Лекция. Кәсіпкерлер бәсекесі Жоспар: Бәсеке түсінігі, түрлері, негізгі ұғымдары
жүктеу/скачать 23.11 Kb.
|
1 2
9 лекция КД|
№ 9 лекция. Кәсіпкерлер бәсекесі Жоспар: Бәсеке түсінігі, түрлері, негізгі ұғымдары 1. Кәсіпкер әрдайым бәсекемен кездеседі, сондықтан өз фирмасын бәсекеге максималды қабілетті етуге тырысады. Товар өндірушілердің еркін бәсекелестігі нарықтық экономиканың негізгі қалаушы принциптерінің бірi болып табылады. Бәсеке - бұл өз кәсіпкерлік ic-әрекетінің жаксы нәтижелеріне жету мақсатында өндірудің және өткізудің ең тиімді жағдайлары үшін өндірушілер, яғни кәсіпорындар арасындағы күрес. Нарықтық жүйедегі бәсекенің нeгiзгi мазмұны - тұтынушы үшін, оның қажеттіліктерін толық қанағаттандыру үшін күрес жүргізу. Бәсеке үшін бәсекелес нарықта шаруашылық субъектілерінің бірeyi де үстемдік ұстамайтын, товар өндірушілердің тұтынушы үшін және нарықтағы үлесін арттыру үшін әрдайым қарсыласуы жүретін жағдай тән. Бәсеке өнім сапасын көтеруде, өндірістік шығындарды төмендетуде, техникалық жаңалықтарды өндірісте меңгеруде шешуші роль атқаратын нарықтың маңызды элементі болып табылады. Бәсекелік күрестің күшеюі өз бәсекелестеріне қарсы тұра алмайтын фирмалардың банкроттығына апарып соғады. Бәсекенің нәтижесінде нарықта ең күшті, ғылыми-техникалық прогресске қабілетті және нақты жағдайға жақсы үйренетін фирмалар өз позицияларын сақтап, кеңейтеді. Бұл жалпы экономиканың тиімділігінің өcyiн, тұтынушылардың жоғары сұранысын қанағаттандыруды қамтамасыз етеді. ҚР-ның "Адал емес бәсеке туралы" Заңына сәйкес келесі негізгі ұғымдар анықталған: 1. Бәсекелесуші (нарықта) - бұл ic-әрекет көлемдерінің өзгеруі нарықтың қатынастардың басқа субъектілерінің нарықтық үлесінің азаюына немесе көбеюіне апаратын нарықтық қатынастар субъектісі. 2. Адал емес бәсеке - бәсекелестікті жою немесе шектету арқылы кәсіпкерлік ic-әрекетте негізделмеген артықшылықтар алуға бағытталған занды немесе жеке тұлғаның, сонымен қатар мемлекеттік органдар мен жергілікті өзін-өзі басқару органдарының әрекеті. Адал емес бәсеке түрлеріне жататындар: фирмалықатынзаңсызқолдану; бәсекелесушініңтауарыныңсыртқыәшекейленуінің,оныңфирмалық атының, тауармаркілеуініңтікелей көшірмесінжасау; бәсекелесушініңтауарларынақатысты жалған мәліметтертарату; тауардыңтұтынушылыққасиеттерінекатыстысатыпалушыларды адастыратынобъективтіемесжарнамажасау; бәсекеніжоюға немесемаңыздышектеугебағытталған бағалар, нарықтарды бөлісу, басқакәсіпкерлердіжоютуралы бәсекелесушілерарасындақандай да біркелісімдердіжасаужәнеорындау. 3. Бағалықбәсеке - бағаларарқылыжәнебағалар көмегімен жүргізілетінбәсекеліккүрестіңтүрі. Оны бәсекелесушілерден құтылу мақсатыменсаладағы лидер немесеүстемшілікұстаптұрғанкәсіпорынбастауымүмкін. Бipaқ оны кішіреккәсіпорын да бастауымүмкін - олүшінбұлбәсекелестіктеәрекететіпқалудың мүмкіндігіболуыкерек. Табыстыбағалықбәсекелестікжүргізуүшінөндірісшығындарынтөмендетудіңнақтымүмкіндіктеріболуықажет, яғниәрдайымөндірістірационализациялаулау мен жетілдіру. Бағалықбәсекеніңтехнологиясыоңай, әдеттекәсіпкертауарғатөменірекбағалардықояды. Жоғарыөндірісшығындарыныңалдарынанбағалардытөмендетеалмайтынбәсекелесушілершығынға ұшырап, нарықтағыөзорнынбосатып, саладанкетеді.Соданкейінбағалар кайта көтеріледі, себебікәсіпкербәсекелестердіығыстыруөзіндеболғаншығындардыңорнынтолтырукерек. 5. Бағалықемесбәсеке. Мұндатұтынушыға ықпал етудіңнегізгі құралы- бағаемес, тауардыңсапалықсипаттамасы, оныңжекеерекшеліктеріболыптабылады. Тауардыңбәсекегеқабілеттілігібұйымдардыңтехникалықартықшылығына, сапасына,сөнімділігіне, өткізуәдістеріне, ұсынылатынкепілдемелерсипатына,ақытөлеушарттарынабайланыстыболады. Бәсекеніңтүрлері. Кесте1
жүктеу/скачать 23.11 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
| ||||||||||||||||||||||||||||
1 2