Жігерлі,иманды,өнерлі Адамның қасиеттерін білдір дерексіз зат есім-Адалдық,сезімталдық,парасаттылық
жүктеу/скачать 34.68 Kb.
|
| Адамнаң қасиеттерін білдіріп тұрған қатыстық сын есімдер. Жігерлі,иманды,өнерлі Адамның қасиеттерін білдір.дерексіз зат есім-Адалдық,сезімталдық,парасаттылық. Аз сөзбен көп мағына береді-Мақал-мәтелдер. Айтылуы мен жазылуында өзгешелік байқалат.сөздер –Разы,тұрмыс Антонимдес тұрақты тіркес – Күн құрғатпай келу –ат ізін салмау Анықтауыш қай сөз табынан жасалған. Абай әкесінің сөзін мұқият тыңдады.- Зат есім Аралас буынды сөздерді белгіле – Кітап,қазір Аралас құр.сөй – Адам жүрегің,сөйлес.келсе,музыканы үйреніп,ұлтт.аспапта ойна. Аралас құрма.сөйлем тыныс белгі көрсет. Енді біразда бұларды билер.бөлме.қайта шақырды алдарын.есік ашып,Атамбай саудагер үйге енгізді – Үтір,сызықша Аралас құрмалас сөйлем - Жүсіп сөйлемекші еді, жұрттың шапалақтаған қолы бөліп, біразға дейін сөйлетпеді. Аралас құрмалас сөйлем – Ермекбай, сенкүдіктенсең де,айтайын:жала байдікі болғанда,өлтірткен тағы солар. Аралас құрмалас сөйлем- Кісі қалай жүрсе ,көлеңке солай жүреді, ізіңнен қалмайды. Аралас құрмалас сөйлем-Еңбек адамды көрікті етеді ж/е ойды тазартып, өмірге құштар қылады. Аралас құрмалас сөйлем-Кеден ауданына келгенше, мен де аңшы емес едім, мұнда келген соң еріксіз үйрендім. Аралас құрмалас.сөйлем – Білмегенін білсем деп,оқушы ынтығар сабақ.түзелер. Аралас құрмаласты белгіле – Осы қалыпта Әйгерім мен Зылиқа шай жасамақ болып еді,үстел басына барлық жұрт сыймайтын болған соң, Абай үстелді жиғызды да,ұзын кең дастархан кілемге жазылды. Архаизм қат.тұрған сөйлем – Дауыл соғып құлатқандай жапырая қалған лашық Архаизм қатыс.тұр.сөйлем – Кейбір қомды түйелерде ағараңдаған әйел кимешектері көрінеді. Ауызекі сөйлеу. қолданылат.дөрекі, әдепсіз сөздер - Дисфемизм сөздер Әлеуметтік-тұрмыс.шешендік сөздер.негізгі тілдік құрал – Мақал-мәтелдер, афоризмдер, тұрақты тірк, метафоралар. Әскери-патриоттық сөздер шешендік.қай түріне жататын.анықта- Әлеуметтік саяси Б,в,г,д дыбыс.аяқталған сөздерге қосымша қалай жалғанады – Қатаңнан басталып жалғанады. Бастауыш. кейін қойылған сызықша. тап-Адамның ішкі сезімінің айнасы-көз Баяндауыш қызмет.атқарып тұрған сөз табы. Бір топ әйелдің алдында келе жатқан Шарипаның өңі ақшыл,ажары жақсы болатын. Сын есім,есімше. Бәрі-шетінен тамаша саясатшы,тарихшы,этнограф,шежіресі. Сөйлемдегі жалпылауыш мүше – Бәрі Белгісіздік есімдігі қатысқан сөйлем-Қыбырсыз қатып қалған ұшы қиыры жоқ, жансыз алде бір меңіреу дүние мүлгіп тұрып кезігетін. Болжалды сан есім - Жетпіс-сексен Болжалды сан есім тап-Мыңға тарта Болжалдық сан есім жасайтын жұрнақ – Лаған, дай, лап Бұйрық райлы етістік – Ендеше,оларға төсек сап бер. Бірыңғай бастауыштарды тап- Ұстатпағандары мен тапқызбағандары қуанып келеді. Бірыңғай бітеу буынды сөздер қатары – Жаңбыр, достық Бірыңғай дара анықтауыш тап-Үлкен, кең, жылы үйде нұқы қарт жалғыз қалды. Бірыңғай езуліктен құралған сөз – Дәурен, әлеумет Бірыңғай жанама толықтауыш қат. сөйлем- Нияз тағы да Ғаниге, бауға, балаға, мектепке, радионың сырықтары мен антенасына қарады. Бірыңғай толықтауыш. қатыс.сөйлем-Ол әндер ерлікі де,елдікті де,сұлулықты да сыйдырған. Бірыңғай тура толықтауыш – Абай құпиясын, Абайдың ақындық қуатын әркім өзінше сиапттады. Бірігу ар/лы жасалған ойын атаулары- Доптаяқ, Орынсаптаяқ, Балтамтап Бірігу арқылы жасал.анатомиялық атаулардв белгіле- Сегізкөз,ұлтабар Бірігу арқылы жасалған жер-су атаулары- Сарысу,алакөл Бірігу арқылы жасалған күрделі етістік- Сөйтіп, апар Біріккен сөз.қатары – Белбеу, тоқсан Біріккен сөздерге жатпапайтын қатар- Шаруашылық,емхана Даналық сөздің авторы. «Шешеңнің парызы шындықты айту» - Платон Дербес дауыстылар қатарына жатпайтын дыбыс- И,У Дерексіз зат есім қатыс.сөйлем, - Бетінде қайғы да жоқ, қасірет те жоқ қорқыныш бар Дерексіз зат есім қатыспаған қатар – Ашулы түрімді бұзбай балаларға қарадым. Деректі зат есімі бар қатар – Мұнара, мектеп, мылтық Екі н/е бірнеше сөздің тіркесуі арқы.жасал.бір ғана мағына.білдір.тіркес түрі –Тұрақты тіркес Екі сөз тудырушы жұрнақ арқылы жасалған туынды сөз.қатары- Әдептілік,тұжырымды,қонақшыл. Екі сыңары да мағынасыз қос сөз- Некен-саяқ Емле ереже.сай дефис арқы. жазыл.сан есім -18-ге,6-қатар Емле ережесіне сай жазыл.сан есім – 5-мектеп, 23-ауыл. Есептік сан есімге көптік жалғауы жалғану арқылы сан есім.қай түрі жасалады –Болжалдық сан есім Есім негізінде етістік – Намыстан, шегеле Есім сөздер.орнына жұмсаалатын етістік-Көкшенің көлеміндегі сұлу жерден оның араламағаны болған жоқ. Есімдерден жасалған зат есім –Адамшылық,айшылық Есімдіктің мағыналық түрін анықта. Ол өзеннің атын Енесей дейді екен. Сілтеу Есімдіктің сөйлемдегі қызыметін анықта. Әлдеқайдан гармонь үні,ән сазы естіледі.-Пысықтауыш Есімше тұлғалы бұрынғы өткен шақ – Күн ұзын аттан да түспей, өзге жүргіншілерден оқ бойы алда отырған. Есімшенің етістікке тән қасиеті-Белгілі бір шақты білдіріп жіктеліп келіп баяндауыш қызметін атқарады. Етістік негізгі зат есім-Күрек, аялдама Етістіктен жасалған туынды түбір – Сағынышымды, тілек. Етістіктің сөйлемдегі қызметін анықта. Абайжан, осы сен түні бойы ұйықтамағанбысың? – Баяндауыш. Етістіктің түрі.Аяғы аспаннан салбырап түскен жоқ.- Болымсыз етістік Етістің түрі. Белдеріне байлаған аттардың шылбырлары кесілді, ер-тоқымдарының оң үзеңгілері шешілді- Ырықсыз Жанама толықтауыш –Таста тамыр жоқ,тауда белдеу жоқ Жеке адам өміріне қатысты іс қағаз түрі- Күнделік Жинақтық сан есім – Түйе біреу, ат екеу, ешкі бесеу. Жуан, жіңішке дауыс. дыбыстар қандай сөздерде араласып келеді- Біріккен сөздер мен қос сөздер жүктеу/скачать 34.68 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|