Ғ. м. қосимов менежмент ўзбекистоп Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги упиверситетлар ва олий техника


шилар гуруҳидан иборат, максимал марказлашган ва



Pdf көрінісі
бет73/148
Дата07.10.2022
өлшемі5.78 Mb.
#462186
1   ...   69   70   71   72   73   74   75   76   ...   148
Menejment (G\'.Qosimov)

шилар гуруҳидан иборат, максимал марказлашган ва 
авторитар раҳбарлик (ҳокимият), ўзининг уюшмаси, 
доираси манфаатлари асосида бошқа социал уюшма- 
ни ўзига қарама-қарши қўяди. Корпорация - бу қадим 
замонларда одамларнинг бирлашган шакли. Корпо- 
рациялар ўзига хос оила ва авлод бўлганлар, гуруҳ- 
лар ичида такрор ишлаб чиқариш жараёнини таъ- 
минловчи маълум муносабатдир. Корпоратив тузил­
ма осиё жамиятига хос антиқийлик тавсифига эга 
бўлган, улар касбий ташкилотлар ҳақида тасаввур қил- 
маганлар. Кейинчалик ҳунармандчилик ва савдогар- 
лик ривожланиб боргач уларнинг шакли кенгайди. 
Ҳатто, монополистик хўжалик уюшмасига, касбий 
ташкилотларга ва сиёсий партияларга айландилар.
Корпоратив ташкилот маълум ахлоққа мос кела­
ди. Ахлоқ эса хулкдаги — индивидуалистик ахлоқ ва 
корпоратив ахлоқ бўлиб қатнашади.
Корпоратив тузилмаларда ташкилотга муносабат 
бўйича содиқлик ҳукмрон, итоаткорлик ва бажарув- 
чанлик маъқулланади, оқибатда масъулиятсизлик 
пайдо бўлади.
ликда фаолият кўрсатадиган кишилар уюшмаси, аммо 
уюшма эркин, очиқ ва ўз хоҳиши билан бўлиши ке­
рак. Ташкилотнинг ўзи қўшилган ёки яриммухтор 
бирликлардан иборатдир. Мисол, жамоа мулки бун­
дай ташкилотларда — бу ҳаммаси хусусий дегани 
эмас, балки жамоа аъзоларининг ҳар бирининг ху­
сусий мулкидир.
Индивидуалистик ташкилотда қуйи мансабдорлар- 
нинг юқори мансабдорларга босқичма-босқич бўйсу- 
ниши ўрнига демократик жараёнлар доирасида барча 
аъзоларнинг манфаатининг боғланиш тамойили ҳукм- 
рондир.
Индивидуалистик ташкилотда манфаат субъекти 
(эгаси) шахе (одам) туради. Ҳамма ташкилотда шахе
Индивидуалистик
ташкилот
Индивидуалистик тоифадаги 
ташкилот корпоративга қара- 
ма-қаршидир, Бу ҳам бирга -
154
www.ziyouz.com kutubxonasi


атрофида шакл топади. Иш учун киши қидирилмай- 
ди, балки шахе учун, унинг қобилияти ва асослаши 
бўйича иш лойиҳаланади ва яратилади.
Бундай ҳолатларда киши ўзи учун ўзи жавоб бера 
бошлайди. Шахеий мустақиллик пайдо бўла бошлай- 
ди. Индивид ташкилот доирасида эркин бўлиб қола- 
ди, бу эса унинг ишида ижодкорлик ва фаолликлар- 
ни ривожланишига имкон беради.
Иқтисодиётда қайси турдаги ташкилот кенг тарқа- 
лиш и—корпоративми ёки индивидуалистикми, бу 
унинг ривожланиш даражаси давр талабларига мос 
равишда эгилувчан ва тез ўзгариш имконига боғлиқ.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   69   70   71   72   73   74   75   76   ...   148




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет