Егемен Қазақстан, 23.10.2012ж
Жер тағдыры – ел тағдыры
Қоғам өміріндегі жер қорының бағасын беру аса күрделі. Жер тағдыры – ел тағдыры деген сөзде үлкен астар жатса керек. Сондықтан да егеменді еліміздің ұстанған саясатының басты бағыты – қолданыстағы жер ресурстарын сақтау және дамыту. Осыған байланысты, 2011 жылғы 4 қазандағы №1297 Қазақстан Республикасы Үкіметінің қаулысымен ауылшаруашылық мақсаттағы жерлерді тиімді пайдалану eрежесі бекітілді. Осы eреженің 2-бабы 6-тармағының 9-тармақшасына сәйкес ауылшаруашылық мақсаттағы жерлерді тиімді пайдалануын анықтау үшін, жер телімдерінің иелері мен жер пайдаланушыларда ішкі шаруашылық жерге орналастыру жобалары болуы қажет. Үкіметтің шешіміне сай біздің облыста да жеке тұрғын үй құрылысына арналған жер телімдерін түгендеу барысында жұмыс тобы құрылып, жұмыс істей бастады. Тексерудің барысында 10595 жер телімі түгенделді, ауданы 0,37 мың гектар пайдаланылмаған жер телімі анықталды. Мемлекет меншігіне 2611 жер телімі қайтарылып, иелерінің анықталмауы салдарынан 162 телім есепке қойылды. Өткен жылы облыста ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерді түгендеу жүргізілді. Сол кезде талай кемшіліктердің беті ашылып, 575,82 мың гектарда, соның ішінде 97,55 мың гектар егістік, 2094 игерусіз жатқан жер анықталды.
Ішкі шаруашылық жерге орналастыру жобалары агроқұрылымдарға, кооперативтерге, шаруа (фермер) қожалықтарына ауылшаруашылық мақсаттағы жерлерде экономикалық қызығушылықтарын қанағаттандырып, топырақтың жоғары құнарлығын сақтауды және жақсартуды қамтамасыз ету мәселелерін ескере отырып, жерді қорғауды және тиімді пайдалануды ұйымдастыруға көмек көрсетеді. Ауылшаруашылық қажеттілігі үшін берілген жерлер – ауыл шаруашылығы мақсаттағы жерлер болып табылады. Бұл жерлер елді мекен жерлерінен тыс орналасқан. Мұндай жерлер ауылшаруашылық өнімді өндіру үшін қажетті, құнарлы жер болып табылады.
Алайда, ауылшаруашылық саласында жұмыс атқарудың орнына, әртүрлі кәсіпорындар ауылшаруашылық дақылдарын өндіру технологиясын ескермей алқаптарды «жойып жіберу» оқиғасы әлі жалғасып келеді. Осының бәрі жердің сапалық қасиетін төмендетеді. Ауылшаруашылық жерлер – бұл мемлекеттің стратегиялық қоры, сондықтан ол ауылшаруашылық өндіріс мақсатында пайдаланылуы қажет. Бүгінгі таңда, мемлекеттің мақсаты – жерлерді ауылшаруашылық айналымға қайта енгізу. Сонымен қатар, кейбір кәсіпорын басшыларының берілген жер телімдерін қалай пайдалануды, қалай және қандай мөлшерде тыңайтуды білмейтіндігі жанға батады. Себебі, қасиетті Жер-ананы бейберекет пайдалану өсімдіктің өсуіне қолайлы химиялық, физикалық және биологиялық қасиетке ие болатын топырақтың құнарлы қабатын жойып жібереді.
Сонымен қатар, ішкі шаруашылық жерге орналастырудың басты мақсаты шаруашылық жүргізуші субъектіге алдына қойылған мақсатты ойдағыдай орындау мүмкіндігін беретін тәртіпті жерде орнату болып табылады: аз қажеті шығын шығару кезінде жоғары сапалы өнімнің ең көп санын алу, оны тұтынушыға тиісті тауар түрінде уақытылы жеткізу, қазіргі және болашақ ұрпақ үшін топырақ құнарлығын сақтау және өндіру шарты кезінде адамдардың өмір сүруін жақсарту бойынша маңызды қоғамдық мәселелерді шешу. Нәтижесінде, жер пайдаланушылар шаруашылықты жүргізу және жер өңдеудің ғылыми дәлелденген жүйесін ендірумен тығыз байланысты экономикалық ақталған жүйесін алады: егін айналымын дұрыс игеру, қажетті көлемде қажетті минералды және органикалық тыңайтқыштарды енгізу, қарапайым және күрделі мелиоративті әдістерді қолдану арқылы әрбір жер телімін қарқынды пайдалану және түбегейлі жақсарту бойынша шараларды іске асыру, жол және көлік хабарларын жақсарту және басқалар.
Сондықтан, ішкі шаруашылық жерге орналастыру жобаларын құруда бірінші кезекте ауылшаруашылық мақсаттағы жерлерге агроқұрылымдардың өздері қызығушылық білдіруде. Бұл жобалар, бізде бар жер ресурстарын сақтауға және тиімді пайдалануға бағытталған. Жер ресурстарын дұрыс пайдалану ғана біздің мемлекетіміздің экономикалық әлеуетін арттыруға және болашақ ұрпақтың амандығын жоғарылатуға мүмкіндік береді.
Қонысбай ТӨЛЕУБЕКОВ
Шығыс Қазақстан облыстық жер қатынастары
басқармасының бастығы.
ӨСКЕМЕН.
Достарыңызбен бөлісу: |