Әлеуметтік тарихтың жетекші тарихи пән ретінде қалыптасуы және өркендеуі соғыстан кейінгі
жүктеу/скачать 24.7 Kb.
|
1 2
1 практикалық сабақ- Бұл бет үшін навигация:
- Әлеуметтік тарихтың жетекші тарихи пән ретінде қалыптасуы және өркендеуі соғыстан кейінгі
|
1970-жылдарда ЖОРЖ ДЮБИ және ЖАК ЛЕ ГОФФ «Жылнамалар» мектебінің үшінші ұрпағының өкілдері болды. Олар тарихшының қызығушылықтары қатарына тек адамды ғана емес, сонымен бірге оқиғаларды оралту қажет деп есептеді. 1970-шы жылдардағы пәнаралық жағдайдың жаңалығы басқа да пәндер туралы деректер мен әдістерді қолдану ғана емес, олардың ғылыми объектілерінің деңгейінде интеграция туралы, одан әрі, пәнаралық объектілерді жобалау туралы сөз қозғалуында болды . Осылайша, қоғамдағы адам зерттеуінің басты тақырыбы болған «жаңа тарих ғылымы» сөздің толық мағынасында пәнаралық тарих болып табылады. Басында «Жаңа тарих» қалыптасуында маңызды болған 1960 жылдардың басы мен 1970-ші жылдар аралағындағы кезең әлеуметтану, әлеуметтік антропология, демография және сандық әдістер туы астында өтті. Ол уақытта тарихтың ескі және жаңа жолдары туралы пікірталастармен қатар тарих пен әлеуметтану арасындағы қарым-қатынас туралы кең талқылау басталды. Жақындасу үрдісі екіжақты болды, бірақ әртүрлі елдерде бастама әртүрлі тараптардан көрінді: кейбір жағдайларда ол тарихшыларға, басқаларда әлеуметтік ғылым өкілдеріне тиесілі болды. Егер Францияда тарихшылар тарих пен әлеуметтану арасындағы диалогтың белсенді қатысушысы болса, Америка Құрама Штаттарында бұл рөл әлеуметтанушыларға тиесілі болып, ал тарихшылар екі ғылымның жақындасуына қарсы болған. Осындай жағдай талқылау ұзаққа созылған Ұлыбританияға да тән еді. Әлеуметтік тарихтың жетекші тарихи пән ретінде қалыптасуы және өркендеуі соғыстан кейінгі онжылдықтарда қалыптасқан тарихи ғылымның әдістемелік арсеналын жаңартудың қарқынды үрдісіне байланысты болды. ХХ ғасырдың ортасында тарихнаманы дамытудың негізгі және анықтаушы ерекшелігі - теориялық модельдермен және әлеуметтану ғылымдарының зерттеу әдістерімен байытылған аналитикалық пәнаралық тарих үшін қозғалыс. Ол тек қана гуманитарлық білім саласы ретінде қаралған дәстүрлі тарихқа қарсы болды. Жиырмасыншы ғасырдың екінші жартысындағы осы кең ауқымды интеллектуалды қозғалыстың саласында қоғамның ішкі жағдайын, оның жеке топтарын және олардың арасындағы қарым-қатынастарын сипаттайтын әлеуметтану тұрғысынан тарихты түсіндіру міндеті жүктелген «жаңа әлеуметтік тарих» пайда болды. Әлеуметтік тарихтың тарихи білімнің саласы ретінде маңызды ерекшелігі - қазіргі заманғы тарихнаманы дамытудағы түбегейлі өзгерістерге бейімделу қабілеті. Онжылдықтар бойы «жаңа әлеуметтік тарихтың» даму логикасын анықтаған өзгермелілігі мен қабылдау қабілеті интегралдық объектісінің табиғатында бар тарихи, гуманитарлық, әлеуметтік-ғылыми тб. білімнің басқа салаларына толық ашықтықпен байланысты. 1960 жылдары - 1970 жылдардың басында әлеуметтік қатынастарды зерделеуге деген талпыныс тарихи және социологиялық зерттеулер аясында көрінді, ал әлеуметтік тарихтың өзінің түсінігінде жалпы қоғамды зерттеуге бағытталған тұтастық идеалы басым болды. Осы жылдарда тарихи және салыстырмалы әлеуметтануға деген қызығушылық, сондай-ақ әлеуметтік үрдістерді (яғни, тарихи және әлеуметтанушылық көзқарастарды) зерттеудің тарихи, салыстырмалы-типологиялық және идеалдытиптік әдістерін табысты біріктірген , тарих және әлеуметтануды екі түрлі пән ретінде емес, ғылыми қызығушылықтың екі саласы ретінде қарастырған Макс Вебердің мұрасына деген қызығушылық арта түседі. 1970 - 1980 жылдардың басында әлеуметтік тарих тұжырымдамасы айтарлықтай кеңейді: таптар, сословиелар және басқа да үлкен топтармен қатар ол әлеуметтік микроқұрылымдарды- отбасы, қауым, шіркеу, түрлі қоғамдар мен өнеркәсіпке дейінгі кезеңде танымал болған корпорацияларды зерттеу тақырыбына айналдырды. Қарапайым таптық тәсілге әлеуметтік қайшылықтарға, мемлекеттік саясатқа, дін мен шіркеудің рөліне және идеологияның әртүрлі нысандарына күрделірек түсінік беретін әлеуметтік құрылымдардың, аралық қабаттар мен страталардың күрделі бейнесі қарсы қойылды. Жағымды жағы классикалық факторлық талдаудан (монистикалық және плюралистік нұсқада) біртіндеп кету болды. Бастапқы нүкте қоғамның барлық интегралды организм ретінде көрінісі болды, онда барлық элементтер тарихи дамуды айқындайтын бір, тәуелсіз факторды табу және редукциялау мүмкіндігін жоятын тікелей және кері қатынастардың күрделі жүйесімен өзара әрекеттеседі. Алайда, тұтастай алғанда, құрылымдар мен процестерді талдауды жеңілдететін әлеуметтік және ғылыми теориялар оны тарих субъектілерінің әрекеттерін зерттеумен байланыстыра алмады. Антропология және әлеуметтік психологиядан алынған көзқарастарды әлеуметтік тарихына кірістіру іздеуге жаңа бағыт берді, сонымен қатар, 1970-ші жылдардың ортасында -1980-ші жылдарда мәдени антропология пәнаралық өзара әрекеттестіктің сахнасына шықты. Соның басымдылығы күшейе бастаған әсерімен әлеуметтік тарихшылардың қызығушылықтары объективті құрылымдар мен мәдениетті зерттеу үрдістерінен мәдениетті оның антропологиялық түсіндермесінен зерттеуге , яғни өткен дәуірдегі адамдардың күнделікті сана-сезімінің нақты мазмұнына, жалпы және тұрақты психикалық бейнелер мен символдық жүйелерге, әдет-ғұрыптар мен құндылықтарға, психологиялық көзқарастарға, қабылдау стереотиптеріне және мінезқұлық үлгілеріне ауысады. жүктеу/скачать 24.7 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|
1 2