1.3 Өнеркәсіптік ғимараттардың көтеріп-тасымалдау қондырғылары туралы қысқаша мәліметтер
Көтергіш-көлік жабдығы өңделетін материалдар мен бұйымдардың орнын ауыстыруға, сондай-ақ өндірістік жабдықтарды жинақтауға және бөлшектеуге арналған. Көтергіш - көлік жабдықтарының негізгі түрлері: көпірлі крандар, аспалы кран-балкалар, әртүрлі конвейерлік жүйелер және т. б.
Электрлі таль (жүк көтергіш) жүк көтергіштігі 10 т-ға дейін (сурет 3, а ) цех бөлмесіндегі тар аймаққа қызмет көрсетеді. Электрлі жүк көтергіш жабын немесе жамылғының көтергіш құрылымына ілінген, монорельс бойымен жылжитын жүктік шығырдан тұрады.
Аспалы-бұрылатын крандар жүк көтергіштігі 5 т-ға дейін, жүкті бір аралықтан басқа аралыққа беруде қолданылады (сурет 3, б)
Аспалы крандар жүк көтергіштігі 5 т-ға дейін, аралықтың барлық ауданына қызмет көрсетеді (сурет 3, в). Кран электрлі жүк көтергішті қос таврлы арқалықтан тұрады. Кранның көтергіш арқалығы сырғанақ ойыққа ілінген дөңгелек көмегімен ғимараттың көтергіш құрылымына ілінген монорельс бойымен жылжиды. Кранды басқару пульты арқылы цех еденінен немесе кабинадан басқарады.
Көпірлі крандар жүк көтергіштігі 5-600 т-ға дейін, аралықтың барлық ауданына қызмет көрсетеді (сурет 2, г). Кран кранасты арқалықта рельс бойынша жылжитын фермадан (мостан) тұрады. Арба жүк көтеру механизмімен
кран көпірінің жоғарғы жағы бойынша жылжиды. Кран кабинадан басқарылады.
Өндірістік ғимараттарда қолданылатындар:
рельссіз көлік (автомобильді тиегіштер, автокарлар және т.б.)
(сурет 3, в, г)
рельсті көлік (темір жолды, мосы (козловой) крандар және т.б.)
(сурет 3, е, ж)
үзіліссіз (үздіксіз) көлік (транспортерлар, рольгангтар, құбырлар, лифтар, конвейерлер және т.б.) (сурет 3, д, з).
Цех ішіндегі көлікті таңдау жүктің сипатына және өндірістік үрдістің ерекшелігіне байлнысты.
Ғимараттың құрылыс конструкциясына көпірлі кран барынша әсерін тигізеді. Көпірлі кран арба орнатылған тіректерде металл көпірлі құрылымын білдіреді. Арбалардың арқасында кран ғимарат бойымен қозғалады. Арбалардың дөңгелектері ғимарат бағаналарына бекітілген кран асты арқалықтары бойынша төселген рельстермен жіберіледі. Кран көпірінің бойымен электр шығыры бар арба және жүкті көтеруге және түсіруге арналған ілгектер қозғалады. Кранды басқару кранның көпіріне бекітілген краншы кабинасынан жүргізіледі. Кранның жүк көтергіштігі 10-нан 750 т-ға дейін болуы мүмкін. Кран жұмыс қарқындылығы бойынша орташа, ауыр және өте ауыр жұмыс режимінде болуы мүмкін.
Кранның кран асты жолдары бойынша оның тежелуі мен үдеуі ғимараттың қаңқасына үлкен динамикалық жүктемелік әсер береді. Ал кран кабинасына көтерілу үшін отырғызылытын алаңы бар металл баспалдақтар жасалады. Аралықтың шет жағында кран астындағы арқалықтардың деңгейінде жөндеу алаңдары орнатылады, оған жөндеу кезінде экранды қиыстырады. Аралықтар жүк көтергіштігі 5 т-ға дейін болған кезде крандардың екі деңгейдегі қозғалысымен, кран асты жолдарының екі қабаты орнатылуы мүмкін кранды еденнен басқарылатын кран-арқалыққа ауыстырады. Кран-арқалық әдетте аспалы болып келеді. Арқалықтың аспалы краны жабынның көтергіш конструкцияларына ілінген болат бағыттаушы арқалықтардың төменгі сөрелері бойынша қозғалады. Көлікпен қызмет көрсету қажет болған жағдайда тек ұшу бөлігінің бөлігі ғана монорельс - электроталь (тельфер), ал қозғалатын төменгі белдігі бойынша екі таврлық бағыттаушы арқалықты қолданады. Монорельстің жүк көтергіштігі 5 т-ға дейін.
Консольді-бұрылыс краны шағын аймаққа қызмет көрсету үшін және жүктерді бір аралықтан екінші аралыққа беру үшін қолданылады. Олар қаңқаның колонналарына бекітіледі және оларға иілу сәтін тудырады. Төсемнің арқалықтары мен фермаларына жүктемені аспалы конвейерлер, құбыржолдар (сұйықтықтар мен газдарды ауыстыру үшін) және басқа да көліктік аспалы құрылғыларға береді.
Өнеркәсіптік ғимараттарда сондай-ақ едендік көлік-транспортер, конвейерлер, рольгангтер, электрокарлар, козл крандары, рельсті көліктер және қалыпты шанақтарды және т. б. қолданады.
Көп қабатты ғимараттарда тік көлік - жүк көтергіштер, эскалаторлар бұрандалы беттер және т. б. қолданылады.
Достарыңызбен бөлісу: |