Ертіс ауданының 2013 2017 жылдарға арналған әлеуметтік экономикалық дамуы мен бюджеттік параметрлеріне болжау

Ертіс ауданының 2013-2017 жылдарға арналған әлеуметтік - экономикалық даму болжамы (бұдан әрі - әлеуметтік - экономикалық даму болжамы) Қазақстан Республикасының 2008 жылғы 4 желтоқсандағы бюджеттік кодексіне сәйкес және Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2009 жылдың 27 тамызынан № 1251 қаулысымен бекітілген әлеуметтік-экономикалық даму болжамды өңдеу ережесімен, Қазақстан Республикасының 2011 жылғы 24 наурыздағы № 59 экономикалық дамумен сауда Министірлігінің Бұйрығымен бекітілген, Қазақстан Республикасының 2012-2016 жылдарға әлеуметтік – экономикалық сауда болжамын өңдеу үшін қажетті, көрсеткіштердің формаларымен тізімдері даярланған.

Әлеуметтік - экономикалық даму болжамының негізгі мақсаты мен ерекшелігі Ертіс ауданының әлеуметтік - экономикалық дамуы, бес жылдық мерзімге арналған әлеуметтік - экономикалық көрсеткіштеріне болжау, бюджеттік саясаттың негізгі бағыты үш жылдық мерзімге арналған әкімшілік бюджеттік бағдарламаларының шығыс көлемі бойынша болжанған.

Әлеуметтік - экономикалық дамуы мен бюджеттік параметрлерінің 2013-2015 жылдарға жергілікті бюджеттерді және аудандық бағдарламаларды өңдеу үшін негіз болып табылады

Ауданның ауылшаруашылық құрылымдарының негізгі жұмыс бағыты астық өндіру мен мал шаруашылығын дамыту болып келеді.

2011 жылға ауылшаруашылық өнімінің валдық көлемінің жалпы соммасы 10337,2 млн. тенге, 2010 жылдың аналогиялық кезеңге 129,9 % құрайды соның ішінде 4781,2 млн. тенге – мал өсіру бойынша 5555,9 млн. тенге – өсімдік бойынша.

Жиналған тұқым алаңдары 166,4 мың. га (117,6 %). Үгітілген тұқымы 152,8 мың. тонн (147,6 %), орташа өнімділігі 9,6 ц/га құрайды. Картоптың валдық жиыны 10817 тоннаны құрайды (188,4 %), өнімділігі – 246,2 ц/га, көкөніс - 2674 тонна (296,8 %), өнімділігі 299,4 ц/га. Көктемгі егіс жұмыстарын өткізуге бөлінген ЖЖМ 4460 тн, 4460 тн келісім шарттар бекітілген, төленгені және шығарылғаны – 4460 тн.

Мал өсіру саласында ауылшаруашылық өнімін өндіру: (тірі түрінде) – 6378,9 тонна (104,4 %), сүт – 27460,6 тонна (100,0 %). өндірілген жұмыртқалар 7913,8 мың данасын құрайды (102,2 %).

Ауданда 37 бірлік өңдеу объектілері бар, солардың ішінен 32 – өсімдікті қайта өңдеу, 5 –мал өсіру.

2011 жылы өндірісті өндіру көлемі 982,7 млн. тенгені құрайды (өткен жылға 156,9 % ). Жеке көлемінің индексі – 190,2 %.

Ауданның экономикасының өсу қарқынына инвистициялық активтің әсері көп болған. 2011 жылы негізгі жарлығының инвесчтициялық көлемі 1511,7 млн. тенгені құрайды (113,6 % к 2010 году). Инвестиция көздері бойынша 37,4 % кәсіпорындар, ұйымдармен тұрғындардың меншік қаражаты, республикалық бюджеттен бюджеттік қаражаттары - 60,5 %. 2011 жылы Голубовка ауылында су құбырының құрылысы бойынша жұмысы жалғасқан (2011 жылы қосылғандар саны 94 үйді құрайды), Беловодтық топтық су құбырының құрылысы бойынша жұмыс жалғасқан, Ертіс ауылында су құбырының реконструкциясына ЖСҚ өңделген (12324,7 т.т.) және Қызылағаш ауылында разведтік-эксплуатациялық ұнғымасы 675,0 мың теңге сомасына. «Панфилов-Бестюбе» облыстық маңызы бар жолдарға 3 шақырымға реконструкциясы 213,6 млн. тенге сомасына өткізілген. Ертіс ауылында 1-2 көтермедегі ВОС күрделі жөндеу жұмысы бойынша 29358,3 мың. тенге сомасына жұмыстары толық көлемінде орындалған.

2011 жылы жолаушыларды тасымалдау көлемі 147,6 млн.құрайды жолаушылар/шақырым. (өткен жылдың кезеңіне114,0 % ) тасымалданған жолаушылар 260,0 мың адам.

2011 жылы даналап тауар айналымы 755,5 млн. тенгені құрайды (ИФО 98,5%)

2011 жылға ашық нарықта жұмыссыздардың жұмыспен қамту деңгейінің саласында 3,2 % жұмыспен қамту сұрағы бойынша уәкілетті органдардың жеткізуімен азаматтарды жұмасқа орналастыру есебінен құрайды. Ауылмен ауылдық округ әкімдерінің деректері бойынша жұмыссыздардың саны 370 адамды құрайды, экономикалық белсенді тұрғындары - 11614.

2011 жылға жаңа тұрақты жұмыс орындарына жұмысқа орналасқандар 348 адам немесе 145,0 % жылдық жоспардан, соның ішінде салалар бойынша: ауылшаруашылық - 156, сауда- 50, транспорт және байланыс – 13 , құрылыс және коммуналдық шаруашылық – 20, білім беру және денсаулық сақтау – 11 , басқада салалар - 98 .

мемлекеттік әдрестік әлеуметтік көмекті 221 адам алған (71,1 %) 65 отбасынан (68,4 %) 3332,1 мың. тенге сомасына. 18 жасқа дейінгі балалары бар отбасыларға мемлекеттік жәрдемақысы 218 адам алған (63,0 %) 99 отбасынан (63,1%) 1844,2 мың. тенге сомасы.

2011 жылға орта айлық еңбек ақысы 45541 тенгені құрайды, сонымен өткен жылмен салыстырғанда 117,1 % құрайды.

2011 жылы орта жылдық күнкөріс минимумы 14770 тенгені құрайды (өткен жылдың кезеңіне 126,5 % ).

2012 жылдың қаңтар-желтоқсан айларына ауданның әлеуметтік-экономикалық дамуының қорытындысы негізгі көрсеткіштің жағымды динамикасымен сипатталады.

Ауданда 2013 жылға тұқымды себу жүргізілуде, себілгені 19200 тонна немесе 70 % жоспарланған көлемінен себуі 27550 тонна өткізу есебімен.

Алаңда жиналған тұқымдары 113,1 мың. га (68,0 %). Үгітілген тұқымы 38,5 мың. тонна, орташа өнімділігі 3,4 ц/га құрайды. Картоптың валдық жиыны 7900 тонна құрайды (72,4%), өнімділігі – 186 ц/га, көкөністер - 900 тонна (50 %), өнімділігі 180 ц/га.

2013 жылдың 1 қаңтар жағдайы бойынша ІҚМ – 22963 басын құрайды (100,4 % өткен жылдың аналогиялық кезеңіне) сиырлар –11019 бас (107,8%), жылқылар – 11445 бас (107,5%), шошқалар –3588 бас (61,0%), қойлар – 29221 бас (100,0%), құстар –72012 (105,9 %),.

Алынған тұқымы: 10570 бұзаулар (102,4% өткен жылдың аналогиялық кезеңіне) 16202 қозылар (111,8%), 6104 шошқалар (93,6 %), 3362 құлындар (108,6%). 100 аналыққа шығуының құрайтыны: бұзаулар – 74 (86 %), қозылар – 101 (109,7 %), құлындар – 76 (104,1 %). «Ертіс» ОШ жасанды ұрықтандыруды бойынша шаралар. Жылдың басынан жасанды тұқымдандыру 975 бас немесе 100 % аналық басына

Ауылшаруашылық өнімін шығаруды құрайтыны: ет (сойылған түрінде)– 6092,5,0 тонна (96,8 %), сүт– 27498,4 тонна (100,0 %). Жұмыртқа өндірісі 7915 мың данасын құрайды (100 %).

Ауданда сүт дайындау бойынша 3 пунктісі қызмет етеді, олармен 11649 тонна сүт (100,1 %). Етті дайындаумен 6 пунктісі айналысады, олармен 2224 тонна ет (100,2 %)дайындалған.

Ауылшаруашылық өнімін қайта өңдеу обьектісімен өндірілгені: ұн – 15988 тонна (153,2 %) , нан өнімдері - 2334 тонна, (101,0%) , 27,5 тонна сүт (100,1%) 7,92 млн теңге сомасына. Өңделген азықтың барлығы 1339,0 млн. тенге соммасында.

2012 жылдың басынан шағын бизнес саласында 382 жаңа жұмыс орны құрылған, солардың ішінен тұрақты - 168, кезеңдік- 214.

2012 жылы Голубовка ауылында су құбырының реконструкциясы бойынша жұмыс аяқталған республикалық бюджеттен 68000,0 т. тенге және облыстық бюджеттен 20000,0 т. тенге бөлінген, ауыл ішінде суқұбырының реконструкциясы өткізілген 11,8 шақырым, 2 су құбырлық башнялары орнатылған, насос станция, суды пайдалану үшін ыдысы, 312 үйлерге қосылған, екінші резервтік ұнғымасы бұрғыланған және суды тазарту бойынша станциясы сатып алынған, 23 өрт гидранты орнатылған және 5 су калонкалары орнатылған. Игерілгені 82492 мың. тенге.

Беловодтық топтық су құбырының реконструкциясы 5 704 млн. тенге жалпы сомасымен жалғасуда. 2012 жылы 2 324 млн. тенге бөлінген, игерілгені 319,1 млн. тенге. Өткізудің басынан 1 көтермедегі насос станциясы ғимаратының каркасы жөнделген -50%, 2- резервуарларында құрылыс-монтаж жұмыстары орнатылған. ВЛ-10 – кВ 7 шақырым, 76 шақырым құбырымен гидроизоляциясымен дайындығы жүргізілуде, 2 КТП орнатылған.

Ертіс ауылында аудандық мәдениет үйінің жылу қазандығының күрделі жөндеу жұмысы 7700,0 мың. тенгеге өткізілген (облыстық бюджет) .

2020 жұмыспен қамту Бағдарламасы бойынша ауылдық тұрғылықты пунктілерді дамыту аясында Ертіс орталық кітапханасы ғимаратына 11000,0 мың. тенге сомасына және Ұзынсу ЖОББМ 35927 мың теңге сомасына күрделі жөндеу жұмысы өткізілуде.

Есептік кезеңіне жаңа тұрақыт жұмыс орындарына жұмысқа орналастырылған 302 адам немесе жылдық жоспардан 128,5 %, соның ішінде салалар бойынша: ауылшаруашылық - 149 адам, сауда – 36 адам, транспорт және байланыс – 36 адам, құрылыс және коммуналдық шаруышылық – 23адам, білім беру және денсаулық сақтау – 4 адам, басқада салалар 54 адам.

Мемлекеттік әлеуметтік әдрестік көмекті 105 адам алған (47,5 %) 25 отбасынан (38,5 %), 1403,6 мың. тенге сомасына. 18 жасқа дейінгі балалар бар отбасыларға мемлекеттік жәрдемақысын 199 адам алды (91,3 %), 82 отбасынан (82,8 %) 1656,1 мың. тенге сомасына.

2012 жылы ашық еңбек нарығында жұмыссыздар деңгейі 2,9 %, құрайды ол 0,3 тармағынан 2011 жылдан төмен.

Осыған байланысты негізгі ішкі факторларының бірі болып ауалшаруашылық өндірісінің нәтижесіне әсер ететін болып табылады, ауа райына байланысты болып табылады.

Азықтық емес жыл ауылшаруашылық азығын өндірумен қайта өңдеуінің қысқартылуы, өз ауласындағы мал басының азаюына байланысты.

Ішкі даму жағдайы

-2012 - 2017 жылдары аудан экономикасы келесідей жағдайларда дамытатын болады:

-ауданның ауылшаруашылық саласы тұрақты түрде өнімділігі артып оның кірісі артатын жағдайда;

-инфрақұрылымының қызмет көрсетуін дамыту;

-жолдың жөндеу жұмысы бойынша жұмысын жалғастыру.

Бірінші жоспарға агроөндірістікті тұрқаты қамтамасыз етуі тапсырмасы оның бақталастық дамуы негізінде жылжытылады.

Бақталастықтың өсуінің басты критерии болып өндірістікпен тиімділігінің көрсеткішінің өсуімен, кіріс саласының өсуі болып табылады.

Аграрлы өндірісінің индустрилдігінің негізгі базасы болып өндірісінің өсу факторы болып табылады.
3.Әлеуметтік-экономикалық дамуының басты мақсатты индикаторлары

(өткен жылға % )

2013-2017 жылдары орта жылдық мал өсіру темпінің өсуі 104,8 % құрайды. Тірі көлемінде мал мен құс етін өндіру көлемі 6,9 мың тоннаға дейін көбейтілді, сүт -29,8 мың. тонна.

Ауылшаруашылық азығын қайта өңдеу обьектілерінің модернизациясы есебінен дайындау пунктілері торабын дамытуда жәрдемдесуі қамтамасыз етілетін болады (наубайхананы енгізу, жылу шаруашылығын дамыту).

Транспорт және байланыс.

2012-2017 жылдары транспортпен байланыс қызметі көрсеткішінің өсуі жоспарлануда. Транспорттық қызмет көлемі болжам бойынша жылына 100, 8 % орташа өсетін болады, пошта қызметі – 102,4 %.

2012-2017 жылдарға ауданның әлеуметтік-экономикалық даму көрсеткішінің болжамы қосымшасында ұсынылған.

Уәкілетті органдармен берілген 2011-2015 жылдарға аудан аумағының даму Бағдарламасында ескерлігне көрсеткіштерді қолдануын жоспарлануда, 2010-2011 жылдарға түсу динамикасы.

Орта жеделді кезеңде бюджетті жоспарлауда негізгі мақсаты болып мемлекеттік қызметтермен оларға жүктелген қызметтерді жүзеге асыруда олармен бекітілгенді толық ұсыну үшін жеткілікті қаржы қаражатымен барлық мемлекеттік басқару деңгейін қамтамасыз ету болып табылады.

2013-2015 жылдары өткізілетін шығыс саясаты мемлекеттік органдардың стратегиялық жоспарлануы сапасын жақсарту, соңғы нәтижелерге бағытымен бюджеттік шығысының тиімділігін жоғарлату, әлеуметтік-экономикалық саясатының приоритеттік бағытын өткізуге бағытталатын болады.

Орта жедел кезеңінде бюджет қаражатын шығыстауын бағыттауы

Алдағы ортра жедел кезеңінде шығыстар саясаты келесі шектеуліктер қатарымен анықталатын болады:

-бюджеттің балансталған шығысын қамтамасыз ету;

-бюджеттік қаражатты тиімді қолдануымен үнемдеуі;

-тұрғындардың әлеуметтік қорғау кепілін сақтау;

Бюджеттік инвестициялық саясаты аса маңызды инвестициялық жобаларға бағытталуымен анықталған даму приоритеті аясында жүзеге асырылатын болады.

2013-2015 жылдарға аудан бюджетінің шығыс болжамы 1 қосымшасында келтірілген.

Бюджет дефициті орта жеделдік кезеңде жоспарланбауда.

1 Қосымшасы

әлеуметтік – экономикалық даму болжамы

млн. тенге