Жылуөткізгіштік Сәулелену Жылуөткізгіштік

• Жылулық құбылыстар

• Жылу берілу

• Денемен жұмыс істемей немесе дене өзі жұмыс істемей тұрғандағы
• ішкі энергияның өзгеру процесі.

• Жылуөткізгіштік

• Сәулелену

• Жылуөткізгіштік

• Сәулелену

• Берілген мысалдардағы ішкі энергияның өзгерісін атандар

• Өзгерістің қанша түрі бар?

• 1

• 2

• 3

• 4

• Ішкі энергияның өзгеру әдістері

• Дененің қыздырғанда қажетті немесе ол суығанда бөлінетін жылу мөлшері заттың тегіне,массасына және оның температурасының өзгеруіне тәуелді.

• Заттың меншікті жылусыйымдылығы массасы1 кг заттың температурасын 1 0С өзгерту үшін қажет жылу мөлшерін көрсетеді. 
• Белгіленуі: С. Өлшем бірлігі: 1 Дж / кг 0С

• Q = cm(t2 – t1)

• Жылу берілу кезінде ішкі энергияның өзгеруінің өлшемі

• Белгіленуі:

• Өлшем бірлігі:

• 1 Дж

• Жылу мөлшері

• Q

• Жылуөткізгіштік кезінде дененің өзі көбірек бөлігінен азырақ қыздырылған бөлігіне өтпейді. Жылу қалай беріледі?
• Салмақсыздық кезінде жылу беріле ме?
• Түрлі заттардың жылу өткізгіштігі түрліше болады. Неліктен?
• Жылуөткізуші заттар:

• жақсы
• Металдар,олардың қоспалары,қатты заттар ...

• нашар
• Сұйықтар,газдар,ауа,жер…

• Энергияның дененің көбірек қыздырылған бөлігінен дененің басқа азырақ қыздырылған бөлігіне тікелей немесе аралық денелер арқылы берілу құбылысы

• Жылуөткізгіштік…

• Ерекшеліктері:

• Қоршаған ортадағы жылуөткізгіштік

• Неліктен аязда металл ағаштан салқындау, ал қыздырғанда ыссылау болып келеді?

• Қыста аяғымыз қай етікте тез тонады:
• тар болғанда ма әлде кен болғанда ма?
• Түсіндір.

• Ыстық су құйылған стакандағы ағаш қасық металл қасыққа қарағанда жылдам қызады. Неге?

• Қай шәйнекте су
• тез қайнайды:
• жаңа әлде ескі,
• қабырғасында
• қағы бар?
• (Шәйнектер бірдей)

• Неге Орта азия тұрғындары ыстық күні мақтадан жасалған киімдер киеді?

• Отын жанғанда (көмір,мұнай,газ) көміртектің бір атомы, оттектің екі атомымен қосылады . Нәтижеде өте мол энергия бөлінеді.

• массасы 1 кг отын толық жанғанда бөлінетін жылу
• мөлшерін көрсетеді.
• Белгіленуі : q
• Өлшем бірлігі: 1 Дж / кг.

• Отынның энергиясы

• Меншікті жану жылуы

• Q =q*m

Балқу

• Балқу

• 2.Молекулалар энергиясы және олардың орналасуы қалай өзгереді?

• 1.Балқу кезінде дененің ішкі энергиясы қалай өзгереді?

• 4.Балқу кезінде дененің температурасы өзгере ме?

• 3.Дене қай уақытта балқи бастайды?

• Молекулалар жылдамдығы артады.
• Дененің ішкі энергиясы артады. Дене балқу температурасына дейін қызғанда оның кристалдық торы бұзыла бастайды.
• Қыздыру энергиясы тордың бұзылуына жұмсалады.

• заттың қатты күйден сұйық күйге өтуі.

• Дене энергияны қабылдайды.

…заттың сұйық сұйық күйден қатты күйге өту процесі

• …заттың сұйық сұйық күйден қатты күйге өту процесі

• Сұйық эергияны береді

• 2.Молекулалар энергиясы және олардың орналасуы қалай өзгереді?

• 1. Дененің ішкі энергиясы қалай өзгереді?

• 5.Қатаю кезінде дененің температурасы қалай өзгереді?

• Қатаю

• 3.Дене қай уақытта қатая бастайды?

• 4.Қатаю кезінде дененің температурасы
• өзгере ме?

• балқу

• қыздыру

• қатаю

• салқындау

• Меншікті булану жылуы- қайнау температурасында алынған 1 кг сұйықта толығымен буға айналдыруға қажет жылу мөлшері.

• Белгіленуі:

• Өлшем бірлігі:

• Жұтылады Q

• Бөлінеді Q

• t балқу= t қатаю

• 

• “Графикті оқимыз”

• 1. Қай уақытта дененнің балқуы басталады?

• 4. Қанша уақытқа созылды:а)қатты дененің қыздырылуы;

• б)дененің балқуы;

• с)сұйықтың қатаюы?

• 2.Қай уақытта дене қатаяды?

• 3. Дененің балқу температурасы қаншаға тең ,қатаюы ше?

• Қайнау –бұл сұйықтың тек үстінгі бетінде емес,сонымен қатар оның ішінде де бу көпіршіктерінің пайда болуымен жүретін қарқынды кебуі .
• 2.Қайнау-бұл әрбір сұйықтың белгілі бір өзіндік тұрақты температурада буға айналу процесі.
• Қайнау процесінде жылу жұтылады.
• Атмосфералық қысымның өзгеруімен қайнау температурасы да өзгереді:қысым артқанда ,қайнау температурасы да артады.

• Есте сақта

жүктеу/скачать 0.84 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: