Аймақтың әлеуметті және экономикалық дамуының болжау методологиясы

Соңғы жылдары аймақ деңгейінде қысқа мерзімді және орта мерзімді әлеуметткі-экономикалық дамудың болжау құру жұмыстары жүргізіліп жатыр.

Сондай болжаудың методологиялық предпосылкалары болып келесі жағдайлар табылады:

1 аймақ қоғамдық өндіріс жалпы жүйесінің тұтас жүйе асты болып табылады, ол белгілі бір халық шаруашылық функцияны атқарады.

2 аймақтың экономикалық қызмет көрсеткіштерінің төмендеуі барлық жалпы қоғамдық өндіріс жүйе функциясына немесе қоғамдық әлеуметтік-экономикалық жүйесіне жағымсыз әсер етеді

3 аймақтық дамудың инерционды тенденциялары құруылуына байланысты аймақтың экономикалық жүйе қызметінің қажет нәтижелер деңгейі берілген уақыт моментіне қамтамасыз етілмейді

4 аймақтың экономикалық жүйе қызметінің режимін түрлендіру территориялық басқару жүйесінің шегінде және берілген ресустар кезінде берілген уақыт моментіне қамтамасыз етілмейді

Осы жағдайларға сүйене аймақтың экономикалық даму болжауын негізгі сатылары мен әзірлеу схемалары, оның мазмұны анықталады. Болжауды әзірлеу процесі үш блоктан тұрады: аналитикалық, концептуалды және болжамды.

Аналитикалық блок шегінде берілген территорияның ішкі байланысын зерттеу, маңызды құрылымдық байланыстарын, аймақтық жүйе және өндірістің экономикалық ядросын анықтау керек.Бұл негізгі функцияны атқаратын звеноларды анықтауға мүмкіндік береді.

Концепцуалды блок шегіндегі зерттеулердің негізгі мазмұны аймақ алдында тұрған әлеуметтік және экономикалық мақсаттарды ескере отырып аймақтың экономикалық жүйесінің дамуының концепцияларын әзірлеу болып табылады. Оның екі этапы бар:

1 мақсаттар құру және сәйкес шешімдерді шешуге бағыталған белгілі міндеттерді нақтылау.

2 әлеуметткі-экономикалық мақсаттар мен міндеттер приориттерін анықтау және аймақтың даму стратегияын әзірлеу.

Болжау блогінің шегіндегі негізгі міндеттер перспективадағы аймақтың экономикалық жүйе дамуының сандық параметрлері мен көрсеткіштерін анықтау болып табылады.Болжаудың үш типі қолданылады: тұтас аймақтың экономикалық жүйе дамуыныңжалпы экономикалық болжау; аймақтық шаруашылық тың жеке салалар мен өндірістің даму болжауы;аймақтың жеке административтік-территориялық бірліктер дамуының болжауы.

3 Аймақтық дамуының моделдері

Аймақтың әлеуметткі-экономикалық дамуын болжау кезінде бір қатар модельдер қолданылады, соның үш типін қарастырамыз:

1 экономикалық база моделі (МЭБ)

2 «шығын-шығару» моделі (МЗВ)

3экономикалық моделдер (ЭМ).

Өзін-өзі бақылауға арналған сұрақтар

1 Аймақтық шаруашылық және а ймақтық экономика

Ұсынылатын әдебиет

Ихданов Ж.О и др. Планово-финансовые механизмы ГРЭ.-Алматы: Экономика,1998. –с12
Дәріс14. әлеуметті және экономикалық дамуын стратегиялық жоспарлау

1ЖоспардыңСП белгілері

2СУ процесінің модельдері мен фазалары

3СП процедура,сатылары

СП негізгі белгілері:

1СП мақсаттар – ұйымның қызметін нәтижелерін ұзақ мерзімге қамтамасыз еткен.

2 жоспарлау идеясын ұстаушылар-басқару жоғары деңгейлері

3СП мәселелері-сенімділіктің және нақты құрылымның жоқтығы

4Жоспарлау горизонты – ұзақмерзмді жоспарлау

5жоспарлау интенсивтілігі- глобальді жоспарлау

6 Қамтылған облыс –альтернативалардың кең спектрі

7 Жоспарлау принципі – айнала жағдайды өлшеу

8 Жоспарлау мазмұны – жаңа мүмкіндіктер іздеу

Жоспар құрамы:

1 Мақсаттар: новаторлық, мәселе, өзін жетілдіру, жай жұмысшылар міндеттерін шешу мақсаттары

2 Бағдарламалар – келешек жағдайларды және іс кезектілігін жоспарлау

3Нормативтер

4басқару аппаратын және бағынушылар қызмет жалпы шегін анықтайтын ережелер

5Процедуралар –қатаң бекітілген істің кезектілігі

6 Әдістер – процедура құрамындағы қызмет немесе операция

7 Сметалар – қаржыны пайдалану бойынша жоспарлар

СУ процесінің негізгі фазалары:

1СП

2 Стр. ұйымдастыру

Көрсеткіштер – қоғамда әлеум-эк жағдайлар және процестердің сандық-сапалық сипаттамасы.

Көрсеткіштер жүйелері:

-тұтас жоспарлау көрсеткіштерінің жүйесі

-СЭР болжауларын мемлекет билігінің органдарымен әзірлеу үшін жоспарлау көрсеткіштерінің жүйесі

-аймақ дамуының жоспарлау көрсеткіштерінің жүйесі

-жеке салалар дамуының жоспарлау көрсеткіштерінің жүйесі

-п/п дамуының жоспарлау көрсеткіштерінің жүйесі

СП процедура:

1СП объектісінің перспективаларын анализдеу қадамы

2 СП объектісінің позициясын анализі

3 статегияны таңдау

4 диверсификация жолдарын анализі

1.1 қысқа мерзімді міндеттер подстановкасы

1.2 Стр міндеттерін подстановкасы

Анализдің негізгі әдістер:

1 жүйелі

3 жағдайлық

4 SWOT-анализ әдісі

SWOT-анализ ұйым және оның ортасын оперативті-диогностикалық анализі

S – күш W - әлсіздік O - мүмкіндіктер T - қауіп

СП этаптары

1 ұйымның ішкі және сыртқы ортасын зерттеу

2фирма негізгі ориентирлерді анықтау

3Стр.анализі

4Жеке стратегиясын құру және бір вариантын таңдау

5 Соңғы СП дайындау

6 ортамерзімді жоспарлау

7 Жылдық оперативтік жоспарлау

1Ұйымның ішкі және сыртқы ортасын зерттеу

Ұйымның ішкі ортасының сипаттамасы

• 
  Пр-ва
  
• 
  Қаржылық қамтамасыз ету
  
• 
  Басқару
  
• 
  Кадр.потенциал
  
• 
  Ұйым структурасы
  

Ұйымның сыртқы ортасының сипаттамасы:

• 
  Эк жағдайлар
  
• 
  Техникалық
  
• 
  Саяси
  
• 
  әлеуметтік
  

Фирманың идеалына кіріспе жатады.

Миссия кіріспеден қарағанда нақты ориентир.

Миссия мазмұны - өнім немесе қызмет көрсетудің сипаттамасы.

Мақсаттар типтері: экономикалық және экономикалық емес.

Уақыт бойынша: қысқа мерзімді, орташа мерзімді, ұзақ мерзімді, өте ұзақ мерзімді.

Ең маңызды мақсаттар:

1 нарықтағы жағдайы

2 инновация

3 өнімділік

4 ресурстар

5 басқару аспектілері

7персонал

8 әлеуметтік жауапкершілік

3.Стр. анализ

Стр.анализдің негізгі түрлері:

-айырма анализі

-шығын динамикасының анализі және тәжірибе қисығы

-нарық динамикасының анализі және ЖЦТ модельдері

-«Өнім-Нарық» моделі (1975ж, Джон Стейнер)

-Стратегия анализінің портфельді моделі

-«Мак-Кинси 7С» моделі

-Портер бойынша бәсекелес анализі

4. Варианттардың ішінде біреуін таңдау және өзінің стратегиясын құру

Келесі қадамдарды қосқанда стратегия құру процесі:

1 жалпы немесе портфельді стратегия құру

2 бәсекелестік стратегиясын құру

3 функционалды стратегия құру

5.Соңғы СП дайындау: фирма саясатты таңдайды, ол стратегияны фирма қызметінің негізгі бағыттарын ашық және толық деклорация етеді. Содан кейін қызметтің ережелері мен процедуралары әзірленеді.

Соңғы СПда мыналар болады:

-кіріспе

-миссия

Орташа мерзімді жоспарлау (саясаты фирманың)

Жылдық оперативті жоспарлау

ҚР СП 2010 жылға дейін ҚР үкіметімен бекітілген.

Жоспар мазмұны:

Кіріспе

ІІ Әлеуметтік саясат

ІІІ Өндірістік-техологиялық саясат

IV Агроиндустриялды саясат

V Транспорттық инфраструктура

VІ Қоршаған ортаны және табиғи ресурстарды қорғау

VІІ Қаржы-кредиттік саясат

VІІІ САлық-бюджеттік саясат

ІХ Инвестициондық саясат

Х Мем.активтермен басқару

ХІ Саяси жүйелер реформасы

ХІІ Административті реформа

ХІІІ Мем,функцияларды децентрализациялау

ХІV Күтілетін нәтижелер

Қосымша

Өзін-өзі бақылауға арналған сұрақтар

1ЖоспардыңСП белгілері

2СУ процесінің модельдері мен фазалары

3СП процедура,сатылары

4СПРК 2010 ж дейін

5. ҚР 2015 жылға дейін индустриялды-инновациялық саясат

1. Стратегия индустриально-инновационного развития РК на 2003-2015годы. – Правительственный бюллетень, № 3, 2003.- с.152-156

2. Статегическое планирование. Под. ред .Уткина Э.А. М.:Экмос, 1999.- с. 76-134
Дәріс 15. Инвестия қызметінің және капитал құрылысының деңгейін болжау, жоспарлау

1Жаңа заманда мемлекеттің инвестициялық саясаты

2Елдің құрылысы комплексінің потенциалы, сақтау жолдары және дамыту

1Жаңа заманда мемлекеттің инвестициялық саясаты

Инвестициялық саясат – шаруашылық шешімдердің жиынтығы, олар инвестицияның көзін, мөлшерін, құрылымын, негізгі бағыттарын анықтайды, экономикалық дамудың маңызды учаскелерінде оларды концентрациялау және оларды эффективті пайдалану өлшемдері. Инвестициялық саясаттың объектісі халық шаруашылық салаларының барлық кешеніболып табылады, олар қайта өндіріс процесін және ғылыми-техникалық дамуды қамтамасыз етеді.

Мемлекеттік инвестициялық саясат – ғылыми негізделген мақсаттар жетістігіне бағынатын және белгілі бір период уақытқа есептелген .

Мақсаттарды формализациялау стратегиялық установкаларға арқылы, ал оларды реализациялау тактикалық тәсілдермен жүзеге асады.

билік құрылымының жүргізу формасы, Инвестициялық саясаттың негізі мүмкін болатын принциптерді көрсетейік:

1 Федеральді инвестициялық саясат және аймақтық инвестициялық бағдарламалар координацияларын жоғарлату

2 Кәсіпорындарды мемлекеттік қолдау

3 Ірі ресурстарды кірістіру үшін ынталандыру механизмін құру

4 Орталықтанған инвестиция орналастыру және өндірістік мақсаттағвы инвестициялық жобаларды мемлекеттік қаржыландыру

5 инвестициялық саясат мемлекттік приолритетін анықтау

6 инвестициялық процестерді кезекті децентрализация

7 инвестициялық жобаларды бірігіп мелекеттік –коммерциялық қаржыландыру практикасын кеңейту

8 орталықтандырылған инвестициялық құралдардың бөлігін қолдану

9 Заң беруші және нормативтік базаларды жетілдіру.

Құрылыс комплексінің потенцалы ретінде сапалы және берілген уақытқа тұтынушылар сұранысын оларға қажет құрылыс өнімдерін қанағаттандыру мүмкіндігін анықтайтын көрсеткіштер жиынтығы деп түсініледі.Сол көрсеткіштердің ішінде келесілерді көрсетейік:

1кадрлық

2 құрылыс монтаждық ұйымдардың материалды-техникалық қамтылуы көрсеткіштері

3 қаржылық, экономикалық, және ғыдлыми-техникалық өзіндік дамудың көрсеткіштері

4ұйымдастыру-басқару көрсеткіштері

5құрылыс аймағында жобалық сфера даму деңгейінің көрсеткіштері

6Ақпарат жүйелерінің көрсеткіштері

Құрылыс комплексінің құлдырауын тоқтата алатын және қажетті деңгейге дейін мобилді дайындығын көтере алатын әдістер комплексін қабылдау керек. Соның ішінде мына әдістер:

1 барлық инвестициондық ккомплекс дамуының тұтас концепциясын дайындау

2Шектеулі орталықтанған капиталдық кірістерді қолданып ең нәтижелі бағыттарды негіздеу

3 нарық механизмін , инфраструктуралық құрамдарын, және де институциондық қаржылық құрылым интенцификациясы.

4 инвестиция сферасында бұрын қабылданған , бірақ жұмыс істемейтін заңдар мен бұйрықтарды қарастыру, инвестициялық қызметті стимульдеу

5 РФ субъектілерінің шаруашылық және қаржылық жеке олу жаңа мүмкіндіктерін, және де инвестициялық қызметтің белсендендіру бағытында бос экономикалық зоналар артықшылықтарын қолдану

6 құрылыс өндірісінде НТП темптерін жеделдету, перспективалы зерттеулер мен әзірлемелер көлемін арттыру, құрылыс машиналар паркін жаңарту және қайта қаруландыру , лизингтік операцияларды кең қолдану, сонымен қатар шетел елдермен .

Өзін-өзі бақылауға арналған сұрақтар

1Жаңа заманда мемлекеттің инвестициялық саясаты

2Елдің құрылысы комплексінің потенциалы, сақтау жолдары және дамыту

Ұсынылатын әдебиет

1. Стратегия индустриально-инновационного развития РК на 2003-2015годы. – Правительственный бюллетень, № 3, 2003.- с.148-152

2.Черныш Е.А. Прогнозирование и планирование в условиях рынка. М:ПРИОР, 1999. – с.111-131.

3 Практикалық сабақ
Практикалық сабақ 1. Нарықтық жағдайда әлеуметтік–экономикалық жоспарлаудың(СЭП) ролі. Жоспарлауды ұйымдастыруға мемлекеттік тәсілдеме.
Практикалық сабақтың мазмұны:

1.Нарықтық жағдайда әлеуметтік –экономикалық жоспарлаудың(СЭП) ролі

2. әлеуметтік–экономикалық дамуды мемлекттік жоспарлаудың қажеттілігі

3.Жалпы мемлекеттік жоспарлаудың негізгі формалары: директивті, индикативті және стратегиялық

Басқару процесінде СЭП ролі

Жоспарлау жүйесі. Жалпы мемлекеттік жоспарлаудың формалары

ҚР-да бағдарламалық құжаттарының иерариясы

-Ұсынылатын әдебиеттерді қарастыру кезінде студент мазмұндалғанның негізгі ойын конспектілеу керек, бастысын анықтау керек.

1.Черныш Е.А. Прогнозирование и планирование в условиях рынка. М:ПРИОР, 1999. – с.5-18

2. Статегическое планирование. Под. ред .Уткина Э.А. М.:Экмос, 1999.- с. 6-35

3. Прогнозирование и планирование в условиях рынка.Под.ред Морозовой,М.:ЮНИТИ-ДАНА, 1999, -с.8-28

1. 
   Экономикалық болжау жүйесі. Болжаудың негізгі топтары
   
2. 
   ЭП негізгі принциптері
   
3. 
   ЭП негізгі функциялары. Экономикалық болжаудың мәні, оның заты, объекті және алдын ала көрудің (предвидиние)негізгі формалары
   
4. 
   Болжаудың жалпы және спецификалық әдістері
   
5. 
   Болжаудың типологиясы
   

1.ЭП жүйесі

2.ЭП жүйесінде болжау топтары, олардың сипаттамасы

3. ЭП принциптері

4.ЭП функциясы

5.Ретроспекция, диагноз, проспекция

6.ЭП-ға ізденіс және нормативті тәсілдеме

7. ЭП мәні,

8.ЭП аспектілері

9.Болжау - алдын ала болжап айту – гипотеза

ЭП жалпы ғылыми және спецификалық әдістер

ЭП типологиясының критериялары мен белгілері

Жеке болжау түрлерінің сипаттамасы
Методикалық нұсқау:

-Практикалық сабаққа дайындық кезінде сабақтың жоспарын қарап, дәріс конспектілерін оқып, ұсынылатын әдебиеттерді оқу керек;

-Ұсынылатын әдебиеттерді қарастыру кезінде студент мазмұндалғанның негізгі ойын конспектілеу керек, бастысын анықтау керек.

-Болжау топтарының сұлбасын өзі құрастырған пайдалы
Ұсынылатын әдебиет

1.Егоров Ю.Н., Варакута С.А.Планирование на предприятий. –Инфра-М, 2001.- с.37-49

2. Экономика предприятия. Под.ред.Ф.К.Беа, Э. Дихтла и др.- М.:Инфра - М,1999.-с.549-561

3. Стратегическое планирование. Под.ред.Уткина Э.А. М.:Экмос, 1999.-с.407-429

1.Экономикалық болжаудың әдістер мәні және олардың классификациясы

2.Болжау әдісінің сипаттамасы

3.АҚШ мысалында ЭП тәжірибесі

2. Болжау экстрополяциясының артықшылығы мен кемшілігі

3. ЭП әдісінің классификациясы

4.Фактографикалық әдістер классификациясы

5.Сарапшы бағалауы әдісі

6.Болжау экстрополяция әдістері

7.АҚШ-тағы ЭП

8.СНС Экономиканың макростатистикалық модель ретінде

-Болжау методикасын практикалық мысалда үйрену

-Ұсынылатын әдебиеттерді қарастыру кезінде студент мазмұндалғанның негізгі ойын конспектілеу керек, бастысын анықтау керек
Ұсынылатын әдебиет

1.Егоров Ю.Н., Варакута С.А.Планирование на предприятий. –Инфра-М, 2001.- с.37-49

2. Экономика предприятия. Под.ред.Ф.К.Беа, Э. Дихтла и др.- М.:Инфра - М,1999.-с.549-561

3. Стратегическое планирование. Под.ред.Уткина Э.А. М.:Экмос, 1999.-с.407-429

1 Әлеуметтік-экономикалық болжаудың спецификалық әдістері және олардың классификациясы

2 Болжаудың интуитивті әдістері

3 Болжаудың формализденген әдістері

4Экономикалық болжаудың модельдері
Сабақ мақсаты:Студенттер СЭП әдістері мен модельдерін, олардың мәнін және қажеттілігін түсіну керек, оларды практикада қолдана білу керек.
Бақылау сұрақтары:

1. 
   Болжау процесі дегеніміз не?
   
2. 
   Болжау процесі қалай реттеліп тұрады (выстраивается)
   
3. 
   Болжау әдістерін сипаттамасы және олардың нарықтық экономика жағдайында мәні
   
4. 
   Экономикалық болжау модельдері
   
5. 
   Динамикалық сала аралық баланс моделі
   
6. 
   Болжауда макроэкономикалық моделдер
   
7. 
   Болжауда экономика-математикалық модельдер
   

-Ұсынылатын әдебиеттерді қарастыру кезінде студент мазмұндалғанның негізгі ойын конспектілеу керек, бастысын анықтау керек

1.Черныш Е.А. Прогнозирование и планирование в условиях рынка. М:ПРИОР, 1999. – с.18-36.

2. Статегическое планирование. Под. ред .Уткина Э.А. М.:Экмос, 1999.- с. 407-434

3. Прогнозирование и планирование в условиях рынка.Под.ред Морозовой,М.:ЮНИТИ-ДАНА, 1999, -с.40-75

4. Стратегия индустриально-инновационного развития РК на 2003-2015годы. – Правительственный бюллетень, № 3, 2003.- с. 126-132.
Практикалық сабақ 5. Әлеуметтік –экономикалық жоспарлаудың метоологиялық аспектілері
Практикалық сабақтың мазмұны

1. 
   Менеджментте жоспарлау жері
   
2. 
   Техниканы қарастыру (обзор). Жоспарлаудың әдістері мен түрлері
   
3. 
   Фирманың болжау және жоспарлау жүйесі
   
4. 
   Жоспарлауда нормативтер ролі
   

1.Жоспарлық органдардың құрамы мен құрылымы

2.СЭП көзқарасы бойынша басқарудың ұйымдастырушылық құрылымы қандай талаптарға жауап беру керек

3.СЭП қандай сұлба бойынша жүзеге асырылады

4. Жоспардың келісуіә қалай жүзеге асады

5.реактивті, инактивті преактивті жоспарлау дың артықшылығы мен кемшілігі

6. Жоспар қалай әзірленеді және бекітіледі

7. Жоспарды түзету

8.Жоспар жобасына аналитикалық жазба

9. Жоспардың сапасын талдау мен бағалау

10. Жоспарды орындау қалай бағаланады

11.Жоспарлау методологиясы.Жоспарлау принципі

12.Жоспар алды зерттеулер әдісі

13. Жоспарлау әдісі

14. Жоспарлаудың нормативті әдісі

15. Жоспарлаудың баланстықәдісі

16. Жоспарлаудың бағдарлама –мақсатты әдіс

17. Жоспарлаудың экономика-атематикалық әдіс

-Ұсынылатын әдебиеттерді қарастыру кезінде студент мазмұндалғанның негізгі ойын конспектілеу керек, бастысын анықтау керек

1.Черныш Е.А. Прогнозирование и планирование в условиях рынка. М:ПРИОР, 1999. – с.36-60.

2. Статегическое планирование. Под. ред .Уткина Э.А. М.:Экмос, 1999.- с. 35-76

3. Прогнозирование и планирование в условиях рынка.Под.ред Морозовой,М.:ЮНИТИ-ДАНА, 1999, -с.40-105

1.Мемлекеттің экономикалық потенциалы, оның сипаттамасы және құрамы

2. Мемлекеттің экономикалық потенциалын пайдалану эффектілігі

3.Экономикалық потенциалдың жағдайын және деңгейін сипаттайтын көрсеткіштер

1.Мемлекеттің экономикалық потенциалы, оның сипаттамасы және құрамы

2. Мемлекеттің экономикалық потенциалын пайдалану эффектілігі

3.Экономикалық потенциалдың жағдайын және деңгейін сипаттайтын көрсеткіштер

4.табиғи ресурсы

5 еңбек ресурсы

6ғылыми-техникалық потенциал
Методикалық нұсқау:

-Практикалық сабаққа дайындық кезінде сабақтың жоспарын қарап, дәріс конспектілерін оқып, ұсынылатын әдебиеттерді оқу керек

-Ұсынылатын әдебиеттерді қарастыру кезінде студент мазмұндалғанның негізгі ойын конспектілеу керек, бастысын анықтау керек

1.Черныш Е.А. Прогнозирование и планирование в условиях рынка. М:ПРИОР, 1999. – с.18-36.

2. Статегическое планирование. Под. ред .Уткина Э.А. М.:Экмос, 1999.- с. 414-429

3. Прогнозирование и планирование в условиях рынка.Под.ред Морозовой,М.:ЮНИТИ-ДАНА, 1999, -с.75-105

4. Стратегия индустриально-инновационного развития РК на 2003-2015годы
Практикалық сабақ 7. Демографиялық дамудың болжау және жоспарлау
Практикалық сабақтың мазмұны:

1.Елдің демографиялық дамуын оқудың мазмұны мен мәні

2.Демографиялық болжауды әзірлеу, оның сатылары және уақыттық көкжиегі

3.Демографиялық дамудың факторлары мен көрсеткіштері

1.Елдің демографиялық дамуын оқудың мазмұны мен мәні

2.Демографиялық болжауды әзірлеу, оның сатылары және уақыттық көкжиегі

3 оның сатылары және уақыттық көкжиегі

-Ұсынылатын әдебиеттерді қарастыру кезінде студент мазмұндалғанның негізгі ойын конспектілеу керек, бастысын анықтау керек

1.Черныш Е.А. Прогнозирование и планирование в условиях рынка. М:ПРИОР, 1999. – с.131-147.

2. Статегическое планирование. Под. ред .Уткина Э.А. М.:Экмос, 1999.- с. 96-116

3. Прогнозирование и планирование в условиях рынка.Под.ред Морозовой,М.:ЮНИТИ-ДАНА, 1999, -с.75-105

4. Стратегия индустриально-инновационного развития РК на 2003-2015годы. – Правительственный бюллетень, № 3, 2003.- с. 152-155.

Практикалық сабақ 8.Ұлттық қауіпсіздік болжауы
Практикалық сабақтың мазмұны:

1 Ұлттық қауіпсіздік түсінігі

2.Елдің экономикалық қауіпсіздігіне қауіп

3 Ұлттық қауіпсіздік қамтамасыз ету және болжау
Сабақ мақсаты:Студенттер ұлттық қауіпсіздік және елдің экономикалық қауіпсіздік түсінігін
Бақылау сұрақтары:
Методикалық нұсқау:

-Практикалық сабаққа дайындық кезінде сабақтың жоспарын қарап, дәріс конспектілерін оқып, ұсынылатын әдебиеттерді оқу керек

-Ұсынылатын әдебиеттерді қарастыру кезінде студент мазмұндалғанның негізгі ойын конспектілеу керек, бастысын анықтау керек

1.Черныш Е.А. Прогнозирование и планирование в условиях рынка. М:ПРИОР, 1999. – с.131-147.

2. Статегическое планирование. Под. ред .Уткина Э.А. М.:Экмос, 1999.- с. 96-116

3. Стратегия индустриально-инновационного развития РК на 2003-2015годы. – Правительственный бюллетень, № 3, 2003.- с. 152-155.

1 Экономикалық өсу, өлшемі, факторы

2 Әдістері мен модельдері

3 Экономикалық өсу, көрсеткіштерін болжау бағасы

1 Экономикалық өсу, өлшемі, факторы

2 Әдістері мен модельдері

3Экономикалық өсуді қалау өлшеу керек

4Экономикалық өсу, көрсеткіштерін болжау бағасы
Методикалық нұсқау:

-Практикалық сабаққа дайындық кезінде сабақтың жоспарын қарап, дәріс конспектілерін оқып, ұсынылатын әдебиеттерді оқу керек

-Ұсынылатын әдебиеттерді қарастыру кезінде студент мазмұндалғанның негізгі ойын конспектілеу керек, бастысын анықтау керек

1. Статегическое планирование. Под. ред .Уткина Э.А. М.:Экмос, 1999.- с. 202-225

2. Стратегия индустриально-инновационного развития РК на 2003-2015годы. – Правительственный бюллетень, № 3, 2003.- с. 114-124.
Практикалық сабақ 10 Ғылыми-техникалық прогрессті болжау
Практикалық сабақтың мазмұны:

1 ҒТП мәні, периоды, концепциясы

2 ҒТП болжаудың міндеті, әдісі

3 ҒТПприоритеттік бағыты, даму болжау бағасы
Сабақ мақсаты:Студенттер ҒТП болжау жағдайын, инновациялық болжау
Бақылау сұрақтары:

1 ҒТП мәні, периоды, концепциясы

2 ҒТП болжаудың міндеті, әдісі

3 ҒТПприоритеттік бағыты, даму болжау бағасы
Методикалық нұсқау:

-Практикалық сабаққа дайындық кезінде сабақтың жоспарын қарап, дәріс конспектілерін оқып, ұсынылатын әдебиеттерді оқу керек

-Ұсынылатын әдебиеттерді қарастыру кезінде студент мазмұндалғанның негізгі ойын конспектілеу керек, бастысын анықтау керек

1.Черныш Е.А. Прогнозирование и планирование в условиях рынка. М:ПРИОР, 1999. – с.131-147.

2. Статегическое планирование. Под. ред .Уткина Э.А. М.:Экмос, 1999.- с. 96-116

3. Прогнозирование и планирование в условиях рынка.Под.ред Морозовой,М.:ЮНИТИ-ДАНА, 1999, -с.75-105

4. Стратегия индустриально-инновационного развития РК на 2003-2015годы. – Правительственный бюллетень, № 3, 2003.- с. 152-155.
Практикалық сабақ 11 Қоғам өндірісінің құрылымының дамуын болжау, жоспарлау
Практикалық сабақтың мазмұны

1 Қоғам өндірісінің құрылымы, құрамы, факторы,элеметтері

2 Қоғам өндірісінің құрылымы болжау

3 құрылымдық саясат

4 өндіріс құрылымының сатылары ,көрсеткіштері, әдістері
Сабақ мақсаты:Студенттер қоғам өндірісінің құрылымының дамуын болжау, жоспарлау
Бақылау сұрақтары

1 Қоғам өндірісінің құрылымы, құрамы, факторы,элеметтері

2 Қоғам өндірісінің құрылымы болжау

3 өндіріс құрылымының сатылары ,көрсеткіштері, әдістері

-Ұсынылатын әдебиеттерді қарастыру кезінде студент мазмұндалғанның негізгі ойын конспектілеу керек, бастысын анықтау керек

1.Черныш Е.А. Прогнозирование и планирование в условиях рынка. М:ПРИОР, 1999. – с.131-147.

2. Статегическое планирование. Под. ред .Уткина Э.А. М.:Экмос, 1999.- с. 96-116

3. Прогнозирование и планирование в условиях рынка.Под.ред Морозовой,М.:ЮНИТИ-ДАНА, 1999, -с.75-105

4. Стратегия индустриально-инновационного развития РК на 2003-2015годы. – Правительственный бюллетень, № 3, 2003.- с. 152-

Практикалық сабақ 12 Әлеуметтік даму және өмір деңгейі болжау және жоспарлау
Практикалық сабақтың мазмұны

1Көрсеткіштер және болжау жүйесі әлеуметтік даму және өмір деңгейі болжау және жоспарлаудың

2Әдістер мен модельдер әлеуметтік даму және өмір деңгейін болжау және жоспарлаудың

3 Жағдайы және болжау бағасы әлеуметтік даму және өмір деңгейі болжау және жоспарлаудың

1Көрсеткіштер және болжау жүйесі әлеуметтік даму және өмір деңгейі болжау және жоспарлаудың

2Әдістер мен модельдер әлеуметтік даму және өмір деңгейін болжау және жоспарлаудың

3 Жағдайы және болжау бағасы әлеуметтік даму және өмір деңгейі болжау және жоспарлаудың

-Ұсынылатын әдебиеттерді қарастыру кезінде студент мазмұндалғанның негізгі ойын конспектілеу керек, бастысын анықтау керек

1.Черныш Е.А. Прогнозирование и планирование в условиях рынка. М:ПРИОР, 1999. – с.147-169.

2. Статегическое планирование. Под. ред .Уткина Э.А. М.:Экмос, 1999.- с. 76-134

3. Прогнозирование и планирование в условиях рынка.Под.ред Морозовой,М.:ЮНИТИ-ДАНА, 1999, -с.75-105

4. Стратегия индустриально-инновационного развития РК на 2003-2015годы. – Правительственный бюллетень, № 3, 2003.- с.152-156

Практикалық сабақ 13 Аймақтың әлеуметті және экономикалық дамуын болжау және жоспарлау
Практикалық сабақтың мазмұны

1 Аймақтық шаруашылық және а ймақтық экономика

1 Аймақтық шаруашылық және а ймақтық экономика

-Ұсынылатын әдебиеттерді қарастыру кезінде студент мазмұндалғанның негізгі ойын конспектілеу керек, бастысын анықтау керек

Ихданов Ж.О и др. Планово-финансовые механизмы ГРЭ.-Алматы: Экономика,1998. –с12

1ЖоспардыңСП белгілері

2СУ процесінің модельдері мен фазалары

3СП процедура,сатылары

4СПРК 2010 ж дейін

5индустрия-инновоционды стратегия ҚР дамуының 2015ж дейін

1ЖоспардыңСП белгілері

2СУ процесінің модельдері мен фазалары

3СП процедура,сатылары

4СПРК 2010 ж дейін
Методикалық нұсқау:

-Практикалық сабаққа дайындық кезінде сабақтың жоспарын қарап, дәріс конспектілерін оқып, ұсынылатын әдебиеттерді оқу керек

-Ұсынылатын әдебиеттерді қарастыру кезінде студент мазмұндалғанның негізгі ойын конспектілеу керек, бастысын анықтау

1. Стратегия индустриально-инновационного развития РК на 2003-2015годы. – Правительственный бюллетень, № 3, 2003.- с.152-156

2. Статегическое планирование. Под. ред .Уткина Э.А. М.:Экмос, 1999.- с. 76-134
Практикалық сабақ 15 Инвестия қызметінің және капитал құрылысының деңгейін болжау, жоспарлау
Практикалық сабақтың мазмұны

1Жаңа заманда мемлекеттің инвестициялық саясаты

2Елдің құрылысы комплексінің потенциалы, сақтау жолдары және дамыту
Сабақ мақсаты инвестиция жоспарынұйымдастыруды
Бақылау сұрақтары

1Жаңа заманда мемлекеттің инвестициялық саясаты

2Елдің құрылысы комплексінің потенциалы, сақтау жолдары және дамыту
Методикалық нұсқау:

-Практикалық сабаққа дайындық кезінде сабақтың жоспарын қарап, дәріс конспектілерін оқып, ұсынылатын әдебиеттерді оқу керек

-Ұсынылатын әдебиеттерді қарастыру кезінде студент мазмұндалғанның негізгі ойын конспектілеу керек, бастысын анықтау

1. Стратегия индустриально-инновационного развития РК на 2003-2015годы. – Правительственный бюллетень, № 3, 2003.- с.148-152

2.Черныш Е.А. Прогнозирование и планирование в условиях рынка. М:ПРИОР, 1999. – с.111-131.