ОәЖ 71. Бастауыш сыныптарда тілдерді оқытуда дамыта оқыту технологиясын қолдану тиімділігі
жүктеу/скачать 28.25 Kb.
|
1 2
Акилбекова А.Қ., Қайратқызы Т., Таутаева М.|
ОӘЖ 371.1 БАСТАУЫШ СЫНЫПТАРДА ТІЛДЕРДІ ОҚЫТУДА ДАМЫТА ОҚЫТУ ТЕХНОЛОГИЯСЫН ҚОЛДАНУ ТИІМДІЛІГІ Акилбекова А.Қ., Қайратқызы Т., Таутаева М. «Мирас» университеті, Шымкент қ., Казақстан Резюме: В статье рассказывается о развитии письменной речи на основе развивающего обучения. Summary: This article is related about writing skills for foundation of development teaching. In this article shows the information abot aims, types and main idea. Қазіргі уақытта білім берудің міндеті жан-жақты дамыған жас ұрпақты дамыту болып табылады. Сонымен қатар, мектепте оқыту әр баланың жеке басын қалыптастыруда маңызды рөл атқарады. Тұлға-динамикалық ұғым: ол өмір бойы даму деп аталатын өзгерістерге ұшырайды (прогрессивті немесе регрессивті). Даму (прогрессивті) - бұл адамның физикалық және психикалық өзгеру процесі, уақыт өте келе, оның кез-келген қасиеттері мен параметрлерінде кішіден үлкенге, қарапайымнан күрделіге, төменнен жоғарыға ауысуды көздейді. Дамытушылық оқытудың мақсаты - балаларда теориялық ойлау негіздерін қалыптастыру (немесе теориялық сананың кеңірек негіздері, оның негізгі формаларына ғылыммен қатар өнер, адамгершілік, құқық, дін және саясат жатады). Теориялық ойлау - бұл адамның құбылыстардың мәнін түсіну және сол мәнге сәйкес әрекет ету қабілеті. Білім, тәрбие және дамудың органикалық бірігуі сабақта дамытушылық оқыту жағдайында жүзеге асырылады. Белсенді танымдық іс-әрекетке енгеннен кейін ғана студент зерттелетін оқу материалының мәніне ене алады, оны жалпы заңдылықтар мен оқу пәнінің жетекші идеялары деңгейінде игереді, үйренген материалды одан әрі таным тәсілі ретінде қолдана алады. Мұндай процесс оқытудың ішкі ынталандыруларын тудырады, білімнің сенімге айналуына, оқушылардың танымдық белсенділігі мен тәуелсіздігінің дамуына ықпал етеді, тәрбиеде тиімді негіз болады [1]. Дамытушылық оқытуды жүзеге асыру оқу процесін арнайы ұйымдастыруды талап етеді. Ол үшін мектеп бағдарламаларының мазмұнын жақсы білу, оқытудың заманауи әдістерін меңгеру ғана емес, сонымен қатар оқушылардың ақыл-ой дамуының заңдылықтарын, жас ерекшеліктерін және жеке ерекшеліктерін ескере отырып, оқу іс-әрекетін мақсатты түрде қалыптастыруға мүмкіндік беретін психологиялық білімге ие болу қажет. Қазіргі мектепте бастауыш сынып оқушыларын оқытуды ұйымдастырудың дамушы тәсілі барған сайын танымал бола бастады. Шет тілдерін оқыту кезінде жеке тұлғаға бағдарланған дамуды оқыту жүйесі әр балаға, оның күшіне деген сеніммен ерекшеленетінін ескеру қажет, ол оны сол күйінде қабылдайды және жалпы оқуда баланың дамуы тек жеке болатындығын ескереді. Барлық балалар шет тіліндегі дыбыстар мен интонацияны, шет тіліндегі сөйлеуді визуалды және есту қабілетін, ойлау процестерінің әртүрлі жылдамдығын және т.б. еліктеу қабілеттерінің әртүрлі деңгейіне ие. Шет тілі сабақтарында оқушылардың шығармашылық ойлауын мақсатты дамытуға, олардың танымдық қызығушылығы мен тәуелсіздігін қалыптастыруға ықпал ететін жұмыс әдістері мен педагогикалық әдістерді жүйелі түрде қолдану қажет. Қазіргі білім беру жағдайында мұғалімнің негізгі міндеті - оқушының ұзақ уақыт бойы алаңдауға уақыты да, тілегі де, мүмкіндігі де болмайтындай етіп оқу іс-әрекетін ұйымдастыра білу. Бұл мұғалімге оқытудың белсенді әдістері көмектеседі [2]. Бастауыш сынып оқушыларын дамыта оқыту менің көзқарасым бойынша маңызды әдістемелік міндеттерді орындауға ықпал ететін оқу ойындарынсыз мүмкін емес: - балалардың сөйлеу қарым-қатынасына психологиялық дайындығын құру; - олардың тілдік материалды бірнеше рет қайталауының табиғи қажеттілігін қамтамасыз ету; - оқушыларды сөйлеудің дұрыс нұсқасын таңдауға үйрету, бұл жалпы сөйлеудің ситуациялық стихиясына дайындық. Сабақтар барысында әртүрлі ойын түрлерін қолдануға кеңес беремін: грамматикалық, орфографиялық, лексикалық және фонетикалық, сөйлеу дағдыларын қалыптастыруға ықпал етеді. Бірдей ойындарды әртүрлі дағдыларды үйрету үшін пайдалануға болады. Сонымен, «болжау» ойынының көмегімен сіз жаңа лексикалық бірліктерді, to be, to have, can, do етістіктері бар грамматикалық құрылымдарды қолдануға үйрете аласыз [3]. Мысалы: «What is missing?», «What are you?», «What do you want to be?», «What can you?», «Where is the cat?». Оқушылар жалпы түрде сұрақтар қояды, жүргізуші тек иә, жоқ деп жауап бере алады. Бұл ойын оқушылардың қызығушылығын арттырады, әркім жүргізуші рөлінде болғысы келеді. Көбінесе сабақта лексикалық немесе грамматикалық материалды бекіту немесе жаттықтыру үшін мен допты қолдануға кеңес беремін. Бұл ашық ойын балалардың шаршауын жеңілдетуге мүмкіндік береді. Сіз допты есімдіктерді, to be етістігінің жеке формаларын, гүлдердің атауын, ойыншықтарды, санауды және т.б. жаттығу кезінде қолдана аласыз [4]. Ауызша сөйлеу, тыңдау, жазу және оқу дағдыларын қалыптастыру үшін тиісті дыбыстарды айта білу ғана емес, сонымен қатар олардың сөздерде қалай қосылатынын, содан кейін бұл сөздер сөйлемде қалай қосылатынын білу қажет. Мұғалімдер әр сабақта материалды жақсы меңгеру үшін мүмкіндігінше көп ақпарат беру жолдарын қолдануға тырысуы керек. Бірақ көрнекі материалдарды қолдану өте маңызды, өйткені визуалдардың саны әрдайым басқа түрлерден асып түседі. Сонымен қатар, бастауыш мектеп жасындағы балалар көрнекі оқу құралдарымен қамтамасыз етілген ақпаратты жақсы қабылдайды. Сабақ барысында флэш-карталарды көрнекілік ретінде қолдануға кеңес беремін. Оларды, ән материалы сияқты, сабақтың кез-келген кезеңінде қолдануға болады: жаңа лексиканы ұсыну, жаттығу немесе қайталау кезеңінде. Шет тілі сабағында қолдануға болатын флэш-карталардың көмегімен көптеген ойындар бар. 1. Флэш-карталарды тақтаға немесе үстелге қою керек. Балаларға мүмкіндігінше көп сөздерді есте сақтау үшін бір минут беріңіз. Содан кейін топтарда олар максималды санды есте сақтауы керек. 2. Тақтаға 9 флэш-картаны іліп, олардың айналасына тор салуға болады. Сөзді атаған кезде картаны көрсетіңіз, ал балалар сізден кейін қайталайды. Содан кейін карточкаларды біртіндеп алып тастаңыз. Бос ұяшықты көрсеткенде, балалар онда қандай сөз болғанын есте сақтауы керек. Ойынның соңында сіз балалардан шығып, объектілердің аттарын есте сақтау үшін дұрыс тәртіпте жазуды сұрай аласыз. 3. Ең оңай жолы - флэш-карталарды пайдаланып жаңа лексиканы енгізу. Суретті көрсетіп, сөзді атаңыз-балалар сізден кейін қайталайды. Содан кейін ойынды қиындатыңыз: Сіз тек көрсетесіз – олар суретте не бейнеленгенін айтады. Қарқынын жылдамдату, суреттерді өзгерту арқылы сіз ойынды одан әрі қиындатып, оқушылардың білімін тексере аласыз. 4. Флэш-карталарды сынып бойынша орналастырыңыз. Сөзді атаңыз, балалар жүгіріп барып, сол сөзбен картаны көрсетуі керек. Содан кейін оқушы сыныптастарына нұсқаулар береді, ал келесісі картаға жүгіреді. Сонымен қатар, сіз тапсырманы «Питер сайс» ойынымен қиындата аласыз. Мысалы: «Peter says jump T-shirt». Қорытындылай келе, жоғарыда аталған әдістер мен оқу стратегиялары оқушыларға шет тілдерін үйренуге көмектеседі, олар оқушылардың сабақта көңілін көтеріп қана қоймайды, сонымен қатар білім беру сапасын арттыру құралы болып табылады, мұғалімге баланың дамуының нақты көрінісін көруге, жағымсыз сәттерді түзетуге мүмкіндік береді, оқушыларға өзін жеке тұлға ретінде тануға, жеке мақсаттарды тұжырымдауға көмектеседі. Дамыта оқыту жүйесінде оқушылардың тілдік дағдыларын жетілдірудің маңызы зор. Біріншіден – дамыта оқытуда білім даяр күйінде берілмейді, оған оқушы өз оқу әрекеті арқылы қол жеткізеді. Сабақтың алғашқы ізденіс кезеңінде жаңа ақпарат жайлы не білетіндіктерін ортаға салып, мәселені өз беттерінше шешуге талпынады. Сөйтіп олар осы мәселе туралы өз білімдерінің жеткіліксіз, таяз екенін сезіну арқылы сабаққа деген қызығушылықтары оянады, ішкі түрткілері пайда болады. Екіншіден – дамыта оқытуда оқушы жоғары қиындықтағы мәселелерді шеше отырып, өзінің санасының саңылауларын ашады. Үшіншіден – оқушының жеке басын дамытатын басты құрал – ол өзінің әрекеті. Сол себепті дамыта оқытудағы оқыту әдістері оқушыны белсенді жұмыс жағдайына қоя отырып, мәселелерді, қайшылықтарды шешу мақсатын қояды. Төртіншіден – дамыта оқыту жүйесінің нәтижелі болуы оқушы мен мұғалімнің арасындағы жаңаша қарым-қатынасы арқасында ғана өз жемісін береді [5].
жүктеу/скачать 28.25 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|
1 2