ЖЫНЫС МҮШЕЛЕРІ Дәріс жоспары. - Дәріс жоспары.
- 1. Әйел адамның жыныс мүшелері.
- 2. Аналық жыныс безі, топографиясы, құрылысы.
- 3. Жатыр, құрылысы, қызыметі.
- 4. Жатыр түтігінің орнласуы мен құрылысы және қызыметі.
- 5. Қынап және сыртқы жыныс мүшелері орналасуы мен қызыметі.
- 6. Ер адамның жыныс мүшелері.
- 7. Аталық без құрылысы мен қызыметі, оның қосалқысы.
- 8. Шәует өзегі мен шәует көпіршігі орналасуы мен қызыметі.
- 9. Қуық алды безі, бульбоуретал бездерінің орналасуы мен қызыметі.
- 10. Ер адамның сыртқы жыныс мүшелері.
Әйел адамның жыныс мүшелері - Ішкі жыныс мүшелері (жатыр, аналық жыныс безі, жатыр түтігі, жатыр қынабы) және сыртқы жыныс мүшелері (үлкен және кіші жыныстық еріндер, клитор, қынап кіреберісі) болып бөлінеді.
Аналық жыныс безі (ovarium) – жұп без, жамбастың кіші астауында жатырдың екі бүйірінде орналасқан. Екі бүйірі қысыңқы,сопақша, салмағы 5-7г., оның екі беті, жоғарғы түтік, төменгі жатыр ұшы, артқы еркін, алдыңғы шарбы шеті бар. - Аналық жыныс безінің түтік ұшына жатыр түтігінің бір шашағы келіп бірігеді, жатырмен оның меншікті байламы арқылы шектеседі.
- Аналық жыныс безінде жыныс жасушасы өсіп дамиды, жетіледі, гормон пайда болады.
- Аналық жыныс безі екі қабаттан тұрады:
- Ішкі милы қабаты қан тамырлары мен жүйкеге бай.
- Сыртқы қыртысты қабаты фолликулалары бар дәнекер ұлпадан тұрады.
- Жаңа туған сәби қыздың аналық жыныс безінде бірнеше он мыңдаған жетілмеген фолликулалар болады. Кәмелетке жеткен бойжеткеннің аналық жыныс безінде жетілмеген фолликулалармен бірге жетілген фолликулалар болады.
- Жетілген фолликулалар немесе графф көпіршігі лимфа мен қан тамырларына бай.
- Пісіп жетілген графф көпіршігінің іші көпіршік сұйықтығына толы, оның ішінде дәнешелі жасушалармен қоршалған жұмыртқа төмпешігі бар. Әрбір 28-30 күнде жетілген графф көпіршігі жарылып, жұмыртқа жасуша іш қуысына түседі. Оны «овуляция» деп атайды.
- 1 — сол бүйрек; 2 — қыртысты қабаты; 3 — оң бүйрек; 4 — бүйрек пирамидасы; 5 — бүйрек қақпасы; 6 — бүйрек тостағаншасы; 7 — сол несеп ағар; 8 — несеп қуығының ұшы; 9 — несеп қуығының түбі; 10 — несеп қуығының денесі; 11 — шәует көпіршіктері; 12 — қуық алды безі; 13 — аталық жыныс мүшесінің денесі; 14 — аталық жыныс мүшесінің түбі; 15 — шәует шығарушы өзек; 16 — қосалқысы; 17 — аталық жыныс мүшесінің басы; 18 — аталық жыныс безі; 19 — аталық жыныс безі бөліктері
- Ер адамның несеп-зәр, жыныс мүшелері
|
