Нұсқаулар пму ұс н 18. 3/40 Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі

Әдістемелік нұсқаулар

ПМУ ҰС Н 7.18.3/40

Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі

С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті

050608- Экология мамандығы студенттеріне арналған

Павлодар
Әдістемелік нұсқауларError: Reference source not found ПМУ ҰСН 7.18.3/41

ОІ жөніндегі проректор

_______________Н.Э.Пфейфер

2010 ж. «____»_____________

Құрастырушы: аға оқытушы _______________ У.Д.Буркитбаева
Биология және экология кафедрасы

050608- Экология мамандығының студенттеріне үшін

пәні бойынша

Кафедра отырысында ұсынылды 2010 ж., «___»______хаттама №___

Химиялық технологиялар және жаратылыстану факультетінің

оқу- әдістемелік кеңесімен мақұлданды

2010 ж. «____»________ Хаттама №____

ЖжӘҚБ бастығы______________ А.А.Варакута 2010 ж. «____»_______

2010 ж. «___»______________ № хаттама

1. 
   Саданов А.К., Сванбаева З.С. Экология. – Алматы: «Агроуниверситет», 1999.
   
2. 
   Акимова Т.А., Хаскин В.В. Экология. – М.: Изда-во ЮНИТИ, 1998.-546с.
   
3. 
   Коробкин В.И., Предельский Л.В. Экология – Ростов н/Д: Феникс, 2001. – 576 с.
   
4. 
   Тіршілік қауыпсыздығы және экология / Под ред. Л.А. Муравья. – М: ЮНИТИ-ДАНА, 2000, - 447 с.
   
5. 
   Бигалиев А. Б. Проблемы окружающей среды и сохранения биологического разнообразия. Учебное пособие. –Алматы, Қазақ университеті, 2005.-127 с.
   

Жер ресурстары және олардың түрлері, тиімді пайдалану мәселесі. Пайдалануға жарамды және жарамсыз жерлер. Жерді пайдаланудың тәртібі. Ауыл шаруашылығындағы жерлер және оларға байланысты туындайтын мәселелер. Жерді пайдалануға байланысты құқықты әрекеттер. Биоалуантүрлілікті сақтау жәні түрлерді көбейту мәселесі.

1. 
   Коробкин В.И., Предельский Л.В. Экология – Ростов н/Д: Феникс, 2001. – 576 с.
   
2. 
   Тіршілік қауыпсыздығы және экология / Под ред. Л.А. Муравья. – М: ЮНИТИ-ДАНА, 2000, - 447 с.
   
3. 
   Кондратьев К.Я., Крапивин В.Ф., Савиных В.П. Цивилизацияның даму перспективасы: Көпөлшемді анализ – М.: Логос, 2003. – 567 с.
   
4. 
   Парниктік эффект, экожүйенің және климаттың өзгеруі. – Л.: Гидрометеоиздат, 1989. 557 с.
   
5. 
   Бигалиев А. Б. Проблемы окружающей среды и сохранения биологического разнообразия. Учебное пособие. –Алматы, Қазақ университеті, 2005.-127 с.
   

Жануарларды жаңа тiршiлiк ету орындарына   көшiру, Қазақстан фаунасы үшiн жаңа жануарлар   түрлерiн жерсiндiру, жануарларды қайта жерсiндiру мен будандастыру, оларды Қазақстан Республикасына әкелу және одан тысқары жерлерге әкету кезiндегi экологиялық талаптар. Балық аулау кезiндегi экологиялық талаптар. Зоологиялық коллекцияларға қойылатын экологиялық талаптар. Аңшылық және балық шаруашылығын жүргiзу кезiндегi экологиялық талаптар. Жануарлар дүниесiн биотехнология өнiмдерiнiң зиянды әсерiнен қорғау

Жануарлар дүниесiн пайдалану және оларды қорғап- сақтау. Жануарлар әлемі. Ерекше қорғауға алынған жануарлар түрлері. Қазақстанда сирек кездесетін және жойылып бара жатқан жануарлардың түрлері. Жануарлар дүниесін пайдаланудың жалпы ережелері. Жануарлар дүниесін қорғауға байланысты шаралар жүйесі.

Қазақстанның орман ресурстарын жақсарты мәселесі және орман мәселесіне байланысты 2030 бағдарламасының жоспары.

1. 
   Кондратьев К.Я., Крапивин В.Ф., Савиных В.П. Цивилизацияның даму Перспективасы: Көпөлшемді анализ – М.: Логос, 2003. – 567 с.
   
2. 
   Тіршілік қауыпсыздығы және экология / Под ред. Л.А. Муравья. – М: ЮНИТИ-ДАНА, 2000, - 447 с.
   
3. 
   Қаман Ұлықпан Жануарлар экологиясы: жалпы бөлім жоғары оқу орындарының студенттеріне арналған оқу құралы / Қаман Ұлықпан. Павлодар: Кереку, 2009. – 204 бет.
   
4. 
   Саданов А.К., Сванбаева З.С. Экология. – Алматы: «Агроуниверситет», 1999.
   

Жасыл өсімдік- тіршілік тынысы. Жасыл желек және оның биосфера тұрақтылығындағы орны. Қалалалардағы жасыл-желек мәселесі және оны шешудің тиімді жолдары. Ормандарды және өзге де өсiмдiктердi пайдаланудағы жалпы ережелер. Қазақстанның орман қоры және олардың қазіргі экологиялық жағдайлары. Қазақстанда сирек кездесетін және жойылып бара жатқан өсімдіктердің түрлері. Биоалуантүрлілікті сақтаудың жолдары. Ертіс өзені- Қазақстанның негізгі су артериясы.

1. 
   Коробкин В.И., Предельский Л.В. Экология – Ростов н/Д: Феникс, 2001. – 576 с.
   
2. 
   Тіршілік қауыпсыздығы және экология / Под ред. Л.А. Муравья. – М: ЮНИТИ-ДАНА, 2000, - 447 с.
   
3. 
   Бигалиев А. Б. Проблемы окружающей среды и сохранения биологического разнообразия. Учебное пособие. –Алматы, Қазақ университеті, 2005.-127 с.
   
4. 
   Қаман Ұлықпан Жануарлар экологиясы: жалпы бөлім жоғары оқу орындарының студенттеріне арналған оқу құралы / Қаман Ұлықпан. Павлодар: Кереку, 2009. – 204 бет.
   
5. 
   Арустанов Э.А., Левакова И.В., Баркалова Н.В. Экологические основы природопльзования.- М.: 2001.
   

Су ресурстары және оларды пайдаланудың жалпы ережелері. Су ресурстары және олардың түрлері. Қазақстанның су ресурстарының қазіргі экологиялық жағдайлары. Су объектілерін пайдаланудың жалпы ережелері. Суды қолданудың түрлері (ауыл шаруашылғында, балық шаруашылығында және т.б мақсаттарда). Су ресурстарын ұтымды тұтыну мәселесі. Биосфералық қорық.

1. 
   Парниктік эффект, экожүйенің және климаттың өзгеруі. – Л.: Гидрометеоиздат, 1989. 557 с.
   
2. 
   Қазақстан Республикасының экологиялық кодексі. Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 2007 ж., N 1, 1-құжат; "Егемен Қазақстан" 2007 жылғы 19 қаңтар N 12-13 - 23 қаңтар N 15-18
   
3. 
   Акимова Т.А., Хаскин В.В. Экология. – М.: Изда-во ЮНИТИ, 1998.-546с.
   
4. 
   Шилов И.А. Экология. – М.: Высшая школа, 2000. – 487с.
   
5. 
   Новиков Ю.В. Экология, окружающая среда и человек: Учеб.пособие для вузов. М.: ЮНИТИ, 2000.
   

Радиация, атом энергетикасын пайдаланудың ерекшеліктері. Радиация, радиоактивті элементтер, радионуклеидтер және олардың түрлері. Радиоактивті элементтерді шаруашылықта қолданудағы жалпы ережелер. Қоршаған ортаның радиациялық фоны. Радиациялық материалдарды, атом энергиясын пайдалануға және радиациялық қауiпсiздiктi қамтамасыз етудегі алғы шарттар.

1. 
   Коробкин В.И., Предельский Л.В. Экология – Ростов н/Д: Феникс, 2001. – 576 с.
   
2. 
   Тіршілік қауыпсыздығы және экология / Под ред. Л.А. Муравья. – М: ЮНИТИ-ДАНА, 2000, - 447 с.
   

1. 
   Бейсенова А.С., Шілдебаев Ж.Б., Сауытбаева Г.З. Экология. – Алматы: «Ғылым», 2001.
   
2. 
   Саданов А.К., Сванбаева З.С. Экология. – Алматы: «Агроуниверситет», 1999.
   
3. 
   Акимова Т.А., Хаскин В.В. Экология. – М.: Изда-во ЮНИТИ, 1998.-546с.
   
4. 
   Қазақстан Республикасының экологиялық кодексі. Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 2007 ж., N 1, 1-құжат; "Егемен Қазақстан" 2007 жылғы 19 қаңтар N 12-13 - 23 қаңтар N 15-18
   

Каспий теңiзiнiң солтүстiк бөлiгiндегi мемлекеттiк қорық аймағында шаруашылық және өзге де қызметтi жүзеге асыру кезiндегi жалпы            экологиялық талаптар. Мұнай-газ құбырларын жобалау мен салу кезiндегi экологиялық талаптар. Жағалаудағы жарақтандыру базалары мен жағалау инфрақұрылымы объектiлерiне арналған экологиялық талаптар. Каспий теңiзiнiң солтүстiк бөлiгiндегi мемлекеттiк қорық аймағындағы қоршаған ортаның мониторингi.

Каспий теңізі және оның қазіргі экологиялық жағдайы. Каспий теңізі- тасымалдау жолы ретінде. Мұнай және мұнай құбырларын салу мәселесі. Мұнайды теңіз арқылы тасымалдаудың ережелері. Каспий теңізіндегі экологиялық ахуалды сауықтыру мақсатында атқарылып жатқан шаралар.

Ұсынылатын әдебиет:

1. 
   Коробкин В.И., Предельский Л.В. Экология – Ростов н/Д: Феникс, 2001. – 576 с.
   
2. 
   Тіршілік қауыпсыздығы және экология / Под ред. Л.А. Муравья. – М: ЮНИТИ-ДАНА, 2000, - 447 с.
   
3. 
   Бейсенова А.С., Шілдебаев Ж.Б., Сауытбаева Г.З. Экология. – Алматы: «Ғылым», 2001.
   
4. 
   Саданов А.К., Сванбаева З.С. Экология. – Алматы: «Агроуниверситет», 1999.
   

Қалдықтардың түрлері: қатты тұрмыстық қалдықтар, өнеркәсіптік және ауылшаруашылық қалдықтар. Қалдықтарды көму полигондарына және ұзақ мерзiмдi сақтау қоймаларында сақталатын қалдық түрлері. Полигондардың қоршаған орта сапасына әсері.

1. 
   Коробкин В.И., Предельский Л.В. Экология – Ростов н/Д: Феникс, 2001. – 576 с.
   
2. 
   Тіршілік қауыпсыздығы және экология / Под ред. Л.А. Муравья. – М: ЮНИТИ-ДАНА, 2000, - 447 с.
   
3. 
   Модели управления природными ресурсами. –М.: Наука. 1981. -264 с.
   
4. 
   У.Д. Буркитбаева, А.А.Калиева Табиғи орта жағдайын бақылау. «Мониторинг принциптері және типтері» пәні бойынша «Экология» мамандығының күндізгі оқу бөлімінде оқитын студенттер үшін зертханалық практикум. – Павлодар, 2007.- 97б.
   
5. 
   Экология и безопасность жизнедеятельности. – М.: ЮНИТИ, 2000.
   

Қоршаған ортаға антропогендік ықпалдың нәтижесі және оның зардаптары. Парник газдары және оның көздері. Ғаламдық экологиялық мәселелерді шешу мақсатында атқарылып жатқан шаралар. Экологиялық мәселелерді шешудегі халықаралық және ұлттық ұйымдардың ролі.

1. 
   Кондратьев К.Я., Крапивин В.Ф., Савиных В.П. Цивилизацияның даму Перспективасы: Көпөлшемді анализ – М.: Логос, 2003. – 567 с.
   
2. 
   Парниктік эффект, экожүйенің және климаттың өзгеруі. – Л.: Гидрометеоиздат, 1989. 557 с.
   
3. 
   Коробкин В.И., Предельский Л.В. Экология – Ростов н/Д: Феникс, 2001. – 576 с.
   
4. 
   Тіршілік қауыпсыздығы және экология / Под ред. Л.А. Муравья. – М: ЮНИТИ-ДАНА, 2000, - 447 с.
   

Қалдықтармен жұмыс iстеуге байланысты кәсiпорындарды, ғимараттарды, құрылыстарды, құрылыс-жайлар мен өзге де объектiлердi салу және пайдалану кезiндегi экологиялық талаптар . Коммуналдық қалдықтармен жұмыс iстеу кезiндегi экологиялық талаптар. Қауiптi қалдықтармен жұмыс iстеу кезiндегi экологиялық талаптар. Қауiптi қалдықтарды тасымалдау кезiндегi экологиялық талаптар.

Қазақстанның өнеркәсіп орындары және оларға қойылатын экологиялық талаптар.

Ұсынылатын әдебиет:

1. 
   Коробкин В.И., Предельский Л.В. Экология – Ростов н/Д: Феникс, 2001. – 576 с.
   
2. 
   Тіршілік қауыпсыздығы және экология / Под ред. Л.А. Муравья. – М: ЮНИТИ-ДАНА, 2000, - 447 с.
   
3. 
   Модели управления природными ресурсами. –М.: Наука. 1981. -264 с.
   
4. 
   У.Д. Буркитбаева, А.А.Калиева Табиғи орта жағдайын бақылау. «Мониторинг принциптері және типтері» пәні бойынша «Экология» мамандығының күндізгі оқу бөлімінде оқитын студенттер үшін зертханалық практикум. – Павлодар, 2007.- 97б.
   
5. 
   Экология и безопасность жизнедеятельности. – М.: ЮНИТИ, 2000.
   

Экологиялық бақылау және оның түрлері. Экологиялық бақылау, бағалау және болжау түрлері. Экологиялық бақылау нысандары және олардың ерекшеліктері. Мониторинг және оның түрлері.

1. 
   Саданов А.К., Сванбаева З.С. Экология. – Алматы: «Агроуниверситет», 1999.
   
2. 
   Коробкин В.И., Предельский Л.В. Экология – Ростов н/Д: Феникс, 2001. – 576 с.
   
3. 
   Тіршілік қауыпсыздығы және экология / Под ред. Л.А. Муравья. – М: ЮНИТИ-ДАНА, 2000, - 447 с.
   
4. 
   У.Д. Буркитбаева, А.А.Калиева Табиғи орта жағдайын бақылау. «Мониторинг принциптері және типтері» пәні бойынша «Экология» мамандығының күндізгі оқу бөлімінде оқитын студенттер үшін зертханалық практикум. – Павлодар, 2007.- 97б.
   
5. 
   Экология и безопасность жизнедеятельности. – М.: ЮНИТИ, 2000.
   

  Тақырыптың мазмұны: Өндiрiстiк экологиялық бақылауды тағайындау және оның мақсаттар. Өндiрiстiк экологиялық бақылауды жүргiзу тәртiбi. Өндiрiстiк экологиялық бақылау бағдарламасын әзiрлеуге қойылатын талаптар. Өндiрiстiк мониторингтiң түрлерi және оны жүргiзудi ұйымдастыру .

1. 
   У.Д. Буркитбаева, А.А.Калиева Табиғи орта жағдайын бақылау. «Мониторинг принциптері және типтері» пәні бойынша «Экология» мамандығының күндізгі оқу бөлімінде оқитын студенттер үшін зертханалық практикум. – Павлодар, 2007.- 97б.
   
2. 
   Коробкин В.И., Предельский Л.В. Экология – Ростов н/Д: Феникс, 2001. – 576 с.
   
3. 
   Тіршілік қауыпсыздығы және экология / Под ред. Л.А. Муравья. – М: ЮНИТИ-ДАНА, 2000, - 447 с.