«Картография мен топография негіздері» пәніне арналған жинақ
КІРІСПЕ
Картография – табиғат пен қоғамның құбылыстарын географиялық карта мен басқа картографиялық өнімдерді кескіндеу және оларды құру, пайдалану әдістемелері туралы ғылым.
Пәнді оқытудың мақсаты: білімгерлерге географиялық карталардың ерекшелігін, картографиялық проекциялардың түрлеріне түсінік беру
Пәнді оқытудың міндеттері:
1. Географиялық карталарда қолданатын масштабтың түрлерін түсіндіру.
2. Географиялық карталардың жіктелуін және ерекшелігін білу.
3. Топографиялық карта бойынша есептер шығару.
4. Географиялық карта бойынша профильдер түсіру.
5. Географиялық карталар бойынша картографиялық проекцияларды ажырата білу.
Лекция №1
Географиялық карталар туралы түсінік
1. Карталарды қолдану.
2. Картографияның құрылымы мазмұны мен бөлімі.
3. Географиялық карталардың қасиеті және негізгі элементі.
Карта – жер бетінің таңба үлгісіндегі моделі. Карта немісше Каrte-түп нұсқа, ал грекше chartes-жазуға пайдаланатын папирус парағы деген мағына білдіреді.
Картография – географиялық карталардағы табиғат құбылыстарымен картографиялық бейнелеулерді, карталардың шығару әдістерін және қолдануын зерттейтін ғылым.
Картография зерттейтін басты проблемалар:
1.Ғылымның теориялық негізі, оның ішінде картографияның пәні мен әдісі, карта туралы ілім, картографиялық проекциялар теориясы. Генерализация мен кескіндеу әдістерінің теориясы жатады.
2.Картография ғылымының даму тарихы.
3.Картографиялық деректер тану.
4. Карталарды жобалау және оны дайындау теориясы мен технологиясы.
5.Карталарды пайдаланудың теориясы мен әдісі.
Географиялық карталарды әр түрлі саладағы мамандар, жорық жетекшілер, саяхатшылар мен оқушылар қолданады.
Картаны қолдану – бұл картографиялық бейнелеулерді қолдану жағын қарастырады. Карта мен атластарды мына уақытта қолданылады:
Новигациялар мен жергілікті жерді бағдарлау (құрлықта, теңізде, әуеде).
Шаруашылықта (жерді игеру, пайдалы қазбалар).
Инженерлік жобалау және құрылыстық (жол қатынастар).
Экологиялық жағдайды қадағалау, табиғатты қорғау және қауіпті құбылыстарды ескерту жасау.
Ғылыми зерттеу жұмыстарын жүргізу кезінде және болжау.
Ішкі және сыртқы саясатты қамтамасыз ету жағдайын қарастыру және
шешім қабылдау.
Картография құрылымына қарай үлкен картографиялық пәндер жүйесін құрайды. Олар: картаны тану, картографиялық информатика, математикалық картография, картометрия, картаны құрастыру және проектілеу, безендіру, картаны шығару және қолдану.
Достарыңызбен бөлісу: |