Масимова хуршидам ташболатовна

151 
18- кестеніің жалғасы 
1 
2 
3 
Бағалауды 
жүзеге 
асыруға негіз болатын 
нормативтік құжаттарды 
біледі, қолдана алады. 
Қалыптастырушы 
бағалау мен жиынтық 
бағалаудың 
ерекшеліктері, оларды 
пайдалануда 
қолданылатын әдіс – 
тәсілдерді жетік игерген, 
біледі және қолдана 
алады. Өз білімін өз 
алдына ақпараттар іздеп 
тауып, талдау арқылы 
толықтыра 
алады. 
Рефлексивтік дағдылары
қалыптасқан. 
Бағалаудың 
түрлерін 
ажырата 
алады. 
Бағалауды 
жүзеге 
асыруға керекті әдіс – 
тәсілдерді біледі және
қолдана алады. Жаңа 
ақпараттарды 
іздеп 
табуға ұмтылады. 
Баға 
мен 
жетістік 
ұғымдарын 
шатастырады.
Өз білімін қолдануда 
қиналады. Алған білімін 
тәжірибеде 
қолдануда 
сыртқы көмекті қажет 
етеді. 
Іс - рекетті жүзеге асыру 
Критерийлері: оқыту процессіндегі іс - әрекеттерінің жүйелілігі, мақсаттылығы,кез – келген 
педагогикалық жағдаятта бағалау біліктерін қолдану қабілеті, шығармашылығы.
Бағалау біліктері оқыту 
үдерісінің кез келген 
жағдайында 
көрініс 
табады. 
Қалыптастырушы 
бағалауды 
жүзеге 
асыруда 
кері 
байланысты 
тиімді 
жүргізе алады. Бағалау 
әдістерін 
қолдану 
кезеңдерін 
жақсы 
біледі.Топтық, жұптық 
жұмыс түрлерін жүргізе 
алады. Шығармашылық 
қабілеті жоғары. 
Бағалау 
біліктері 
қалыптасқан. 
Бағалау 
үдерісінде бағалау іс - 
әрекетін жүзеге асыруда 
кей бір жағдаяттарда 
қиындықтар 
бар. 
Қалыптастырушы 
бағалауды 
жүзеге 
асыруда 
әдістерді 
қолдануда қиындықтары 
білінеді. 
Нұсқаулықта 
берілген 
әдістерді 
қолдана алады. 
Бағалауға байланысты 
көп 
жағдайларда 
қиналады.
Іс - әрекеттері мақсатты 
емес және оның есебіне 
мақсатқа жету төмен 
дәрижеде. 
Әрекеттері 
тек 
үлгі 
бойынша, 
шаблон 
арқылы жүзеге асады. 
Кәсіби құндылықтары 
Критерийлері: кәсібіне байланысты теориялық және тәжірибелік білімі, қарым – қатынас 
жасау
Өз 
пәні 
бойынша 
теориялық білімі терең.
Өз 
пәні 
бойынша 
теориялық білімі жоғары 
деңгейде. 
Өз пәні бойынша білімі 
бар. 
Тәжірибелік білімі әлсіз. 

152 
18- кестенің жалғасы 
Тәжірибелік 
білімі 
жоғары. 
Саралау арқылы, білім 
алушыларды 
бағалау 
дағдылары қалыптасқан.
Білім алушылар мен 
тиімді оқыту ортасын 
ұйымдастыру 
дағдылары қалыптасқан.
Өзін – өзі басқару және 
дамытуды, өз жұмысын 
ұйымдастыруды біледі. 
Ұйымдастырушылық 
және коммуникативтік 
қабілеттері 
жоғары 
деңгейде. 
Тәжірибелік 
тұрғыдан 
кей 
бір 
оқыту 
жағдаяттарында 
өз 
білімін 
қолдануды 
біледі. 
Бағалау үдерісін жүзеге 
асыра алады. 
Ұйымдастырушылық 
және коммуникативтік 
қабілеттері 
орташа. 
ҚМЖ 
құрастырып, 
мақсатты 
жүзеге 
асыруда 
қиындықтар 
бар. 
Бағалауды 
жүзеге 
асыруда 
дифференциациялауды 
кей бір жағдаяттарда 
қолдануда қийналады. 
Ұйымдастырушылық 
және коммуникативтік 
қабілеттері әлсіз. 
18- кесте Педагогтердің біліктілікті арттыру жағдайында оқушылардың оқу 
жетістіктерін бағалау іс - әрекетінің даму деңгейлері. 
Педагогтердің біліктілікті арттыру жағдайында оқушылардың оқу 
жетістіктерін бағалау іс – әрекетінің даму деңгейлерін анықтау олардың 
заманауи талаптар негізінде оқыту үдерісін тиімді ұйымдастыруыны ықпал 
етеді.
Рефлексивтік компонент - Біздің зерттеу жұмысымызда рефлексивтік 
компонент педагогтердің өз бағалау іс - әрекеттеріне және олардың нәтижелеріне 
берген өзіндік бағасы ретінде сипатталады.Біліктілікті арттыру жағдайында
педагогтер өз білімдерін өздігінен дамытуға дағдылануы қажет.Өз іс - әрекетіне 
рефлексивті тұрғыдан талдау жасап, жетістігін анықтап, кемшіліктерін 
айқындап оны түзетуге ұмтылу педагогтің кәсіби білігінің жоғары екендігін 
көрсетеді.
«Рефлексия» термині латын тіліндегі «reslexio» –көрініс беру, кері айналу 
деген сөзден шыққан. Философияда рефлексия –адамның өзіндік әрекеттерін 
және олардың заңдарын қайта түсінуге бағытталған, теориялық іс-әрекетінің 
формасы. Философиялық сөздікте рефлексияның үш түріне түсініктеме беріледі. 
Олар: қарапайым (әрекеттер рефлексиясы); ғылыми (жаңа білімді меңгеру 
әдістерінің рефлексиясы); философиялық (ойлау мен болмыстың шектелген 
қатынастарын және біртұтас адамзат мәдениетін қайта түсіндіру) [278;68] 
Педагогтің оқыту процесіндегі өз іс - әрекетіне рефлексия жасауы білім 
алушылардың жетістікке жетуін қамтамасыз етуде қандай кедергілер кездеседі, 
қолданылған әдіс – тәсілдердің тиімділігі қандай? деген сұрақтардың пайда 

153 
болуына түрткі болады.Демек, педагог өз бағалау іс - әрекетінің нәтижелі болуы 
үшін рефлексия жасау арқылы: 
- Өз іс - әрекетін диагностикалайды; 
- Кейінгі қадамдарын жобалайды; 
- Оқыту үдерісіне түзету енгізеді; 
- Бағалаудың тиімділігін арттырады. 
Педагогтердің өз іс - әрекетіне рефлексия жасауы заманауи білім берудің 
басты талабы. Рефлексивтік дағдылардың қалыптасуы тұлғаның әлеуметтік 
ортаға тез бейімделуі мен бір қатарда оқыту үдерісінде білім алушылар және 
әріптестер мен қарым – қатынас жасауда кәсіби этиканы сақтауға мүмкіндік 
береді. Өз кәсіби іс - әрекетіне рефлексия жасау педагогтің өз білімін жетілдіруге 
және өзін – өзі реттеуге,өзін тұлға, маман ретінде дамытуға мүмкіндік береді деп 
санаймыз.
Педагогтердің 
біліктілікті арттыру жағдайында оқушылардың оқу 
жетістіктерін бағалау іс – әрекетінің рефлексивтік компоненті: 
- педагогтердің өз бағалау іс – әрекетіне талдау жасай алу; 
- Бағалау іс – әрекетін жүзеге асырудағы кемшіліктер мен қиындықтарды
анықтау дағдыларының болуы; 
- Өз іс – әрекетіне түзетулер енгізу білігінің болуы; 
- Сыни ойлау, аналитикалық дағдыларының болуы – қатарлы білік және
дағдыларды дамытуды қамтиді. 
Педагогтердің біліктілікті арттыру жағдайында оқушылардың оқу 
жетістіктерін бағалау іс - әрекетін дамытудың құрылымын анықтау оның 
өлшемдері мен көрсеткіштерін айқындау міндетініңде шешілуін талап етті. 
Зерттеу мақсаты мен міндеттеріне орай олар төмендегідей анықталды:

жүктеу/скачать 4.3 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: