Дипломдық ЖҰмыс 5В071100 «Геодезия және картография» мамандығы Алматы 2022
GPS технологиясын топографиялық түсірімдерде қолдану
жүктеу/скачать 3.02 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 2.4 GPS қабылдағыштары және олардың сипаттамалары
- 2.5 Теміржол алабына GPS арқылы алынған түсірілімді қолдана отырып жоспарлы - картографиялық негіздеме жасау
| 2.3 GPS технологиясын топографиялық түсірімдерде қолдану.
GPS (Global Position System) - геодезияль негіздерді құрудағы ең тиiмдi аспап болып табылады. GPS көмегімен орындалған геодезиялык елшеулер дәлдігі, әмбебапт жылдамдығы және унемділігі, тиімділігіме кеңінен тарады. Бұл жұмыстардың орында әдісінің классикалық геодезиялык өлшеу л айырмашылығы бар. GPS елшеуде арнай ереже-лерді сақтаған кезде тиiмдi нәтижег алуға болады. GPS кабылдағыштарының ең басты ерекшеліктерінің бірі - ауа райынын келген жағдайларында өлшеу жұмыстарын орындайды. 2.4 GPS қабылдағыштары және олардың сипаттамалары GPS технологияны геодезияда пайдалану. Ұзындығы әртүрлі тораптардағы жерсеріктік координаттық анықтаудың жоғары дәлдіктегi өлшеулерін алуан түрлi физика-географиялык жағдайларда жүргізуге, жерсеріктік әдістерді қол данбалы геодезияның ауқымды мәселелерін шешу кезінде тиімді пайдалануда. GPS жүйесін 5 негiзгi пунктке бөлуге болады: жер серігінің трилатерациясы - жүйе негізі; жер серiгiмен қашықтық өлшеу - жер серігіне дейінгі арақашықтықты өлшеу; дәл уақытпен байланыстыру - қабылдағыш пен жер серігінің сағатын сәйкестендіру; жер серігінің орналасуы - ғарыштағы жер серіктерінің дәл орналасуын анықтау; қателіктерді түзету - тропосфера мен ионосфера кабаттарынан өтетін сигналдардың енгiзiлетiн қателерін ескеру. 2.5 Теміржол алабына GPS арқылы алынған түсірілімді қолдана отырып жоспарлы - картографиялық негіздеме жасау Жер кадастрының негізгі мақсаттарының бірі болып жер учаскелерінің кеңістіктік орналасуын, сандық және сапалық сипаттамаларын анықтау табылады. Осы мақсатта мекен объектілерін жоспарға түсіру үшін жер өлшемдері жүргізіледі (3-сурет). 3 Cурет – Астана-40 бекеттері арасындағы зерттелген 1,5 км теміржол телімі Жоспар деп беттің көлденең проекциясы кішірейтілген және сәйкестендірілген түрде кескінделген сызба аталады (4-сурет). Жоспарда кескінделетін учаскенің көлемін жердің жалпы қисықтығынан қателік жоспар сызу дәлдігіне айтарлықтай әсер етпейтіндей қылып және дала өлшемдемелері мен қағаз бетіне түсіру барысындағы шарасыз қателіктер нұсқаулықтарда көрсетілген шектерден аспайтындай қылады. Жердің жалпы фигурасының қисықтығын ескере отырып нақты математикалық ережелерге сәйкес Жердің беті түгелімен немесе оның кейбір бөлігі жалпыланған немесе кішірейтілген түрде кескінделетін сызба карта деп аталады. Карталар мен жоспарларды алу үшін мекеннің топографиялық түсірмелері жасалады: теодолиттік, тахеометрлік, мензулалық, сондай-ақ GPS қабылдағыштарын қолдана отырып орындалады. Менің практика өткен мекеме - «ГеоТерр» ЖШС дала жұмыстарын электронды тахеометрді қолданып та, GPS қабылдағыштар көмегімен де жүргізеді. Астана станциясы мен 40-ншы станция аралығындағы теміржол алабы жер учаскесін кадастрлік есепке қою бойынша дала жұмыстары Trimble R3 GPS қабылдағыштарын қолданып өткізілді [1]. |