Әдістемелік нұсқаулық

кешені ПМУ ҰС Н 7.18.2/05

Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі

С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті

өздік жұмысын орындау үшін

(пәнің аты)

(мамандығының шифрі және аты)

Павлодар

бекіту парағы ПМУ ҰС Н 7.18.1/05

Қаржы – экономика факультетінің деканы

_____________ Т.Я. Эрназаров

«____»______________200__ ж.

Құрастырған: аға оқытушы Еркебаева Г.А ___________

(лауазым, ғыл. деңгейі, атағы, қолы)

өздік жұмысын орындау үшін

(пәнің аты)

200__ж. «_____»______________, №__хаттама

(қолы)
Қаржы – экономика факультетінің ӘК құпталған

200__ж. «____»______________, №____хаттама

ӘК төрағасы _____________ Л. А. Сидорова

Дәрістерді әзірлеу

Тәжірибелік сабаққа дайындалу

Бақылау шараларына дайындалу

СӨЖ түрлері және уақыт бюджеті кафедра отырысында бекітілген және пәннің жұмыс бағдарламаларында келтірілген
СӨЖ түрлері бойынша әдістемелік нұсқаулық
Дәрістерді әзірлеу

Студенттерге міндетті түрде дәріс сабақтарының тақырыптарын талқылауға қатысуы үшін теориялық білімдерімен игеруі тиіс. Студент өздігінен келесі тақырыптарды оқып білуі тиіс.

1 Аймақтық экономика және басқарудың экономикалық ғылымдар жүйесіндегі орны.

2 Ұлттық экономика өзара байланысты аймақтар жүйесі ретінде.

Ұсынылған әдебиет: [1] стр.13, [3] стр.11, [4] стр.69

Бақылау түрі: конспектіні тексеру
2-тақырып Аймақтық экономика және басқарудың теориялық негіздері

1 Аймақтық экономика теорияларының генезисі.

Ұсынылған әдебиет: [2] стр.15, [8] стр.45, [10] стр.47

Бақылау түрі: конспектіні тексеру

1 Қазақстан Республикасының қазіргі кездегі әлеуметтік -экономикалық дамуындағы аймақтық деспропорцияларының сипаты.

Ұсынылған әдебиет: [5] стр.58, [6] стр.15, [8] стр.115

Бақылау түрі: конспектіні тексеру

1 Аймақтық меншіктің қызмет ету проблемалары

Ұсынылған әдебиет: [1] стр.15, [3] стр.11, [11] стр.126

Бақылау түрі: конспектіні тексеру

1 Ұлттық есеп жүйесін аймақтандыру

2 Аймақтың салааралық байланысы.

Ұсынылған әдебиет: [6] стр.24, [9] стр.52

Бақылау түрі: конспектіні тексеру
6-тақырып ҚР аймақтары экономикасының тарихи - географиялық сипаттамасы

1 Белгілі бір аумақтарының шикізат бағыттылығының кушеюі және моносалалық аймақтардың пайда болу.

2 Шикізаттық аймақтардың ашықтығының және аймақтардың салалық құрылымындағы диспропорциялардың күшеюі.

Ұсынылған әдебиет: [10] стр.25, [11] стр.55

Бақылау түрі: конспектіні тексеру
7-тақырып Аймақтардың дамуын мемлекеттік реттеу қажеттігі және мәні

1 Аймақтық дамуды реттеудің институционалдық және қүқықтық негіздері.

2 Аймақтық саясаттың макро және микро құралдары. Проблемалы аймақтар және аймақтық даму бағдарламалары.

Ұсынылған әдебиет: [4] стр.18, [9] стр.111

Бақылау түрі: конспектіні тексеру
8-тақырып Аймақтық даму жүйесін қалыптастыру. Аймақтық менеджмент

1 Аймақтық менеджментке әсер ететін ішкі және сыртқы орта факторлары. Аймақтық менеджменттегі жаңа теңденциялар.

Ұсынылған әдебиет: [8] стр.14, [10] стр.25

Бақылау түрі: конспектіні тексеру

1 Аймақтық дамудың жоспарлануы мен болжануының объективті шарттылығы, олардың әкімшілік-қүқықтық және әлеуметтік-экономикалық алғышартары.

Ұсынылған әдебиет: [5] стр.35, [6] стр.11

Бақылау түрі: конспектіні тексеру

1 Аймақтық бағдарламалардың классификациясы.

2 Бағдарламаны басқару, бағдарламаны жүзеге асыру механизмі.

3 Бағдарламаны бағалау өлшемдері.

Ұсынылған әдебиет: [1] стр.88, [5] стр.18

Бақылау түрі: конспектіні тексеру

1 АЭА қызмет етуінің әлемдік тәжірибесі.

Ұсынылған әдебиет: [2] стр.32, [4] стр.44

Бақылау түрі: конспектіні тексеру

1 Бюджеттік жүйе және бюджет аралық қатынастар аймактық дамуды мемлекеттік реттеудің маңызды мәселелері ретінде.

2 Аймақтық деңгейдегі салықтық, несиелік, инвестициялық және бағалық саясат.

3 Жеңілдіктер, стимулдар және преференциялар аймақтық дамудың реттеуші құралы ретінде.

Ұсынылған әдебиет: [3] стр.55, [6] стр.25

Бақылау түрі: конспектіні тексеру

1 Әлемнің әртүрлі елдері бойынша аймақтық экономикалық саясаттың салыстырмалы анализі.

2 Әлемдік экономикадағы аймақтық дамуды реттеуші институттар.

3 Аймақтық саясаттың қүқықтық негіздері және макро мен микроқұралдары.

4 Әлемдік экономикадағы проблемалық аймақтар мен аймақтық даму бағдарламалары.

Ұсынылған әдебиет: [1] стр.65, [5] стр.13

Бақылау түрі: конспектіні тексеру

Семинарлық сабақтарға дайындалу

Семинарлық сабақтарына дайындалмас бұрын студент міндет:

• 
  Дәріс мәліметтерін және ұсынылған әдебиеттерді оқып білу;
  
• 
  өздік оқып білуге арналған тақырыптарын оқу.
  

Бақылау шаралары болып қорытынды бақылау дайындығына, межелік бақылау тапсырмаларын тапсыру саналады. Межелік және бақылау қорытындылары төменде келтірілген.

1 Аймақтық экономика және басқару пәні, негізгі міндеттері

2 Аймақтық экономика және басқару әдістері

3 Аймақтық экономика және басқарудың экономикалық ғылымдар жүйесіндегі орны.

4 «Аймақ» ұғымының теориялық және практикалық түсіндірмелері.

5 «Аймақ» ұғымы мен «Экономикалық кеңістік» үғымының ара қатынасы.

6 Аймақтарды типтерге бөлу қажеттігі. Типтерге бөлудің негізгі критерилері.

7 Экономикалық аудандастыру.

8 И. Тюненнің ауыл шаруашылық штандарт теориясы.

9 А. Вебердің өнеркәсіптік штандарт теориясы.

10 А. Лештің шаруашылық кеңістік ұйымдастыру туралы ілімі. В. Лаунхардтың өнеркәсіптік кәсіпорынның рационалды стандарты.

11 А. Смит пен Д. Рикардоның абсалютті және салыстырмалы артықшылықтар туралы теориясы.

12 Аймақтық экономика теорияларының дамуының заманауи бағыттары

13 Аймақ ұлттық экономиканың ішкі жүйесі ретінде.

14 Аймактық әлеуметтік-экономикалық кешенін қалыптастыру және оның қызмет етуі.

15 Аймақтық даму негіздерінің макроэкономикалық сипаттамасы.

16 Аймақтық еңбек бөлінісінің түрлері және деңгейлері.

17 Аумақтық еңбек бөлінісін ұйымдастыру нысандары.

18 Аймақтың салалық және аумақтық құрылымы. Аймақтардың салааралық байланыстары.

19 Аймақтық ұдайы өндіру процесінің ұғымы және мәні. Ұдайы өндірістің аймақтық айырмашылықтары.

20 Қазақстан Республикасының қазіргі кездегі әлеуметтік -экономикалық дамуындағы аймақтық деспропорцияларының сипаты.

21 Аймақ потенциалының негізгі құрамдас бөліктері: құрылымды, даму көрсеткіштері. Табиғи-экологиялық потенциал. Еңбек потенциалы.

22 Өндіргіш күштерді орналастыру заңдылықтары, принциптері және факторлары. Салааралық өзара әрекеттесулері.

23 Аймақтық орталықпен, басқа аймақтармен және қалған сыртқы әлеммен экономикалық байланыстары.

24 Аймақтық меншіктің қызмет ету проблемалары.

25 Аймақтық талдау әдістері.

26 Аймақтық макроэономикалық көрсеткіштер жүйесі.

27 Аймақ экономикасы ашықтығының көрсеткіштері - әкелу, шығару, тауар алмасу коэффициенттері.

28 Аймақ экономикасының салалық құрылымын мамандану, жергіліктену керсеткіштері бойынша талдау.

29 Аймақтық әлеуметтік - экономикалық дамуының индикаторлары.

30 Қазіргі заманғы Қазақстан экономикасының кеңістік құрылымының тарихи және физика - географиялық факторларға тәуелділігі.

31 Қазақстан аймақтарының бұрынғы әкімшілік - әміршіл экономикадағы рөлі және орны қазіргі заманғы аймақтық дамудың тұрақты негізі ретінде.

32 Белгілі бір аумақтарының шикізат бағыттылығының кушеюі және моносалалық аймақтардың пайда болу.

33 Шикізаттық аймақтардың ашықтығының және аймақтардың салалық құрылымындағы диспропорциялардың күшеюі.

34 Ұлттық экономика жүйесіндегі республикалық нақты аймақтарының орны мен рөлінің өзгеру динамикасы.

2 межелік бақылау сұрақтары

1 Аймақтық теңсіздіктердің объективті негіздері және аймақтардың, дамуын мемлекеттік реттеу қажеттігі.

2 Жалпы ұлттық экономикалық саясаттағы аймақтық экономикалық орны.

3 Аймақтық дамуды реттеудің институционалдық және қүқықтық негіздері.

4 Аймақтық дамуды реттеудің негізгі әдістері мен құралдары.

5 Аймақтық саясаттың макро және микро құралдары.

6 Проблемалы аймақтар және аймақтық даму бағдарламалары.

7 Басқару жүйесін қалыптастыру және оның даму принциптері.

8 Басқарудың еуропалық жэне азиялық модельдері.

9 Аймақтық дамуын басқару жүйесін құрудың әдістемелік негіздері.

10 Аймақтық басқару жүйесінің мунципалдық және мемлекеттік жүйелерден айырмашылығы.

11 Мемлекеттің аймақтық экономикаға әсер ету әдістері. Аймақ экономикасын басқарудың ұдайы өндірістік әдісі.

12 Аймақтық менеджмент және оның формалары. Аймақтық менеджментке әсер ететін ішкі және сыртқы орта факторлары.

13 Аймақтық дамудың жоспарлануы мен болжануының объективті шарттылығы

14 Аймақтық әлеуметтік - экономикалық дамуын жоспарлау -болжаудың жетілдіруіне бағытталған негізгі әдістемілік бағыттар

15 Аймақтық бағдарламалардың теориясы мен тәжірибесі.

16 Бағдарламалық-бүтіндік әдістің негізгі белгілері.

17 Бағдарламаның қалыпты құрылымы. Аймақтық бағдарламалардың классификациясы.

18 Бағдарламаны басқару, бағдарламаны жүзеге асыру механизмі. Бағдарламаны бағалау өлшемдері.

19 Бағдарламаның мақсаттары мен ресурстары. Бағдарламалардың нұсқаларын бағалау.

20 АЭА құру қажеттілігі мен мақсаттары.

21 АЭА деңгейі берілетін территорияларды таңдау критериялары.

22 АЭА түрлері

23 АЭА қызмет етуінің әлемдік тәжірибесі.

24 Бюджеттік жүйе және бюджет аралық қатынастар

25 Бюджет аралык трансферттер және олардың аймақтық дамуындагы рөлі.

26 Аймақтық деңгейдегі салықтық, несиелік, инвестициялық және бағалық саясат.

27 Әлемнің әртүрлі елдері бойынша аймақтық экономикалық саясаттың салыстырмалы анализі.

28 Әлемдік экономикадағы аймақтық дамуды реттеуші институттар.

29 Аймақтық саясаттың қүқықтық негіздері және макро мен микроқұралдары.

30 Әлемдік экономикадағы проблемалық аймақтар мен аймақтық даму бағдарламалары.

31 АҚШ және Европа елдерінің тәжірибесі.

32 Қытайдағы АЭА.

33 ҚР-ң шаруашылық практикасында шетелдік тәжірибені қолдану мүмкіндігі.

2 Аймақтық экономика және басқару әдістері

3 «Аймақ» ұғымының теориялық және практикалық түсіндірмелері

4 «Аймақ» ұғымы мен «Экономикалық кеңістік» үғымының ара қатынасы

5 Аймақтарды типтерге бөлу қажеттігі. Типтерге бөлудің негізгі критерилері

6 Экономикалық аудандастыру

7 И. Тюненнің ауыл шаруашылық штандарт теориясы

8 А. Вебердің өнеркәсіптік штандарт теориясы

9 А. Лештің шаруашылық кеңістік ұйымдастыру туралы ілімі. В. Лаунхардтың өнеркәсіптік кәсіпорынның рационалды стандарты

10 А. Смит пен Д. Рикардоның абсалютті және салыстырмалы артықшылықтар туралы теориясы

11 Аймақтық экономика теорияларының дамуының заманауи бағыттары

12 Аймақ ұлттық экономиканың ішкі жүйесі ретінде

13 Аймактық әлеуметтік-экономикалық кешенін қалыптастыру және оның қызмет етуі

14 Аймақтық даму негіздерінің макроэкономикалық сипаттамасы

15 Аймақтық еңбек бөлінісінің түрлері және деңгейлері

16 Аймақтың салалық және аумақтық құрылымы. Аймақтардың салааралық байланыстары

17 Аймақтық ұдайы өндіру процесінің ұғымы және мәні. Ұдайы өндірістің аймақтық айырмашылықтары

18 Аймақ потенциалының негізгі құрамдас бөліктері: құрылымды, даму көрсеткіштері. Табиғи-экологиялық потенциал. Еңбек потенциалы

19 Өндіргіш күштерді орналастыру заңдылықтары, принциптері және факторлары. Салааралық өзара әрекеттесулері

20 Аймақтық орталықпен, басқа аймақтармен және қалған сыртқы әлеммен экономикалық байланыстары

21 Аймақтық меншіктің қызмет ету проблемалары

22 Аймақтық талдау әдістері

23 Аймақтық макроэономикалық көрсеткіштер жүйесі

24 Аймақ экономикасы ашықтығының көрсеткіштері - әкелу, шығару, тауар алмасу коэффициенттері

25 Аймақ экономикасының салалық құрылымын мамандану, жергіліктену керсеткіштері бойынша талдау

26 Аймақтық әлеуметтік - экономикалық дамуының индикаторлары

27 Қазіргі заманғы Қазақстан экономикасының кеңістік құрылымының тарихи және физика - географиялық факторларға тәуелділігі

28 Белгілі бір аумақтарының шикізат бағыттылығының кушеюі және моносалалық аймақтардың пайда болу

29 Аймақтық теңсіздіктердің объективті негіздері және аймақтардың дамуын мемлекеттік реттеу қажеттігі

30 Жалпы ұлттық экономикалық саясаттағы аймақтық экономикалық орны

31 Аймақтық дамуды реттеудің институционалдық және қүқықтық негіздері

32 Аймақтық дамуды реттеудің негізгі әдістері мен құралдары

33 Аймақтық саясаттың макро және микро құралдары

34 Проблемалы аймақтар және аймақтық даму бағдарламалары

35 Аймақтық дамуын басқару жүйесін құрудың әдістемелік негіздері

36 Аймақтық басқару жүйесінің мунципалдық және мемлекеттік жүйелерден айырмашылығы

37 Мемлекеттің аймақтық экономикаға әсер ету әдістері

38 Аймақ экономикасын басқарудың ұдайы өндірістік әдісі

39 Аймақтық менеджмент, оның формалары мен әсер ететін ішкі және сыртқы орта факторлары

40 Аймақтық дамудың жоспарлануы мен болжануының объективті шарттылығы

41 Аймақтық әлеуметтік - экономикалық дамуын жоспарлау -болжаудың жетілдіруіне бағытталған негізгі әдістемілік бағыттар

42 Бағдарламаның қалыпты құрылымы. Аймақтық бағдарламалардың классификациясы

43 Бағдарламаны басқару, бағдарламаны жүзеге асыру механизмі

44 Бағдарламаны бағалау өлшемдері. Бағдарламаның мақсаттары мен ресурстары. Бағдарламалардың нұсқаларын бағалау

45 АЭА құру қажеттілігі мен мақсаттары. АЭА түрлері

46 АЭА деңгейі берілетін территорияларды таңдау критериялары

47 Бюджеттік жүйе және бюджет аралық қатынастар

48 Бюджет аралык трансферттер және олардың аймақтық дамуындагы рөлі

49 Аймақтық деңгейдегі салықтық, несиелік, инвестициялық және бағалық саясат

50 Әлемнің әртүрлі елдері бойынша аймақтық экономикалық саясаттың салыстырмалы анализі

51 Әлемдік экономикадағы аймақтық дамуды реттеуші институттар

52 Аймақтық саясаттың қүқықтық негіздері және макро мен микроқұралдары

53 Әлемдік экономикадағы проблемалық аймақтар мен аймақтық даму бағдарламалары

Өздік жұмысты орындау кестесі

Күндізгі және сырттай оқитын студенттерге арналған

1 Гранберг А.Т. Основы региональной экономики - М., 2001.

2 Региональная экономика. Под ред. Кузнецов Н.Г., Тяглов С.Г. - Ростов-на-Дону: Феникс, 2003.

3 Региональная политика Республики Казахстан: экономический механизм реализации. - Алматы: Ғылым, 1997.

4. Храпунов В.В. Региональные аспекты экономической реформы в
Казахстане. – Алматы:Білім, 1999.

5 Актуальные вопросы современного социально-экономического развития. Казахстан . - Алматы, 2004.

6 Региональная экономика и управление. Под ред. Е.Г. Коваленко. - М СПб., издательство "Питер", 2005.

Қосымша:

7 Кузнецова О. Теоритечические. основы государственного регулирования экономического развития регионов // Вопросы экономики, 2002, № 4, с. 46- 66.

8 Телеужанов Е. Ресурсный потенциал региона и приоритетные направления развития // Транзитная экономика - 2002, № 6.

9 Шокоманов Ю.К. Динамика экономического развития Казахстана и отдельных в региональном разряде за 10 лет независимости // Экономика и статистика - 2002. №2.