Май қЫШҚылдарының ТҮзілу әдістемесі/Әдістемелік қҰрал 2024
жүктеу/скачать 173 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Церброзиттер
- Ганглиозидтер.
- Сульфолипидтер.
| Сфинголипидтер
Фосфолипидтермен бірге сфинголипидтерде клетка мембранасының барлық түрінен табылған. Сфинголипидтердің фосфолипидтерден айырмасы- олардың құрамында глицерин болмайды. Сфинголипидтердің 4 түрі бар: 1) фосфосфинголипидтер, 2) цереброзиттер, 3) ганглиозидтер, 4) сульфолипидтер. Соңғы үшеуінің құрамында қант бар, олар гликолипидтер деп аталады. Барлық сфинголипидтердің негізінде сфингозин бар. Сфингозин қанақпаған аминоспирт. Оынң көміртегі тізбегі ұзын. СН3- (СН2)12 –СН = СН- СН- СН- СН2 ОН ОН NH2 Алғышқы сфинголипидтер деп церамидті санайды. Ол сфингозиннен және моноқанықпаған май қышқылынан (олейн қышқылынан) амндтік байланыстың көмегімен түзіледі. СН2 ОН О СН2 ОН О СН- NH НО- С СН- NH С CHOH (СН2)7 CHOH (СН2)7 CH + СН →H2O + CH СН CH СН CH СН (СН2)12 (СН2)7 (СН2)12 (СН2)7 СН3 СН3 СН3 СН3 Сфингозин Олеин Церамид қышқылы Қантты, аминқанттарды, фосфат туындыларын және басқа да бөліктерді қосып алу арқылы церамидтен фосфолипидтердің барлық төрт тобы түзіледі. Фосфосфинголипидтер – цереамидтер туындысы, сфингозин құрамындағы алғашқы спиртік топ фосфат туындыларымен қосылып, мұнда этерленген. Әсіресе көп таралған фосфосфинголипид- цереаминдтен және фосфохолинннен құралған сфингомиелин. Сфингомиелин көпшілік клеткалардың мембрана құрамына кіреді. СН3 – (СН2)12 –СН = СН-СН- СН-СН2 –О –Р- О СН2- СН2- +N≡ (СН3)3 ОН NH OH Сфингомиелин C = O Фосфохолин қалдығы R Церброзиттер - сфинголипидтердің ішіндегі ең қарапайымы, цереамидтен және қанттың бір қалдығынан (галактозадан немесе глюкозадан) құралады. Церамидтер құрамында олеин қышқылынан басқада жоғары иолекулалы май қышқұылы болуы, мысалы, стерарин қышқылы, лигноцерин қышқылы болуы мүмкін. Құрамында галактоза бар цероброзидтер көп мөлшерде сүт қоректі жануарлардың миында және нерв тканінде кездеседі. Басқа ткандерде көбінесе құрамында глюкоза бар цереброзиттер кездеседі. β СН3 –(СН2)12 – СН = СН- СН- СН- СН2 – О ← I галактоза ОН NH (R- май қышқылының радикалы) C = O R Цереброзид (галактоцереброзид) Ганглиозидтер. Ганглиозидтер әсіресе күрделі цинголипидтерге жатады ол мынадай бөліктерден тұрады: церамид, глюкоза (глю), галактоза (гал), N- ацетилгалактозамен (N-ац. Гал. амин), сиал қышқылы (ск). β β СН3 – (СН2)12 – СН = СН- СН –СН – О ← 1 глю 4 ← ОН NH C = O β R ← 1глю 4 ← 1 N-ац. Гал. ам. 3 ↑ β ↑ β 2 1 сқ гал Ганглиозид G м1 Ганглиозидтер қысқарған түрде мынадай әріптермен белгіленеді: Gм, Gд, Gт және сол сияқты цифрлық индекс жалғанады. М, Д, Т (моно-, ди, три) әріптері G ганглиозид молекуладағы сиал қышқылдары қалдықтарының санын көрсетеді. Ганглизид формуласында берілген (бета)- қанттардағы β- гликозидтік байланысты көрсетеді. Сульфолипидтер. Бұлардың құрамында коб\алентті байланысқан күкірт бар. Сульфолипидтерге мидан бөліп алынған цереброзидсульфат жатады. Бұл сфингозиннен, галактозадан, цереброн қышқылынан және күкірт қышқылынан құралады. СН3 – (СН2)21 – СН – СООН ОН Цереброн қышқылы жүктеу/скачать 173 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|