ТАРИХЫ
Б.З.Д 1 мыңжылдықтың 2-жартысынан бастап Еуразияның
этникалық-саяси тарихында Орталық Азияның көшпел
тайпалары
рол артты. Б.З.Д 4-3 ғасырларда Қытайдың солтүст г
мен Орталық
Азияда ғұндар деген тайпалар б рлест г (сюнну, дунху) пайда
болды. Нақты айтқанда, б.з.д 209 ж бой көтер п, б.з.д 216 ж дей н
дәурен сүрд .
Шаңырағын көтерген әйг л Мөде батыр. Б.з.д 209 ж Мөде әкес н
өлт р п, таққа ие болады.
Осы заманнан бастап, ғұн мемлекет күшейе бастады.
Ғұндар Байкалдан Тибетке, Шығыс Түрк станнан Хуанхэ өзен не
дей нг жерде мемлекет құрды. Оның әскер 300-400 мың болды.
Мөде қайтыс болғаннан кей н өзара қырқыс басталды. Хулагу
кез нде, б.з.д 47 ж ғұндар оңтүст к және солтүст к болып ек ге
бөл нд . Оңтүст к ғұндар Қытай бодандығын қабылдады, ал
солтүст г ндег лер орталық азиялық тайпалармен одақтасып
батысқа кет п, өз тәуелс зд ктер н сақтады. Алайда, үнем Қытайдың
қысымына түскенд ктен Тянь-Шаньды асып өт п, қаңлыларға келд .
Бұл ғұндардың Орта Азия мен Қазақстанға алғашқы қоныс аударуы
болды.