Мазмұндамалар 5-сынып
Жоспар : 1.Айтыс - ауыз әдебиетінің саласы 2. Айтыс түрлері 3. Айтыстың зерттелуі Асан Қайғы
жүктеу/скачать 74.38 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Жоспар: Асан Қайғы - би Жерұйық іздеуі Көшпенділер философы Бұқар жырау
- Махамбет Өтемісұлы
- Жоспар: Туған жері Исатаймен бірігіп көтеріліс жасауы Туған жерге деген сүйіспеншілігі Нысанбай жырау
| Жоспар :
1.Айтыс - ауыз әдебиетінің саласы 2. Айтыс түрлері 3. Айтыстың зерттелуі Асан Қайғы Асан Қайғы атанып кеткен Хасан Сәбитұлы Еділ бойында туса керек. Асан Алтын Орда ханы Ұлұғ Мұхмедтің билерінің бірі болған. Асан Қайғы көшпелі халық тұрмысына жұт, табиғи апаттар көп нұқсан келтіретінін жете сезеді. Осыған орай жанға жайлы өмір сүретін жерұйық, адамдардың теңдігі мен бақытының мекені болатын жер болуы тиіс деп ойлайды. Желмаясына мініп, жерұйық іздеген жырауды Асан Қайғы деп атап кеткен. Тұла бойы ізгілікке толы,халқын сүйген жырауды Ш.уәлиханов «көшпенділер философы» деп атайды. Асан Қайғы қазақ әдебиетінде тұңғыш рет моральдық, этикалық қағидаларды, оның іінде шындық, ойшылдық сияқты қылықтарды айқындайды. ( «Қазақ әдебиеті» оқулығынан) Жоспар: Асан Қайғы - би Жерұйық іздеуі Көшпенділер философы Бұқар жырау Жырау- қазақтың көне қоғамының өкілдері. Жыраулық поэзияның соңғы өкілі- Бұқар жырау. Тәуке хан тұсында ықпалды билердің бірі болған.Бұқар тек жырау, ақылшы ғана емес, мемлекеттік істерге ықпал еткен би,өз заманынң ұраншысы болған. Ол араб, парсы, қытай, жоңғар сияқты бірнеше елдің тілдерін білген. Бұқар жырау Абылайдың бас кеңесшісі болып, оның дана, ақылды басшы ретінде қолдап, қажет болса ханды сынаудан тайынбаған. Ақынның шығармалары философиялық және дидактикалық өсиет ретінде жарыққа шыққан,сондықтан көп өлеңдері афоризмге айналған. ( «Қазақ әдебиеті» кітабынан) Жоспар: Жыраулықтың соңғы өкілі. Абылайдың бас кеңесшісі. Жырау шығармалары Махамбет Өтемісұлы Қазіргі Орал облысының Орда ауданында туған. Әкесі Ішкі Орданың ауқатты адамның бірі болған. Махамбет орысшаға жетік болған.Исатай Таймановпен бірігіп шаруалар көтерілісін ұйымдастырған. Ол көтерілісте басшы ғана емес, ұраншысы да бола білген.Жеңіліске ұшыраса да , ұранын тастамаған. Махамбет- қазақ әдебиетінде ең алғаш болып хан сұлтандарға қарсы қаймықпай өз ойын өлең арқылы айтқан адам.Өзінің азғана өмірінде туған жерге деген сүйіспеншілігін жырлаған. Жырларын елінің тәуелсіздігі мен бостандығына арнаған. ( «Аңыз адам» журналынан) Жоспар: Туған жері Исатаймен бірігіп көтеріліс жасауы Туған жерге деген сүйіспеншілігі Нысанбай жырау М.Әуезов «өте ірі және көреген ақын»деп бағалаған. Нысанбай жыраудың өмірбаяны туралы дерек жоқ. Сыр бойында дүниеге келген. Ол Кенесары Қасымов бастаған ұлт азаттық көтеріліске қатысып, оны жырға қосқан адам. «Кенесары - Наурызбай» атты шығармасы 1912 жылы Қазан қаласында жарық көрген.Оны кейін 1923 жылы Ташкентте жеке кітап етіп шығарды. Кеңестік дәуірде Кенесары хан туралы айтуға тыйым салынды. Сол кезде осы туындыны оқуға да тыйым салынды. Еліміз тәуелсіздігін алған соң, бұл шығармада еркіндікке шықты. ( «Аңыз адам» журналынан) жүктеу/скачать 74.38 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|