ЖҰмыс бағдарламасы 050703 «Ақпараттық жүйелер»

Информатика және ақпараттық жүйелер кафедрасы

жұмыс бағдарламасы

Павлодар

Лист утверждения к рабочей программе дисциплины, разработанной на основании государственного общеобязательного стандарта образования специальности и типовой программы

Форма Ф СО ПГУ 7.18.1/06

Оқу ісі жөніндегі проректор

___________ Пфейфер Н.Э.

«__»_____________2007 ж.

Құрастырушы: аға оқытушы Оспанова Н.Н.

Информатика және ақпараттық жүйелер кафедрасы

050703 – «Ақпараттық жүйелер» мамандығының

Жұмыс бағдарламасы 050703 «Ақпараттық жүйелер» мамандығының Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартына сәйкес (ҚР МЖМБС 3.08.329-2006) және 22 маусым 2006 ж. бұйрығымен енгізілген Қ.Сәтбаев атындағы ҚазҰТУ жасаған типтік бағдарламасы негізінде әзірленген.

(қолы)
Факультеттің әдістемелік кеңесінде құпталған «___»________ 2008ж. №___ хаттама

(қолы)

КЕЛІСІЛГЕН

Факультет деканы ____________ Тлеукенов С.К. «___»_______________ 2008ж.

(қолы) (айы, күні)

ОӘҚжЖБ КЕЛІСІЛГЕН

ОӘҚжЖБ бастығы ___________ Варакута А.А. «____»______________ 2008ж.

(қолы) (айы, күні)


1. Курстың мақсаты және міндеті, оның оқу үрдісіндегі орны:

1. 
   Курстың мақсаты – студенттерге ақпараттық жүйелердегі ақпаратты қорғау жүйелерін қолданудың теориялық негіздерін құру мен практикалық дағдыларын игеру, студенттерге деректерді қорғауды жүзеге асыру үрдістерін, әдістерін және құралдарын жүйелі көрсетілуін оқыту, ақпараттық жүйелерді жобалау мен эксплуатациялау үшін ақпаратты қорғау бойынша практикалық дағдыларды игеру болып табылады.
   

– ақпаратты қорғау обьектілерінің ерекшеліктерін, олардың жіктелуін білу, ақпараттық үрдістерді енгізу, шығару, тасымалдау, өңдеу және сақтауды іске асыруда ақпаратты қорғау әдістері мен құралдары туралы түсінігі болуы керек;

– ақпараттық жүйелерді функционалды оптимизациялау үшін ақпаратты қорғау құралдарын қолдану бойынша нақты есептерді қоя және шеше білу қажет;

– ДЭЕМ қорғау обьектісі ретінде білу, қорғау жүйелерін ДЭЕМ-ді бекітілмеген қатынастан және вирустардан қорғау жүйелерін қолдана білуі керек.

– ақпараттану;

– ықтималдық теориясы мен математикалық статистика;

– алгоритмдеу және программалау тіллдері.

Тематический план дисциплины

Форма Ф СО ПГУ 7.18.2/07

050703 «Ақпараттық жүйелер» мамандығы үшін жалпы орта білім негізінде оқуға түскен жылы 2006

“Ақпараттық қауіпсіздік және ақпаратты қорғау” курсының мақсаты мен міндеттері, оның оқу процесінде алатын орны. Ақпараттық жүйелерде ақпарат қорғау мәселесін негіздеу. Ақпаратты қорғау құралдарын жіктеу. Ақпаратты қорғау құралдарының тиімділігін бағалау принциптері мен әдістері.

Қорғау обьектілерін жіктеу. Иілгіш магниттік дискілеріндегі, “Винчестер” типті сыртқы есте сақтау құрылғысындағы, дисплейдегі, баспа құрылғысындағы, байланыс арналарындағы қорғау элементтерін жіктеу. Ақпараты қорғау есептерін шешуге қажетті қорғау элементтері мен обьектілерінің сипаттамаларын анықтау.

Тақырып 3 Ақпаратты қорғау әдістері мен құралдары

Ақпаратты қорғау жүйесін модельдеу әдістерін жіктеу және жалпы талдау. Айқын емес жиындар теориясының негіздері. Автоматты-ықтималды модельдеудің негіздері. Формальды емес жүйелердің негіздері.

Басқару, кедергілер, жасыру, шектеу, ықпал ету, ықтиярсыздық.

1. 
   Вирустардан қорғау.
   

2. 
   Программалық қамтаманы рұқсатсыз қолданудан қорғау.
   

3. 
   Программалық қамтаманы зерттеуден қорғауды ұйымдастыру.
   

Internet-ке қосу кезеңінде ақпарат қауіпсіздігін қамтамасыз ету, оның құру және басқару этаптары. Клиент-сервер архитектурасын қорғау. Деректер қорын басқару жүйесін қорғау.

1. 
   Симметриялық криптожүйелер.
   

2. 
   Ашық кілтті жүйелер.
   

Ақпараттық жүйелерде қауіпсіздік деңгейін бағалаудың әдістері. Ақпаратты қорғау мен бақылауды басқарудың ұйымдастырушылық шаралары. Ақпаратты қорғаудың заң жүзіндегі шаралары. Ақпаратты қорғаудың техникалық құралдары.

3.2 Практикалық сабақтардың тізімі

1. 
   Рұқсатсыз көшіруден қорғау әдістерімен танысу.
   
2. 
   Алынатын тасушыларда ақпаратты қорғау.
   
3. 
   Шифрлау әдістерін оқыту.
   
4. 
   Кездейсоқ сандар датчиктерінің негізгі сипаттамаларын оқыту.
   
5. 
   Кездейсоқ сандардың датчиктерін программалау.
   

3.3 Зертханалық жұмыстардың тізімі

1. 
   Рұқсатсыз қолданудан программалық қамтаманы қорғаудың қарапайым әдістерін жүзеге асыру. Рұқсатсыз қолданудан программалық қамтаманы қорғау мақсатында кілттік дискіні дайындау.
   
2. 
   Шифрлау программасын жазу және жөндеу.
   
3. 
   Псевдо-кездейсоқ сандардың датчиктерін программалауды жүзеге асыру.
   
4. 
   Псевдо-кездейсоқ сандардың датчиктерін сапалық бағалау.
   
5. 
   Қазіргі кезде қолданушы идентификациясы мен аутентификациясының жүйелермен танысу.
   
6. 
   Антивирустік қорғау құралдары мен әдістерімен танысу.
   
7. 
   Қазіргі операциялық орта құрамында жүзеге асқан криптографиялық функцияларды игеру.
   

Өзіндік жұмыстардың тақырыптары:

1. 
   Қазіргі кездегі криптографикалық кодтау алгоритмдерін оқып үйрену.
   
2. 
   Компьютерлік вирустардың жұмыс алгоритмдерімен танысу.
   
3. 
   Антивирустық құралдар мысалдарын қарастыру.
   
4. 
   Қазіргі операциялық жүйелердегі ақпаратты қорғау.
   

Выписка из учебного плана специальности

Форма Ф СО ПГУ 7.18.1/10

(шифр және мамандықтың толық аты)

Оқу формасы

Бақылау формасы

Студенттің жұмыс көлемі (сағат)

Курс және семестрлер бойынша таратылуы (сағ)

емтихан

сынақ

к. жоба

к. жұмыс

ЕГЖ

БЖ

барлығы

дәріс

тәжірибелік

зертханалық

СӨЖ

жалпы

ауд

СӨЖ

ЖОБ негізіндегі күндізгі оқу

6

135

45

90

6 семестр

22,5

15

15 (7,5)

90

1. 
   Зегджа Д.П., Ивашко А.М. Основы безопасности информационных систем.- М.:Горячая линия-Телеком.2000.-452с.,
   
2. 
   Герасименко В. А. Защита информации в автоматизированных системах обработки данных. Книга 1,2 М.; Энергоатомиздат, 1994 .-176 с.
   
3. 
   Салома А. Криптография с открытым ключом. — М.: Мир, 1996.-304с.
   
4. 
   Хоффман Л. Дж. Современные методы защиты информации / Пер. с англ. — М.: Сов. радио, 1980.-264с.
   
5. 
   Грушо А.А., Тимонина Е.Е. Теоретические основы защиты информации.- Издательство агенства «Яхтсмен » М.- 1996 -71с.
   
6. 
   Мельников В. В. Защита информации в копьютерных системах Москва «Финансы и статистика» «Электроинформ» 1997. -368с.
   
7. 
   Рассторгуев С.П. Программные методы защиты информации в компьютрах и сетях Издательство агенства «Яхтсмен » М.-, 1991, -368с
   
8. 
   Анин Б. Защита компьютерной информации.-СПб.:БХВ-Санк-Петербург, 2000.-384с.:ил.
   

9. 
   Милославская Н.Г. Толстой А.И. Интрасети: доступ в Internet, защита: Учебное пособие для вузов. - М.: ЮНИТИ-ДАНА, 2000.-527 с.
   
10. 
    Романец Ю.В., Тимофеев П.А., Шаньгин В.Ф. Защита информации в компьютерных системах и сетях - М.:Р и С, 1999.-328 с.
    
11. 
    Домашев А.В., Попов В.О., Правиков Д.И., Прокофьев И.В., Щербаков А.Ю. Программированием алгоритмов защиты информации. Учебное пособие -М.: «Нолидж», 2000,-288с., ил
    
12. 
    Гульев И.А. Компьютерные вирусы взгляд изнутри - М.: ДМК,1998-304 с.
    
13. 
    Мафтик С. Механизмы защиты в сетях ЭВМ. — M.: Мир, 1993.-216с.
    
14. 
    Гостехкомиссия РФ. Временное положение по организации разра­ботки, изготовления и эксплуатации программных и технических средств защиты информации от несанкционированного доступа в авто­матизированных системах и средствах вычислительной техники. — M.:Воениздат, 1992.
    
15. 
    Пшенин Е.С. Теоретические основы защиты информации: Учебное пособие, Алматы: КазНТУ, 2000-125с. ISB 9965-487-36-7
    
16. 
    Абдикаликов К.А., Задирака В.К. Элементы современной криптологии и методы защиты банковской информации. Алматы:1999г