«Жалпы зоотехния» пәні бойынша 5В080200 Мал шаруашылығы өнімдерін өндіру технологиясы мамандығының студенттеріне

Мал өсіру және селекция курсының мазмұнына кіретін негізгі мәселелер мыналар: үй жануарларының шығу тегі мен тарихи дамуы (эволюциясы), қоғамда мал шаруашылығы мен өндіргіш күштерінің дамуының өзара байланыстылығы (тәуелділігі), мал тұқымы туралы ілім, малдың өсіп жетілуі мен дамуындағы заңдылықтар, мал сұрыптау мен жұп таңдаудың ғылыми негіздері, практикалық тәсілдері, мал өсіру әдістері, мал селекциялау, малдың тұқымдық, өнімдік қасиеттерін және оларды ұрпақтан-ұрпаққа жақсарта түсу жұмыстарын ғылыми негізде ұйымдастыру.

1. 
   Борисенко Е.Я. Практикум по разведению с/х животных М. 1967
   
2. 
   Красота В.Ф и др. . Разведение с/х животных М. 1993
   
3. 
   Чижик И.А .Конституция и экстерьер с/х животных М. 1989.
   
4. 
   Боголюбский С.Н Происхождение и преобразование домашних животных М 1995.
   

Эволюция ілімінің қалыптасуы. Ч.Дарвиннің эволюциялық ілімі, оның маңызы. Эволюцияның негізгі қозғаушы күштері. Дарвинизм мен генетика синтезі. Мал түліктерінің шығу тегі мен эволюциясы. Оларды зерттеудің маңызы, міндеттері мен тәсілдері. «Үй жануарлары», «мал», «асыранды мал» ұғымдары. Жабайы (тағы) жануарларды қолға үйрету, оның басталған кезеңдері мен мекендері. Малдың арғы тегі мен туыстары. Қолға үйрету барысында малда пайда болған өзгерістер. Жабайы жануарлардың жаңа түрлерін қолға үйрету, мұның келешегі, оларды жаңа мал тұқымдарын шығару үшін пайдалану.

1. 
   Садыкулов Т.С Разведение и селекция с/х животных Алматы. 2003
   
2. 
   Кравченко Н.А Разведение с/х животных М. 1973.
   
3. 
   Лискун Е.Ф Экстерьер с/х животных М. 1987
   
4. 
   Чижик И.А .Конституция и экстерьер с/х животных М. 1989.
   
5. 
   Боголюбский С.Н Происхождение и преобразование домашних животных М 1995.
   

Азық түрлері. Классификациясы. Азықтын химиялық құрамы.Мәзір құрастыру. Азық туралы түсінік.

1. 
   Кравченко Н.А Разведение с/х животных М. 1973.
   
2. 
   Лискун Е.Ф Экстерьер с/х животных М. 1987
   
3. 
   Чижик И.А .Конституция и экстерьер с/х животных М. 1989.
   
4. 
   Боголюбский С.Н Происхождение и преобразование домашних животных М 1995.
   

Мал сұрыптау (Жалпы қағидалар)

Малды дене бітімі, сыртқы пішіні және ішкі құрылысы бойынша бағалау және сұрыптау

Малды өніміне қарай бағалау және сұрыптау Малды ата-тегіне қарай бағалау және сұрыптау

Малдың ұрпағының сапасына қарай бағалау және сұрыптау

Әдебиеттер

1. 
   Борисенко Е.Я. Практикум по разведению с/х животных М. 1967
   
2. 
   Красота В.Ф и др. . Разведение с/х животных М. 1993
   
3. 
   Садыкулов Т.С Разведение и селекция с/х животных Алматы. 2003
   
4. 
   Кравченко Н.А Разведение с/х животных М. 1973.
   
5. 
   Боголюбский С.Н Происхождение и преобразование домашних животных М 1995.
   

Таза тұқым өсіру Туыстастарды шағылыстыру /инбридинг/

Аталық із және аналық ұя бойынша селекция жүргізу

Будандастыру

Мал шаруашылығындағы гибридтеу

Әдебиеттер

1. 
   Борисенко Е.Я. Практикум по разведению с/х животных М. 1967
   
2. 
   Кравченко Н.А Разведение с/х животных М. 1973.
   
3. 
   Лискун Е.Ф Экстерьер с/х животных М. 1987
   
4. 
   Чижик И.А .Конституция и экстерьер с/х животных М. 1989.
   
5. 
   Боголюбский С.Н Происхождение и преобразование домашних животных М 1995.
   

Алдыңғы қатарлы технология жағдайында мал селекциясының ерекшеліктері. Мал тұқымын таңдау және аталық мал табындарын топтастыру. Мал өсіру әдістерін таңдау. Малды азықтандыру, бағып-күту және техниканы пайдалану ерекшеліктеріне бейімділігіне қарай селекциялау. Қарқынды технология жағдайында мал селекциялаудың бағыты және оған қойылатын негізгі талаптар.

1. 
   Кравченко Н.А Разведение с/х животных М. 1973.
   
2. 
   Боголюбский С.Н Происхождение и преобразование домашних животных М 1995.