феномен ретінде

Жоспар:

1 Билік ұғымы және ол туралы тұжырымдамалар

2 Биліктің қызметтері мен жіктелуі

3 Биліктің легитимділігі.

4 Биліктің түрлері.

Тапсырма:

1 Жеке дәптерге сұрақтар бойынша конспект жазу.

2 Әр сұраққа ауызша жауапты дайындау.

3 «Егере де мен билікте болсам» атты шағын шығарма жазу.

1 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2007. - 279б

2 Рахымбаева А.С. Саясаттану. Астана: Фолиант, 2006 – 216 б.

3 Қуандық Е.Саясаттану негіздері: оқу құралы Алматы: Дәуір, 2005. - 223б.

4 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2005. – 280б.

Тәжірибелік сабақ №5. Әлеуметтік-этникалық қаумдастықтар және ұлттық саясат

Жоспар:

1 Қоғамның әлеуметтік құрылымы мен жіктелуі.

2 Кеңестік қоғамдағы және біздің қазіргі кездегі әлеуметтік жіктелуіміз

3 Әлеуметтік бірлестіктер жүйесіндегі ұлттың орны

4 Қоғамның саяси өміріндегі діннің орны.

Тапсырма:

1 Жеке дәптерге сұрақтар бойынша конспект жазу.

2 Әр сұраққа ауызша жауапты дайындау.

3 Бүгінгі күнде діннің қауыпын қарастыру.

1 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2007. - 279б

2 Рахымбаева А.С. Саясаттану. Астана: Фолиант, 2006 – 216 б.

3 Қуандық Е.Саясаттану негіздері: оқу құралы Алматы: Дәуір, 2005. - 223б.

4 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2005. – 280б.

Тәжірибелік сабақ №6. Қоғамның саяси жүйесі

Жоспар:

1 Саяси жүйе туралы ұғым

2 Саяси жүйенің құрылымы

3 Саяси жүйенің жіктелуі

1 Жеке дәптерге сұрақтар бойынша конспект жазу.

2 Әр сұраққа ауызша жауапты дайындау.

3 Саяси жүйенің элементтерінің байланысын шағын кесте арқылы көрсету.

1 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2007. - 279б

2 Рахымбаева А.С. Саясаттану. Астана: Фолиант, 2006 – 216 б.

3 Қуандық Е.Саясаттану негіздері: оқу құралы Алматы: Дәуір, 2005. - 223б.

4 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2005. – 280б.

Тәжірибелік сабақ №7. Мемлекет және азаматтық қоғам.

1 Мемлекеттің пайда болуы мен мәні

2 Мемлекеттің белгілері мен қызметтері

3 Азаматтық қоғам және құқықтық мемлекет

1 Жеке дәптерге сұрақтар бойынша конспект жазу.

2 Әр сұраққа ауызша жауапты дайындау.

3 Мемлекеттердің астаналарын, адам саның, саяси билігін кесте ретінде көрсетіп білу

1 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2007. - 279б

2 Рахымбаева А.С. Саясаттану. Астана: Фолиант, 2006 – 216 б.

3 Қуандық Е.Саясаттану негіздері: оқу құралы Алматы: Дәуір, 2005. - 223б.

4 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2005. – 280б.

Тәжірибелік сабақ №8. Саяси партиялар және қоғамдық қозғалыстар

Жоспар:

1 Саяси партиялардың пайда болуы, мәні және қызметтері

2 Саяси партиялардың жіктелуі

3 Қоғамдық-саяси ұйымдар мен қозғалыстар.

1 Жеке дәптерге сұрақтар бойынша конспект жазу.

2 Әр сұраққа ауызша жауапты дайындау.

3 Саяси партиялардың түрлерін, қызметтерін кесте ретінде көрсету

1 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2007. - 279б

2 Рахымбаева А.С. Саясаттану. Астана: Фолиант, 2006 – 216 б.

3 Қуандық Е.Саясаттану негіздері: оқу құралы Алматы: Дәуір, 2005. - 223б.

4 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2005. – 280б.

Тәжірибелік сабақ №9. Саяси режимдер

Жоспар:

1. 
   Тоталитаризм және оның әр түрлігі.
   
2. 
   Авторитаризм: типологиялық формалары.
   
3. 
   Демократия және оның әр түрлігі.
   
4. 
   Демократияның қазіргі заман формалары (неодемократиялар).
   

1 Жеке дәптерге сұрақтар бойынша конспект жазу.

2 Әр сұраққа ауызша жауапты дайындау.

3 тақырып бойынша шағын глоссарий жасау

1 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2007. - 279б

2 Рахымбаева А.С. Саясаттану. Астана: Фолиант, 2006 – 216 б.

3 Қуандық Е.Саясаттану негіздері: оқу құралы Алматы: Дәуір, 2005. - 223б.

4 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2005. – 280б.

Тәжірибелік сабақ №10. Қоғамды демократияландыру және саяси жаңару (модернизация)

Жоспар:

1 Саяси даму мен бейімделудің мәні

2 Саяси бейімделудің кезеңдері және соған байланысты көзқарастар

3 Қоғам мен саяси жүйенің бейімделу жолдары

Тапсырма:

1 Жеке дәптерге сұрақтар бойынша конспект жазу.

2 Әр сұраққа ауызша жауапты дайындау.

3 Тақырып бойынша терминдерді жаттау

1 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2007. - 279б

2 Рахымбаева А.С. Саясаттану. Астана: Фолиант, 2006 – 216 б.

3 Қуандық Е.Саясаттану негіздері: оқу құралы Алматы: Дәуір, 2005. - 223б.

4 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2005. – 280б.

Тәжірибелік сабақ №11. Саяси процесс және саяси қызмет

Жоспар:

1 Саяси процесс туралы ұғым

2 Саяси процесстің жіктелуі

3 Саяси процесске қатысу түрлері

1 Жеке дәптерге сұрақтар бойынша конспект жазу.

2 Әр сұраққа ауызша жауапты дайындау.

3 тақырып бойынша шағын глоссарий жасау

1 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2007. - 279б

2 Рахымбаева А.С. Саясаттану. Астана: Фолиант, 2006 – 216 б.

3 Қуандық Е.Саясаттану негіздері: оқу құралы Алматы: Дәуір, 2005. - 223б.

4 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2005. – 280б.

Тәжірибелік сабақ №12. Саяси сана және саяси мәдениет

Жоспар:

1 Саяси сана және саяси идеология

2 Қазіргі идеологияның негізгі түрлері

3 Саяси мәдениет туралы ұғым, оның мәні мен қызметтері

4 Саяси мәдениеттің құрылымы және оны қалыптастыратын қоғамдық күштер

5 Саяси мәдениеттің жіктелуі

1 Жеке дәптерге сұрақтар бойынша конспект жазу.

2 Әр сұраққа ауызша жауапты дайындау.

3 Саяси мәдениетке мысалдарды келтіру

4 «Менім саяси санам» атты тақырыпқа шағын шығарма жазу

Ұсынылатын әдебиеттер:

1 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2007. - 279б

2 Рахымбаева А.С. Саясаттану. Астана: Фолиант, 2006 – 216 б.

3 Қуандық Е.Саясаттану негіздері: оқу құралы Алматы: Дәуір, 2005. - 223б.

4 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2005. – 280б.

Тәжірибелік сабақ №13. Саяси элита және саяси көшбасшылық

Жоспар:

1 Саяси элитаның түсінігі мен қызметтері

2 Саяси элитаның қалыптасуы мен жіктелуі

3 Саяси жетекшілік туралы ұғым

4 саяси жетекшіліктің жіктелуі және топ бастаушылардың жеке қасиеттері

Тапсырма:

1 Жеке дәптерге сұрақтар бойынша конспект жазу.

2 Әр сұраққа ауызша жауапты дайындау.

3 Тақырып бойынша шағын глоссарий жасау

1 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2007. - 279б

2 Рахымбаева А.С. Саясаттану. Астана: Фолиант, 2006 – 216 б.

3 Қуандық Е.Саясаттану негіздері: оқу құралы Алматы: Дәуір, 2005. - 223б.

4 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2005. – 280б.

Тәжірибелік сабақ №14. Саяси технологиялар

Жоспар:

1 Саяси технологиялардың мәні мен типтері

2 Саяси талдау және саяси кеңес беру

3 Саяси шешімдер қабылдау және оны жүзеге асыру технологиялары

4 Саяси жанжалдарды басқару және бақылау технологиялары

5 Саясаттағы ақпараттық технологиялар

6 Сайлау технологиялар

Тапсырма:

1 Жеке дәптерге сұрақтар бойынша конспект жазу.

2 Әр сұраққа ауызша жауапты дайындау.

3 Тақырып бойынша шағын глоссарий жасау

1 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2007. - 279б

2 Рахымбаева А.С. Саясаттану. Астана: Фолиант, 2006 – 216 б.

3 Қуандық Е.Саясаттану негіздері: оқу құралы Алматы: Дәуір, 2005. - 223б.

4 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2005. – 280б.

Тәжірибелік сабақ №14. Дүниежүзілік саясат және халықаралық қатынастар

Жоспар:

1 Әлемдік саясат және халықаралық қатынастар

3 Егеменді Қазақстан халықаралық қатынастар жүйесінде

1 Жеке дәптерге сұрақтар бойынша конспект жазу.

2 Әр сұраққа ауызша жауапты дайындау.

3 Дүниежүзілік ұйымдарды кесте ретінде көрсету (қашан, қайда ұйымдасқаның себебі)

1 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2007. - 279б

2 Рахымбаева А.С. Саясаттану. Астана: Фолиант, 2006 – 216 б.

3 Қуандық Е.Саясаттану негіздері: оқу құралы Алматы: Дәуір, 2005. - 223б.

4 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2005. – 280б.
8 Өзіндік жұмыстың тапсырмалары

Тақырып № 1. Саясаттану ғылым ретінде.

1 Сұрақтарға жауап табу

1) Саясаттанудың атқаратын қызметі және маңызы қандай?

2) Әлеуметтік-гуманитарлық білім жүйесінде саясаттанудың орны.

3) Саясаттанудағы идеялық - теориялық күрес қалай жүреді?

2 Саясаттануға арналған монографияларды оқу.

1 Сұрақтарға жауап табу

1) Қайта өрлеу (Ренессанс) дәуіріндегі саясат пен құқық.

2) Батыс Еуропаның буржуазиялық революциялары кезіндегі саяси ой - пікірлер.

3)  Батыс Еуропалық феодалдық қоғамның саяси, құқықтық ой- пікірлері.

4) Араб Шығысы, Орта Азия және Закавказье елдеріндегі саяси ой - пікірлер.

5) Ресейдің саяси және құқықтық ілімдері.

Ұсынылатын әдебиет [2] стр. 19-40

Тақырып № 3. Қоғамдық өмір жүйесіндегі саясат.

1 Сұрақтарға жауап табу

1) Саясат деген не?

2) Саясаттың мақсаты және құралдары?

3) Саясат мүмкіндік өнері ретінде.

4) Құқық, мораль (ақылық) және саясаттың өзара қатынасы.

Тақырып № 4. Билік саяси феномен ретінде.

1 Сұрақтарға жауап табу

1) Қоғамдағы саяси басекелестік және оппозицияның қажеттілігі.

2) Қазақстан республикасында билік және оппозиция және олардың өзара әрекеттері.

3) Саясат пен биліктің рационалдық және дәстүрлі тұжырымдамалары.

2 Саяси билікке арналған мақалаларды оқу.
Ұсынылатын әдебиет [3] стр. 44-60

Тақырып № 5. Ұлттық саясат және әлеуметтік-этникалық қаумдастықтар.

1 Сұрақтарға жауап табу

1) Ұлттық саясат мемлекеттік сасясаттың ең маңызды құрылымды бөлшегіне кіреме? 2) Ұлтсыздардың пікірі неге бүкіл халықтың пікірі, ой - арманы бола алмайды?

3) Дін - қоғамдық сананың формасы.

4) Діннің шығуы. Әлемдік діндер.

5) Қазақстандағы діндердің қазіргі даму ерекшеліктері.

2) Осы тақырыпқа шағын эссе жазу

Ұсынылатын әдебиет [3] стр. 141-152

Тақырып № 6. Қоғамның саяси жүйесі.

1 Сұрақтарға жауап табу

1) Саяси жүйенің мәні мен құрылымы.

2) Шетелдік саясаттанудағы саяси жүйенің проблемалары.

3) Қазақстан Республикасының саяси жүйесінің реформалық мәселелері және даму үрдістерді (тенденциялары) анықтау.

Ұсынылатын әдебиет [2] стр. 63-69.

Тақырып № 7. Мемлекет және азаматтық қоғам.

1 Сұрақтарға жауап табу

1) Мемлекеттің негізгі белгілері.

2) Мемлекет - қоғамның саяси жүйесінің басты элементі.

3) Мемлекеттің түрлері және атқаратын қызметі.

4) Құқықты мемлекеттің белгілері

2 Мемлекет тақырыбына арналған монографияларды оқу.

Тақырып № 8.Саяси партиялар және қоғамдық қозғалыстар.

1 Сұрақтарға жауап табу

1) Саяси партия дегеніміз не?

2) Әлемдегі саяси партиялардың атқаратын қызметтері.

3) Шетелдік саяси партиялардың әркелкілігі.

4) Қазақстандағы саяси партиялардың жіктелуі.

5) Қазақстандағы оппозициялық партиялар.

2 Қазақстанның саяси партиялары (тарихи және қазіргі жағдай) бойынша кесте жасау

Ұсынылатын әдебиет [2] стр. 93-110

Тақырып № 9. Саяси режимдер..

1 Сұрақтарға жауап табу

1) Саяси режимдер маңызы неде?

2) Саяси режимдер қажет пе?

3) Псевдо-квази-режимдердің мәні неде?

2 Саяси режмдерге кестені құрып, әр режминің белгілерін көрсетіңіз

1) Жаңаша саяси ойлау деген не?.

2) Саяси жүйенің модернизация процессінің мәні сияқты демократиялық саяси жүйенің қалыптасуы.

3) Қазақстан қоғамының саяси модернизация проблемалары.

1 Сұрақтарға жауап табу

1) Саяси әрекеттердің мінездемесі.

2) Саяси әрекеттердің түрлері.

3) Саяси мінез-құлық және оның формалары.

4) Саяси шешім: дайындау, әзірлеу және жүзеге асыру.

1 Сұрақтарға жауап табу

1) Саясаттанудағы саяси мәдениет ұғымының қалыптасуы.

2) Саяси мәдениеттің атқаратын қызметі.

3) Саяси мәдениет пен саяси сананың қарым - қатынастары және элементтері.

4) Саяси әлеуметтенудің ұғымын анықтау.

1 Сұрақтарға жауап табу

1) Қазіргі Қазақстандағы саяси көсемдік институты және саяси элита.

2) Тарихи қажеттілік нысан ретіндегі мемлекеттік басқару ҚР президенттік институты

2 Саяси элитаға қатысты монографияларды, мақалаларды оқу

Ұсынылатын әдебиет [2] стр. 117-124

Тақырып № 14. Саяси технологиялар.

1 Сұрақтарға жауап табу

1. 
   Мажоритарлық сайлаушылық жүйе. Аралас сайлаушылық жүйе.
   
2. 
   Стратегия избирательной кампании. Сайлау кампаниясының стратегиясы.
   

1 Сұрақтарға жауап табу

1) Халықаралық дағдарыстардың себептері, түрлері, зардаптары, ескерту және шешу тәсілдері.

2) ҚР сыртқы саясаты, оның көп бағытты мінездемесі.

Дәріске, тәжірибелік сабақтарға қатысу 0-100 баллмен бағаланады