|
«Астана медицина университеті» АҚ
|
Форма № РП-07.1.17-2009 ж.
|
Беру күні: 19.11.2009 ж.
|
Патологиялық анатомия кафедрасы
|
Тексеру күні:19.11.2009 ж.
|
Тексеріс #:
|
Тексеріс #:
|
БЕКІТЕМІН
Білім беру қызметі жөніндегі
проректор _____Г.Ә.Жақсылықова
«___» ________ 2011 ж.
ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ
Патологиялық анатомия пәні бойынша
Пән коды РА 2208
5В110400 «Медициналық-профилактикалық іс» мамандығына арналған
Дәрістер сағаты - 10
Тәжірибелік сабақтар сағаты - 20
СОӨЖ сағаты - 30
СӨЖ сағаты - 30
Емтихан ІV семестр
Барлығы 90 сағат (2 кредит)
2 курс
ІІІ, IV семестр
Астана 2011 ж.
2.1 Кіріспе
«Медициналық-профилактикалық іс» мамандығы үшін патологиялық анатомияны оқу міндетті және іргелі теориялық білімді қамтамасыз ететін медициналық-биологиялық ғылымның маңызды буыны болып табылады.
Патологиялық анатомия аурудың құрылымдық (материалдық) негізін зерттейді. Ол медицина теориясымен қатар, клиникалық жұмысқа да тікелей қатысы бар, сондықтан патологиялық анатомия клиникалық салаға жататын пән. Зерттеу объектісі аутопсиялық және операциялық биопсиялық материалдар болып табылады.
Жалпы медицина саласындағы мамандар үшін жалпыпатологиялық процестердің негізін, аурулардың құрылымдық көріністерін және олардың нәтижелерін білу денсаулық сақтау мекемелерінде профилактикалық, емдік диагностикалық жұмыстарды ұйымдастыру мақсатында аса қажет.
2.2 Пәннің мақсаты
Студенттерде жалпыпатологиялық процестер және адамның маңызды ауруларының морфологиялық негізі туралы іргелі ой қалыптастыру.
2.3 Пәннің міндеттері
-
ағзалар құрылымының (тіндер, жасушалар) өзгерістерін макро- және
микроскопиялық деңгейде анықтауға үйрету;
-
стереотипті жалпыпатологиялық процестердің құрылымдық негізін
анықтауды үйрету;
-
адамның маңызды ауруларының морфологиялық көрінісін анықтауды
үйрету;
-
патологиялық процестерді ажырату және гистологиялық препараттарды
микроскопиялау дағдысын қалыптастыру;
2.4 Оқытудың қорытынды нәтижелері
Студент
білуге тиісті:
-
компенсациялық және бейімделу процестерінің құрылымдық негізін;
-
стереотиптік жалпы патологиялық процестердің құрылымдық бейнесін;
-
адамның ең маңызды ауруларының құрылымдық негізін;
істей алуға тиісті:
-
негізгі жалпы патологиялық процестердегі өзгерістерді макро- және жарық
оптикасы деңгейлерінде өзара ажырата білуді;
-
адамның ең маңызды аурулары кезінде ағзаларда орын алған
патоморфологиялық өзгерістерді тануды;
-
патоморфологиялық өзгерістер жиынтығына сүйене отырып, патологиялық
процестер жайлы тұжырым жасауды;
дағдыларын игеруге тиісті:
-
әр түрлі патологиялық үрдістер мен адамның ең маңызды ауруларының
микроскопиялық өзгерістерін сипаттау;
-
патогистологиялық препараттарды микроскоппен зерттеу;
-
патогистологиялық препараттардық суретін салу.
Пәннің алғы реквизиттері мен кейінгі реквизиттері
2.5 Пәннің алғы реквизиттері: экология, молекулалық биология мен медициналық генетика, биохимия, анатомия, физиология, гистология.
2.6 Пәннің кейінгі реквизиттері: клиникалық медицинаға кіріспе, инфекциялық аурулар, кәсіптік аурулар.
2.7 Тақырыптық жоспар
Дәрістердің тақырыптық жоспары
№
|
Тақырыбы
|
Сағаттар саны
|
|
№ 1 кредит
|
|
1.
|
Зақымдану (альтерация). Дистрофиялар.
|
1
|
2.
|
Қан айналымының бұзылуы.
|
1
|
3.
|
Қабыну.
|
1
|
4.
|
Адаптация және бейімделу үрдістері.
|
1
|
5.
|
Ісіктер. Морфо- және гистогенезі.
|
1
|
|
Сағат саны:
|
5
|
|
№ 2 кредит
|
|
1.
|
Тыныс алу жүйесінің аурулары.
|
1
|
2.
|
Ас қорыту жүйесі мен бауыр аурулары.
|
1
|
3.
|
Зәр шығару және жыныстық жүйелердің аурулары.
|
1
|
4.
|
Инфекциялық аурулар.
|
1
|
5.
|
Кәсіптік аурулар.
|
1
|
|
Сағат саны:
|
5
|
|
Барлық сағаттар саны:
|
10
|
Тәжірибелік сабақтар тақырыптарының жоспары
№
|
Тақырыбы
|
Өткізу түрі
|
Сағаттар саны
|
|
№ 1 кредит
|
|
|
1.
|
Паренхималық, строма-тамырлық дистрофиялар.
|
1. Тақырыпты қысқаша талдау.
2. Макропре-параттарды сипаттау.
3. Микропре-параттарды қарау және суретін салу.
|
2
|
2.
|
Аралас, минералды дистрофиялар.
|
1. Тақырыпты қысқаша талдау.
2. Макропре-параттарды сипаттау.
3. Микропре-параттарды қарау және суретін салу.
|
2
|
3.
|
Тромбоз. Эмболия. Инфаркт
|
1. Тақырыпты қысқаша талдау.
2. Макропре-параттарды сипаттау.
3. Микропре-параттарды қарау және суретін салу.
|
2
|
4.
|
Экссудациялық қабыну.
|
1. Тақырыпты қысқаша талдау.
2. Макропре-параттарды сипаттау.
3. Микропре-параттарды қарау және суретін салу.
|
2
|
5.
|
Ағзалық ерекшелігі бар эпителий ісіктері.
|
1. Тақырыпты қысқаша талдау.
2. Макропре-параттарды сипаттау.
3. Микропре-параттарды қарау және суретін салу.
|
2
|
|
Сағат саны:
|
|
10
|
|
|
|
|
|
№2 кредит
|
|
|
1.
|
Тыныс алу ағзаларының жедел қабынулық аурулары.
|
1. Тақырыпты қысқаша талдау.
2. Макропре-параттарды сипаттау.
3. Микропре-параттарды қарау және суретін салу.
|
2
|
2.
|
Өңештің аурулары. Асқазан мен он екі елі ішектің аурулары.
|
1. Тақырыпты қысқаша талдау.
2. Макропре-параттарды сипаттау.
3. Микропре-параттарды қарау және суретін салу.
|
2
|
3.
|
Гломерулопатиялар. Тубулопатиялар.
|
1. Тақырыпты қысқаша талдау.
2. Макропре-параттарды сипаттау.
3. Микропре-параттарды қарау және суретін салу.
|
2
|
4.
|
Ауа-тамшылы вирустық және бактериялық инфекциялар.
|
1. Тақырыпты қысқаша талдау.
2. Макропре-параттарды сипаттау.
3. Микропре-параттарды қарау және суретін салу.
|
2
|
5.
|
Пневмококкоздар.
|
1. Тақырыпты қысқаша талдау.
2. Макропре-параттарды сипаттау.
3. Микропре-параттарды қарау және суретін салу.
|
2
|
|
Сағат саны:
|
|
10
|
|
Барлық сағаттар саны:
|
|
20
|
Студенттің оқытушымен өз бетінше істейтін жұмыстарының тақырыптық жоспары
№
|
Тақырыбы
|
Өткізу түрі
|
Сағаттар саны
|
|
№ 1 кредит
|
|
|
1.
|
Некроз.
|
1. Тақырыпты қысқаша талдау.
2. Макропре-параттарды сипаттау.
3. Микропре-параттарды қарау және суретін салу.
|
2
|
2.
|
Артериялық және веналық толыққандылық. Ишемия. Қан кету. Стаз.
|
1. Тақырыпты қысқаша талдау.
2. Макропре-параттарды сипаттау.
3. Микропре-параттарды қарау және суретін салу.
|
2
|
3.
|
Пролиферациялық қабыну.
|
1. Тақырыпты қысқаша талдау.
2. Макропре-параттарды сипаттау.
3. Микропре-параттарды қарау және суретін салу.
|
2
|
4.
|
Адаптация және бейімделу үрдістері.
|
1. Тақырыпты қысқаша талдау.
2. Макропре-параттарды сипаттау.
3. Микропре-параттарды қарау және суретін салу.
|
2
|
5.
|
Мезенхималық ісіктер.
|
1. Тақырыпты қысқаша талдау.
2. Тесттерді шешу.
|
2
|
6.
|
Меланин түзуші және жүйке жүйесінің ісіктері.
|
1. Тақырыпты қысқаша талдау.
2. Макропре-параттарды сипаттау.
3. Микропре-параттарды қарау және суретін салу.
|
2
|
7.
|
Қан түзуші және лимфоидты тіндердің ісітері.
|
1. Тақырыпты қысқаша талдау.
2. Макропре-параттарды сипаттау.
3. Микропре-параттарды қарау және суретін салу.
|
2
|
8.
|
Аралық бақылау.
|
1. Тест тапсырмалары.
2.Ситуациялық есептер.
|
1
|
|
Сағат саны:
|
|
15
|
|
№2 кредит
|
|
|
1.
|
Өкпенің созылмалы ерекшеліксіз аурулы. (ӨСЕА).
|
1. Тақырыпты қысқаша талдау.
2. Макропре-параттарды сипаттау.
3. Микропре-параттарды қарау және суретін салу.
|
2
|
2.
|
Бауыр мен өт жолдарының аурулары.
|
1. Тақырыпты қысқаша талдау.
2. Макропре-параттарды сипаттау.
3. Микропре-параттарды қарау және суретін салу.
|
2
|
3.
|
Ішек инфекциялары.
|
1. Тақырыпты қысқаша талдау.
2. Макропре-параттарды сипаттау.
3. Микропре-параттарды қарау және суретін салу.
|
2
|
4.
|
Туберкулез.
|
1. Тақырыпты қысқаша талдау.
2. Макропре-параттарды сипаттау.
3. Микропре-параттарды қарау және суретін салу.
|
2
|
5.
|
Сепсис. Мерез.
|
1. Тақырыпты қысқаша талдау.
2. Макропре-параттарды сипаттау.
3. Микропре-параттарды қарау және суретін салу.
|
2
|
6.
|
Физикалық факторлардың әсерінен дамитын кәсіптік аурулар.
|
1. Тақырыпты қысқаша талдау.
2. Макропре-параттарды сипаттау.
3. Микропре-параттарды қарау және суретін салу.
|
2
|
7.
|
Иондық сәулелер, биологиялық және химиялық факторлардың әсерінен дамитын кәсіптік аурулар.
|
1. Тақырыпты қысқаша талдау.
2. Макропре-параттарды сипаттау.
3. Микропре-параттарды қарау және суретін салу.
|
2
|
8.
|
Аралық бақылау
|
1. Тест тапсырмалары.
2.Ситуациялық есептер.
|
1
|
|
Қорытынды консультация
|
|
|
|
Сағат саны:
|
|
15
|
|
Барлық сағаттар саны:
|
|
30
|
Студенттің өз бетінше істейтін жұмыстарының
тақырыптық жоспары (СӨЖ)
№
|
Тақырыбы
|
Өткізу түрі
|
Сағаттар саны
|
|
№ 1 кредит
|
|
|
1.
|
Жасуша патологиясы.
|
Тест тапсырмалары мен ситауциялық есептер құрастыру.
|
3
|
2.
|
Анемиялар.
|
Дифференциалды диагностика кестесін толтыру.
|
3
|
3.
|
Тератомалар.
|
Тақырып бойынша оқу-иллюстрацияланған дәріс жазу.
|
3
|
4.
|
Иммуннопатологиялық үрдістер.
|
Дифференциалды диагностика кестесін толтыру.
|
3
|
5.
|
Тромбоцитопениялар, тромбоцитопатиялар.
|
Реферат даярлап, оны қорғау.
|
3
|
|
Сағат саны:
|
|
15
|
|
№ 2 кредит
|
|
|
1.
|
Авитаминоздар.
|
Тақырып бойынша оқу-иллюстрацияланған дәріс жазу.
|
3
|
2.
|
Ішек аурулары.
|
Дифференциалды диагностика кестесін толтыру.
|
3
|
3.
|
Саңырауқұлақтар тудыратын аурулар (микоздар).
|
Тест тапсырмалары мен ситуациялық есептер құрастыру.
|
3
|
4.
|
ЖИТС. АИВ-инфекциясы.
|
Тест тапсырмалары мен ситуациялық есептер құрастыру.
|
3
|
5.
|
Оба. Тырысқақ. Туляремия. Сібір жарасы.
|
Реферат даярлап, оны қорғау.
|
3
|
|
Сағат саны:
|
|
15
|
|
Барлық сағаттар саны
|
|
30
|
2.8 Оқу және оқыту әдістері
Дәрістер: жалпы шолу түрінде.
Тәжірибелік сабақтар: кіші топтарда жұмыс, клиникалық жағдайларды талдау, дискуссиялар, патогистологиялық атласпен жұмыс жасау, макропрепараттар мен микропрепараттарды сипаттау, тест тапсырмалары мен ситуациялық есептерді шешу.
Студенттің оқытушымен өз бетінше істейтін жұмыстары: оқытушының белсенді кеңесінің көмегімен макро- және микропрепартаттардағы ағзалар мен тіндердің морфологиялық өзгерістерін сипаттау, кіші топтарда жұмыс жасау, басқа да пәндермен сабақтас 1 -2 клиникалық жағдайларды талдау.
Студенттің өз бетінше істейтін жұмыстары: студенттердің оқу және қосымша әдебиетпен жұмыс жасауы, электрондық информация тасымалдаушыларымен жұмыс жасау, тест тапсырмаларын өз бетінше шешу, өз бетінше дифференциалды диагностика кестелерін толтыру, рефераттар дайындау, өз бетінше оқитын тақырыптар бойынша оқытушымен кеңесу.
2.9 Студенттердің білімі мен дағдыларын бағалау әдістері
Ағымды бағалау: тестілеу, сұқбаттасу, ситуациялық есептерді шешу, гистологиялық препараттарды микроскопиялау кезінде берілген тапсырмаларды тексеру, макропрепараттарды сипаттау.
Аралық бағалау: коллоквиум
Қорытынды бағалау: ауызша сұрастыру және тәжірибелік дағдыларды бағалауды қамтитын емтихан, (макро және микропрепарттарды сипаттау)
2.10 Ұсынылатын әдебиеттер
Қазақ тілінде
Негізгі:
-
Ахметов Ж.Б. Патологиялық анатомия // Алмат. – 2003. – 393 б. – 2009. – 680 б.
-
Струков А.И., Серов В.В. Патологиялық анатомия: медициналық жоғары оқу орындарының студенттеріне арналған оқулық. Орысшадан аударған доцент М.Т.Айтқұлов // Алматы, Қарағанды: «Ғылым», «Қазақстан». – 1996. – 2-бөлім, 1-кітап, 175-274 б.
-
Струков А.И., Серов В.В. Патологиялық анатомия: медициналық жоғары оқу орындарының студенттеріне арналған оқулық. Орысшадан аударған доцент М.Т.Айтқұлов // Алматы, Қарағанды: «Ғылым», «Қазақстан». – 1996. – 2-бөлім, 2-кітап, 275-535 б.
Қосымша:
-
Сейсембеков Т.З., Тәменов А.Е., Айтқұлов М.Т. Ішкі аурулар // Алматы. –
1995. – 298 б.
Орыс тілінде
Негізгі:
1. Патологическая анатомия. Курс лекций: Учебное пос. (Под ред. В.В.Серова, М.А.Пальцева. – М.: Медицина, 1998. – 640 с. (Учеб. лит. для студ. мед. вузов)).
2. Пальцев М.А., Аничков Н.Н., Патологическая анатомия: Учебник. Том 1,2. М.: Медицина, 2001.
3. Абдуллахождаева М.С. Основы патологии человека. – Ташкент, 1998. – 300 с.
Қосымша:
1. Пальцев М.А., Пауков П.С., Улумбеков Э.Г. Патология: Издательский дом: «ГЭОТАР-МЕД» 2002. – 959 с.
2. Руководство к практическим занятиям по патологической анатомии: Учеб.пос. // В.В.Серов, М.А.Пальцев, Т.Н.Ганзен. – М.: Медицина, 1998. – 544 с. (Учеб. лит. для студ. мед. вузов).
3. Струков А.И. Патологическая анатомия: Учебник / А.И.Струков, В.В.Серов. – 4-ое изд., стереотип. – М.: Медицина, 1995. – 688 с. (Учеб. лит. для студ. мед. вузов).
4. Серов В.В., Ярыгин Н.Е., Пауков В.С. Патологическая анатомия: Атлас. – М.: Медицина, 1986. – 350 с.
Ағылшын тілінде
Негізгі:
1. Robbins S.W., Kumar V. Basic Pathology // 6 nd Ed, Saunders Company. – Филадельфия – Лондон – Торонто – Сидней, 2003. – 158 р.
Жұмыс бағдарламасын құрастырғандар:
-
«Астана медицина университеті» АҚ патологиялық анатомия
кафедрасының меңгерушісі, м.ғ.д., профессор Манекенова К.Б.
-
«Астана медицина университеті» АҚ патологиялық анатомия
кафедрасының ассистенті Досмамбетова Ж.Қ.
№ 1үлгі
2011-2013жж. арналған жұмыс бағдарламасын басқа
пәндермен келістіру хаттамасы
Келістіру пәндері
|
Мәліметтің үлесін, жеткізу тәртібін өзгерту туралы ұсыныстар
|
Келісілетін кафедралардың мәжілісінің хаттамаларының нөмірлері мен күні.
|
1
|
2
|
3
|
Алғыреквизиттер
1.Оперативті
хирургия мен
адам анатомиясы
2. Физиология
3. Гистология
|
Оқыту барысында студенттердің назарын келесі сұрақтарға аудару:
1. Тіндер мен ағзалардың анатомиялық құрылысын тереңдетіп қарастыру (ЖТЖ,ТЖ,АҚЖ,ЗЖЖ, ЖЖ, бұлшықет және сүйек - буын жүйесі).
2. Бүйрек, бауыр, өкпелердің қанмен қамтамасыз етілуінің ерекшеліктеріне назар аудару.
3. Ересектер мен балалар ағзаларының анатомиясының жасқа байланысты ерекшеліктеріне назар аудару.
Оқыту барысында студенттердің назарын келесі сұрақтарға аудару:
-
Гормондардың маңызы мен ролі,
биологиялық белсенді заттардың қабыну реакциясына әсері.
-
Патологиядағы иммуногенез жүйесі.
-
Жүйелер мен ағзалардың эндокриндік
және жүйкелік реттелуінің ерекшеліктері.
Оқыту барысында студенттердің назарын келесі сұрақтарға аудару:
-
Ядроның, цитоплазмалық мембрананың,
Ультрақұрылымдардың және жасуша рецепторларының құрылысы мен қызметін тереңдетіп қарастыру.
-
Ағзалар мен тіндердің гистологиялық
құрылысы.
-
Тіндер мен жүйелердің эмбриогенезі.
|
№ ___ хаттама
______20__ ж
№ ___ хаттама
______20__ ж
№ ___ хаттама
______20__ ж
|
Кейінгі реквизиттер:
1. Клиникаға кіріспе
|
Оқыту барысында студенттердің назарын келесі сұрақтарға аудару:
1. Организмнің ағзалары мен жүйелерінің ауруларының негізінде жататын клиникалық синдромдардың морфологиялық көріністері.
|
№ ___ хаттама
______20__ ж
|
Оперативті хирургия мен
адам анатомиясы кафедрасының
меңгерушісі, м.ғ.д., профессор А.Б. Аубакиров
Физиология кафедрасының
меңгерушісі, м.ғ.к., доцент К.М. Хамчиев
Биология және
гистология кафедрасының
меңгерушісі, м.ғ.к., доцент А.А. Кикимбаева
Ішкі аурулар пропедевтикасы кафедрасының меңгерушісі, м.ғ.к. доцент В.А. Ткачев
Патологиялық анатомия кафедрасының
меңгерушісі, м.ғ.д., профессор К.Б. Манекенова
Достарыңызбен бөлісу: |