Тапсырмалар диспетчері (Task Manager)

Тапсырмалар диспетчері (Task Manager)

Оның үш тәсілі бар:

1. 
   Тапсырмалар панелінде маустың оң жақ батырмасын басып көрінген контекстті мәзірде Диспетчер задач пунктін шерту.
   
2. 
   Ctr>+Alt+Del батырмаларының комбинациясымен.
   
3. 
   Орындау (Выполнить (Run)) командасын шақырып taskmgr еңгізу керек.
   

1) Приложения

Оның ішінде компьютердегі жүріп жатқан программалардың қалыптары көрінеді.

2) Процессы (Processes (сур 1))

Іске қосылған процесстерді көрсетеді.

Процесстер кестесі өзіндік адрестік аумақта қосылған поцесстердің барлығын сақтайды.

1-ші кестеде кестенің негізгі бағандары туралы қысқа мәлімет берілген.

Әдеттегі (Normal) — Әр секундта

Төмен (Low) — көрсеткіштер әр 4 секунттажаңарып отырады

Тоқтату (Paused) — автоматикалық жаңару орындалмайды.

Жаңарту орындау үшін келесі команданы таңдаңыз Вид\Обновить (Refresh Now) немесе пернесі.

3) Жылдамдық (Performance) (сур2)

Жүйенің орныдау қызметін бақылайды



сур. 2. Жылдамдық вкладкасы (Performance)
Жұмыс барысы:
1.Ядро режимінде процессор жұмыс істеген уақытын экранға проценттерде көрсету.

Быстродействие\Вид\Вывод времени ядра (Show Kernel Times) вкладкасы.

Оперциялық жүйенің қызметтерімен қолданылған уақытқы тең болатын мән. Қалған жұмыс уақытында процессор тұтынушы режимінде жұмыс істеген.

1. 
   Приложения вкладкасында аяқтау керек программаны таңдаңыз.
   
2. 
   Снять задачу батырмасын шертіңіз.
   

1. 
   Процессы вкладкасында аяқтау керек процесстің үстінде маустың оң жақ батырмасымен шертіңіз.
   
2. 
   Завершить процесс командасын таңдаңыз.
   

Процесстің базалық приоритеті ереже ретінде приложениенің коды болып табылады. Еңгізілген өзгеріс тек процесстің жұмыс істеу уақытында нақты болады.

2.Бағыттауышты Приоритет (Set Priority) пунктына қойыңыз және керекті параметрді шертіңіз (сур . 4).

Приоритетті өзгерту программаның орындалу жылдамдығына әсер етуі мүмкін.

1. Приложения вкладкасында Новая задача батырмасын басыңыз.

2. Открыть өрісінде программаның атын және орналасқа жерін еңгізіп ОК батырмасын шертіңіз.

6. Басқа программаның терезесіне көшу.

1. Приложения вкладкасында қай программаға көшетінді анықтаңыз.

2. Переключиться батырмасын шертіңіз.
7. Процесстер тізімін сорттау.

Процессы вкладкасында сорттау жасайтын бағанның атын шертіңіз.

Кері ретте сорттау жасау үшін бағанның атында екі рет шертіңіз.

1. 
   Сізде счетчиктер қалай қосылып тұр?
   
2. 
   Автоматты түрде жаңару режімінің жиелігін өзгертіңіз.
   
3. 
   Процесстердің счетчиктерінің көрсеткіштерін өзіңіз жаңартыңыз.
   
4. 
   Процессордың ядро режимінде жұмыс істеген уақытын экранға шығарыңыз. Нені көрсетіп тұр?
   
5. 
   Кез-келген программаны іске қосыңыз. Сіздің процессіңіздің базалық приоритетін өзгертіңіз.
   
6. 
   Орындалып жатқан программалардың біреуін аяқтаңыз.
   
7. 
   Орындалып жатқан процесстердің приоритетін қараңыз.
   
8. 
   Диспетчердің көмегімен жаңа программаны қосыңыз.
   
9. 
   Басқа программаның терезесіне көшіңіз.
   
10. 
    Процесстер тізімін үлкейу ретінде сорттаңыз.
    
11. 
    Процесстер тізімін кішірейу ретінде сорттаңыз.
    

Қатқыл дисктің жұмысын арнайы программалық аспаптармен тексеруге болады. Бұл программалық аспаптың қызметін Проверка диска(ScanDisk) программасы атқарады. Оны контекстного меню диска – пункт свойства – вкладка сервис операцияларының көмегімен іске қосуға болады.

Дискті тексергенде барлық программаларды жапқан дұрыс болады. Сканерлеу программасының процессінде ешқандай программа логикалық дискпен жұмыс істей алмайды.

Сканерлеу программасын командалық жолдан шақыруға болады, chkdsk және логикалық дисктің атын жазу керек.

2. Қатқыл дисктің дефрагментациясы

Дефрагментация процессі қатқыл дисктегі сақталған программалар файлдарын және мәлеметтерді реттейді, бұл операцияның нәтижесінде қатқыл дисктің жұмысы көрінетңн дірежеде жылдамдайды. Шыныменде, компьютердің жұмыс істеу процессінде жазу, жою және файлдардың ұзындықтарын өзгерту процесстері жиі қолданылады. Бұндай амалдарды орындау нәтижесінде файлдардың тең жартысы қатқыл дисктің әр жерлерінде жатқан үзінділер болып қалады. Фрагментация файлдар дискіде басқа файлдарды жойғаннан кейін қалған орындарға жазылғанның нәтижесінде пайда болады. Одан басқа файлдар өзгеру процессінде үлкейгендіктен файлдар үзінді болып шығады. Осындай файлдарды оқу үшін қатқыл дисктің оқу құралы әрдайм орнын өзгертіп отырады. Оның бәріне көп уақыт кетеді.

Дефрагментация процессін іске қосу үшін төмендегі суреттегідей келесі команданы орындау керек:

3. Қатқыл дискті тазалау

Windows күрделі жүйесімен жұмыс істегенде бар файлдардың маңыздылығын бағалау оңай емес. Кейде Windows файлдарды анықталған қажеттіліктерге қолданады, содан кейін оларды уақытша файлдар папкаларына сақтайды. Оның үстіне компьютерде алдында орнықтырылған енді қолданылмайтын Windows компоненттері болу мүмкін. Әр түрлі себептерден бос орын жетіспегендіктен, кейбір программаларды жою керек болады. Бұл мақсат үшін Windows жүйесінің ішінде Очистка диска (Дискті тазалау) (Пуск/Программы/Стандартные/Служебные/Очистка диска)

Дискті тазалау мастерінің көмегімен орындалатын операциялар төменде көрсетілген.

• 
  Уақытша файлдарды жою.
  
• 
  Интернеттен алынған программалардың файлдарын жою.
  
• 
  Корзинаны тазалау.
  
• 
  Windows-тың қолданылмайтын файлдарын жою.
  
• 
  Қолданылмайтын программаларды жою.
  

1. 
   Қатқыл дискті тексеріңіз.
   
2. 
   Дисктің дефрагментациясын орындаңыз.
   
3. 
   Қатқыл дискті тазалаңыз.
   

1. 
   Дискпен қолданғанның нәтижесінде пайда болатын қателіктер. Қателіктердің түрлері.
   
2. 
   Қателіктерді жою тәсілдері. Способы устранения ошибок.
   
3. 
   Қатқыл дисктің фрагментациясы.
   
4. 
   Дефрагментация. Міндеті.
   
5. 
   Қатқыл дискті тазадау.
   

Тәжірибелік жұмыстың мақсаты – ОЖ-де параллельді процесстердің синхронизация әдістерімен танысып оларды зерттеу.

• 
  “Читатели – Писатели”алгоритмі
  
• 
  Хоар мониторлары
  
• 
  Дейкстрдың семафорлық примитивтері
  
• 
  Деккер алгоритмдері
  
• 
  Тредтер
  
• 
  “Почтовые ящики”алгоритмдері
  

1. 
   «Параллельді процесстердің синхронизациясын орныдау» бағдарламалар кешенінің жазбалауы
   

Сонымен, SyncManager.exe файлын іске қосу үшін Microsoft .NET Framework 1.1 қосымшасын орнықтыру керек, ол Microsoft C# ортасында “шеңберлермен” жұмыс істеуге мүмкіндік береді, сонымен қатар компьютерде Internet Explorer- дың болуын талап етеді. Microsoft .NET Framework 1.1 және Internet Explorer қосымшалары бағдарламалар пакетіне қосылады.

Барлық қажетті қосымшалар орнықтырылғаннан кейін, бағдарламамен жұымс істеуге кірісуге болады. SyncManager.exe файлын іске қосамыз жіне экранда 1.1.суреттегі терезені көреміз.



Сур. 1.1

Интерфейс – қарапайым терезе, бағдарламаның атынан және ағындағы версиясынан, және төрт қалташасы бар панелінен тұрады.

Жұмыс терезесі екі панелден тұрады:

Process – процесстің аты;

ID – процесстің идентификациялық номері.

Терезенің төменгі жағында синхронизация орындау әдісі жазылады. Егер әдіс берәлмеген болса, онда сәйкес ескерту шығарылады.

Басқару панелі төрт қалташадан тұрады:

Вид;

Процесс;

Метод;

Справка;

“Вид” қалташасын шерткенде “Лог” мәзірі шығады, оны белгілеп біз 1.2. суреттегі жағдайға тап боламыз.



сур. 1.2.

Біз көргендей, “История работы процессов” деген жаңа терезе пайда болды, бұл терезе берілген уақыттағы процесстің ағындағы қалпын бейнелеп отырады. Берілген терезеде ағындағы күн, ай, жыл, ағындағы уақыт, ID процессінің аты, және, әрекеттер – процесс айналысып отырған әрекет, көрсетіледі. Жұмысытың ең басында бұл терезеде бос болады. Егер де жұмыс процессінде және “История работы процессов” терезесінің толған кезінде, оның бір долын белгілеп “Del” басуға болады, сонда бұл терезе тазарады. Бәрақ егер “Обновить” бассақ, бағдарламаның бүкіл қолданылу бойындағы барлық тарихы шығады. Яғни, егер біз терезедегі болған барлығын жойып тастасақ және содан кейін бағдарламамен бір жұмыс орныдасақ, және тағыда “История работы процессов” терезесіндегіні жойып тастасақ, “Обновить” басқаннан кейін барлық тарихы шығады, және қай ретте болды сондай ретімен шығады.

Синхронизация әдісі “Метод” қалташасында орындалады, оны шерткенде алты әдісі бар мәзір пайда болады. Әдісті берген кезде әдістің аты жұмыс терезесінің төменгі жағында көрсетіледі.

Сонымен , мысалы “Читатели – Писатели Ctrl+D1” пункті таңдалған болсын. Қолданылатын синхронизация әдісі “Читатели – Писатели”, ал Ctrl+D1 – ыстық перенелер. Шын мәнінде, бір де бір процесс құрастырылмаған кезде “Процесс” келесі түрге ие болады (сур. 1.4.).



сур. 1.4.

Мәзірде тек бір пункт қолжетімді, ол - “Добавить Ins”, ал жұмыс терезесінің төменгі жағында біз таңдаған әдіс көрсетілген, берілген жағдайда “Читатели – Писатели” әдісі(сур. 1.5.).

Егер “Добавить Ins” шертіп бір процесс құрсақ, онда “Процесс” қалташасын шерткенде мәзір оданда толығырақ болады (сур. 1.6.).

“Добавить Ins” пунктіне туғыда мәзір пункттері қосылды:

“Удалить всё Ctrl+A” - жұмыс терезесіндегі барлық процсстерді жояды;

“Запустить Ctrl+S” - таңдалған процесстердің жұмысын іске еңгізеді;
“ОстановитьCtrl+D” - таңдалған процесстердің жұмысын тоқтатады.




Рис. 1.7.

Қалташа синхронизацияның алты әдістерінен тұрады:

“Читатели – Писатели Ctrl+D1”;

“Мониторы Хоара Ctrl+D2”;

“Семафорные примитивы Дейкстры Ctrl+D3”;

“Алгоритм Деккера Ctrl+D4”;

“Треды Ctrl+D5”;

“Почтовые ящики Ctrl+D6”.

Сәйкес пунктті шертіп синхронизацияның кез-келген түрін таңдауға болады. “Почтовые ящики Ctrl+D6” әдісі таңдалған болса, мәзірдің тағыда екі пункті пайда болады:

“Настройка”;

“Состояние ящика” (сур. 1.8.).



сур. 1.8.

“Настройка” пунктінде пошта жәшігі деген сияқты маңызды параметрлерді орнықтыруға болады:
“Максимальное количество сообщений в буфере” – максимум 100;

“Максимальная длина сообщений в символах” – максимум 100;

“Время жизни посланного сообщения в секундах” – максимум 100.

Керектіні орнықтырғаннан кейін “Принять” батырмасын шерту керек.

“Текущее количество писем” – жәшіктегі хаттар саны;

“Всего отправлено” – жіберілген хаттар саны.

Деректерді жаңарту үшін “Обновить” батырмасын басу керек (сур. 1.9.).

“Справка” мәзірінңғ ішіне “О программе” пункті кіреді, бұл пунттің ішінде бағдарлама тұралы және оның авторы туралы мәліметтер жазылған (сур. 1.10.).

Құруға болатын процесстердің максималды саны -50, әр процесстің орындалуының максималды уақыты – 60 секунд.

“Читатели – Писатели” алгоритмі

1. 
   Алдымен “Метод” мәзірінде сәйкес пунктті таңдаңыз. Ыстық перенелермен қолдануға болады.
   
2. 
   “Добавить Ins” пунктін басып процесстердің керекті санын құрыңыз.
   

“Старт” батырмаларын шертіп, тағыда оларды бағдарламаның басты терезесінен іске қосуға болады, керекті процесстерді таңдап “Процесс” мәзірінен

“Запустить Ctrl+S” пунктін таңдап.

4. Содан соң берілген уақытта әр процесстің жұмысын бақылау үшін “История работы процессов” терезесін көруге болады (сур. 2.2.).

1. 
   Алдымен “Метод” мәзірінде керекті пунктті таңдаңыз. Ыстық батырмалармен қолдануға болады.
   

3. 
   Добавить Ins” пунктін басып процесстердің керекті санын құрыңыз.
   

2. 
   Процесстің үстінен екі рет шертіп оны өзіңізге ыңғайлы қылып орнықтыруға болады: процесс кім болады – окырман немесе жазушы, сонымен қатар, әр процесстің орындалу уақытын қоюға болады ( сур. 2.3.).
   

“Старт” батырмаларын шертіп, тағыда оларды бағдарламаның басты терезесінен іске қосуға болады, керекті процесстерді таңдап “Процесс” мәзірінен

“Запустить Ctrl+S” пунктін таңдап.

4. Содан соң берілген уақытта әр процесстің жұмысын бақылау үшін “История работы процессов” терезесін көруге болады (Сур. 2.4.).

1. Алдымен “Метод” мәзірінде керекті пунктті таңдаңыз. Ыстық батырмалармен қолдануға болады.

2. Добавить Ins” пунктін басып процесстердің керекті санын құрыңыз.

Процесстің үстінен екі рет шертіп оны өзіңізге ыңғайлы қылып орнықтыруға болады: процесс кім болады – окырман немесе жазушы, сонымен қатар, әр процесстің орындалу уақытын қоюға болады (сур. 2.5.).

3. Процесстерді кез-келген ретте іске қосуға болады,

“Старт” батырмаларын шертіп, тағыда оларды бағдарламаның басты терезесінен іске қосуға болады, керекті процесстерді таңдап “Процесс” мәзірінен

“Запустить Ctrl+S” пунктін таңдап.

4. Содан соң берілген уақытта әр процесстің жұмысын бақылау үшін “История работы процессов” терезесін көруге болады (сур. 2.6.).



сур. 2.6.

Алгоритм Деккера

1. Алдымен “Метод” мәзірінде керекті пунктті таңдаңыз. Ыстық батырмалармен қолдануға болады.

2. Добавить Ins” пунктін басып процесстердің керекті санын құрыңыз.

Процесстің үстінен екі рет шертіп оны өзіңізге ыңғайлы қылып орнықтыруға болады: процесс кім болады – окырман немесе жазушы, сонымен қатар, әр процесстің орындалу уақытын қоюға болады (сур. 2.7.).

3. Процесстерді кез-келген ретте іске қосуға болады,

“Старт” батырмаларын шертіп, тағыда оларды бағдарламаның басты терезесінен іске қосуға болады, керекті процесстерді таңдап “Процесс” мәзірінен

“Запустить Ctrl+S” пунктін таңдап.

4. Содан соң берілген уақытта әр процесстің жұмысын бақылау үшін “История работы процессов” терезесін көруге болады (сур. 2.8.).



Сур.. 2.8.

Тредтер

1. Алдымен “Метод” мәзірінде керекті пунктті таңдаңыз. Ыстық батырмалармен қолдануға болады.

2. Добавить Ins” пунктін басып процесстердің керекті санын құрыңыз.

Процесстің үстінен екі рет шертіп оны өзіңізге ыңғайлы қылып орнықтыруға болады: процесс кім болады – окырман немесе жазушы, сонымен қатар, әр процесстің орындалу уақытын қоюға болады (сур. 2.9.).

3. Процесстерді кез-келген ретте іске қосуға болады,

“Старт” батырмаларын шертіп, тағыда оларды бағдарламаның басты терезесінен іске қосуға болады, керекті процесстерді таңдап “Процесс” мәзірінен

“Запустить Ctrl+S” пунктін таңдап.

4. Содан соң берілген уақытта әр процесстің жұмысын бақылау үшін “История работы процессов” терезесін көруге болады (сур. 2.10.).



сур. 2.10.

“Пошта жәшіктері” алгоритмі

1. 1. Алдымен “Метод” мәзірінде керекті пунктті таңдаңыз. Ыстық батырмалармен қолдануға болады.

2. “Настройка”мәзіріне кіріп, кейбір параметрлердің мәндерін қойыңыз

: “Максимальное количество

сообщений в буфере”, “Максимальная длина сообщений в

символах”, “Время жизни посланного сообщения в секундах”.

Онықтырғаннан кейін “Принять” батырмасын шертіңіз (сур. 2.11.).

2. Добавить Ins” пунктін басып процесстердің керекті санын құрыңыз.

Процесстің үстінен екі рет шертіп оны өзіңізге ыңғайлы қылып орнықтыруға болады: процесс кім болады – окырман немесе жазушы, сонымен қатар, әр процесстің орындалу уақытын қоюға болады (сур. 2.12.).



сур. 2.12.

2. 
   “Получатель ID” өрісінде хабарламалардың қабылдап алатынның ID-ін қою керек.
   

(сур. 2.13.).

3. 
   “Сообщение” өрісінде жіберілетін хабарламаның мәтінін жазыңыз.
   

4. 
   “Время отпр./пол. (с):” өрісінде хабарламаны жіберу уақытын және қабылдау уақытын таңдау керек.
   

9. Терезенің ең астында екі батырма орналасқан: “Отправить” және “Принять”, оларды шерткенде сәйкесінше хабарламаларды қабылдаймыз және жібереміз.

10.Содан соң “История работы процессов” терезесін көруге болады (сур. 2.15.).



сур. 2.15.

Жұмысты аяқтағанна кейін “Состояние ящика”, “Текущее количество писем” және “Всего отправлено” мәзірлерін көруге болады. (сур. 2.16.)

Тәжірибелік жұмысты орындау үшін компьютерде ”Синхронизация параллельных процессов в ОС” бағдарламалар кешенін орнықтыру керек.

• 
  Қолданылатын синхронизация әдісінің қысқышы жазбасы.
  

• 
  Зерттеу кезінде пайда болған жағдайлардың жазбалары, және “История работы процессов” терезесінің мазмұны;
  
• 
  Зерттелген параллельді процесстердің синхронизация әдістерінің тиімділіктері туралы қорытындылар.
  

DeadLock бағдарламалар кешені параллельді процесстер жүргізгенде тұғырықтық жағдайлармен күресу әдістерін зерттеуге арналған. Жұмысты орындағанда бағдарламалар кешені қалыпты жұмыс істеу үшін аспаптарға келесі минималды жүйелік талаптарды ескеру керек:

процессор i486;

операциялық жүйе Windows 95 –тен төмен емес;

оперативті жад 16 Мб;

дисктік жад 5 Мб, бағдарламаны орнықтыру үшіндля 5 Мб бос жад;

видеоадаптер SVGA 4 Мб видео жадымен.

Бағдарламалар кешенінің құрамына келесі файлдар мен папкалар кіреді, олардың қысқаша жазбалары 1.1. кестеде берілген

Бірақ, бағдарламалар кешені тиімді жұмыс істеу үшін тағы екі файл болу керек (кесте. 1.2), олар бағдарламалар кешенінің папкасында немес “C:\Windows\System” папкасында болу керек.

Егер Windows XP операциялық жүйесі қолданылса, GDIPlus.dll файлының керегі жоқ.

Минималды жүйелік талаптар қанағаттандырылған болса және барлық керекті файлдар бар болса, DeadLock.exe файлын іске қосқаннан кейін бағдарламаның негізгі терезесі пайда болады (сур. 1.1).

Сур. 1.1. DeadLock бағдарламасының негізгі терезесі

Сур. 1.1.1. “Алгоритм банкира Дейкстры”терезесі

Жағдайды модельдеу үшін “Новая”, “Добавить” және “Удалить” батырмалары қолданылады.

“Новая” батырмасын шерткенде сур. 1.1.2 көрсетілген диалог терезесі экранға шығады.

Сур. 1.1.2. “Новая ситуация” диалог терезесі

“Добавить” басқанда тағы бір терезе шығады (сур. 1.1.3).

Сур. 1.1.3. “Добавить” диалог терезесі

“Новая ситуация” және “Добавить” терезелерімен жұмыс істегеннен кейін “Алгоритм банкира Дейкстры” терезесі келесі түрге ие болады, сур. 1.1.4. Бір немесе бірнеше процесстерді жою үшін, оларды тізілімнің ішінен белгілеп алып “Удалить” батырмасын басыңыз.

сур. 1.1.4. Ситуацияны құру

Сур. 1.1.5. “Изменение параметров процесса” диалог терезесі

Сонымен ситуацияны құру процессі аяқталды деп айтуға болады. Жасалған ситуацияны қадамдап шешу үшін “Вперед” және “Назад”.

“Вперед” батырмасын басқанды жасалған ситуацияда қателіктер тексеріледі, олар болмауы да мүмкін. Қателік табылған жағдайда қателік туралы ақпараты бар терезе шығады. Қателіктер болмаса, бір қадам анықталған алгоритм бойынша орындалады. Параметрлердің барлық өзгерістері және процесстірдің күйлері процесстер тізілімінің графтарында бейнеленеді және әрекеттер журналына жазылады.

Егер ситуацияның бір кезінде бірнеше қадам артқа оралу керек болса, “Назад” батырмасын шерту керек.

Сиутацияны қадамдап шешу кезеңі нәтижелерді көру кезеңімен тар байланысқан. Журнал терезесін “Лог” батырмасын шертіп шақыруға болады

(сур 1.1.6).

Сур 1.1.6. Әрекеттер журналының терезесі

“Файл” мәзірінің пунктінің ішіне “Открыть” және “Сохранить” командалары кіреді, олар журналдың ішіндегі ақпаратты файлға сақтауға мімкіндік береді.

Тұғырықты табу. “Обнаружение тупика” батырмасын басқанда “Алгоритм обнаружения тупика по наличию замкнутой цепочки запросов” терезесі шығады, сур. 1.2.1.

Сур. 1.2.1. “Алгоритм обнаружения тупика по наличию замкнутой цепочки запросов” терезесі

Ситуацияны модельдеу үшін “Новая”, “Добавить” және “Удалить” командалары қолданылады.

“Новая ситуация” және “Добавить” диалог терезелері алдындағы параграфтағы қарастырылған терезелерге ұқсайды. Бірық мұнда әр ресурстың өз реттік номері бар, бұл берілген алгоритм үшін өте маңызды. Ал “Удалить” командасы берілген жағдайда контексттік мәзір түрінде көрсетілген сур. 1.2.2.

Сур. 1.2.2. процесстерді жою

Сур. 1.2.3. “Изменение параметров“ диалог терезесі

Жасалған ситуацияны қадамдап шешу үшін “Запрос” және “Вперед” батырмалары қолданылады.

“Запрос”-ты шерткенде алдындығы терезеге ұқсас терезе шығады (сур. 1.2.4).

Сур. 1.2.4. “Поступил запрос” диалог терезесі

Сур. 1.3.1. VisualPetri бағдарламасының негізгі терезесі

Бағдарламаның мәзіріне (сур. 1.3.2) келесі командалар кіреді:

Сур 1.3.2. VisualPetri бағдарламасының мәзірі

1. 
   Жаңа диаграмманы құру;
   
2. 
   Диаграмманы ашу;
   
3. 
   Папканы ашу;
   
4. 
   Ағындағы диаграмманы сақтау;
   
5. 
   Функционалды емес элементтер;
   
6. 
   Белсенді диаграмманы басу;
   
7. 
   “О программе” диалогтік терезені шақыру.
   

Сур. 1.3.3 Standard панелі

1. 
   Диаграмманы толық көрсету (терезеде масштабтау);
   
2. 
   Диаграмманың мазмұнын көрсету (терезеде масштабтау);
   
3. 
   Белгіленуді көрсету (терезеде масштабтау);
   
4. 
   Алдындағы масштабқа бару;
   
5. 
   Пайыздағы масштаб;
   
6. 
   Торды көрсету/жасыру;
   
7. 
   Логикалық тормен байланыстыру, байланыстырмау;
   
8. 
   Барлық элементтерде байланыстыру маркерлерін көрсету;
   
9. 
   Тор құруының бағыттамасы (жаңа элементтерді қосқанда): вертикалды – байланыстыру маркерлері вертикалды түрде көрсетіледі немесе горизонталды – байланыстыру маркерлері горизонталды түрде көрсетіледі;
   
10. 
    Ағындағы диаграмманың жаңа көру терезесін ашу.
    

Сур. 1.3.4. Diagram панелі

1. 
   Диаграмманың элементтерін таңдау тәртібін қосу/өшіру;
   
2. 
   Позициялар торына қосу тәртібін тәртібін қосу/өшіру;
   
3. 
   Көшу торына қосу тәртібін қосу/өшіру;
   
4. 
   Петри желісінде доғалармен байланыстыру тәртібін қосу/өшіру;
   
5. 
   Жеке аумақтарды мауспен масштабтау тәртібін қосу/өшіру.
   

Сур. 1.3.5. Elements панелі

1. 
   Петри белсенді желісін іске қосу;
   
2. 
   Орындауды тоқтату;
   
3. 
   трассировка (қадамдап орындау).
   

Сур. 1.3.6. Run панелі

• 
  Қолданылатын әдістің қысқаша мінездемесі;
  

• 
  Жасалған ситуацияның жазбасы және әрекеттер журналының терезесі;
  
• 
  Қолданылған әдістің тиімділігі туралы қорытынды.
  

КФ-дың негізгі ерекшеліктері:

• 
  Әр КФ .BAT кеңейтілуіне ие болуға тиісті;
  
• 
  КФ-дың іске кіруі оның командалық жолда атының жазылғанынан басталады немесе кез-келген файлдық процессордан;
  
• 
  КФ-дың жұмысын аяқтау үшін CTRL+C пернелерін басу керек;
  
• 
  КФ-да еңгізу/шығару символдарымен және командалар конвейерлерімен қолдануға болады;
  
• 
  Командалық жолдың басында арнайы @ қоюға болады, бұл экранда жолдың эхо-бейнесіне шығуға жол бермейді;
  
• 
  Жабдықты және каталогті ауйстыру КФ-дың келесі орындалатын файлдарының жұмысына әсер етеді;
  
• 
  Айналымның айнымалыларын орнықтыруда келесі орныдалатын командаларға әсер етеді.
  

Барлық пакеттік өңдеудің командалары ішкі командалары болып табылады.

1. CALL командасы

Қызметі: Басқа пакеттік файлдағы пакеттік файлды шақырады.

Формат: CALL [d:][path] filename [parameters]

Параметрлер:

filenames – шақырылатын КФ-дың аты;

parameters – шақырылатын КФ-ға берілетін параметрлер;

Комментарий: басқару шақырған КФ-ға беріледі.

Мысалы:

2. ECHO командасы

Қызметі: КФ-дың командаларын экранға шығаруды немесе хабарлама шығаруды қосу/өшіру.

Формат: ECHO [ON|OFF] [message]

Параметрлері:

ON – командаларды экранға шығару;

OFF – командаларды шығармау;

message – хабарлама мәтіні.

Комментарий: егер команда параметрлерсіз жазылған болса, экранға ағымдағы жағдай шығарылады (ON немесе OFF).

Мысалы:

3. FOR командасы

Қызметі:команданың циклдік орындалуы.

Формат: FOR %%var IN (set) DO command

Параметрлері:

var – айнымалының аты, A-дан Z-ке дейін кез-келген мән;

set - %%var орнында циклда көрсетілуге тиісті мәтіндік жолдардың немесе аттардың тізімі;

command - орындалатын команда.

Мысалы:

FOR %%E IN (A,B,C) DO DEL %%E.OBJ - A.OBJ, B.OBJ және C.OBJ файлдарын ағымдағы каталогтан жою.

Қызметі: КФ-дың берілген таңбадан кейін тұрған жолына басқаруды беру.

Формат: GOTO label

Параметрлері:

label – басқару берілетін жол.

Мысалы:

5. IF командасы

Қызметі: Командалардың шартты орындалуы.

Формат:

IF [NOT] ERRORLEVEL value command

б) Екі мәтіндік жолды салыстыру үшін