«Ұйымдастырылған балалар мен жасөспірімдер ұйымдарындағы педиатр мен санитарлық ДӘрігердің бірлескен іс әрекеті»

С.Ж.АСФЕНДИЯРОВ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ		КАЗАХСКИЙ НАЦИОНАЛЬНЫЙ МЕДИЦИНСКИЙ УНИВЕРСИТЕТ ИМЕНИ С.Д.АСФЕНДИЯРОВА
КОММУНАЛДЫҚ ГИГИЕНА ЖӘНЕ БАЛАЛАР МЕН ЖАСӨСПІРІМДЕР ГИГИЕНАСЫ КАФЕДРАСЫ, СИЛЛАБУС

Элективтік цикл бойынша: « ҰЙЫМДАСТЫРЫЛҒАН БАЛАЛАР МЕН ЖАСӨСПІРІМДЕР ҰЙЫМДАРЫНДАҒЫ ПЕДИАТР МЕН САНИТАРЛЫҚ ДӘРІГЕРДІҢ БІРЛЕСКЕН ІС - ӘРЕКЕТІ».

Оқу сабағының көлемі/кредит: 90 сағат (2 кредит)

Тәжірибиелік (семинарлық) сабақ – 30 сағат

Оқытушының басшылығымен жүргізілетін студенттердің өзіндік (ОСӨЖ): 14 сағат

Аудиториядан тыс студенттердің өзіндік жұмысы(СӨЖ): 46 сағат

Бақылау түрі: емтихан (тестілеу)

Курс: 5 Семестр: IX, X

Алматы 2011

Коммуналдық гигиена және балалар мен жасөспірімдер гигиенасы кафедрасы еңбек гигиена курсының мәжілісінде талқыланып, бекітілді.

• 
  сабаққа кешікпеуі;
  
• 
  дәрістер мен сабаққа тек медициналық халатпен жіберіледі;
  
• 
  себепсіз сабақты босатпау;
  
• 
  босатқан сабақты оқытушының бекіткен уақытында өтеу;
  
• 
  оқу - үрдісіне белсенді қатысу;
  
• 
  тәжіребиелік сабақта берілген барлық тапсырмалар талаптарға сай орындалуы керек;
  
• 
  ОСӨЖ және СӨЖ тапсырмаларын тақырыптық жоспарға байланысты бекітілген мерзімінде және жоғары деңгейде өңдеп, тапсыру;
  
• 
  білім аралық тапсырмаларды орындамаған студент, емтиханға жіберілмейді;
  
• 
  міндетті түрде дәрістерге қатысу;
  
• 
  міндетті түрде тәжірибелік сабақтарға қатысу;
  
• 
  оқу - үрдісіне белсенді қатысу (теориялық материалдарды дайындау, жағдайлық есептер мен тестілерді шығару, өздігімен тәжірибелік жұмыстарды орындау )
  
• 
  ғылыми зерттеу жұмыстарына белсенді қатысу.
  

Денсаулық сақтау жүйесінде балалар мен жасөспірімдер үйымдары алдынғы орынды алады және жасөспірімдердің дұрыс өсіп дамуы мен тәрбиеленуіне бағытталған кешенді алдын алу шараларын жүргізуші болып табылады. Педиатрдың ең негізгі міндеттерінің бірі - ол балалардың денсаулығын қорғау. Балалар ұжымдарындағы жүргізілетін жұмыстардың бірі – аурулардың алдын алу, ол үшін ауруды тудыратын себептерін, таралу жолдарын және ауру симптомдарын білу қажет. Педиатрия және гигиена қарқынды дамып келе жатқан ғылым саласы, белсенді ғылыми ізденістер, баланың қалыпты даму көрсеткіштерін, ауру себептері мен симптомдарын анықтауға мағлұмат береді және жаңартуға, сонымен қатар балалардың салауатты өмір салтын қалыптастыруға, тәрбиелеу бойынша ұсыныстарды жетілдіруге әкеледі.

Балалар мен жасөспірімдер гигиенасы пәнінің мақсаты, жоғары білікті мамандар дайындау. Сабақ барысында балалар мен жасөспірімдер гигиенасының барлық бөлімдеріне тоқталып, болашақ гигиенист эпидемиологтарға, қоғамдық денсаулық сақтау мамандарын, қажетті мәліметтермен таныстыру. Дене бітімінің дамуын зерттеу тәсілдерімен таныстыру, антропометриялық өлшемдер жүргізу тәртібімен, стандарт түрлерімен, оларды іс жүзінде қолдану және дене бітімінің дамуын бағалау тәсілдерімен таныстыру. Бұл таныстырулар Қазақстан Республикасының аймақтық экологиялық және әлеуметтік-экономикалық ерекшеліктеріне байланысты жүргізілуі тиіс және қолданыстағы жаңадан қабылданған заңдылық, нормативтік, әдістемелік құжаттармен материалдарға сүйенеді.

1 Педиатрдың негізгі жұмысының бағыттарымен, міндеттерімен таныстыру. Дене бітімінің дамуын бағалау, денсаулық жағдайының нығайуына және балалар мен жасөспірімдердің жалпы дамуына бағытталған шараларды құрастыру:

• 
  диспансерлік топтағы сауықтыру, емдік – профилактикалық жұмыс;
  
• 
  шынықтыру және гигиеналық шаралардың, індетке қарсы тәртіптің сақталуын бақылау;
  
• 
  иммунопрофилактиканың дер кезінде жүргізілуін бақылау;
  
• 
  балалар ұжымындағы балаларға дер кезінде медициналық көмек көрсету.
  
• 
  жұқпалы аурулардың алдын алуда қажетті шаралар жүргізу;
  
• 
  арнайы тексеру мен емдеуді қажет ететін балаларды анықтау;
  
• 
  терең медициналық, жүйелі түрде дәрігерлік бақылауды қажет ететін балаларды анықтау.
  
• 
  асхананың санитарлық жағдайын күнделікті бақылау, дайын тағамның сапасын анықтау.
  
• 
  жаңадан келіп түскен балаларды және түрлі себептермен бала-бақшаға келмеген балаларды қабылдап, тексеру;
  
• 
  жасына және денсаулық жағдайына байланысты топтарға бөлу;
  
• 
  белгіленген мерзімдерде балаларды жоспарлы түрде тексеру;
  
• 
  орта медициналық қызметкерлерді оқыту, инструктаж жүргізу;
  
• 
  санитарлық-ағарту жұмысы;
  
• 
  студенттерде профилактикалық бағыттарда дәрігерлік көз қарасты қалыптастыру;
  
• 
  студенттерді санитарлық дәрігердің іс-әрекетінің мазмұнымен және негізгі бөлімдері мен таныстыру;
  
• 
  ағзамен ортаның ара-қатынасын жан-жақты бағалауға үйрету,
  
• 
  дәрігерге балалар мен жасөспірімдер мекемелеріне мемлекеттік ССБ мен АСБ жүргізуге мүмкіндік беретін тәжірибелік білімдер мен машықтану дағдыларын үйрету;
  
• 
  пән бойынша заңдылық, нормативтік, оперативтік құжаттармен және нұсқаулық материалдармен таныстыру;
  
• 
  студентке бала организмінің жеке физиологиялық жүйелер жұмыстарының функционалдық көрсеткіштеріне сүйене отырып, сауықтыру шараларын құрастыру, жоспарлау және жүзеге асыруда санитарлық-гигиеналық нұсқаулар беруді үйрету;
  
• 
  балалардың денсаулық жағдайы мен аурушаңдығын анализдеу негізінде, жасөспірімдердің денсаулығын нығайтуға бағытталған сауықтыру шараларын кешенді перспективті түрде жоспарлау.
  

Балалар мен жасөспірімдер пәні келесі мәселелерді шешуін үйретеді:

• 
  балалар мен жасөспірімдердің өсуі мен дамуының негізгі заңдылықтарын;
  
• 
  балалар мен жасөспірімдердің теориялық негіздерін меңгеру;
  
• 
  бала организмінің өсуі мен дамуына қоршаған орта факторларының қолайсыз әсерінен дамитын балалар ауруларының алдын алу мақсатында шараларды жүзеге асыру;
  
• 
  бөлім бойынша есеп беру тіркеу құжаттарымен таныстыру;
  
• 
  сабақ тақырыптарына сай аспаптар мен жабдықтардың құрылысы мен жұмыс істеу принциптері;
  
• 
  санитарлық заңдылық, нормативті және регламенттеуші құжаттар, күнделікті және оперативті құжаттар формасы;
  
• 
  балалар мен жасөпірімдердің аурушаңдығына, жұмыс қаблетіне және денсаулық жағдайына әсер ететін қоршаған орта факторларын анықтау және бағалау;
  
• 
  балалар мен жасөспірімдер ұйымдарының типтерін
  
• 
  жас кезеңдерін;
  
• 
  морфологиялық жағдайы мен биологиялық даму критерийін
  
• 
  төлқұжат және биологиялық жас - түсінігі;
  
• 
  дене бітімі дамуының негізгі зерттеу әдістері (жекелендіру, жалпылама);
  
• 
  балалар мен жасөспірімдер дене бітімінің дамуының негізгі көрсеткіштері (соматометриялық, соматоскопиялық, физиометриялық) өлшеу жүргізу тәсілдері
  
• 
  дене бітімінің дамуын бағалау тәсілдері;
  
• 
  балалар мен жасөспірімдер гигиенасының ұйымдастыру-әдістемелік жұмыс бөлімі бойынша санитарлық дәрігерінің міндеттері;
  
• 
  дене бітімінің дамуын зерттеу тәсілдерін.
  

• 
  балалар мен жасөспірімдердің дене бітімінің дамуын кешенді тәсіл арқылы анықтауын, дұрыс бағалауын;
  
• 
  мектепке дейінгі мекемелердегі және мектептердегі сабақтың дұрыс ұйымдастырылуына гигиеналық баға беруді;
  

• 
  денешынықтыру тәрбие сабағы мен шынықтыру процедураларын өткізуді гигиеналық тұрғыдан бағалау;
  
• 
  мектепке дейінгі және мектепте жиһаз таңдау және шеберханаларды жабдықтау, еңбек сабағына гигиеналық баға беруді;
  
• 
  балалар мен жасөспірімдер және балалардың емдеу-профилактикалық мекемелеріндегі бөлмелердің микроклиматын бағалау және санитарлық-гигиеналық тәртіптің сақталуын бағалауды;
  
• 
  балалар мен жасөспірімдер және балалардың емдеу-профилактикалық мекемелеріндегі табиғи және жасанды жарықтандырылуды гигиеналық бағалауды, көрсеткіштерін анықтауды;
  
• 
  дене бітімі дамуының стандартын пайдалануды;
  
• 
  дене бітімі дамуын бағалау жөніндегі жағдайлық есептерді шеше білуі;
  
• 
  балалар арасында жаздық сауықтыру жұмыстарын жүргізуді;
  
• 
  жасалған жұмыс бойынша есеп беруді және тоқсандық, жылдық, перспективті, кешенді жоспар құрастыруды;
  
• 
  бақылаудағы балалар мекемелерінің жоспары мен есептеріне анализ жүргізуді;
  
• 
  балалар мен жасөспірімдер мекемелеріндегі қызметкерлер, ата-аналар, балалар арасында гигиеналық білім деңгейін жоғарлату мақсатында шаралар жүргізуді;
  
• 
  ғылыми әдебиеттер мен нормативтік материалдармен жұмыс істеуді;
  
• 
  антропометрлік өлшемдер жүргізу үшін құралдарды пайдалануды;
  
• 
  биологиялық даму және морфофункционалдық жағдайының деңгейі бойынша дене бітімінің дамуына кешенді баға беруді және алынған мәліметтерді негізге ала отырып баланың денсаулық жағдайына қорытынды жасауды, сауықтандыру шараларын ұсынуды;
  
• 
  балалардың мектепке дейінгі мекемелердегі және мектептегі жағдайын жақсартуға бағытталған шараларды ұйымдастыру мақсатымен ұжымның дамуына баға беруді және оларға әсер ететін факторларын анықтауды;
  

• 
  Өз іс - әрекетінде ескертпелі және ағымдағы мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық бақылауды жүргізуде заңдық және нормативтік құжаттарды қолдану;
  
• 
  санитарлық –гигиеналық зерттеулер жүргізу тәсілдерін меңгеру;
  
• 
  балалар мен жасөспірімдер ұжымдарындағы денсаулық жағдайының есептік деректерін анализдеу;
  
• 
  оқушыларды сауықтыру бойынша санитарлық-сауықтыру шараларының кешенді жоспарын құру;
  
• 
  БАҚ-да санитарлық-ағарту жұмыстарын ұйымдастыру және жүргізу.
  

• 
  өз іс - әрекетінде ескертпелі және ағымдағы мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық бақылауды жүргізуде заңдық және нормативтік құжаттарды қолдану;
  
• 
  жаңа типтегі жалпы білім беретін ұйымдарды санитарлық-эпидемиологиялық тексеру;
  
• 
  балалар мен жасөспірімдер мекемелерінің қызметкерлерінің арасында, ата- аналар, балалар арасында гигиеналық білім деңгейлерін жоғарылату шараларын жүргізу;
  
• 
  оқушыларды сауықтыру және оқу-тәрбиелеу үрдісін ұйымдастыру жағдайын жақсарту мақсатымен семинар, жиналыстар ұйымдастырып,өткізу;
  
• 
  ғылыми әдебиеттермен жұмыс істеу;
  

Балалар мен жасөспірімдер мекемелерінің жоспарлануы және құрылыс сұрақтары бойынша заңдылық және нормативтік құжаттар. Жаңа типтегі жалпы білім беру ұйымдарының құрылысымен жоспарлануының гигиеналық принциптері. Оқушылардың оқыту жағдайларын ағымды мемлекеттік санитарлық бақылау және оқыту жағдайларын жақсарту барысына бағытталған шаралардың жоспарын құрастыру. Оқу үрдісінде техникалық оқу құралдарының қолданылуының гигиеналық ұсыныстары (кино,теледидар, компьютерлік технологиялар және т.б.). Оқушылардың денсаулық жағдайын зерттеу және денсаулық жағдайын жақсартуға бағытталған сауықтыру шараларын өңдеу.

Студент әр кредит бойынша әр түрлі формада орындалған кем дегенде 2 СӨЖ орындауы қажет.Өткізу мерзімі – кредиттің бітуіне 2 күн қалғанша.

• 
  Реферат көлемі 4-5 басылған бет көлемінде болу керек ( реферат көлеміне қосымшалар кірмейді)
  
• 
  Реферат құрылымы титулды беттен, мазмұнынан (қай беттен басталғаны көрсетілген рефераттың бөлімдерінен), кіріспеден (рефераттың мақсаты мен міндеттері, өзектілігін анықтау, зерттелетін мәселенің негізін қалыптастыру), негізгі бөлімнен (рефераттың бұл бөлігіндегі әрбір бөлім жекелей бір мәселені немесе оның жеке бір жағын ашып көрсетеді, алдыңғы бөлімнің логикалық жалғасы болып табылады, бұл бөлімде сызбалар, кестелер, суреттер берілуі мүмкін), қорытынды ( реферат тақырыбы бойынша қорытынды жасалып, жалпылама шешім шығарылады, ұсыныстар жасалынады), әдебиеттер тізімі.
  
• 
  Рефератты орындау барысында 8-10 әр түрлі көздерді қолдану ұсынылады.
  
• 
  Реферат білікті түрде орындалуы тиіс, баяндау мәдениетін сақтап отыруы керек.
  
• 
  Тексті баяндау барысында қолданылған әдебиеттерге сілтеме жасалынуы тиіс.
  
• 
  Библиографияны дұрыс безендіру керек.
  

• 
  Презентация басып шығарылған немесе электронды түрде ұсынылады (түрлі түсті, файлды папкада).
  
• 
  Презентация көлемі 10-15 слайд болуы керек.
  
• 
  Презентация құрылымында титулды слайд, кіріспе (презентация мақсаты мен міндеті, өзектілігін анықтау, зерттеліп отырған мәселе мәнісін қалыптастыру), негізгі бөлім (презентацияның бұл бөлігіндегі әрбір бөлім жекелей бір мәселені немесе оның жеке бір жағын ашып көрсетеді, алдыңғы бөлімнің логикалық жалғасы болып табылады, бұл бөлімде сызбалар, кестелер, суреттер берілуі мүмкін), қорытынды ( реферат тақырыбы бойынша қорытынды жасалып, жалпылама шешім шығарылады, ұсыныстар жасалаынады) болуы керек.
  
• 
  Презентация білікті түрде орындалуы тиіс, баяндау мәдениетін сақтап отыруы керек.
  
• 
  Материал жоғарғы техникалық деңгейде, көркем түрде орындалуы тиіс.
  

• 
  Иллюстративті материал қойылатын талаптарға сай, тақырыпты ашатындай болуы керек.
  
• 
  Ақпарат мәселенің өзекті жағын көрсетуі тиіс.
  
• 
  Материал жоғарғы техникалық деңгейде, көркем түрде орындалуы тиіс.
  

• 
  материал қойылатын талаптарға сай, тақырыпты ашатындай болуы керек.
  
• 
  ақпарат мәселенің өзекті жағын көрсетуі тиіс.
  
• 
  Материал жоғарғы техникалық деңгейде, көркем түрде орындалуы тиіс.
  

1. 
   Учебник «Гигиена детей и подростков» под ред. Б.А.Неменко, Г.К.Оспанова,
   

2. 
   Кучма В.Р. Гигиена детей и подростков. Учебник для высших медицинских учебных заведений. М., 2008
   
3. 
   Гигиена детей и подростков: руководство к практическим занятиям: учебное пособие под редакцией проф.Кучмы В.Р.-М.: ГЭОТАР-Медиа, 2010г.
   

1. Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы ҚР кодексі

2. ҚР-ның « Білім » туралы заңы.

3. СНиП РК № 3.01.01 – 2002 «Градостроительство. Планировка и застройка городских и сельских поселений».

4. СНиП РК 3.02.25.2004 Общеобразовательные учреждения, Астана., 2005 г.

5. Приказ МЗ РК от 02.11.2009г. № 640 «Об утверждении правил проведения санитарно-эпидемиологической экспертизы»

6. СанПиН «Санитарно-эпидемиологические требования к устройству, содержанию и условиям обучения в общеобразовательных и интернатных организациях», утвержденные приказом МЗ РК от 25 октября 2010г. № 834, Астана, 2010 г.

7. СанПиН «Санитарно-эпидемиологические требования к эксплуатации персональных компьютеров, видеотерминалов и условиям работы с ними», утвержденные приказом и.о. министра МЗ РК от 28 сентября 2010г., Астана, 2010

8. Санитарные правила и нормы «Санитарно-гигиенические требования к условиям хранения и срокам реализации скоропортящихся продуктов», утвержденные приказом и.о.министра МЗ РК от 24.09.2010 за № 755.

9. СанПин «анитарно – эпидемиологические требования к условиям и эксплуатации организации начального профессионального, среднего профессионального и высшего профессионального образования» утвержденные приказом МЗ РК от 03.08.2010 г. За № 594

10. СанПиН «Санитарно – эпидемиологические требования к обеспечению радиоционной безопасности» утвержденные приказом МЗ РК от 29.07.2010 г. За № 565

11. СанПиН «Санитарно – эпидемиологические требования к содержанию и эксплуатации дошкольных организации образования» утвержденные приказом МЗ РК от 25.10.2010 г. За № 833

12. Учебно-методические рекомендации для самостоятельной работы студентов по теме «Комплексное санитарно-гигиеническое обследование общеобразовательной школы», Караганда,1990г

13. Методические рекомендации по медико-педагогическим аспектам профориентационной работы в общеобразовательной школе, Караганда, 1988г.

14. Рекомендации по проектированию нового поколения блоков-пристроек к существующим зданиям общеобразовательных школ. М. 2004г.

15. Интернет ресурстары.

-заңдылық,нормативтік,оперативтік құжаттармен,оқу және электронды оқулықтармен,аспаптармен,муляждармен,сызбалармен жұмыс,жағдайлық есептер шығару және тест тапсырмаларын орындау,ауызша сұрау,кіші топтармен жұмыс:ситуацияны модельдеу,кәсіптік ойындар,жобаларды талдау.

-жобаларға санитарлық-эпидемиологиялық сараптама жүргізуге арналған алгоритм құрастыру,жаңа типтегі жалпы білім беру ұйымдарына кешенді санитарлық- эпидемиологиялық тексеру жүргізу.

Оқытушының басшылығымен жүргізілетін студенттердің өзіндік жұмысының тақырыптық жоспары (СОӨЖ)

• 
  теориялық және тәжірибелік әдістерді оқыту,қажетті аспаптарды қолдану.
  
• 
  реферат дайындау,пікірталас,акт толтыру,хаттама,қорытынды және балалар мен жасөспірімдер гигиенасы бойынша медициналық құжаттарды толтыру.
  
• 
  оқытушының қадағалауымен топтық және индивидуалды тапсырмалардың нәтижелерін талқылау,білім аралық бақылауды коллоквиум түрінде өткізу.
  

- оқулықпен және қосымша әдебиетпен жұмыс,интернет-ресурстарымен,оқулық және ғылыми материалдарды электронды тасымалдау,презентация дайындау және тематикалық рефераттар,иллюстративті материалдар (слайдтар,кестелер,суреттер,сызбалар),санбюллетен шығару ақпараттық парақ,буклеттер дайындау;

- тақырып бойынша негізгі нормативтік құжаттармен танысу;

- тақырыпты бекіту:өлшемдерді жүргізу әдістерін демонстрациялау үшін волонтер ретінде бір-біріне қатынасты манипуляцияның нәтижесін бағалау.

-жағдайлық есептер шығару,тест тапсырмалар,презентация,реферат,кроссворд,эссе,демонстрациялы материал дайындау.
2.12.Білімдерін және дағдыларын бағалау критерийлері:

Күнделікті бақылау:

Тәжірибелік сабақтар:

- ауызша сұрау (сабақта берілген әдістемелік ұсыныс сұрақтарына студент міндетті түрде дайын болуы керек);

- жазбаша вариант бойынша сынақтық сұрақтар беру арқылы жүргізіледі;

- жағдайлық есептерді шешуін тексеру жазбаша түрінде жүргізіледі және оқытушыға тексеруге беріледі.

Үй тапсырмалардың орындалуын тексеру, бақылау және курстық жұмыстарды, күнделікті және бөлім аралық бақылауды тексеру, презентацияны демонстрациялау.

- тақырып бойынша рефераттарды, баяндамаларды, пікірлерді қорғау,презентацияны демонстрациялау.

I = R х 0,6 + E х 0,4, мұндағы

I – қорытынды баға

R– емтиханға жіберудің қорытынды рейтингі

E – қорытынды бақылау бағасы (пән бойынша емтихан)

Қорытынды сабақ рейтингі 60% I,

емтихан -40% I-ден

Студенттің қорытынды рейтингі ағымды және аралық бақылау бағасының қосындысынан тұрады.

Бірінші рейтинг келесі формула бойынша анықталады:



t – ағымды бақылау = практикалық сабақ бойынша қорытынды баға (зертханалық семинар) + ОСӨЖ- дің қорытынды бағасы + СӨЖ- дің қорытынды бағасы.

r – аралық бақылау

Әрбір практикалық сабақ,ОСӨЖ,СӨЖ,аралық бақылау 100 балды құрайды,яғни 100 пайызға тең.

Екінші рейтинг келесі формула бойынша анықталады:



t – ағымды бақылау = практикалық сабақ бойынша қорытынды баға (зертханалық семинар) + ОСӨЖ- дің қорытынды бағасы + СӨЖ- дің қорытынды бағасы.

r – аралық бақылау

Студенттің қорытынды бағасында емтиханға жіберу рейтингі 60 пайыздан кем болмайды,сондықтан пән бойынша семестрлік бағасы келесі формуламен анықталады:

Студент емтиханға,егер семестрлік бағасы 30 пайызға тең немесе одан жоғары болғанда жіберіледі.

Егер аралық бақылау болмаған кезде емтиханға жіберілу рейтингі ағымды бағасы бойынша есептеледі.

Аралық бақылау саны көп болған кезде,сәйкес рейтинг саны есептеліп,семестр сонында ортанғы рейтинг есептеледі.

Қорытынды бақылаудың максималды қорытынды қатынасы 100 %-ды құрайды.Емтихан алушы қорытынды бағаны,қорытынды бақылауды құрайтын білімін өлшеу құралдарын пайдалана отырып,емтихан ведомосына қояды.

Студенттерге емтиханда 50 тест сұрақтары беріледі, әрбір тапсырмаға 2 балл немесе процентке сәйкес келеді

Қорытынды бақылау бағасы пән бойынша білімінің қорытынды бағасының 40 пайызын құрайды, сондықтан пән бойынша емтихан бағасы (Е) 0,4 коэффициентіне көбейтіледі.

Әрі қарай қорытынды баға есептеледі.

I = R х 0,6 + E х 0,4
Рефератты бағалау критериі

Критери сапасы	0 балл	2 балл	3 балл	4 балл	5 балл
Рефераттың мазмұнының тақырыпқа және алдына қойған міндеттеріне сәйкестігі	Реферат такырыпқа сәйкес емес	Реферат мазмұны тақырыпқа толық сәйкес емес	Реферат мазмұны тақырып пен міндеттеріне сәйкес	Реферат мазмұны тақырып пен міндеттеріне толық сәйкес	Реферат мазмұны тақырып пен міндеттеріне толық деңгейде сәйкес
Тақырыпты толық ашу мен қолданылған	Тақырып толық ашылмаған	Тақырып толық ашылмаған,деректер жеткіліксіз	Тақырып толық ашылмаған,қажеті негізгі деректері бар әдебиеттер қолданылмаған	Тақырып жақсы ашылған, бірақ кейбір мәселелер толықтай ашылмаған,тақырыпты толық ашу керек.Барлық деректі негізгі әдебиеттер қолданылған.	Тақырып толығымен ашылған, жеткілікті көлемде қазіргі әдеби деректер қолданылған.
Ақпаратты қамти отырып қысқаша қортынды жасай білу	Қортынды жасалмаған.	Ақпарат қамтылмаған,қортынды жоқ.	Ақпарат қамтылған,қортынды шала	Ақпарат қамтылған, толық қортынды жасалған.	Ақпарат қамтылған,қортынды анық,толық жасалған.
Көрнекі құралдар ақпараты	Көрнекілік жоқ	Көрнекілік ақпаратпен қамтамасыз етілмеген.	Көрнекі құралдарға ақпараттар жетіспейді.	Көрнекілік құралдар ақпаратпен толық қамтамасыз етілген	Көрнекі құралдар ақпаратпен толық және жоғарғы деңгейде қамтамасыз етілген
Рефераттың орындалуына қойылған талаптарға сәйкестігі.	Сәйкес келмейді.	Рефераттың орындалуына қойылған негізгі талаптарға сәйкес емес.	Рефераттың орындалуына қойылған негізгі талаптарға сәйкес.	Рефераттың орындалуына қойылған негізгі талаптарға толығымен сәйкес.	Рефераттың орындалуына қойылған негізгі талаптарға толығымен сәйкес,жоғарғы деңгейде орындалған..

Презентацияны бағалау критериі