|
«АСТАНА МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ» АҚ
|
ЖБ-07.1.14
|
Басылған күні:
|
«Клиникаға кіріспе» Кафедрасы
|
Тексеріс күні:
|
Тексеріс:
|
1 бетің 1 беті
|
БЕКІТЕМІН
ҚР ДСМ Ғылым және адами
ресурстарды дамыту
Департаментінің директоры
_______________Н. Қ. Хамзина
«____»___________20__ ж.
ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ
РВ 051102 – Клиникалық медицинаға кіріспе
051102 - «Қоғамдық денсаулық сақтау» мамандығына
Лекция 15 (сағат)
Практикалық сабақ 30 (сағат)
ОСӨЖ 45 (сағат)
СӨЖ 45 (сағат)
Емтихан
Сағат көлемі 135
Курс 3
Семестр 5
Астана 20__ж.
Жұмыс бағдарламасы «Кәсіптік аурулар» пәні бойынша 051102 кәсіптік аурулар мамандығына _________ жылғы типтік бағдарламаның негізінде құрастырылған
«____» ________20 ж., хаттама № ___.
Медико-профилактикалық мамандығына арналған жұмыс бағдарламасы «Астана медицина университеті» АҚ білімділік бағдарламасы бойынша комитет отырысында талқыланды
№ _____ хаттама «___» ________20___ ж
Төрағасы _______________ _____________________
«Астана Медицина Университеті» АҚ-да оқу-әдістемелік отырысында қабылданған
№ _____ хаттама «___» ________20___ ж
Төрғасы ОӘҰ _________________ ___________________
2.Бағдарлама
2.1Кіріспе
Ұйымдастырушылардың қазіргі таңдағы міндетіне бірінші кезекте денсаулық сақтауды іске асырудың менеджмент пен маркетинг саласын қоямыз. Болашақ мамандар клиникалық қызметпен айналыспайды десек те болады, бірақ клиникалық медицинаның негізгі білімін меңгермей халыққа медициналық көмек көрсету процесін ұйымдастыру мен басқару мүмкін емес. Сондықтан осы бағыт бойынша мамандарды дайындау кезінде пациенттерді тексерудің жалпы принциптері, ішкі ағзалардың кең тараған ауруларының клиникалық-лабораториялық айқындалуы және оларды емдеу принциптері туралы негізгі білімді алу қажет. Студеттерді адамның өміріне қауіп төнген жағдайда шұғыл көмек көрсетуге үйрету керек, себебі денсаулық сақтауды ұйымдастырушылар өзінің кәсіби қызметінде мұндай оқиғаларға тап болу мүмкін.
«Қоғамдық денсаулық сақтау» мамандығында оқитын студенттерге «Клиникалық медицинаға кіріспе» пәнін оқыту қажетті білімді алуға және болашақта денсаулық сақтауды ұйымдастыру мәселелерінде қолдануға мүмкіндік жасайды. Пациенттің медициналық мәселелерін шешуге, шұғыл жағдайда алғашқы медициналық жәрдем көрсетуге көмектеседі.
2.2 Пәннің мақсаты
Студенттерге науқастарды физикальды тексеру әдісін, ең көп таралған ішкі ағзаға ауруларының негізгі клиникалық көріністерін, олардың лабораториялық-аспаптық диагностикалық әдістерін, өмірге
2.3 Пәннің міндеттері
-
кәсіби аурулардың пайда болу себептері мен жағдайлары туралы білім беру;
-
қазіргі таңдағы кәсіби аурулардың клиникалық көріністерімен таныстыру;
-
кәсіби патологияның диагностика әдістермен таныстыру және орындату;
-
кәсіби аурулары бар науқастарды емдеу, алдын алу, медициналық әлеуметтік сараптама принциптерімен таныстыру және жүргізуін үйрету.
Білім берудің түпкілікті нәтижелері (компетенциялары)
Студент тиісті:
|
Компетенциялар
|
білуге
|
кәсіби аурулардың негізгі түрлерін;
|
адам организміне зиянды өндіріс факторларының жағымсыз әсерінің механизмдерін;
|
адам организміне зиянды өндіріс факторлар әсерінен туындаған аурулардың клиникалық көріністері;
|
диагностика және емдеу тәсілдерін;
|
медициналық әлеуметтік сараптама мәселелерін;
|
|
кәсіби аурулардың алдын алу шараларын.
|
үйреніп алуға:
|
зиянды өндіріс факторларын анықтауды;
|
|
аурудың кәсіби анамнезін жинауды;
|
|
кәсіби ауруы бар науқастың клиникалық жағдайын бағалауды;
|
Пәннің пререквизиттері мен постреквизиттері
Пререквизиттер: жалпы гигиена, қоршаған орта және денсаулық, коммуникативті білім
Постреквизиттер: еңбек гигиенасы, эпидемиология дезинфекциялық іс негіздерімен
№1 кредит сабағының тақырыптық жоспарының үлгісі
Дәрістің тақырыптық жоспарының үлгісі
№
|
Тақырыптары
|
Өткізу түрлері
|
Уақыты
|
1
| Кәсіби аурулардың клиникасына кіріспе. Қазақстанда кәсіптік-патологиялық қызметті ұйымдастыру. |
Бейнелі лекция
|
1
|
2
|
Шаң әсерінен туындайтын кәсіби аурулар. Пневмокониоздар.
|
Мәселелік лекция
|
1
|
3
|
Кәсіптік бронх демікпесі.
|
Мәселелік лекция
|
1
|
4
| Физикалық факторлар әсерінен туындайтын кәсіптік аурулар. Вибрациялық ауру. |
Мәселелік лекция
|
1
|
5
| Шу, электрмагнит сәулесі, лазер әсерінен туындайтын кәсіптік патология. |
Мәселелік лекция
|
1
|
| Жалпы сағаты: 5 |
|
|
Практикалық сабақтардың тақырыптық жоспарының
№1 кредит
№
|
Тақырыптары
|
Өткізу түрлері
|
Уақыты
|
1
|
Кәсіптік аурулар клиникасына кіріспе. Диагностика және медициналық-әлеуметтік сараптама мәселелері.
|
Мәселелік сабақтар
|
2
|
2
|
Пневмокониоздар. Силикоз.
|
Мәселелік сабақтар
|
2
|
3
|
Кәсіптік бронх демікпесі.
|
Мәселелік сабақтар
Ролдік ойындар
|
2
|
4
|
Вибрациялық ауру.
|
Мәселелік сабақтар
Ролдік ойындар
|
2
|
5
|
Шу әсерінен туындайтын кәсіби аурулар.
|
Мәселелік сабақтар
Ролдік ойындар
|
2
|
|
Жалпы сағаты: 10
|
|
|
Оқытушының басқаруымен студенттің өзіндік жұмыстарының тақырыптық жоспарының үлгісі (ОСӨЖ) №1 кредит
№
|
Тақырыптары ОСӨЖ
|
Өткізу түрлері
|
Уақыты
|
1
|
Кәсіби патологияны дәйектеуге арналған құжаттар.
|
Құжатты толтыру, кәсібибағытты көрсететін.
Асқынған және созылмалы улану кезіндегі іс-шара
|
3
|
2
|
Пневмокониоздар: силикатоздар, металлокониоздар, карбокониоздар.
|
Пневмокониоздар табылған кездегі жұмыс міндеттерінің санитарлы-гигиеналық көрінісі
|
3
|
3
|
Кәсіптік бронх демікпесін тудыратын өндіріс шаң түрлері. Патогенез теориялары.
|
Тозаңды патология анықталғанда, профпатология орталығында құжатты толтыру
|
3
|
4
|
Вибрациялық ауру диагностикасының әдістері.
|
Рефератқа рецензия және реферат
|
3
|
5
| Электрмагнит және лазер сәулесі әсерінен туындайтын кәсіби патология. |
Профпатологии анықталғанда, профпатология орталығында құжатты толтыру
|
3
|
|
Аралық бақылау
|
|
|
|
Жалпы сағаты: 15
|
|
|
Студенттің өзіндік жұмыстар тақырыптарының (СӨЖ)
№1 кредит
№
|
Тақырыптары
|
Өткізу түрлері
|
Уақыты
|
1
|
Кәсіби аурулардың алдын алу принциптері.
|
сөзжұмбақ құрастыру, диагностика алгоритмі, емі, кәсіби аурулардың алдын-алу
|
3
|
2
|
Аралас және органикалық шаңнан туындайтын пневмокониоздар.
|
сөзжұмбақ құрастыру, диагностика алгоритмі, емі, кәсіби аурулардың алдын-алу
|
3
|
3
|
Шаңнан туындаған бронхит. Емдеу және алдын алу принциптері.
|
ситуациялық есеп құрастыру, тесттер, үгіт-насихат жұмыстары
|
3
|
4
|
Вибрациялық ауруды емдеу және алдын алу принциптері.
|
ситуациялық есеп құрастыру, тесттер, үгіт-насихат жұмыстары
|
3
|
5
|
Шу, электромагнит және лазер сәулесінен туындайтын кәсіби аурулардың емдеу және алдын алу принциптері.
|
сөзжұмбақ құрастыру, диагностика алгоритмі, емі, кәсіби аурулардың алдын-алу
|
3
|
|
Жалпы сағаты: 15
|
|
|
Кредит № 2
Химиялық заттар әсерінен туындайтын кәсіби аурулар
№
|
Тақырыптары
|
Өткізу түрлері
|
Уақыты
|
1
|
Химиялық заттектер әсерінен туындайтын кәсіби аурулары. Ароматты көмірсутектермен: бензолдың амино- және нитроқоспаларымен және олардың гомологтарымен уыттану.
|
Үлгілі лекция
|
1
|
2
|
Химиялық заттектер әсерінен туындайтын кәсіби аурулары. Қорғасын және оның қоспаларымен уыттану.
|
Мәселелік
лекция
|
1
|
3
|
Химиялық заттектер әсерінен туындайтын кәсіби аурулары. Фосфор және оның қоспаларымен уыттану.
|
Мәсілелік
лекция
|
1
|
4
|
Химиялық заттектер әсерінен туындайтын кәсіби аурулары. Сынап және марганецпен уыттану.
|
Мәселелік
лекция
|
1
|
5
|
Химиялық заттектер әсерінен туындайтын кәсіби аурулары. Пестицидтермен уыттану.
|
Мәселелік
лекция
|
1
|
|
Жалпы сағаты: 5
|
|
|
Практикалық сабақтардың тақырыптық жоспарының үлгісі
№2 кредит
№
|
Практикалық сабақтың тақырыптары
|
Өткізу түрлері
|
Уақыты
|
1
|
Ароматты көмірсутектермен: бензолдың амино- және нитроқоспаларымен және олардың гомологтарымен уыттану.
|
Тәжірибелік сабақ
|
2
|
2
|
Қорғасын және оның қоспаларымен уыттану.
|
Тәжірибелік сабақ
|
2
|
3
|
Фосфор және оның қоспаларымен уыттану.
|
Тәжірибелік сабақ
Ролдік ойындар
|
2
|
4
|
Сынап және марганецпен уыттану.
|
Тәжірибелік сабақ
Ролдік ойындар
|
2
|
5
|
Органикалық хлорлы пестицидтермен уыттану.
|
Тәжірибелік сабақ
Ролдік ойындар
|
2
|
|
Жалпы сағаты: 10
|
|
|
Оқытушының басқаруымен студенттің өзіндік жұмыстарының тақырыптық жоспарының үлгісі (ОСӨЖ) №2
№
|
Практикалық сабақтың тақырыптары
|
Өткізу түрлері
|
Уақыты
|
1
|
Адам организміне бензолдың және оның қоспалары ену жолдары. Бензолмен уыттану дамуының патогенезі.
|
Тақырып бойынша ситуациялық есептер құрастыру
|
3
|
2
|
Организмге қорғасынның ену жолдары. Қорғасынмен уыттану дамуының патогенезі.
|
Қорғасынмен улану анықталғанда профпатология орталығында құжаттарды толтыру
|
3
|
3
|
Адам организміне фосфордың негізгі ену жолдары. Фосформен уыттану патогенезі.
|
Фосформен улану анықталғанда профпатология орталығында құжаттарды толтыру
|
3
|
4
|
Сынап пен марганецтің жұмысшы организміне ену жолдары. Сынаптық және марганецпен уыттанудың патогенезі.
|
Сынап улану анықталғанда профпатология орталығында құжаттарды толтыру
|
3
|
5
|
Органикалық фосфоры және органикалық сынабы бар пестицидтермен уыттану.
|
Улану анықталғанда профпатология орталығында құжаттарды толтыру
|
3
|
| Аралық бақылау. |
|
|
|
Жалпы сағаты: 15
|
|
|
Студенттің өзіндік жұмыстар тақырыптарының үлгісі (СӨЖ)
Кредит №2
№
|
Практикалық сабақтың тақырыптары
|
Өткізу түрлері
|
Уақыты
|
1
|
Ароматты көмірсутектермен уыттану әсерінен туындаған кәсіби аурулардың емдеу және алдын алу принциптері.
|
сөзжұмбақ құрастыру, диагностика алгоритмі, емі, кәсіби аурулардыңалдын-алу
|
3
|
2
|
Қорғасын және оның қоспаларымен уыттану әсерінен туындаған кәсіби аурулардың емдеу және алдын алу принциптері.
|
ситуациялық есеп құрастыру, тесттер, үгіт-насихат жұмыстары
|
3
|
3
|
Фосформен уыттану әсерінен туындаған кәсіби ауруларды емдеу және алдын алу принциптері.
|
сөзжұмбақ құрастыру, диагностика алгоритмі, емі, кәсіби аурулардың алдын-алу
|
3
|
4
|
Сынап және марганецпен уыттану әсерінен туындаған кәсіби ауруларды емдеу және алдын алу принциптері.
|
ситуациялық есеп құрастыру, тесттер, үгіт-насихат жұмыстары
|
3
|
5
|
Мышьягі бар пестицидтермен уыттану.
|
сөзжұмбақ құрастыру, диагностика алгоритмі, емі, кәсіби аурулардың алдын-алу
|
3
|
|
Жалпы сағаты: 15
|
3 кредит сабағының тақырыптық жоспарының үлгісі
Дәрістің тақырыптық жоспарының үлгісі
№
|
Тақырыптары
|
Өткізу түрлері
|
Уақыты
|
1
| Сәулелік ауру. |
Бейнелі лекция
|
1
|
2
|
Биіктіктен туындаған ауру.
|
Мәселелік
лекция
|
1
|
3
|
Кессон ауруы.
|
Мәселелік
лекция
|
1
|
4
| Адам организміне өндіріс ортаның жоғарғы және төменгі температура әсері. |
Мәселелік
лекция
|
1
|
5
| Тірек-қимыл аппаратының кәсіби аурулары. |
Мәселелік
лекция
|
1
|
| Жалпы сағаты: 5 |
|
|
Практикалық сабақтардың тақырыптық жоспарының үлгісі кредит №3
№
|
Практикалық сабақтың тақырыптары
|
Өткізу түрлері
|
Уақыты
|
1
|
Жіті және созылмалы сәулелі ауруы. Диагностика және медициналық-санитарлық сараптама мәселелері.
|
Тәжірибелік сабақтар
|
2
|
2
|
Жіті және созылмалы кессон ауруы. Диагностика және медициналық-санитарлық сараптама мәселелері.
|
Тәжірибелік сабақтар
|
2
|
3
|
Биіктіктен туындаған ауру. Диагностикасы, асқынулары, медициналық-санитарлық сараптама.
|
Тәжірибелік сабақтар
Ролдік ойындар
|
2
|
4
|
Өндіріс ортаның жоғарғы және төменгі температура әсерінен туындаған кәсіби аурулар. Диагностика және медициналық-санитарлық сараптама мәселелері.
|
Тәжірибелік сабақтар
Ролдік ойындар
|
2
|
5
|
Буындардың және буын байлам аппаратының кәсіби аурулары. Диагностика, дәрігерлік-еңбектік сараптама және медициналық-санитарлық сараптама мәселелері.
|
Тәжірибелік сабақтар
Ролдік ойындар
|
2
|
|
Жалпы сағаты: 10
|
|
|
Оқытушының басқаруымен студенттің өзіндік жұмыстарының тақырыптық жоспарының үлгісі (ОСӨЖ)
кредит №3
№
|
Тақырыптары
|
Өткізу түрлері
|
Уақыты
|
11 1
|
Жіті және созылмалы сәулелі аурулардың этиопатогенезінің негізгі теориялары.
|
Кәсібибағытты көрсететін құжатты толтыру.
Асқынған және созылмалы улану кезіндегі іс-шара
|
3
|
2
|
Созылмалы және жіті кессон ауруы дамуының механизмдері.
|
Пневмокониоздар табылған кездегі жұмыс міндеттерінің санитарлы-гигиеналық көрінісі
|
3
|
3
|
Биіктіктен туындаған ауру механизмі.
|
Тозаңды патология анықталғанда, профпатология орталығында құжатты толтыру
|
3
|
4
|
Адам организмінің зат алмасу процестеріне өндіріс ортаның жоғарғы және төменгі температуралық режим әсері.
|
Рефератқа рецензия және реферат
|
3
|
5
| Бұлшықеттердің кәсіби аурулары: этиопатогенезі, диагностикасы, дәрігерлік-еңбектік сараптамасы. |
Профпатологии анықталғанда, профпатология орталығында құжатты толтыру
|
3
|
|
Аралық бақылау
|
|
Жалпы сағаты: 15
|
Студенттердің өзіндік жұмысы (СӨЖ) тақырыптарының үлгісі
кредит №3
№
|
Практикалық сабақтың тақырыптары
|
Өткізу түрлері
|
Уақыты
|
1
|
Сәулелік ауруды емдеу және алдын алу принциптері.
|
сөзжұмбақ құрастыру, диагностика алгоритмі, емі, кәсіптік аурулар алдын-алу
|
3
|
2
|
Кессон ауруды емдеу және алдын алу принциптері.
|
ситуациялық есеп құрастыру, тесттер, үгіт-насихат жұмысы
|
3
|
3
|
Биіктік аурудың емдеу және алдын алу принциптері.
|
сөзжұмбақ құрастыру, диагностика алгоритмі, емі, кәсіптік аурулар алдын-алу
|
3
|
4
|
Төмеңгі және жоғарғы температура әсерінен дамитын аурулардың емдеу және алдын алу принциптері.
|
ситуациялық есеп құрастыру, тесттер, үгіт-насихат жұмысы
|
3
|
5
|
Тірек-қимыл аппараты кәсіби ауруларын емдеу және алдын алу принциптері.
|
сөзжұмбақ құрастыру, диагностика алгоритмі, емі, кәсіптік аурулар алдын-алу
|
3
|
|
Жалпы сағаты: 15
|
Ескерту:
* - ЖОО пәннің мазмұнын 20%-ға дейін өзгерте алады.
* - ЖОО дәріс, практикалық сабақ, ОСӨЖ, СӨЖ тақырыптарының 40% -ын өзгерте алады
2.8. ОҚУ ЖӘНЕ ОҚЫТУ ӘДІСТЕРІ
-
Дәрістер: шолу және мәселелік;
-
Практикалық сабақтар: теоретикалық талдау, ситуациялық есептер, тақырыптық ауруларды талдау, шағын топта жұмыс істеу
-
Оқытушының жетекшілігімен орындалатын студенттердің өзіндік жұмысы (ОСӨЖ): туындаған сұрақтарға жауап, тақырыпты өздігінен жетілдіру, тәжірибелік сабақтарды жоспардан тыс орындау, ситуациялық есептерді шешу, әдебиеттермен жұмыс істеу, шағын топпен жұмыс істеу.
-
Студенттердің өзіндік жұмысы (СӨЖ): тақырып бойынша оқыту аурунамасын дайындау, кроссвордтар құрастыру, кәсіби аурулардың диагностикасы, емдеуі, алдын алуы бойынша алгоритм дайындау, презентациялар, рефераттар, саламатты өмір салтын құру бойынша ақпараттар жинау, санитарлық бюллетень шығару, әдебиеттермен, электронды ақпараттармен жұмыс.
-
СТУДЕНТТІҢ БІЛІМІН БАҒАЛАУ
-
Ағымдық бақылау: ситуациялық тапсырмаларды орындау, ауызша және жазбаша сұрау, тестілік бақылау;
-
Аралық бақылау: коллоквиум;
-
Қорытынды бақылау: емтихан (жазбаша/ауызша сұхбаттасу, тестілеу және тәжірибелік машықтарды бағалау).
6 ҚҰРАЛ-ЖАБДЫҚТАР
-
компьютерлер, мультимедиалық проекторлар, графопроекторлар, видеоаппаратура, экран.
-
компьютерлік бағдарламалар және мультимедиалық оқу құралдары пакеті, тестілеу тапсырмалары мен ситуациялық есептер жиынтығы, математи-калық кестелер, арнайы статистикалық кестелер, калькуляторлар, слайдтар.
2.10 ҰСЫНЫЛАТЫН ӘДЕБИЕТТЕРДІҢ ТІЗІМІ*
Орыс тіліндегі
негізгі:
-
Артамонова В.Г., Мухин Н.А. Профессиональные болезни: Учебник. - 4-е изд. - М.: Медицина, 2004.- 480 с.
-
Косарев В.В., Лотков В.С., Бабанов С.А. Профессиональные болезни. Учебное пособие для вузов. М.: «ГЭОТАР-Медиа», 2008.-160 с.
қосымша:
-
Сраубаев Е.Н., ред. Организация профилактических медицинских осмотров работающих во вредных и опасных условиях труда. Методические рекомендации. Астана, 2008. – 46 с.
-
Шаталов Н.Н., Артамонова В.Г. Руководство к практическим занятиям по профессиональным болезням. - М., Медицина,1991.
-
Кулкыбаев Г.А., Аманбеков У.А. Профессиональные заболевания. Руководство для врачей. Караганда-Алматы, «ҒЫЛЫМ» 2001.- 575 c.
-
Кодекс Республики Казахстан «О здоровье народа и системе здравоохранения», 2010 г.
-
Закон Республики Казахстан «Об охране здоровья граждан» от 7 июля 2006 г.
-
Приказ №243 Министра здравоохранения Республики Казахстан от 12.03.2004 года «Об утверждении Перечня вредных производственных факторов, профессий, при которых обязательны предварительные и периодические медицинские осмотры. Инструкции по проведению обязательных предварительных и периодических медицинских осмотров работников, подвергающихся воздействию вредных, опасных и неблагоприятных производственных факторов»
-
Приказ № 182-п Министерства труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 31 июля 2007 г. «Список производств, цехов, профессий и должностей, перечень тяжелых работ, работ с вредными (особо вредными) и (или) опасными условиями труда, работа в которых дает право на сокращенную продолжительность рабочего времени и на дополнительный оплачиваемый ежегодный трудовой отпуск».
-
Тогузбаева К.К., Филин А.П. и др. Физиолого-гигиеническая характеристика производственного ультразвука и инфраструктуры. Учебно-методическое пособие, Алматы, 1998.
-
Касенова С.Л. Внутренние болезни. Учебное пособие для студентов медико-профилактического факультета. Алматы, «Жазуши», 2005., 184 с.
-
Измеров Н.Ф., ред. Российская энциклопедия по медицине труда. – М.: ОАО «Издательство Медицина», 2005. – 656 с.
Қазақ тіліндегі
-
Әмірбекова А.А. Кәсіптік аурулар. - Алматы, 2005.- 320 б.
-
Есенжанова Г.М. Кәсіптік аурулар бойынша тандамалы дәрістер.- Алматы, 1999. - 130 б
Ескерту: *- әдебиеттердің тізімі жыл сайын жаңартылуы мүмкін
Достарыңызбен бөлісу: |
