Қысқартылған түрі Толық түрі Қазақша мағынасы



Дата11.09.2022
өлшемі25.82 Kb.
#460534
Негізгі рецептуралық қысқартулар


Негізгі рецептуралық қысқартулар



Қысқартылған түрі

Толық түрі

Қазақша мағынасы

Орысша мағынасы

āā

Ana

тең мөлшерде, теңдей

поровну

ac., acid.

Acidum

қышқыл

кислота

amp

ampulla

ампула

ампула

aq. purif.

aqua purificata

тазартылған су

Вода очищенная

but.

вutyrum

май (қатты)




D.

Da. Detur. Dentur.

Бер. Берілетін болсын. Осылар берілетін болсын

Выдай. Пусть будет выдано

D.S.

Da, Signa;
Detur, Signetur

Бер, белгіле. Берілетін, белгіленетін болсын. Берілсін, белгіленсін

Выдай. Обозначь

D.t.d.

Da tales doses

Осындай мөлшерлерді бер (берілетін болсын)

Выдай в такой дозе

dil.

dilutus, a, um

ерітілген

растворенный

f.

fiat (fiant)

түзілетін болсын (түзілсін)

Пусть образуется

fl.

fluidus, a, um

сұйық

жидкий

gtt., gtts.

guttam. guttas

тамшы

капля

in amp.

in ampullis

ампулаларда

В ампулах

in tab.

in tabulettis

таблеткаларда

В таблетках

lig.

Liquor

сұйықтық

Жидкость

M. pil.

massa pilularum

пилюльдік салмақ

Пилюльная масса

M.

Misce (Misceatur)

Араластырылатын болсын. Араластыр. Араластырылсын

Смешай

N.

Numero

санмен

Числом

Ol.

Oleum

май (сұйық)

Масло

q.s

quantum satis

қанша қажет, қанша керек

Сколько требуется

Rp.

Recipe

Ал

Возьми

rep.

repete (repetatur)

Қайтала. Қайталанатын болсын

Повтори

S.

Signa (Signetur)

Белгіле. Белгіленетін болсын

Обозначь

simpl.

simplex

қарапайым

Простой

Steril.

Sterilisa (sterilisetur)

Залалсыздандыр

Простерилизуй

vitr.

vitrum

шыны ыдыс

Стекляная банка




Дәрілік түрлер - Лекарственные формы

Қатты дәрілік түрлер- твердые лекарственные формы

Tab.

Tabuletta, ae, f

Таблетка

Таблетка

Dragee

Dragee

Домалақ

Драже

Granulum

Granulum, i, n

Гранула

Гранула

Caps

Capsula, ае, f

Қабық

Капсула

Extr.

Extractum, i, n

Сығынды

Экстракт

Pulv.

Pulvis

ұнтақ

порошок

Жұмсақ дәрілік түрлер- мягкие лекарственные формы

Ung.

Unguentum, i, n

Жақпа май

Мазь

Past.

Pasta, ае, f

Паста

Паста

Supp.

Suppositorium, i. n

Балауыз

Свечи

Linim.

Linimentum, i. n

Линимент

Линимент

Pil.

Pilula, ае, f

Пилюля

Пилюля

Сұйық дәрілік түрлер- жидкие лекарственные формы

emuls.em.

Emulsum, i, n

Эмульсия

Эмульсия

Sol.

Solutio, onis,

Ерітінді

Раствор

Sir.

Sirupus

Шырын

Сироп

Inf.

Іnfusum, i, n

Тұнба

Настой

Dec.

decoctum, i, n

Қайнатпа

Отвар

Tinc.

Tinctura, ae, f

Тұндырма

Настойка

Mucilago

Mucilago,inis

Шырыш

Слизь


Дәрілік өсімдік шикізаты- лекарственное растительное сырье

Cort.

Cortex (corticіs)

Қабық

Кора

Flor.

Flos, (floris)

Гүл

Цветок

Fol.

Folium, (folii)

Жапырақ

Лист

Hb.

Herba, (herbae)

Шөп

Трава

r., rad.

radix (radicіs)

Тамыр

Корень

Rhiz.

rhizomа (rhizomatis)

Тамыр сабағы

Корневище

Rhiz. cum radicibus

Rhizomа cum radicibus

Тамыр сабағы тамырымен

Корневище с корнями

Fruct.

fructus (fructі)

Жеміс

Плод

Sem.

semen (semіnіs)

Тұқым, ұрық

Семья



Рецептің құрылымы.
Рецепте
1.емдеу- алдын алу мекемесінің штампы.
2.рецептің жазылған күні (күні, айы, жылы);
3. балаға немесе ересекке екені,
4.науқастың тегі, аты-жөні, жасы,
5.дәрігердің тегі, аты-жөні көрсетіледі.
Латын бөлімінде:
1. дәрігердің фармацевтке жазған үндеуі латын тілінде Recipe: (Rp.:), яғни «Ал»: сөзімен басталып, дәрілік түрдің атауы, дәрілік заттың атауы мен оның мөлшері ілік септігінің жекеше түрінде (кейде табыс септігінде) жазылады.
2. Егер науқастың жағдайы ауыр болса және тез арада дәрілік көмек көрсету қажет болса, онда дәрігер рецептің жоғарғы оң бұрышына «Cito!», “Statim!”, «Citissime!» (тез!, өте тез!, жылдам!) белгісін қояды..

  1. Соңынан D.S. (Босат. Белгіле.) сөзімен латын бөлімі аяқталып, сигнатурасы мемлекеттік немесе ұлтаралық қатынас тілінде (науқастың түсінікті тілінде) жазылады: 1) мөлшерін (1 ұнтақтан, 1 таблеткадан, т.с.с.) 2) дәрі-дәрмектерді қабылдау уақытын (күніне неше рет, тамақтан бұрын, тамақтан соң және т.с.с.), 3) препараттың қабылдау тәсілі (күре тамырға, тері астына және т.с.с.)

  2. Дәрігердің қолы мен мөрі қойылуы тиіс.

Дәрілік заттардың мөлшері ондық өлшеу жүйесіндегі цифрлармен граммда көрсетіледі:





рецепте

оқылуы

1,0

1 грамм немесе 1000 мг

0,1

1 дециграмм немесе 100 мг

0,01

1 сантиграмм немесе 10 мг

0,001

1 милиграмм

0,0001

1 децимиллиграмм немесе 0,1 мг

0,00001

1 сантимиллиграмм немесе 0,01 мг

0,000001

1 микрограмм немесе 0,001 мг

Рецепте грамм сөзі жазылмайды.



  • Сұйық дәрілік заттар миллилитрде, граммда немесе тамшыда көрсетіледі. Тамшыларды рим санымен (gtts.) мысалы gtts.V (бес тамшы) деп белгіленеді. Әсері бірлікпен мөлшерленетін дәрілік заттардың көлемі (мөлшерін) ӘБ деп белгіленеді.

  • Егер рецепте негіздің мөлшері көрсетілмесе, онда қажетті мөлшерге дейін (quantum satis) деп жазылады, яғни индиферентті (қосымша) заттарды қажетті мөлшерге дейін қосыңыз дегенді білдіреді.

  • Егер дәрілік заттардың мөлшері бірдей болса, онда санын бір рет бірдей (аā немесе ana) етіп алыңыз деп соңғы атаудан соң көрсетеді.

Формат А6
А6 форматы 

Достарыңызбен бөлісу:




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет