Жұмыс бағдарламасы Нысан пму ұс н 18. 3/30

2010 ж. «___»_____ №__хаттама

- студенттерді теориялық білімдермен және дағдырламауі әрі қарайғы кәсіпкерлік дайындықтар үшін қажет;

- өнеркәсіптік мекемелердің қоршаған ортаға техногенді әсер ету негіздерін білу;

- ластаушы заттардың құрамын, олардың сандық өнеркәсіптік қорларды оптимизациялаудың негізгі бағыттарын;

- энергетикалық сипаттағы ластар және басқа материалдың түрлері туралы қалыптастыру.
Пәнді игеруде студенттер білуге тиісті:

• 
  өнеркәсіптік мекемелердің қоршаған ортаға ерекшелігін әсер ету;
  
• 
  өнеркәсіптік ластаудың негізгі көздерін;
  
• 
  ластануды есептеу әдістемелігін;
  

• 
  пайда көзінде, сондай-ақ аппараттан шығу кезінде ластануды төмендету технологиясын;
  

• 
  өнеркәсіптік қорларды пайдалануды оптимизациялаудың тиімді
  

• 
  қазіргі кездегі өндірістің кері экологиялық факторларын талдауды;
  
• 
  ластаушы заттарды жалпылама тасталуы бойынша есептеуді жүргізуді;
  

• 
  өнеркәсіптік мекемелердің қоршаған ортаға техногенді әсерлерінің қүшеюі салдарын модельдеу мен болжауды;
  

• 
  альтернативті технологияның жолдарын салыстыруды жүргізе алуды.
  

• 
  қазіргі кездегі өндірістің кері экологиялық факторларын талдауды;
  
• 
  ластаушы заттарды жалпылама тасталуы бойынша есептеуді жүргізуді;
  

• 
  өнеркәсіптік мекемелердің қоршаған ортаға техногенді әсерлерінің қүшеюі салдарын модельдеу мен болжауды;
  

• 
  альтернативті технологияның жолдарын салыстыруды жүргізе алуды.
  

«Өнеркәсіптік экология» пәннің бағдарламасы мына пәндерге тұрақтанады:

• 
  қоршаған ортаны бақылау әдістері мен жабдықтары, қалалар мен өнеркәсіптік мекемелердің инженерлік жүйелері, инженерлік акустика.
  

- мониторинг мәліметтері бойынша зерттелетін объектілерге эксперттік аналитикалық баға бере білу;

• 
  қарастырылатын территорияның қоршаған ортасының немесе жалпы кәсіпорынның қандай да бір компоненті бойынша кешендік экологиялық мониторинг бағдарламасын құра білу;
  

Экологиялық сараптаманы пәні, мазмұны, шешетін міндеттері. Экологиялык пәндер құрамындағы өнеркәсіптік экологияның ролі мен орыны. Өнеркәсштік экология курсындағы негізгі түсініктермен анықтаулар

Ластаудардың сипаттамалары. Химиялық және биологиялык ластаушы заттармен атмосфераның және литосфераның ластану көздері. Атмосфералық ластаушылар. Энергетикалық ластанулар

Өнеркәсіптік мекемелердегі табиғатты қорғау іс-әрекеттері

Қоршаған ортаны қорғау және табиғи қорларды үнемді пайдалану аумағындағы мемлекеттік стандарттар жүйесі. Өнеркәсіп мекемесінің экологиялық паспорты.

4.2.4 Экологиялық мөлшеулердің негізгі механизмдер

Қоршаған орта күйін бағалаудың негізгі критерийлері; ШРК (шекті рүқсат етілген концентрациясы, Антропогенді әсерлерді бағалау критерийлері;

Атмосферада зиянды заттардың концентрациясының таралуы. Тасталу көзінің аллыстауына тасталу концентрациясының тәуелділігі. Ластанудың есептік өрістері. Белсенді ластану аймағы. Бірлік көзден шығатын ШРТ - шекті рұқсат етілген тасталу. (ПДВ). Сызықты ластану көзінің шығатын ШРТ (ПДВ).

Өнеркәсіптік және тұрмыстық қалдыктар кұрамы және жіктелуі. ҚОТҚ (ТПБО) өндеу схемалары. Қатты қалдыктарды зиянсыздандыру.

Өнеркәсіптік шуыл: пайда болу механизмі. Мөлшерлеу және қорғану әдістері. Пайда болу көзінде шуылды төмендету.

Діріл пайда болу механизмі. Адам ағзасына әсері. Дірілден сақтану әдістері. Мөлшерлеу.

Тау-кен өнеркәсібі мекемелерінің техногендік әсері. Минералды шикізатты ашық тәсілмен өндеудің принципиальді схемасы.

Тау-кен өңдеу өнеркәсібі мекемелерінің техногендік әсері. Кезенді, кезенді-ағысты, ағысты технология.

4.2.10 Мемлекеттік экологиялық сараптаманың рәсімі.

Отын-энергетика кешендері мекемелерінің техногендік әсері. Дәстүрлі қуат көздері. Отын-энергетикалық шикізатты дәстүрлі пайдалану технологиялары.

ЖЭС (ТЭС) технологиялары схемалары. Азот тотықтарының пайда болуы. Зиянды қосындылардың пайда болуын төмендету әдістері.

Жылу электрбекеттерінің сарқынды суларын жіктеу. Суқоймаларда өтетін процестер. Сарқынды суларды тастау шарттары.

Мұнай және мұнайөндеу өнеркәсібі мекемелерінің техногендік әсері. Мұнай мен газ құрамы, пайда болуы. Мүнай тасымалдау технологиялары. Атмосфераның ластану көздері мен құрамы. Гидросфераның ластану кездері мен құрамы.

Қара металлургия мекемелерінің техногендік әсері. Қара металл технологиясы. Шахталарға қойылатын талаптар. Темір кендерін дайындау. Ластанудың негізгі көздері және олардың құрамы.

4.2.12 Технологияның және өнімдерінің экологиялық сараптама

Түсті метал мекемелерінің техногендік әсері. Шахтаны дайындауға арналған шикізат. Байыту кезінде ластаушы заттардың бөлінуі.

Құрылыс материалдары өнеркәсібінің техногендік әсері. Технологиялық істер. Ластау түрлері мен көздері. Жылулық ластануды кәдеге жарату.

4.2.13 Инвестицияның жобаның экологиялық негіздеме

Минералдық тынайтқыштар өндірісі мекемелерінің техногендік әсері. Технологиялық істер.

Көліктің (транспорт) техногендік әсері. Іштен жану қозғалтқыштарының шығарылуын төмендету. Ластаушы заттардың шығарылуын есептеу.

4.2.14 Өнеркәсіптік құрылыс объеткілерінің жобасына экологиялық негіздеменің міндеттері

Химия өнеркәсібі. Ластаушылар және оларды төмендету әдістері.

Қағаз өнеркәсібі. Ластау көздері және олардың кұрамы. Пульпа өндірісінің крафт - процесі. Ластауды төмендетуге кететін шығындар.

4.2.15 АОЫБ мақсатына эксперттік-информациялық құруның

Тамақ өнеркәсібі. Ластану табиғаты (түрі). Негізгі тамақ өнеркәсібі салаларындағы ластану ерекшеліктері және ауа кеңістігі жағдайын жаксарту.

Экологиялық таза технологияның аппараттары мен процестеріне жүйелі сараптаудың жалпы принциптері. Қор үнемдеуші техниканы жетілдіру мен кезенді жасалуы бойынша жүйелі схемасы.

Өндірістің қор үнемдеуші техникасы. Ұнтақ материалдар араластыру техникасы. Ұнтақ материалдар компактылау техникасы. Ұнтақтәрізді және басқа да өнеркәсіптік технологиялары шығарылуларынан сүзу техникасы арқылы биосфераны қоргау.

Қатты қалдыктардың құрамы мен мөлшерін анықтау

Лас сулардың тұнбасын, шамасын, құрамын және ылғалдылығын анықтау.

Қатты қалдықтардың гранулометрикалық құрамын анықтау.

Тұрмыстық және өндірістік лас сулардың тұнбасының ылғалдығы мен тығыздығын және басқа да сипаттамаларынын анықтау.

Метал және оның құймаларын өңдеп қайта пайдалану.

Тез жанғыш сұйықтарды өңдеу

4.3.4 Мұнайлы қалдықтарды өңдеу және оларды утилизациялау

Әртүрлі конструкциялы пештердің технологиялық параметрларын анықтау

Центрифуга мен вакуум - фильтрлерді есептеу.

Жылумен кептіру процесінде тұнбасын сипаттамаларынын анықтау

Пневмотранспортерлер немесе илопроводтардын гидравликалық есебі.

Скрубберлерді, электрлік фильтрлерді, ұсақтағыштарды технологиялық параметрлерін анықтау.
4.4 СӨЖ мазмұны

4.4.1 СӨЖ құрылымы және жалпы мазмұны

№ р/с	СӨЖ түрі	Есепті беру түрі	Бақылаудыңтүрлері	Сағат көлемі
1	Дәріс сабақтарға дайындалу	-	Сабаққа қатысу	45
2	Тәжірибелік сабақтарға дайындалу, ұй тапсырмасын жасау	Жұмыс дәптері	Сабаққа қатысу	60
3	Аудиториялық сабақтардың мазмұнына кірмеген тапсырмаларды дайындау	Конспект	РБ тестілеу	5
4	Бақылау іс-шараларына дайындалу	-	РБ1 және РБ2 нәтижесі	10
Барлығы				120

4.4.2 Студенттерге өздігінен оқуға арналған тақырыптар

Тақырып 1. Өндірістік қалдықтардың сипаттамасы.

Ұсынылатын әдебиет: [1, б.32-34; 2, б. 24-25; 5, б. 86 – 94].

Тақырып 2. Өндірістік қалдықтарды зарарсыздандыру және оларды өңдеп қайта қолдану әдістері.

Ұсынылатын әдебиет: [2, 59-66; 4, б. 93 – 103].

Тақырып 3. Өндірістік қалдықтарды қайта пайдалану утилизациялау технологиясы

Ұсынылатын әдебиет: [4, б. 83 – 92].

Тақырып 4. Мұнайлы қалдықтарды өңдеу және оларды утилизациялау

Ұсынылатын әдебиет: [2, б. 53-59; 4, б. 109 – 131].

Тақырып 5. Өндірістік қалдықтарды зиянсыздандыру мен оларды көму және утилизациялау.

Ұсынылатын әдебиет: [2, б. 66-78; 4, б. 164 – 172].
Ұсынылатын әдебиеттер тізімі

Негізгі әдебиеттер:

1. 
   Еңбек қорғау:жоғары оқу орындары үшiн оқу құралы, Хакiмжанов, Т. Е., Эверо, 2008
   
2. 
   Дроздова Н. К., Охрана труда:метод. указания по выполнению контрольных работ для студ. энергет. спец. заочной формы обучения, ПГУ им. С. Торайгырова, 2007.
   
3. 
   Касьянова Г. Ю., Охрана труда: универсальный справочник: (подгот. с учетом последних изм., внесенных в ТК РФ): более 750 действующих нормат. документов в книге и на CD-диске, АБАК, 2008
   
4. 
   Арустамов Э. А.Охрана труда:справочник, Дашков и К, 2008
   
5. 
   Кравченя Э. М.Охрана труда и основы энергосбережения: учебное пособие для студ. пед. спец., Тетра Системс, 2005
   

9. 
   Скала Н. В.Охрана труда и техника безопасности в практической деятельности субъектов Республики Казахстан, LEM2005
   
10. 
    Басаков М. И.Охрана труда: безопасность жизнедеятельности в условиях производства:учеб.- практ. Пособие, Феникс, 2008
    
11. 
    Ефремова О. С.Охрана труда в организации в схемах и таблицах, Альфа-Пресс, 2008
    

жұмыс бабындағы оқу ПМУ ҰС Н 7.18.3/32

жоспарынан үзінді көшірме


Мамандықтың жұмыс бабындағы оқу жоспарынан үзінді көшірме

050731- «Өмір тіршілік қауыпсыздығы және қоршаған ортаны қорғау»

Оқу формасы

Бақылау формасы

Білім алушылардың жұмыс көлемі, сағатпен

Курс және семестр (сағаттарды) бойынша сағаттарды бөлу

Емтихан

Сынақ

КЖ

КЖ

ЕГЖ

БЖ

Барлығы

Дәріс

Тәжирібе

СӨЖ

Дәріс

Тәжирібе

СӨЖ

Жалпы

Ауд.

СӨЖ

күндізгі, жалпы орта білім негізінде, т/ж 2008

5,6

-

-

-

-

-

180

120

60

5 семестрі

6 семестрі

15

15

60

15

15

60

Кафедра меңгерушісі ____________ Қ. Ш. Арынғазин 2010 ж. «___»____