Философия қай елде пайда болды? Бір уақытта ежелгі Үнді, Қытай және Греция жерлерінде

жүктеу/скачать 194.5 Kb. бет 1/2 Дата 23.05.2022 өлшемі 194.5 Kb. #458570

Философия қай елде пайда болды? Бір уақытта ежелгі Үнді, Қытай және Греция жерлерінде Ежелгі қытайда Ежелгі Үндістанда Ежелгі Грецияда Еуропада Философияның ерекшелігі- әлемді, оның жалпыға ортақтығы мен тұтастығында алып тануға тырысу әлемге деген практикалық қатынаста анықталмайды қатаң ғылыми ой-тұжырымдарда догматизмде Дәстүр «философия» терминін пайда болуын кімге жатқызады? Пифагорға Аристотельге Платонға Фалеске Зенонға Дүниетанымның қандай тарихи типтерін бөліп қарастыруға болады? мифология, дін, философия мифология, ғылым метафизикалық, діни, позитивтік әдебиет, философия, ғылым эпос, пафос, логос Философияның қандай анықтамасы мүлдем дұрыс емес? философия- бұл жеке теория философия- бұл мәдениеттің квинтэссенциясы философия- бұл дүниетаным философия-бұл ойларға толы, дәуір философия-қоғам мен табиғаттың дамуының жалпы заңдылықтары туралы ғылым Философияның басты сұрағы: ойлаудың болмысқа, болмыстың ойлауға деген қатынасы. жаңалық ашу. ғылым мен діннің арақатынасын зерттеу. диалектика мен метафизика мәселелері. мифология, дін және философияның өзарақатынасы мәселелері. Дүниетанымның ең жоғарғы жетілген түрі: философия дүниетану мифология дін ғылым Дүниегекөзқарастың ең көне түрі: мифология дін философия аңыз синкретизм Анимизм: аңдарға, жан-жануарларға қасиет беру әртүрлі заттарға, табиғат құбылыстарына (амулет, тасқа табыну) табыну дүниегекөзқарастың екінші тарихи формасы даналыққа құштарлық деген мағынаны білдіреді өздерінің шыққан тегін қандай да бір аңмен немесе жануармен байланыстырып, соған табыну Фетишизм: әртүрлі заттарға, табиғат құбылыстарына (амулет, тасқа табыну) табыну даналыққа құштарлық деген мағынаны білдіреді аңдарға, жан-жануарларға қасиет беру өздерінің шыққан тегін қандай да бір аңмен немесе жануармен байланыстырып, соған табыну грек тілінен аударғанда араласқан, бөлінбеген деген мағына береді Тотемизм: өздерінің шыққан тегін қандай да бір аңмен немесе жануармен байланыстырып, соған табыну аңдарға, жан-жануарларға қасиет беру әртүрлі заттарға, табиғат құбылыстарына (амулет, тасқа табыну) табыну термині грек тілінен аударғанда «филео»- құштарлық және «софия» даналық грек тілінен аударғанда онтос-болмыс туралы ілім Дін (религия) ұғымының өзі латын тілінен аударғанда: біріктіру,байлау, қайта оралу деген мағынаны білдіреді грек тілінен аударғанда араласқан, бөлінбеген деген мағына береді термині грек тілінен аударғанда «филео»- құштарлық және «софия» даналық құдайылық, абсолют, болмыс пен бейболмыс мен құдайға сенемін Философия терминінің мәні: грек тілінен аударғанда «даналыққа құштарлық» деген мағынаны білдіреді грек тілінен аударғанда «адамды сүю», «адамгершілік» деген мағыналарды білдіреді грек тілінен аударғанда араласқан, бөлінбеген деген мағына береді латын тілінен аударғанда “біріктіру,байлау, қайта оралу” деген мағынаны білдіреді грек тілінен аударғанда онтос-болмыс туралы ілім Болмыстың жалпы теориясы калай аталады: онтология метафизика табиғат философиясы дін (религия) мифология Метафизика бұл: құдайылық, абсолют, болмыс пен бейболмыс туралы ілім болмыстың жалпы теориясы кеңістік пен уақыттағы материалды болмыс туралы ілім ақыл – ой, формальды ойлау, дұрыс ойлау мен пайымдау, ой – қорытындысын жасау тәсілдері, білімнің субъектісі мен объектісі, ақиқат туралы ілім Натурфилософия: тұтастай табиғат туралы ілім субстанция, құдайылық, абсолют, болмыс пен бейболмыс туралы ілім жан жануар туралы ілім адам туралы ілім жалпы дүние туралы ілім Логика бұл: ақыл – ой, формальды ойлау, дұрыс ойлау мен пайымдау, ой – қорытындысын жасау, дәлелдеу туралы ілім адам туралы ілім жалпы дүние туралы ілім ойдын дурыс жумыс істеуі туралы ілім Гносеология (эпистемология) бұл; таным, танымның субъектісі мен объектісі, ақиқат туралы ілім адам туралы ілім ақыл – ой, формальды ойлау, дұрыс ойлау мен пайымдау, ой – қорытындысын жасау, дәлелдеу туралы ілім жалпы адам болмысына қатысты сұрақтардың барлығын қарастыратын ілім жалпы дүние туралы ілім Әділеттілік пен қайырымдылық, парыз, бақыт туралы ілім: этика гносеология эпистемология әлеуметтік философия эстетика Синкретизм: грек тілінен аударғанда «араласқан, бөлінбеген» деген мағына береді дүниегекөзқарастың екінші тарихи формасы латын тілінен аударғанда “біріктіру,байлау, қайта оралу” деген мағынаны білдіреді дүниегекөзқарастың үшінші тарихи формасы және ең жетілген түрі грек тілінен аударғанда «филео»- құштарлық және «софия» даналық, яғни даналыққа құштарлық деген мағынаны білдіреді Жалпы адам болмысына қатысты сұрақтардың барлығын қарастыратын ілім: философиялық антропология этика гносеология (эпистемология) ғылым философиясы әлеуметтік философия Барлық тіршіліктің, шынайылықтың негізінде қанша субстанция жатыр: философия бұл мәселені монистік, дуалистік және плюралистік бағыттар арқылы түсіндіреді материализм және идеализм бағыттары арқылы түсіндіреді аксиологиялық, экзистенционалдық, гносеологиялық, праксиологиялық бағыттар арқылы түсіндіреді метафизика мен диалектика бағыттар арқылы түсіндіреді діни бағыттар арқылы түсіндіреді Аксиология бұл: құндылықтар туралы ілім қарама – қарсы екі түпнегіздің теңділігін жариялайтын философиялық ілім абсолют барлық тіршілікті жаратқан шығармашылық бастама (идея, рух) алғашқы орынға қоятын философиялық бағыт. қайшылықта болатынын тұжырымдайтын философиялық тәсіл Абсолют бұл: әлемнің түпнегізі мен алғашқы бастамасын, толыққанды жетілген болмысын білдіретін философиялық категория қайшылықта болатынын тұжырымдайтын философиялық тәсіл қарама – қарсы екі түпнегіздің теңділігін жариялайтын философиялық ілім абсолют барлық тіршілікті жаратқан шығармашылық бастама материя мен сананың арақатынасы мәселесінде сананы (идея, рух) алғашқы орынға қоятын философиялық бағыт Бір – біріне қарама – қарсы екі түпнегіздің теңділігін жариялайтын философиялық ілім: дуализм абсолют идеализм чимкентизм диалектика Тұтастай тіршіліктің өз заңдылықтары арқылы дамуын білдіретін ілім: диалектика аксиология логика космоцентризм материализм Идеализм бұл: материя мен рухтың біріншілігі мәселесінде сананы(идея, рух) алғашқы орынға қоятын философиялық бағыт бірте – бірте тұтастай тіршіліктің дамуын білдіретін ілім бір – біріне қарама – қарсы екі түпнегіздің теңділігін жариялайтын философиялық ілім: барлық тіршілік ғарышқа және ғарыш заңдарына тәуелді өмір сүреді деп тұжырымдайтын ілім ойлау, оның формалары мен заңдылықтары туралы ілім Барлық тіршілік ғарышқа және ғарыш заңдарына тәуелді өмір сүреді деп тұжырымдайтын ілім: космоцентризм логика монизм плюрализм материализм Идеализмге қарсы шыға отырып, әлемнің жаратылуы мәселесінде материяны бірінші орынға қоятын философиялық бағыт: материализм космоцентризм метафизика онтология софистика Дуализмге қарсы шыға отырып, әлем жалғыз түпнегізден (не материалдық , не рухани) жаратылған деп тұжырымдайтын ілім: монизм метафизика синкретизм логика идеализм Формальды логиканың заңдары мен принциптерін әдейілеп бұзып, жалған пікірлер мен аргументтерді дұрыс деп көрсетуге ұмтылған пікірлер, тұжырымдар немесе дәлелдер бұл: софистика синкретизм субстанция фанатизм этика Әлемдегі барлық тіршіліктің бір-бірімен тығыз байланыстылығын, бөлінбейтін бірлігін, теңділігін жариялайтын философиялық бағыт бұл: синкретизм онтология субстанция софистика метафизика Фанатизм бұл: қандай да бір идеяларды, принциптерді, нормаларды ешқандай сынамай өзіне сіңіру әлемдегі барлық тіршілік бір-бірімен тығыз байланыстылығын, бөлінбейтін бірлігін, теңділігін жариялайтын философиялық бағыт бұл өнегелілік туралы ілім лат. – жасалынып болған, істелінген болмыс туралы ілім Плюрализм бұл: дүниенің бірнеше немесе көптеген түпнегіздері, субстанциялары бар екенін жариялайтын философиялық бағыт болмыстың сезімнен жоғары тұрған бастамасы мен принциптері туралы философиялық ілім адамзаттың тиімді әрекеттері туралы ғылым. бір-бірімен тығыз байланыстылығын, бөлінбейтін бірлігін, теңділігін жариялайтын философиялық бағыт бір нәрсенің негізінде жатқан мән, оның ішкі бірлігі тұрғысынан қарастырылатын объективті шындық Құдайды орталық мәселе ретінде қарастыратын философиялық термин: теоцентризм креационизм патристика схоластика патристика Логос – бұл: құдайдың рухы, құдайылық ақыл- ой, құдай мен жаратылған әлем арасын толтырып тұрған мән құдай мен әлем арасындағы байланыс ортағасырлық философияның бастапқы кезеңі құдай бұл дүниені жетілген формада жаратты деп түсіндіретін философиялық бағыт ештеңеден жасау, жарату Ортағасырлық философияның бастапқы кезеңі: патристика ориген мартир аврелий схоластика Ежелгі гректер мен римдіктердің тарихы мен мәдениеті, философиясы: Антика апейрон гедонизм логос демократия Апория бұл: қарама – қайшылық, шешімі қиын жағдай шетсіз, шексіз, анықталмаған зат ежелгі гректер мен римдіктердің тарихы мен мәдениеті, философиясы ежелгі грек философы ең жоғарғы игілік пен өмірдің басты мақсаты Күмәндануды ойлаудың басты принципі ретінде қарайтын философиялық бағыт: скептицизм гуманизм эпистемология натурфилософия рационализм Схоластика бұл: формальды-логикалық мәселеге ерекше қызығушылық танытуымен сипатталатын діни философия керісінше, универсалилердің шынайы тіршілік етуіне жол бермеді, жалпы ұғымдар заттардан кейін ғана пайда болуы мүмкін біле алмайтын болмыс аспектілерін білдіретін схоластикалық философияда пайда болған термин көзі, дүниенің орталығы ретінде қарастыратын философиялық категория құдай туралы ілім Қауымдық қоғамнан құл иеленушілік қоғамға қарай ауысқан үнді қоғамындағы философиялық ілімдердің беделдісі: брахманизм кшатрилер шудра вайшьилер веда Мифологиялық дүниетанымнан бастау алған үнді философиясы туралы құнды деректерді бізге жеткізген үнділердің әдеби ескерткіші: ведалар самхиттер араньяктар самхиттер брахмандар Ведаларды аяқтайтын ең соңғы және философиялық бөлімі: упанишадтар араньяктар кшатрилер самхиттер веда Атман бұл: адамдағы брахманың көрінісі, бір бөлшегі жанның мәңгілігі мәңгілік өлмейтін жандар әлемі жанның ең жоғарғы моральдық жетілуі тозақ Сансара бұл: физикалық денелер өлгеннен кейін атман мәңгілік өмір айналымы адам жанын өнегеліліктің ең жоғарғы сатысына жеткізу адамдағы брахманың көрінісі, бір бөлшегі жанның ең жоғарғы моральдық жетілуі ведаларды аяқтайтын ең соңғы сатысы Жанның жаңа өмірдегі тағдырын анықтайтын үнді философиясындағы сансара заңы: карма сансара атман мокшада шудра Веда жүйесінен тыс өзіндік материализмін қалыптастырған мектеп: чарвака-локаята хатха-йога пратьяхара дхьяна дхарана Жэнь бұл: адамгершілік, адамды сүю қатыгездік қытай өнері достық, бейбітшілік заң, тәртіп Дүниенің жаратылуына негіз болған қытай философиясындағы алғашқы бес элемент немесе бес стихия: у-син дао сяо корра аанг Бұл әлемдегі барлық тіршіліктің, табиғат пен адамның өмірін басқарушы көзге көрінбейтін жаратылыс заңдылығын білдіретін қытай философиясының категориясы: дао у-син сяо ци кайлан Милет мектебінің өкілдері: Фалес, Анаксимен Эмпедокл, Сократ Пифагор, Бэкон Аристотель, Фалес Гегель, Кант Гераклит: дүниенің субстанциясы от деп жариялады дүниенің субстанциясы cу деп жариялады дүниенің субстанциясы топырақ деп жариялады дүниенің субстанциясы ауа деп жариялады дүниенің субстанциясы шөп деп жариялады Бірінші болып барлық тіршілік жер, су, ауа және от деп аталатын төрт стихияның қосындысы екенін айтты: Эмпедокл Гераклид Леонид Сократ Аристотель Дүниенің түпнегізін кәдімгі «сандармен» байланыстарған: Пифогор Эмпедокл Гераклит Зенон Фалес Атомистер мектебі: грек философиясында таза материалистік бағыттың негізін қалды грек философиясында таза идеялисттік бағыттың негізін қалды грек философиясында таза атеисттік бағыттың негізін қалды грек философиясында таза дуалисттік бағыттың негізін қалды грек философиясында таза вегетериандық бағыттың негізін қалды Майевтика бұл: өз бетімен ақиқатты табуға үйрету тәсілі жылдам жетістікке жету тәсілі өмірдің мәнін түсіну тәсілі дұрыс жол табу тәсілі шынайы болу Аристотель бойынша философия неден басталады? таң қалудан жаңалық ашудан қорқыныштан үйренуден пікір таластан «Ойлаудың болмысқа қатынасы туралы сұрақты» философияның негізгі сұрағы деп санаған кім? Энгельс Кант Фихте Біздің оқытушымыз Платон Канттың пікірінше нағыз философиялық пән болып табылатын төрт сұрақ бар. Келесіде көрсетілгендердің қайсысы артық? Әлемнің түп негізі неде? Мен неге үміттене аламын? «Адам» дегеніміз не? Мен нені біле аламын? Мен не істеуім керек? Сократ құрмет тұтқан ізгі істердің бірі? әділеттілік тыныштық бақыт өкініш құрмет көрсету Буддизм дін бе, әлде философия ма? буддизмде философия да, дін де дін философия бұл ғылым сұрақ дұрыс емес. Будда бойынша адам өмірінің мәні неде? азаптануда ақиқатты тануда еңбекте қарым-қатынас қоғамдағы өмір Үнді философиясындағы адамның тіршілік етуінің заңын білдіретін ұғымдар: карма, сансара барлығы бостандықта креационизм дао және мокша атман және брахман Буддизмдегі азаптан босатылу, барлық адамзат күшінің соңғы мақсатын білдіретін термин? нирвана карма сенім таным атман Будданың «ізгі ақиқаттарының» ішіндегі жоғы? азаптанудан құтылуға болмайды азаптанудың себебі азаптанудан босану азаптанудан босануға апаратын жол азаптану бар Конфуцийдің этикалық-саяси көзқарастарының мәні неде? Қайырымдылық арқылы басқару теориясында Жаңа мемлекетті құру жолында Шындықтың әлеуметтік мәселелері Билеушінің идеалды образын жасауда Қоғамның әлеуметтік стратификациясын құруда Конфуций философиясындағы «есімдерді өзгерту» дегеніміз нені білдіреді? шындықты түзеуді атын ауыстыруды жеке адамдарды тәрбиелеуді мұндай ұғым Конфуцийде жоқ діни текстерді аударуды Конфуций философиясындағы ізгіліктің орталық принципі? алтын орта принципі құдай мәнін түсіну жолы азаптанудан құтылу витальды қажеттіліктерді қанағаттандыру әр адам үшін өзінікі бар Лао цзы философиясындағы басты ұғым: дао жолы медитация аскетизм жол зұлымдыққа күшпен қарсыласу «Өзіңді өзің таны»-деген философиялық көзқарас? Сократтікі Гераклиттікі Демокриттікі Платондікі Аристотельдікі Фалес… қараған кезде грек құдайлары өмір сүруін тоқтатты, - деп жазды Герцен. суға жерге қоршаған адамдарға аспандағы бұлтқа гүлдеп тұрған ағашқа Эфестік Гераклит, Элейлік Зенон… Олардың философиялық көзқарастарын не жақындастырады? стихиялық диалектика стихиялық ғалымдықтары стихиялар стихиялық идеализм стихиялық индивидуализм Зенонның апориясы қалай аталады ? Ахилл және тасбақа Ахиллдің тасбақасы Ахилл және тасбақалар Ахилл және ниндзя тасбақасы Ахилл Зенонның апориясы қалай аталады? Ұшып бара жатқан жебе Ұшудағы жебе Ұшқыш жебе жебелер зуылдауда жебелер ұшпайды Платон құрған философиялық мектеп? Академия Гимназия Лицей Агора Афина диалектиктері Ортағасыр Еуропа философиясының сипатты белгілеріне тән емес не? имморализм теоцентризм креоционизм провиденциализм иррационализм Ортағасыр Еуропа философиясының сипатты белгілеріне жататын не? теоцентризм антропология ғылым атеизмге бейімділік білімсіздік Фома Аквинскийдің негізгі философиялық шығармаларының бірі - Теология жинағы Құдай қаласы құдайды қорғау жинағы дәлелдеу жинағы Құбыжыққа қарсы жинақтар Философияның пайда болуына ықпал еткен, ислам әлеміндегі елдерге қатысты ілім: мутазилизм мистикалық ағым поэзия суфизм гегельяншылдық Антикалық философиядан әл-Фараби қабылдаған, маңызды дәстүрдің атауы… перипатетизм мистицизм гилозоизм материализм идеализм Әл-Фарабиді қалай атады ? Аристотельден кейінгі, екінші ұстаз Аристотельдің ең жақын екінші шәкірті Түркілердің екінші философы Араб философы Аристотель мектебінің мақтан тұтарлық философы.d Ренессанс философиясының маңызды белгісі болып табылатын антропоцентризм теологизм социоцентризм космоцентризм атеизм Қайта Өрлеу дәуірінде бастапқы әлеуметтік утопияға философиялық көзқараспен ден қойған… Томас Мор Данте Эразм Роттердамский Лоренцо Валло Петрарки Итальяндық натурфилософияның өкілдеріне жататын кардинал (1401 ж)? Николай Кузанский Николай Коперник Джордж Беркли Лоренцо ди Медичи Савонаролла Алғашқы буржуазиядлық қатынастар дәуірінде бірінші рет саясат философиясына көңіл қойған… Макиавелли Мирандола Кампанелла Мазарини кардинал Ришелье кардинал Индивидуалдықты орталық мәселе ретінде көтеретін философиялық кезең: Ренессанс өмір конвенционализм рационализм конформизм «Тарих саясатты жасайды», - деп тұжырымдаған… Макиавелли Руссо Кампанелла Гоббс Ленин «Өмір сүргендіктен ойлаймын» деген философиялық пайымдау: Декарт Спиноза Сократ Паскаль Арристотель Фр. Бэкон бойынша объективті әлемдегі құбылыстар мен процестерді тура қабылдауға кедергі жасайтын елестер: идолдар белгілер обьектілер заңдар идеология Жаңа Заман философиясының басты зерттеу объектісі… ғылым және ғылыми таным жаратушы Құдай антропоцентризм және гуманизм герменевтика және феноменология өлім және өмір мәселелері ‘Bellun omneum omnes’ –саясат және құқық философиясының танымал принципінің авторы: Гоббс Гроций Цицерон Руссо Макиавелли Фр.Бэконның ғылымға кіріспе дәстүрін жалғастыра отырып, жазған кітабы? Жаңа Органон Жаңа Атлантида Жаңа ғылыми әдіс Ғылымның жаңа идолы Ғылымға деген жаңа көзқарас «Білім-күш» - деп тұжырымдаған? Фр.Бэкон Паскаль Р.Бэкон Спиноза Декарт Мәдениет ұғымын философиялық - тарихи концепцияға айналдырып қарстырған… Вольтер Вико Руссо Дидро Кондильяк Батыс Еуропа тарих философиясы шын мәнісінде кімнен басталады: Вольтерден Гоббстан Дидродан Руссодан Ламетриден Тарихта ең бірінші рет географиялық детерминизмді зерттеген: Монтескье Кант Вольтер Гердер Гумилев Фейербахтың есімін байланыстыруға болады: неміс классикалық философиясының соңымен бастапқы неміс классикалық философиясын неміс классикалық философиясының шыңымен неміс классикалық философиясының ортасымен мәңгілік неміс классикалық философиясымен Экзистенциализмнің негізін салушы, «Немесе-Немесе» атты шығарманы жазған: Серен Кьеркегор Карл Ясперс Гамлет Мартин Хайдеггер Жан-Поль Сартр Қазақ ағартушыларының басты қарастырған мәселесі: гуманизм метафизикалық ирационалдық материалистік телеологизм Ш.Уәлихановтың философиялық көзқарастары қандай мәселелерге арналған? дін философиясында гносеология онтология және субстанция тарих философиясы аксиология Абай философиясының орталық мәселесі - адам және адам бол таным және ғылым дін және психология онтология және диалектика методология және методика Абай қазақ қоғамының жағдайын қалай сипаттайды ? білімдікті талап ететін, сыни көзқараста ол баға бермейді мәлімет ретінде анық мақсаттқа жету жолындағы кезең ретінде алтын ғасыр ретінде Шәкәрімнің негізгі философиялық шығармасының бірі - «Үш…» анық жолдас адасу дос адамгершілік заңдар ХХ ғасырда философиясындағы адам және тіршілік мәселесін қарастырған бағыт? экзистенциализм неопозитивизм герменевтика синергетизм неогегельяншылдық ХХ ғасырда философияның көрнекті өкілдері жаңа контекстіде танымның ғылыми әдістерінің мәселесін қалай қарастырды ? неопозитивизм неотомизм ницшеандық экзистенциализм мен білмейтін Антика дәуірінде кім алғаш рет философияға болмыс ұғымын енгізеді? Парменид Зенон Аристотель Анаксимандр Гераклит Философиялық концепцияларды идеализм мен материализмге бөлу қандай негіздерде болды ? болмыс немесе сананың біріншілігі универсалдыққа қатынасы конвенция негіздері дінге қатынасы ерікті Кімнің пікірі бойынша әлем идеалдық мәндер мен заттардың, форма мен материяның бірлігі? Аристотель ілімі Гегель жүйесі Платон ілімі Кант Маркс теориясы Маркстің көзқарасы бойынша болмысты материядан тысқары қарауға бола ма? жоқ мүмкін бұндай қатынасты Маркс қарастырған жоқ болмыс - бұл заттардың көрінісі болмыс - бұл сезімдік материя Хайдеггер философиясындағы «Daseіn» категориясының мәні неде? қазіргі болмыс, болмыстың қатысуы адам болмысында таза болмыс табиғат болмысы рухани болмыс Онтологияның негізгі мәселелерін Хайдеггер қай еңбегінде қарастырады? Болмыс және уақыт Табиғат болмысы және рух болмысы Болмыс Бар болу мен болу Болмыс өмір сүру ретінде Әлемнің материалдық бірлігі принципін дәл тұжырымдаған? Энгельс Эпикур Эйнштейн Эпиктет Эмпедокл Хайдеггер бойынша дүниені жақсы тану үшін не істеу керек ? болмысты талдау ғалымдардан кеңес алу құдайдан сұрау адамдардан еш нәрсе сұрамау философтардан кеңес алу Мына ойшылдардың қайсысы танымның мәні мен маңызын түсіну үшін үңгір туралы мифті мысалға келтіреді ? Платон Кант Шопенгауэр Маркс Ницше Маркстің диалектикасы Гегельден айырмашылығы неде? оның материалистігінде ғарыштық философияға жақындығы оның идеалистілігі дінге қатынасында ешқандай айырмашылығы жоқ. Танымның ақиқаттығы туралы мәселенің толығымен шешілуі мүмкін емес деп санайтын философиялық ілім қалай аталады? агностицизм неотомизм гностицизм сенсуализм рационализм Білімнің қандай формасы негіздеуді және тексеруді талап етеді ? гипотеза аксиома факт теория мәселе Гносеологияның негізгі категориясын көрсетіңіз? ақиқат субсанция материя өлшем норма Танымның сезімдік деңгейінің үш негізгі формасы? түйсік, қабылдау, көрініс парасат,санасыздық, интуиция идея, гипотеза, интуиция ұғым, пайымдай, тұжырым субстрат, материа, бомыс Әлем жөніндегі әртүрлі ғылымдардың анағұрлым іргелі білімдерінің синтезінің нәтижесі қалай аталады? парадигма эклектика білімнің интеграциясы әлемнің ғылыми теориясы ғылыми теория Ғылым динамикасында Күн екі фазаны бөліп көрсетеді: қалыпты ғылым… ғылыми революция ғылымды терістеу кезеңі бірнеше теориялардың қатар өмір сүруі ғылымдағы тоқырау ғылымның абсолюттілігі И.Лакатос ғылымның дамуы үшін қандай концепцияны ұсынды? ғылыми зертттеушік бағдарламаларының бәсекелестігі коммуникативті интегративті әдістемелік анархизм ешқандай Жүйенің өзіндік даму қабілетінің төмендеуі немесе жойылуы, қоршаған орта жағдайын меңгере алмауы, жүйенің құлдырауы. регресс прогресс процесс культ даму Тарихи материализмнің негізгі категориялары? базис және қондырғы әлеуметтік аномия прогресс пен регресс интеракция капитализм Техногенді қоғам сипаты? қоғамның кез – келген саласында техника мен технология шешуші рөл атқаратын қоғам типі.  адамға оның саяси және әлеуметтік және табиғи құқықтарын, әртүрлі қажеттіліктері мен мүдделерін, саяси бостандығын қамтамасыз етуге бағытталған мемлекеттен тыс қоғамдық қатынастар мен институттар жүйесі. Адамды дүниенің орталық мәселесі ретінде қарастыратын философиялық тұжырымдама. индустриалды қоғамға дейінгі примитивті (қарапайым) қоғам. универсумның барлық қасиеттерін, жалпыға бірдей нақтылығын сипаттайтын Гегель философиясындағы басты категория. Рационализм деген не? дүниенің болмысы мен танымның негізінде ақыл- ой жатыр деп пайымдайтын философиялық бағыт.  танымның негізінде тек тәжірибе (сезімдік қабылдау) жатыр, тәжірибе ғана ақиқатты білімге жеткізеді деп пайымдайтын таным теориясының бағыты. дүниенің болмысы мен танымның негізінде құдайылық бастама жатыр деп пайымдайтын философиялық бағыт.  түйсікті танымның қайнар көзі ретінде мойындайтын гносеологиядағы ілім. объективті әлем адам санасына тәуелді өмір сүреді, идеялар тек қана адам санасында болады, жеке адамның санасынан тыс материяның да, идеяның да өмір сүруі мүмкін емес деп тұжырымдайтын философиялық бағыт. Өмірін Желмаясына мініп алып, қазақ елі үшін қой үстіне бозторғай жұмыртқалаған, шөбі құнарлы, суы мол тәуелсіз хандық мемлекет «Жерұйықты» іздеумен өткізген дала философы? Асан қайғы Қорқыт Алдар Көсе Қожа Ахмет Йассауи Махмұд Қашқари « … сенің еркіңнің максимасы басқалардың еркінің максимасына сәйкес келетіндей етіп өмір сүр!» және « … сенің тілегің, қалауың жалпыға бірдей өнегелілік заңына сәйкес келетіндей әрекет жаса!»- деп айтылатын категориялық императив авторы? И.Кант. О.Конт Г.Гегель Ф. Фихте Ф.Бэкон «Материализм мен идеализмнің арасындағы философиялық пікірталастың ешқандай негізі жоқ, ол мағынасыз. Сондықтан философия материализмнен де, идеализмнен де бас тартып, жүктеу/скачать 194.5 Kb. Достарыңызбен бөлісу: