«Қыздар сұлу көрінер ақылымен!»
Зияткерлік сайыс
Мақсаты: - Оқушы қыздардың білімдерін ойын арқылы тереңдете түсу, тапқырлықты, ой – өрісін, байланыстырып сөйлеу қабілеттерін дамыту, халқымыздың ғасырдан ғасырға жалғасып келе жатқан салт – дәстүрлерін дәріптеу, бабалардан қалған ұлағатты қадір тұту, туған жеріне, ұлттық әдет – ғұрпына деген сүйіспеншілікке тәрбиелеу.
1.«Ветеринария» бөлімінің қыздарынан құралған «Бәйшешек» тобы. Жетекшісі: Ержигитова Жадыра апай 2. «Талшықты материалдарды өңдеу және тігін ісі» бөлімінің қыздарынан құралған «Билайн» тобы
«Мыңның жүзін білгенше-бірдің атын біл». Таныстыру
1
«Білгеніңе сенбе, біліміңе сен». Жұмбақ шешу
2
«Мақал сөздің атасы»
әзіл мақалдары
3
«Салт-дәстүр – асыл қазынам»
Салт-дәстүрге байланысты сұрақтар
4
«Ас жүрген жер - береке»
пельмен бауырсақ пісіру сайысы
5
«Білгеніңе сенбе, біліміңе сен» 1. Қолы менен қаламы жоқ, 1. Қолы менен қаламы жоқ, Аяз-мороз 2. Бірін-бірі қоштаған, Бір үйден көрдім, Қырық екі дос-жаран Әріп-буква 3. Жұқа тақтай бөлшегі, 3. Жұқа тақтай бөлшегі, Ұзындықтың өлшемі. 4. Суға салсаң батпайды, Жерге ұрсаң жатпайды. Доп-мяч 5. Қалқиып екі құлағы, 5. Қалқиып екі құлағы, Елеңдеп, қорқып тұрады. Қоян-заяц 6. Жолбарыстан аумайтын, Тышқандарды аулайтын. Мысық-кошка 7. Аяғы бар, басы бар, Арқасында тасы бар. Тасбақа-черепаха 8. Бар ма, жоқ па оны анық білмейсің, Ол жоқ жерде өмір сүріп жүрмейсің. Ауа-воздух «Мақал - сөздің атасы» Жыланды інінен қалай шығарады? - Жыланды інінен қалай шығарады?
Жылы-жылы сөйлесе, жылан інінен шығады. 2.Қар жана ма? Қалауын тапса, қар жанар. 3. Инемен құдық қазуға бола ма? Оқу – инемен құдық қазғандай. 4. Аппақ қарға болады ма? Қарға баласын аппағым дейді. 5. Тастың жеңілі бола ма? 5. Тастың жеңілі бола ма? 6. Елу құлағы бар кім? Ел құлағы елу 7. Тауық түс көре ме? Тауықтың түсіне тары кіреді 8. Білетінің бір тоғыз, білмейтініңше? Білмейтінің тоқсан тоғыз 9. Оттан ыстық болып тұрған не? 9. Оттан ыстық болып тұрған не? Отан – оттан ыстық. 10. Адам денесінде қорқақ, батыр мүшелері. Көз- қорқақ, қол – батыр. «Салт-дәстүр – асыл қазынам»
Тоқымқағар дегеніміз не?.
Жауабы:Тоқым қағу – баланың туған үйден бірінші жолға шығуына арналған той. Өз бетінше атқа отыруды үйренген бала туған үйінен алғаш рет алысқа шығады. Оның ата-анасы баласының бірінші рет жолға шығуын ғана емес, үйге аман-есен оралуын да атап өту үшін мал сойып, той жасаған. Бұл тойға ақсақалдарды шақырған. Қонақтар домбыра тартып, ән шырқап, айтыс ұйымдастырып, түрлі ойындар ойнап, көңіл көтереді.
Базарлық – дегеніміз не? .
Жауабы:Алыс сапарға шыққан адамдардың жақындарына (жерлес, көрші – көлем, жас балаларға, сыйлас адамдарына) әкелген сыйлығы.
Байғазы дегеніміз қандай дәстүр.
Жауабы:Балалардың, жастардың жаңа киімі үшін берілетін ақшалай, заттай сый.
Ерулік дегеніміз не?
Жауабы:Қазақтардың және бір жақсы әдет-ғұрпы - ерулік беру. Басқа жақтан жаңадан көшіп келгендерді оның туған-туыстары немесе көршілері арнайы дастарқанға шақырып, ерулік тамақ беретін болған.
Асар дегеніміз не?
Жауабы:Онда ауыл тұрғындары ешқандай ақы алмастан бірлесе жұмылып, біреудің белгілі бір жұмысын бітіріп береді. Мәселен, олар біреудің қысқы баспанасын немесе мал қорасын салып беруге, сондай-ақ құдығын қазып беруге жұмыла көмектеседі.
Сүйінші дегеніміз не?
Жауабы:Дала тұрғындары бір-біріне қуанышты хабар жеткізгенде сүйінші сұрайтын әдет-ғұрып та болған. Қуанышты хабар жеткізген адамға жақсы сыйлық жасалатын.
Сыбаға дегеніміз не?
Жауабы:Құрметті немесе өздерінің жақын – жуығына арнап сақталған кәделі ет мүшелері сыбаға деп аталады.
Бастаңғы дегеніміз не?
Жауабы: Үйдің үлкендері жол жүріп кеткенде ауыл жастары сол үйге жиналып, жолаушылардың жолдары болсын деген ниетпен бас қосып, ойын – сауық құрады.
Шілдехана дегеніміз не?
Жауабы:Қазақ елінің әр түкпірінде бұл рәсім әр қалай өтеді. Сол күні баланы шілде суына шомылдырып, сыңғырлаған тиындар салады, балаға денсаулықпен бірге байлық та тілейді. Шілдехана өткізілетін күні ана әбден сорпаланып өзінің шілде терін шығаруы тиіс.
Тұсау кесер дегеніміз не?
Жауабы:Бір жасқа толып еркін жүре бастаған бал бөбектің басқан қадамы құтты болып, одан әрі жаны жамандық көрмей жақсы жүріп кетуіне тілек білдіру салтанаты ретінде өтеді.
«Ас жүрген жер - береке»
Достарыңызбен бөлісу: |