Әртекті жүйенің аты
|
Дисперсионды (сыртқы) фаза
|
Дисперсті (ішік) фаза
|
Дисперсті фазаның бөлшектерінің мөлшері, мкм.
|
Шаң
|
газ
|
қатты бөлшектер
|
3-70
|
Түтін
|
газ
|
сұйық бөлшектер
|
0,3-5
|
Тұман
|
газ
|
сұйық бөлшектер
|
0,3-3
|
Суспензия:
ірі
майда
лайлы (өте майда)
коллоидты ерітінді
|
сұйық
сұйық
сұйық
сұйық
|
қатты бөлшектер
қатты бөлшектер
қатты бөлшектер
қатты бөлшектер
|
100
0,5-10
0,1-0,5
0,1
|
Эмульсия
|
сұйық
|
сұйық
|
0,5
|
Көбік
|
сұйық
|
газ
| | Эмульсия мен көбік үшін дисперсті фазаның дисперсионды фазаға және керісінше дисперсионды фазаның дисперсті фазаға айналып кету мүмкіндігі бар. Бұл жағдай фазалардың мөлшерлерінің белгілі бір қатынастарында болады және оны фазалардың инверсиясы деп атайды. Тамақ өнеркәсіптерінде әртекті жүйелерді құрамдық бөліктерге бөлу міндеті жиі кездеседі. Мысалы, шарап өңдіруде оны ақшылдандыру, яғни қатты бөліктерді сұйық фазадан бөлу. Тамақ өнеркәсібінде әртекті жүйелерді бөлудің негізгі әдістері – шөктіру (тұңдыру), сүзу және центрифугалау. Шөктіру (тұңдыру) – ауырлық (гравитациялық), акустикалық, центробежді және электірлік өріс күштерінің әсерінен сұйық және газды әртекті жүйелерді бөлу процесі. Сәйкесінше гравитациялық шөктіру, циклонды мен тұңдырғышты центрифугалау және электрілі тазартуды ажыратады. Сүзу – суспензия мен шаңдардың сұйық және газды бөліктерін өткізіп, ал қатты бөлшектерін ұстап қалатын кәуекті бөгеттер жәрдемімен өткізілетін процесс. Сүзу қысым немесе центробежді күш әсерінен жүзеге асады. Сәйкесінше қарапайым сүзу және центробежді сүзуді ажыратады. Сүзу шөктіруге қарағанда суспензияны, эмульсияны және шаңды бөлуде тиімді. Центрифугалау – суспензия және эмульсияларды центробежді күш әсерімен бөлу процесі. Сұйықпен бөлу – шаң, түтін және тұмандардағы қатты бөлшектерді сұйық көмегімен бөлу процесі. Бұл процесте ауырлық пен инерция күштері әсер етеді Кесте 2 - Әртекті жүйелерді бөлуге арналған процестер мен аппараттар
Негізгі қозғаушы күш
|
Әртекі жүйе
|
Процесс
|
Аппарат
|
Ауырлық күш
|
шаң, түтін
|
шөктіру
|
шаң шөктіргіш камералар
| | | | | |
Қысым
| | | | | | | | |
Центробежді күш
| | | | | | | | | | | | | | | | | | |
Электр күшінің өрісі
| | | | | | | | |
Акустика күшінің өрісі
| | | | | | | | | Тапсырма 2
Достарыңызбен бөлісу: |
