Нарықтық қатынастарға орта тап ұғымы Романова венера



Дата01.02.2023
өлшемі1.52 Mb.
#469019
4 срс

нарықтық қатынастарға орта тап ұғымы

Романова венера

Социология 2-курс

Нарықтық қатынастар

  • Нарықтың жұмыс істеуіне байланысты туындайтын қоғамдық қатынастар. Қоғамдық еңбек бөлінісі мен өндірушілердің экономикалық оқшаулануы нәтижесінде бұдан бірнеше мыңдаған жыл бұрын пайда болған. Сырт көзге тауар иелерінің өзара іс-қимылы ретінде көрініс табады, осы іс-қимыл барысында тауарлар – сату үшін өндірілген өнімдер еркін, яғни тең құқықты негізде айырбасталады.

Нарықтың екі жақты мағынасы бар

  • Нарық (маркет) деген түсінік өзіндік мағынада “өткізу” деген түсінік, бұл айырбас, айналыс сферасында орын алады.
  • Нарық өндіріс, бөлу, айырбас және тұтыну процестерін қамтитын, адамдар арасындағы экономикалық қатынастар жүйесі. Бұл меншіктің әр-алуан формаларын, тауар-ақша байланыстарын, қаржы несие жүйесін пайдалануға негізделген, экономикалық іс-әрекеттердің күрделі механизмі.

Айналыспен қатар нарық қатынастарына мыналар жатады.

  • Екі субъектінің өзара байланыстары нарық негізінде болғанда, кәсіпорындарды және экономикалық басқа құрылымдарды жалға алумен байланысты қатынастар;
  • Еңбек биржасы арқылы жұмыс күшін жалдап пайдалану процесі;
  • Шетел фирмалары мен бірлескен кәсіпорындардың айырбас процестері;
  • Белгілі процентке несие берудегі несие қатынастары;
  • Тауар, қор, валюта биржалары мен басқа құрылымдардан тұратын, нарықтық инфрақұрылымдардың іс-әрекет процестері.

Қазіргі заманда споттық және мерзімдік нарықтар кең тарап отыр.

Споттық нарық дегеніміз қолма-қол жеткізілген нақты тауармен сауда-саттық жүргізу нарығының бір түрі.

Мерзімдік нарық – бұл мерзімді контрактілер нарығы, яғни келісім-шарттар бойынша көрсетілген мерзімде материалдық байлықтарды, тауарларды, құнды қағаздар түріндегі активтерді, болашақта жеткізу туралы контрагенттердің бір-бірімен жасасқан келісімі.

Споттық нарықта хеджерлер мен саудагерлер қатысады. Хеджерлер контрактілерді сату және сатып алу келісімдерін жүргізеді. Олар тауарды осы сәтте сатып жібере алады, немесе мерзімді контрактіні сатып жіберіп тауарды сақтап отыра алады.

Орта тап.

  • Орта тап - әлеуметтік стратификация жүйесіндегі негізгі әлеуметтік топтар: бай мен кедей ішінде аралық орын алатын қабаттар жиынтығы.,
  • Орта тап - бұл материалдық және әлеуметтік қажеттіліктердің кең ауқымын қанағаттандыру үшін жеткілікті тұрақты табысы бар адамдардың әлеуметтік тобы.

Орта тап


«Орта тап» ұғымы социологиялық лексикаға 1920 жж. Бұған қоғамдық құрылымның маркстік тұжырымдамасын сынау себеп болды, оған сәйкес капиталистік әлемде поляризация билейді, тек екі тап бар: буржуазия және пролетариат, ал қалған барлық әлеуметтік қабаттар мен қабаттар ерте ме, кеш пе олармен бірігеді . Әлемдік экономиканың біркелкі емес дамуы, экономикалық дағдарыстар меншікті шоғырландыру (монополиялау) және әртараптандыру процестерін тудырды. Нәтижесінде үлестірілген меншіктің әр түрлі формалары пайда болды: кооперативтік, командалық және акционерлік. Осы процестердің нәтижесінде үлестірілген меншіктің бір бөлігін иемденетін адамдардың едәуір қабаты пайда болды: акциялар, акциялар, акциялар, мемлекеттік және жеке зейнетақы қорларына аударымдар және т.б.
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАҚМЕТ!

Достарыңызбен бөлісу:




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет