БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ «Ұлттық ақпараттандыру орталығы» АҚ
«тестілеу ЖҮЙЕСІНІҢ (ТMS) ПЕДАГОГИКАЛЫҚ АРХИТЕКТУРАСЫ ТУРАЛЫ» ЕРЕЖЕ
Алматы, 2011
КІРІСПЕ
Білім деңгейін бақылау оқыту үдерісінің маңызды құрамдас бөлігі болып табылады. Ол «оқушы - педагог» жүйесіндегі кері байланысты қамтамасыз етеді. Білімді бақылау оқу үдерісінде бақылаушылық, оқытушылық, диагностикалық, тәрбиелеушілік, мотивациялық және басқа да қызметтерді атқарады. Мұғалімдер оқыту үдерісін басқару үшін білім беру үдерісінің әр түрлі кезеңдерінде оқушылардың оқу материалын қалай қабылдайтындары мен меңгеретіндері туралы үнемі мәлімет алып отырулары тиіс.
Педагогикада тестілеу білімді бақылау әдісі ретінде көптен бері пайда болды. Компьютерлік тестілеу білім беру үдерісіне белсенді түрде ықпал етеді, оқу материалын тиімді меңгеруге мүмкіндік туғызады және оқытушыларға бір жағынан, білімді ағымдық, аралық және қорытынды бақылау үшін, екінші жағынан, білім алушыларға өздерінің даярлық деңгейлерін өздері бағалау үшін пайдаланылады.
Қазақстан Республикасында білім беруді дамытудың 2011-2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасына сәйкес республикада электрондық оқыту жүйесін (e-learning) енгізудің міндеттері анықталды. 2015 жылы электрондық оқытумен білім беру ұйымдарының 50%-н қамту, ал 2020 жылға бұл көрсеткішті 90-ға жеткізу жоспарланып отыр.
Электрондық оқыту жүйесі (e-learning) білім беру үдерісін технологияладыру, орта жалпы білім беруді басқару жүйесін автоматтандыру, мектеп оқушылары мен мұғалімдердің инфокоммуникациялық мәдениетін дамытуды қамтамасыз етуге міндетті бағдарламалық-аппараттық кешен болып табылады..
Тестілеу жүйесі (Test Management System, бұдан әрі – TMS) білімді бақылаудың тиімді құралы ретінде электрондық оқыту жүйесінің (e-Learning) жүйеқұраушы компоненттерінің бірі болып табылады. Тестілеу жүйесі өзінің жан-жақтылығы есебінен материалды меңгеру деңгейін бақылау мен өзін-өзі бақылауды автоматтандырылған қолдауды, емтиханға дайындалу барысында тренажер ролін атқаруды көрсетеді.
ТMS білім беру ұйымдарына тестілеу үдерісін бірыңғайлау, тестілеу нәтижелерін шапшаң өңдеу мен сақтау, соның негізінде оқушылардың білім алу деңгейлерін сапалы және мазмұнды талдау жасауға мүмкіндік береді.
«Тестілеу жүйесінің (ТMS)
педагогикалық архитектурасы туралы»
ЕРЕЖЕ
1. Жалпы ережелер
1.1«Тестілеу жүйесінің педагогикалық архитектурасы туралы» осы ереже (бұдан әрі – Ереже) объективтік және шапшаң ақпараттарды міндетті оқу материалын оқушылардың меңгеру дәрежесі жайында білім беру үдерісіне қатысушыларды қамтамасыз ететін, тест құруға, тестілеу өткізуге және тестілеу барысында алынған нәтижелерді өңдеуге арналған жалпы орта білім беру ұйымдары үшін тестілеу Жүйесін дайындау мен жобалауға қойылатын талаптар мен нормалар жинағын тағайындайды.
1.2 Осы Ережеде келесі анықтамалар пайдаланылды:
– Тестілеу жүйесі (Test Management System, далее – Система/ТMS) – білім беру ұйымдарындағы оқушылардың ағымдағы үлгерімдерін, аралық және қорытынды тексеруді бақылау, оқушылардың материалды меңгеру деңгейлерін бақылау мен өзін-өзі бақылауды қамтамасыз ететін мемлекеттік аралық бақылауға (бұдан әрі –МАБ) және ұлттық бірыңғай тестілеуге (бұдан әрі – БҰТ) дайындық жүргізуге арналған бағдарламалық өнім;
– тест – оқытудың нәтижесінде объективті сандық баға алу үшін тағайындалған, қысқаша стандартталған сынақ;
-
білім алушылардың үлгерімдерін ағымдық бақылау – мұғалімнің жалпы білім берудің оқу бағдарламасына сәйкес ағымдағы сабақтарда өткізетін, білім алушылардың үлгерімдерін ағымдық бақылау;
-
аралық бақылау – білім алушылардың оқу пәнінің барлық ауқымын немесе бөлімінің мазмұнын оқып-үйренуді аяқтағаннан кейін, оны меңгеру сапасын бағалау мақсатындағы бақылау;
-
қорытынды бақылау – жалпыға міндетті мемлекеттік стандартта көрсетілген білім беру деңгейлеріне сәйкес, оқушылардың оқу пәндерінің ауқымын меңгеру дәрежесін анықтау мақсатындағы бақылау;
-
мемлекеттік аралық бақылау – оқушылардың бастауыш және негізгі орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын меңгеру деңгейлерін анықтау және білім беру қызметінің сапасын бағалау мақсатымен жүзеге асырылатын бақылау.
2. Нормативтік сілтемелер
Осы Ережеде келесі құжаттарға сілтемелер пайдаланылды:
2.1. «Білім беру туралы» № 389-1 2007 ж. 27 шілдедегі Қазақстан Республикасының заңы.
2.2. «Ақпараттандыру туралы» № 217-3 2007 ж. 11 қаңтардағы ҚР-ның заңы
2.3. «Қазақстан – 2030» Ұзақмерзімді Стратегия.
2.4. «Келешекті бірге құрамыз» 2011 ж. 28 қаңтардағы Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә. Назарбаевтың Қазақстан халқына жолдауы
2.5. Қазақстан Республикасында 2011-2020 жылдарға Білім беруді дамытудың мемлекеттік бағдарламасы конецформыначалоформы.
2.6. 2010-2014 жылдарға Қазақстан Республикасын жылдамдататын индустриалдық-инновациялық дамыту бойынша мемлекеттік бағдарламасы
2.7.2010-2014 жылдарға ақпараттық және қатынастық технологияларды дамыту бағдарламасы.
2.8. 2011-2015 жылдарға Қазақстан Республикасының № 160 қаулысымен 2011 жылы 19 ақпанда бекітілген Білім және ғылым министрлігінің стратегиялық жоспары
2.9. Бағдарламалық құжаттаманың біртұтас жүйесі. Терминдер мен анықтамалар» және б. СТ ҚР 1991-2002 Мемлекеттік стандарты.
2.10. Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым министрінің м.а. 2007 жылғы 20 қараша № 561 бұйрығымен бекітілген, білім беру ұйымдарындағы мемлекеттік аралық бақылауды өткізужің Ережесі
2.11 Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым министрлігінің 18 наурыз 2008 жылғы № 125 бұйрығымен бекітілген, Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым министрлігінің 20 қаңтар 2009 жылы № 14 бұйрығымен бекітіліп, өңдеулер мен толықтырулар енгізілген, бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білімнің жалпы орта білімнің бағдарламаларын жүзеге асыратын, білім беру ұйымдарындағы оқушыларды ағымдағы, аралық және қорытынды аттестациялауды бақылау үлгерімдерінің типтік Ережесі
3. Тестілеу жүйесіне (ТMS-ке) қойылатын жалпы талаптар
3.1. ТMS жалпы білім беретін оқу бағдарламасының материалын меңгеруді тексеру мақсатында барлық оқу пәндерін қорытынды, аралық немесе ағымдық бақылауды өткізуге, әр түрлі тест нұсқаларын құру және редакциялау жүйесін, мұғалімнің алған білімдердің бағасын қою критериясына сәйкес, автоматты түрде олардың нәтижелерін жинау, өңдеу мен нәтижесін шығаруға мүмкіндік береді.
3.2. ТMS Интерфейсі үш тілде қолданылады және интуитивті түсінікті, бағдарламалау мен администрациялық мәліметтер базасы, -сайттар және т.б. саласынан терең білімді қажет етпейтін, пайдаланушылардың жұмыс істеуіне бағдарлануы тиіс.
3.3. ТMS тестілеу процесінің толық автоматтандырылуын қамтамасыз етеді: тестілеуді өткізуде оқушыны бірдейлестіруден, алынған нәтижені бағалауға және бұл нәтижені файлдар мәліметіне енгізгенге дейін.
3.4. ТMS мектепті басқару жүйесі SMS-пен тығыз интеграцияланады, одан оқушылардың, мұғалімдердің, сыныптардың тізімдері және т.б. автоматты түрде жегіледі, тестілеу нәтижелері автоматты түрде SMS «Электрондық жорналға» енгізіледі.
3.5. ТMS тестісі тестілеудің мақсатына байланысты белгілі жүйелілікте қалыптасқан тест тапсырмалары, саны мен құрылымының тізімін енгізеді. Тесттің дидактикалық мазмұны тестілеудің мақсаты мен пәндік саласымен айқындалады.
3.6. Тестілеу жүйесі келесі модульдерді енгізеді:
4. Тестілеу жүйесін (ТMS-ті) пайдаланушылар
4.1. ТMS өзінің барлық элементтеріне мүмкіндік құқығын белгілеуді, тестті пайдалану мүмкіндігіне рұқсат етілмеуден қорғауды жүзеге асыруы тиіс.
4.2. Тестілеу жүйесінің негізгі пайдаланушылары белгілі бір рөлді иемденетін, тікелей білім беру үдерісінің қатысушылары болып табылады:
-
мұғалім;
-
оқушы;
-
ТMS басқарушысы.
4.3. Жүйеге ену басқарушы тағайындағын логин мен құпия сөздің көмегімен жүзеге асырылады. Пайдаланушы, басқарушының есепке тіркегенін алысымен, жүйеге жергілікті желі немесе Интернет жілісі құралы арқылы белгілі адреске авторизацияланады.
4.4. ТMS басқарушысы пайдаланушылардың жүйеге ену мүмкіндігін бақылау мен тіркелуі енетін, пайдаланушыларды басқару қызметін атқарады, МАБ-ы өткізудің белгіленген тәртібін сақтауды, жүйе қызметінің әдептілігін және ақпараттық қауіпсіздік ережесін қамтамасыз етуді бақылайды.
4.5. Мұғалім тестілеу үшін топ құрады, сынып және жеке оқушылар үшін тестілеуге мүмкіндік жасайды; оқушыларға топтық және жеке тесттер белгілейді; тесттер құру мен олардың нәтижелерін көру құқығына ие бола алады.
4.6. Оқушы ашық каталогта бар немесе мұғалім белгілеген тестілеуге арналған тестке енуге мүмкіндігі бар, on- или off-line тесттерін орындайды; өзінің тестілеу нәтижесін көруге мүмкіндігі бар.
5. «Тестілеу» модуліне қойылатын талаптар
5.1. Модуль тренингтік және ашық рұқсат тестілер көмегімен ағымдық тестілеуге және шектеулі рұқсат тестілер көмегімен бақылау тестілеуді өткізуге мүмкіндік береді.
5.2. Ағымдық және диагностикалық тестілеу оқушының болашақ білім алуына дайындығының бастапқы деңгейін анықтауға, белгілі тақырыптар, оқу бағдарламасының бөлімдері бойынша меңгерген білімінің сапасын тексеруге арналған ағымдық бақылау мақсатында өткізіледі.
5.3.Тренингтік тестілеу оқушылардың өздігінше жұмыс істеулерінің бір түрі болып табылады, МАБ мен ҰБТ-ге дайындалу барысында тренажер рөлін атқарады, МАБ мен ҰБТ-дің тесттік тапсырмаларын реттеу мен бланк құжаттарын толтыру жаттығуларын қамтамасыз етеді. Барлық тест тапсырмаларының үлгілері ҚР Ұлттық Тестілеу орталығының спецификациясына сәйкес дайындалуы тиіс.
5.4.Ашық рұқсат тесттері, тест ақпараттарын (өзіне меншікті жауаптар, бағалар, сұхбаттар, дұрыс жауаптар, жауаптан кейінгі түсініктеме) көруге мүмкіндік береді.
5.5.Бақылаушы тестілеу оқушылардың оқу жетістіктерінің деңгейлерін анықтау мен олардың білімдерінің нақты бағасын аралық және қорытынды бақылау мақсатында өткізіледі. Бақылаушы тестілеуді белгілі уақытта бірыңғай бір дүркін өткізу ұйғарылуы мүмкін. Қажеттілік жағдайына қарай оны қайталап өткізу белгіленеді.
5.6.Модульде пәндер бойынша, тақырып пен бөлім бойынша, мақсатты белгіленген тесттер каталогы бар.
5.7. Тест сұрақтарының мазмұны жалпы білім беретін оқу бағдарламалары негізінде құрылуы тиіс және олардың ауқымынан шықтау керек.
5.8.Тест тапсырмалары айқын, анық, нақтылы, қос мағыналы жауап жіберілмей құрылуы қажет. Тапсырма барынша қарапайым синтаксистік құрылымдануы қажет.
5.9.Тестті бастау алдында, оны орындау барысында оқушылардың не істеу қажеттігін анық түсіндіруді қамтамасыз ететін нұсқаулық берілуі керек.
5.10 ТMS тест тапсырмаларын шапшаң жүктеуді қамтамасыз етеді: оқушы сұрақтарды жүктегенде ұзақ уақыт бойы күтпеуі қажет; тестте әрбір сурет, кесте оңтайландырылып немесе қысылып берілуі қажет; тест сұрақтарында артық ақпараттар берілмеу керек, тек ең қажетті бөлімді ғана қосу керек.
5.11 ТMS-де оқушылардың жас ерекшеліктеріне сәйкес тестілеу уақытына шектеу қоюға мүмкіндік бар. Бұл жағдайда оқушының тестілеу уақытында тесттен өтуге қанша уақыты қалғанын көруге мүмкіндік жасалған.
5.12 Тест орындау барысында оқушылардың қиындық тудыратын сұрақтардың орнын ауыстыруға және кейінге қалдыруға мүмкіндіктері бар.
5.13.Бақылаушы тестілеу процесінде оқушы тапсырмаға дұрыс жауап бергенін көре алмайды. Оқушыларға оның нәтижелері тестті аяқтағаннан кейін көрсетіледі және «Тестілеу қорытындысы» модулінің бағдарламасына автоматты түрде енгізіледі.
5.14. ТMS тестілеуге көңіл бөлу есебін қамтамасыз етеді – тестілеуге сәтсіз талаптану әрекеті, егер де тест кейбір себептермен үзілген жағдайдың есебі үшін, әрбір тестілеуді өткізуде пайдаланушылардың әрекеттерін бақылауды қамтамасыз ету үшін жазып отыру қажет.
6. «Тестті құрылымдаушы» модуліне қойылатын талаптар
6.1. «Тестті құрылымдаушы» модулі мұғалімге тестті басқару және жариялау, құру, қалыптастыруға мүмкіндік беретін жабдық болып табылады.
6.2. ТMS қамтамасыз етеді: тест сұрақтарын құру/редакциялау; тестті алдын-ала қарау; тестті аяқтау/жариялау; тест тапсырмаларының параметрін өзгерту; тесттің көшірмесін жасау; сұрақтардың құрылымын өзгерту немесе оны сұрақтардың тізімінен алып тастау; тесттерді импорттау; тесттерді мұрағаттау және қалпына келтіру; нақты сұрақтар мен сұрақтар тобына сұхбаттар қосу; күрделі сұрақтардың тапсырмалары үшін мультимедиа файлдарын (графика, бейне, дыбыс, анимация) қолдау және т.б.
6.3. ТMS әр түрлі типтегі тест тапсырмаларын құруды қамтамасыз етуді қолдайды:
Жекеше таңдау, көпше таңдау, сәйкестікті орнату; реттілікті орнату; бекітудің ақиқаты немесе бұрыстығын көрсету, санды қолмен енгізу, мәтінді қолмен енгізу, бейнеге орын таңдау, әріптің орнын ауыстыру және т.б. орындайтын тапсырмалар.
6.4. Тест тапсырмаларын құруда ережелер қатары сақталуы қажет:
6.4.1 Тесттегі түрлі оқу тақырыптары, түсініктемелер, әрекеттердің теңдей берілуі тұрғысынан тапсырмалар мазмұнын талдау қажет.
6.4.2. Тест болмашы терминдермен, егер оқулықтан алынған нақты құрылымды немесе одан үзінділер қосылған болса, механикалық жадқа екпін беретін онша маңызы жоқ детальдармен жүктелмеуі керек.
6.4.3. Тест тапсырмалары айқын, қысқаша және екі ұшты емес, барлық оқушылар өздеріне берілген сұрақтың мағынасын түсінетіндей түрде құрылуы керек. Ең маңыздысы, бірде бір тест таапсырмасы басқасының жауабын айтып жіберу үшін қызмет етпеуі қажет.
6.4.5. Жабық түрдегі тест тапсырмаларында тапсырманың негізгі бөлігі барынша қысқа құрылады, жауап үшін 2-3-тен аспайтын маңызды кілт сөздерді қалдырып, мүмкіндігіне қарай көбірек бекіту сөздерін беру керек. Тапсырмаға көбіне жауаптардың ыңғайлы түрлерін таңдау маңызды. Жауаптардың ішінен міндетті түрде барлық қайталанатын сөздер, оларды тапсырмалардың негізгі мәтініне енгізу жолымен алынып тасталады; «болды», «бірі де емес», «ешқашан», «әрқашан» және т.б. сөздерді пайдалану ұсынылмайды. Бұрыс жауаптар санына барынша типтік қателарді пайдалану қажет. Жауаптар қатарынан бірінен соң бірі шығатын жауаптарды алып тастау керек.
6.4.6. Ашық түрдегі тест тапсырмаларының жауаптары 7-8 сөзден аспау керек; оның жауабына сол мөлшердегі (7-8 сөз) кейбір ой-пікірлер ұсынылады. Тапсырма былайша құрылу керек, ол айқын және біржақты жауапты талап етеді және екі ұшты түсінік беру жіберілмейді.
6.4.7. Реттілікті орнатуда тест тапсырмаларында әрекеттің айқын бағдаржолы немесе қатаң реттілігі бар жағдайдағы тапсырмалар іріктеледі. Бекіту құрылымы айқын және барынша қысқа болуы керек. Тест тапсырушыға орнатылуы қажет дұрыс реттілік элементінің саны 5-тен аспау керек, санының көптігі оқушының тапсырмалардың мағынасын түсінуге және жауаптың дұрыс нұсқасын таңдауға қиындық тудырады.
6.5. Тестті құру барысында мұғалімнің сұрақтардың орнын ауыстыру параметрлер тапсырмасына мүмкіндігі бар; жауаптардың кездейсоқ ретінің қызметін қолдау; нақты топтар мен жеке оқушыларға бағдарланған тесттерді ұсыну; тест сұрақтарын әр түрлі күрделілік деңгейі мен дәрежесіне қарай бөлу; тестілеу мен басқа да тежеулердің ұзақтығын орналастыру;
6.6. Тесттегі әрбір тапсырма үшін бағалау шкаласы белгіленеді:
Орындауға ұсынылған тест тапсырмаларының санының дұрыс жауаптардың санымен арақатынасы, жағымды бағалардың диапозоны, сынақ алу үшін дұрыс жауаптардың саны, жақсы баға, үздік баға және т.б.
7. «Тестілеу қорытындысы» модуліне қойылатын талаптар
7.1. «Тестілеу қорытындысы» модулі пайдаланушыларға өткізілген тестілеудің қорытындысы мен оларға рұқсат етілу құқығына сәйкес нәтижелерін өңдеу мүмкіндігі туралы.
7.2. Модуль мұғалімнің оқушылардың автоматты режимде алған бағаларын қарап шығуына және оны қолмен түзетуіне, орындалған тестілерді түсіндіруіне, тестті орындау уақытын қадағалауына рұқсат етеді.
7.3. Модуль тестілеудің нәтижесі бойынша оқушылар, сыныптар бөлігінде әр түрлі есеп беру формасын қалыптастыруға рұқсат етеді; статистикалық көрсеткіштер бойынша сыныптар және мектептегі білімдердің орта деңгейін анықтауға; тұтас алғандағы бірнеше жыл бойғы мектептің, сыныптың немесе жеке оқушының білімі жайлы ақпараттар мониторингін өткізуге жол береді.
7.4 Барлық нәтижелерді Excel-ге көшіріп, есеп түрінде басып шығаруға болады.
МИНИСТЕРСТВО ОБРАЗОВАНИЯ И НАУКИ
РЕСПУБЛИКИ КАЗАХСТАН
АО «Национальный центр информатизации»
ПОЛОЖЕНИЕ
«О педагогической архитектуре
системы тестирования (TMS)»
Алматы, 2011
ВВЕДЕНИЕ
Контроль уровня знаний является важной составной частью процесса обучения. Он обеспечивает обратную связь в системе «обучаемый - педагог». Контроль знаний выполняет в учебном процессе контролирующую, обучающую, диагностическую, воспитательную, мотивирующую и другие функции. Для управления процессом обучения на различных этапах образовательного процесса педагоги должны постоянно иметь сведения о том, как учащиеся воспринимают и усваивают учебный материал.
Тестирование давно уже появилось в педагогике как метод контроля знаний. Компьютерное тестирование позволяет активно влиять на образовательный процесс, способствовать эффективному усвоению учебного материала и используется, с одной стороны, преподавателем для текущего, промежуточного и итогового контроля знаний, с другой стороны, обучающимся для самооценки уровня своей подготовленности.
В соответствии с Государственной программой развития образования РК на 2011-2020 гг. в республике определена задача внедрения системы электронного обучения (e-learning). К 2015 году планируется охватить электронным обучением 50% организаций образования, а к 2020 году довести этот показатель до 90.
Система электронного обучения (e-learning) представляет собой программно-аппаратный комплекс, который призван обеспечить техно-логизацию образовательного процесса, автоматизацию системы управления средним общим образованием, развитие инфокоммуникационной культуры школьников и учителей.
Система тестирования (Test Management System, далее – TMS) является одним из системообразующих компонентов системы электронного обучения (e-Learning) как эффективное средство контроля знаний. Система тестирования за счет своей универсальности представляет собой автоматизированную поддержку контроль и самоконтроля уровня усвоения материала, выступает в роли тренажера при подготовке к экзаменам.
ТMS позволит организациям образования унифицировать процесс тестирования, мгновенно обрабатывать и хранить результаты тестирования, предоставлять на их основе качественный и содержательный анализ уровня обученности учащихся.
Кроме того, работа учащихся с ТMS способствует формированию навыков использования компьютера как инструмента учебной деятельности, приучает их к самоконтролю.
ПОЛОЖЕНИЕ «О педагогической архитектуре системы тестирования (ТMS)»
Общие положения
1.1.Настоящее Положение «О педагогической архитектуре системы тестирования)» (далее – Положение) устанавливает свод норм и требований к проектированию и разработке Системы тестирования для организаций среднего общего образования, предназначенной для создания тестов, проведения тестирования и обработки полученных при тестировании результатов, обеспечивающей участников образовательного процесса объективной и оперативной информацией об уровне усвоения учащимися обязательного учебного материала.
1.2. В настоящем Положении использованы следующие определения:
-
Система тестирования (Test Management System, далее – Система/ТMS) – программный продукт для проведения текущего контроля успеваемости, промежуточных и итоговых проверок знаний учащихся организации образования, подготовки учеников к промежуточному государственному контролю (далее – ПГК) и единому национальному тестированию (далее – ЕНТ), что позволяет осуществлять контроль и самоконтроль уровня усвоения материала;
-
тест – краткое стандартизированное испытание, предназначенное для получения объективной количественной оценки результатов обучения;
-
текущий контроль успеваемости обучающихся – это систематическая проверка знаний обучающихся, проводимая учителем на текущих занятиях в соответствии с общеобразовательной учебной программой;
-
промежуточный контроль – контроль с целью оценки качества освоения обучающимися содержания части или всего объема одной учебной дисциплины после завершения ее изучения;
-
итоговый контроль – контроль с целью определения степени освоения учащимися объема учебных дисциплин, предусмотренных государственным общеобязательным стандартом соответствующего уровня образования;
-
промежуточный государственный контроль - контроль, осуществляемый в целях оценки качества образовательных услуг и определения уровня освоения учащимися общеобразовательных учебных программ начального и основного среднего образования.
2. Нормативные ссылки
В настоящем Положении использованы ссылки на следующие документы:
2.1. Закон Республики Казахстан от 27 июля 2007 г. «Об образовании» № 389-1.
2.2. Закон РК «Об информатизации» от 11 января 2007 г. № 217-3.
2.3. Долгосрочная Стратегия «Казахстан – 2030».
2.4. Послание Президента Республики Казахстан Н.А. Назарбаева народу Казахстана от 28 января 2011 года «Построим будущее вместе!»;
2.5. конецформыначалоформыГосударственная программа развития образования в Республике Казахстан на 2011-2020 годы.
2.6. Государственная программа по форсированному индустриально-инновационному развитию Республики Казахстан на 2010-2014 годы.
2.7. Программа развития информационных и коммуникационных технологий на 2010-2014 гг.
2.8. Стратегический план Министерства образования и науки Республики Казахстан на 2011-2015 гг., утвержденный постановлением Правительства РК от 19 февраля 2011 г. № 160.
2.9. Государственный стандарт СТ РК 1091-2002 «Единая система программной документации. Термины и определения».
2.10. Правила проведения промежуточного государственного контроля в организациях образования Республики Казахстан, утвержденными приказом и.о Министра образования и науки Республики Казахстан от 20 ноября 2007 года № 561.
2.11. Типовые правила текущего контроля успеваемости, промежуточной и итоговой аттестации обучающихся в организациях образования, реализующих общеобразовательные учебные программы начального, основного среднего, общего среднего образования, утвержденные Приказом Министра образования и науки Республики Казахстан от 18 марта 2008 года № 125 с изменениями и дополнениями, внесенными приказом Министра образования и науки Республики Казахстан от 20 января 2009 года № 14.
3. Общие требования к системе тестирования TMS
3.1. ТMS позволяет проводить текущий, промежуточный или итоговый контроль по всем учебным предметам с целью проверки усвоения общеобразовательного учебного программного материала, включает систему создания и редактирования различных вариантов тестов, автоматический сбор результатов, их обработкой и выдачей результатов, согласно выставленными учителем критериями оценки знаний.
3.2. Интерфейс ТMS поддерживается на трех языках и должен быть интуитивно понятным, ориентирован на работу пользователей, не обладающих глубокими знаниями в области программирования и администрирования баз данных, -сайтов и т.п.
3.3. ТMS обеспечивает полную автоматизацию процесса тестирования: от идентификации ученика, проведения тестирования, до оценки полученного результата и занесения этого результата в файл данных.
3.4. ТMS имеет тесную интеграцию с системой управления школой SMS, откуда автоматически загружаются списки учеников, учителей, классов и т.д., результаты тестирования автоматически заносятся в «Электронный журнал» SMS
3.5. Тест ТMS представляет собой сформированный в определенной последовательности перечень тестовых заданий, количество и состав, которых зависит от целей тестирования. Дидактическое содержание теста определяется целью тестирования и предметной областью.
3.6. Система тестирования включает следующие модули:
-
Тестирование
-
Конструктор тестов
-
Итоги тестирования
4. Пользователи системы тестирования (ТMS)
4.1. ТMS должна обеспечивать разграничение прав доступа ко всем своим элементам, защиту от несанкционированного доступа к тестам.
4.2. Основными пользователями системы тестирования являются непосредственные участники образовательного процесса, которым присваиваются определенные роли:
-
учитель;
-
ученик;
-
администратор ТMS.
4.3. Вход в систему осуществляется с помощью логина и пароля, назначенных администратором. Пользователь, получив учетную запись от администратора, может авторизоваться в системе по определенному адресу в локальной сети или удаленно, посредством сети Интернет.
4.4. Администратор ТMS выполняет функцию управления пользователями, что включает в себя задачи регистрации и контроля доступа пользователей к системе, контролирует соблюдение установленного порядка проведения ПГК, обеспечение режима информационной безопасности и корректность функционирования системы.
4.5. Учитель формирует группы для тестирования, определяет доступ к тестированию для классов и отдельных учеников; назначает учащимся групповые и индивидуальные тесты; обладает правами разработки тестов и просмотра их результатов.
4.6. Ученик имеет доступ к тестам, назначенным учителем для тестирования или находящимся в открытом каталоге; выполняет тесты on- или off-line; имеет возможность посмотреть результаты своего тестирования.
5.Требования к Модулю «Тестирование»
5.1. Модуль позволяет проводить тренинговое и текущее тестирование с помощью тестов открытого доступа и контрольное тестирование с помощью тестов ограниченного доступа.
5.2. Текущее и оперативное тестирование (диагностическое) проводится с целью текущего контроля для выявления исходного уровня готовности ученика к дальнейшему обучению, проверки качества усвоения знаний по определенным темам, разделам учебной программы.
5.3.Тренинговое тестирование является разновидностью самостоятельной работы учащихся, выполняет роль тренажера при подготовке к ПГК и ЕНТ, обеспечивает тренировку заполнения бланочной документации и cимулятор тестовых заданий ПГК и ЕНТ. Все примерные тестовые задания должны быть подготовлены в соответствии со спецификациями Национального центра тестирования Республики Казахстан.
5.4.Тесты открытого доступа предоставляют разрешение просматривать информацию из теста (собственные ответы, оценки, комментарий, правильные ответы, объяснение после ответа).
5.5. Контрольное тестирование проводится с целью промежуточного или итогового контроля, объективной оценки знания учеников и определения уровня их учебных достижений. Контрольное тестирование может быть назначено на определенную дату для единоразового прохождения. В случае необходимости его можно назначить повторно.
5.6. Модуль содержит каталоги тестов по предметам, по теме и разделу, по целевому назначению.
5.7. Содержание тестовых вопросов должно быть сформировано на основе общеобразовательных учебных программ и не может выходить за их рамки.
5.8.Тестовое задание должно быть сформулировано четко, ясно, конкретно, не допуская двусмысленности в ответе. Задание должно иметь предельно простую синтаксическую конструкцию.
5.9. В начале теста должна быть размещена инструкция по его выполнению, обеспечивающая четкое понимание учащимися, что нужно делать.
5.10. ТMS обеспечивает быстроту загрузки тестовых заданий: ученик не должен ожидать загрузки вопроса в течение длительного времени; каждый рисунок, график в тесте должны быть оптимизированы или сжаты; тестовые вопросы не должны содержать избыточной информации, а включать только необходимую часть.
5.11. ТMS имеет возможность задать ограничение времени тестирования в соответствии с возрастными особенностями учащихся. В этом случае во время тестирования ученик имеет возможность видеть, сколько времени осталось на прохождение теста.
5.12. При выполнении теста ученики должны иметь возможность перемещаться между вопросами и откладывать вопросы, вызвавшие затруднения.
5.13. В процессе контрольного тестирования ученик не может видеть, правильно ли был дан ответ на задание. Результаты показываются учащемуся после завершения теста и автоматически заносятся в программу в модуль «Итоги тестирования».
5.14. ТMS обеспечивает учет обращений к тестированию – каждое проведение тестирования должно фиксироваться для обеспечения контроля за действиями пользователей, для учета неудачных попыток тестирования, случаев, если тест был прерван по какой-либо причине.
6.Требования к Модулю «Конструктор тестов»
6.1. Модуль «Конструктор тестов» предоставляет инструментарий, позволяющий учителю формировать, создавать, публиковать и управлять тестами.
6.2. ТMS обеспечивает: создание/редактирование тестовых вопросов; предпросмотр тестов; публикацию/завершение тестов; изменение параметров тестовых заданий; дублирование (копирование) тестов; изменение структуры задания или удаление его из перечня вопросов; импортирование тестов; архивирование и восстановление тестов; добавление комментариев к конкретным вопросам и группам вопросов; поддержку файлов мультимедиа (графика, видео, звук, анимация) для задания сложных вопросов и т.д.
6.3. ТMS обеспечивает поддержку создания тестовых заданий разных типов: задания, в которых нужно сделать одиночный выбор, множественный выбор, установление соответствия, установление последовательности, указание истинности или ложности утверждений, ручной ввод числа, ручной ввод текста, выбор места на изображении, перестановка букв и т.д.
6.4. При составлении заданий теста следует соблюдать ряд правил:
6.4.1. Необходимо проанализировать содержание заданий с позиции равной представленности в тесте разных учебных тем, понятий, действий и т.д.
6.4.2. Тест не должен быть нагружен второстепенными терминами, несущественными деталями с акцентом на механическую память, которая может быть задействована, если в тест включать точные формулировки из учебника или фрагменты из него.
6.4.3. Задания теста должны быть сформулированы четко, кратко и недвусмысленно, чтобы все учащиеся понимали смысл того, что у них спрашивается. Важно, чтобы ни одно задание теста не могло служить подсказкой для ответа на другое.
6.4.5. В тестовых заданиях закрытой формы основная часть задания формулируется предельно кратко, должна содержать как можно больше слов утверждения, оставляя для ответа не более 2-3 наиболее важных ключевых слов. Важно выбирать наиболее приемлемую форму ответов на задания. Из ответов обязательно исключаются все повторяющиеся слова путем ввода их в основной текст задания; не рекомендуется использовать слова “все”, “ни один”, “никогда”, “всегда” и т.п. В качестве неверных ответов желательно использовать наиболее типичные ошибки. Из числа ответов должны быть исключены те ответы, которые вытекают один из другого.
6.4.6. В тестовых заданиях открытой формы вопрос должен содержать не более 7-8 слов; ответ на него представляет некоторое высказывание той же длины (7-8 слов). Задание должно быть составлено так, что оно требовало четкого и однозначного ответа и не допускало двоякого толкования.
6.4.7. В тестовых заданиях на установление последовательности в качестве условия подбираются задания, имеющие четкий алгоритм действия или строгую последовательность. Формулировка утверждений должна быть четкой и предельно краткой. Количество элементов, правильную последовательность которых необходимо установить тестируемому, не должно превышать 5-ти, поскольку большее количество затрудняет понимание учащимся смысла задания и выбор правильного варианта ответа.
6.5. При формировании тестов учителем имеется возможность задания параметров перемешивания вопросов; поддержка функции случайного порядка ответов; предъявления тестов, ориентированных на конкретные группы или на отдельных учащихся; распределения тестовых вопросов по категориям и различным уровням сложности; установка продолжительности тестирования и другие ограничения;
6.6. Для каждого задания в тесте определяется шкала оценивания: соотношение количества предъявленных к выполнению тестовых заданий с количеством правильных ответов, диапазон положительной оценки, количество правильных ответов для получения зачета, оценки хорошо, отлично и т.д.
7. Требования к Модулю «Итоги тестирования»
7.1. Модуль «Итоги тестирования» предоставляет пользователям информацию о результатах пройденного тестирования и возможность обработки результатов в соответствии с правами их доступа.
7.2. Модуль позволяет учителю просматривать оценки, полученные учениками в автоматическом режиме, и корректировать их вручную, комментировать выполненные тесты, отслеживать время выполнения тестов.
7.3. Модуль позволяет формировать различные формы отчетности по результатам тестирования в разрезе учащихся, классов; позволяет определять по статистическим показателям средний уровень знаний по классам, по школе и т.д.; проводить мониторинг информации о знаниях отдельного ученика, класса или школы в целом на протяжении нескольких лет.
7.4.Все результаты можно вывести в табличный редактор и распечатать в форме отчетов.
Достарыңызбен бөлісу: |