Основные показатели отрасли

По состоянию на 1.06.2013 года в области з 798 населенных пунктов централизованное водоснабжение функционирует в  295 (или 81,93% населения) в 10 городах, 3 поселках и в 282 селах имеют доступ к водопроводной воде. При этом в сельской местности охват централизованным водоснабжением составляет 61,3%.

Доступ городского населения к водопроводной воде составляет 96,8% или 795,8 тыс.человек.

Более 38,3% сельского населения области или 227,2 тыс.человек в настоящее время не имеют постоянного доступа к качественной питьевой воде и используют децентрализованный источник водоснабжения (общественные колодцы, скважины, поверхностные источники), в 5-ти селах осуществляется подвоз воды. 

Низкий уровень водообеспеченности в Кокпектинском – 36,8%, Бескарагайском – 37,9%, Урджарском районе – 47,4%, Уланском – 50,6% и Тарбагатайском районе – 51,5%.

  Техническое состояние инженерной инфраструктуры области

Наибольшее количество аварий зарегистрировано в г.г. Риддере, Зыряновске, Семей, Усть-Каменогорске. 

Почти все 49 действующих очистных сооружения области уже выработали свои эксплуатационные ресурсы, и требуют реконструкции. Многие работают с перегрузкой, что приводит к несоответствию технологии очистки сточных вод проектным данным и, соответственно, загрязняют водные источники, как поверхностные, так и подземные.
В настоящее время оснащенность приборами учета водой в области находится на недостаточно высоком уровне. Так, по данным акиматов, по области установлено 33839 приборов учета холодной воды при потребности 102621, т.е. 30% от потребности. Вопрос по оснащенности приборами учета находится на особом контроле Главы государства и Правительства Республики Казахстан.

Реализация Программ «Питьевые воды» и «Ақ бұлақ»

Для решения проблем по замене старых, модернизации существующих водопроводных сетей, в области с 2003 года функционировала региональная программа «Питьевые воды», рассчитанная до 2010 года, оцениваемая в 10,5 млрд.тенге, при этом 80% средств было направлено на восстановление сельского водоснабжения.

В результате проведенных мероприятий доступность к услугам водоснабжения по области увеличилась на 16,8 % (с 62,7% в 2003 году до 79,5% в 2010 году), число аварий на сетях водоснабжения в целом по области по сравнению с 2003 годом снизилось на 15,8% . 
За восемь лет построены объекты по 120 проектам -  53 объекта капитально отремонтированы, 56 реконструированы и построено 11 новых объектов водоснабжения. Более 282 тыс. человек получили доступ к качественной питьевой воде, построено и восстановлено 598 км трубопровода. 

С 2011 года в области функционирует Программа «Ақ бұлақ» на 2011-2020 годы, предусматривающая принятие системных мер по повышению эффективности управления объектами водоснабжения и водоотведения. 

В 2012 году проведены мероприятия по 25 объектам (из них 9 – городские). Работы велись на 4 объектах водоотведения и на 21 объекте водоснабжения. Сдано в эксплуатацию 12 объектов, построено 110 км сетей, свыше 2000 человек, проживающие в трех селах - с.Ново-Явленка г.Усть-Каменогорска, с.Муздыбай г.Семей и сан.Березовка Бородулихинского района стали абонентами услуг централизованного водоснабжения. 

Таким образом, к 2020 году доступ к централизованному водоснабжению в сельской местности должен вырасти с 59% до 80%, городского населения достигнуть 100% и 85% населения могут пользоваться услугами водоотведения. Такого результата планируется добиться при реализации программы «Ақ бұлақ». 

Отличительной чертой Программы «Ақ бұлақ» является то, что впервые уделяется должное внимание проблемам городов в области водоснабжения и водоотведения.

Одной из проблем, выявленной при реализации программы является проведение геолого-разведочных работ, финансируемых из средств республиканского бюджета, которые вдвое отстают от запланированных объемов строительных и восстановительных работ на объектах водоснабжения. Это является сдерживающим фактором реализации Программы.

«Ауыз су» және «Ақ бұлақ» бағдарламаларын іске асыру

«Ауыз су» бағдарламасын 2003-2010 жылдары іске асыру нәтижелері және «Ақ бұлақ» бағдарламасын 2011-2020 жылдары іске асыру барысы туралы

Су құбыры желілерінің ескілерін ауыстыру, қолданыстағыларын жаңғырту мәселелерін шешу үшін облыста 2003 жылдан 2010 жылға дейін есептеліп, 10,5 млрд.теңгеге бағаланған «Ауыз су» өңірлік бағдарламасы  іске асырылды, сонымен қатар қаражаттың 80 %-ы ауылдық сумен қамтуды қалпына келтіруге бағытталды. Өткізілген іс-шаралардың нәтижесінде облыс бойынша сумен қамту қызметтеріне қол жеткізу 16,8 %-ға (2003 жылғы 62,7 %-дан 2010 жылы 79,5 %-ға) өсті, облыс бойынша сумен қамту желілеріндегі апаттар саны 2003 жылмен салыстырғанда 15,8 %-ға азайды.

2011 жылдан бастап облыста сумен қамту және су тарту объектілерін басқару тиімділігін арттыру бойынша жүйелі шараларды қабылдауды қарастыратын 2011-2020 жылдарға арналған «Ақ бұлақ» бағдарламасы жұмыс істеуде. Бағдарламаны іске асыру нәтижесінде 2011 жылы 32  объектінің 21 объектісі аяқталып, ол 11,5 мың адамнан астам тұрғынның орталықтандырылған сумен қамтылуына қол жеткізуге мүмкіндік берді. Бұған қоса 6 ауылдың – Самсоновка және Ахмер (Өскемен қ.), Абай ауданының Саржал, Тарбағатай ауданының Кіндікті, Үржар ауданының Қарабұлақ тұрғындары орталықтандырылған суды пайдалану мүмкіндігіне алғаш рет ие болды. Жаңа су тарту желілерінің салынуына байланысты Бородулиха ауданының Бородулиха, Глубокое ауданының Быструха, Зайсан ауданының Біржан, Үржан ауданының Таскескен ауылдарында қосымша абоненттер пайда болды.

2012 жылы 25 объект бойынша (оның 9-ы – қалалық) іс-шаралар жүргізілді. Жұмыстар 4 су  тарту объектісі мен 21 сумен қамту объектісінде жүргізілді. 12 объект пайдалануға беріліп, 110 км желі салынды, Өскемен қаласының Новоявленка, Семей қаласының Мұздыбай ауылдары мен Бородулиха ауданының Березовка шипажайында тұратын 2000-нан астам адам орталықтандырылған сумен қамту қызметтерінің абоненттері болды.
2013 жылы сумен қамту және су  тарту бойынша 37 жобаны іске асыру жоспарлануда. Жыл соңында 30 объектіні пайдалануға беру жоспарда бар, 9 ауылда 9600 адам үшін су құбыры алғаш рет салынатын болады – Семей қаласының маңындағы Озерки, Бұлақ ауылдары; Абай ауданының Тоқтамыс ауылы; Жарма ауданының Шалабай ауылы; Көкпекті ауданының Тассай ауылы, Тарбағатай ауданының Жәнтікей және Ойшілік ауылдары.
2014 жылға 30 жобаға арналған бюджеттік өтінім жолданды (оның 22-сі жаңа жоба, 8 жобаның құрылысы 2013 жылдан бастап жалғастырылады).

Осылайша, 2020 жылға дейін ауылдық елді мекендердегі орталықтандырылған сумен қамтуға қол жеткізу 59 %-дан 80%-ға дейін өсуі тиіс, қала тұрғындары 100%-ға жетуі керек және 85% тұрғын су тарту қызметтерін пайдалана алады. Бұл нәтижеге «Ақ бұлақ» бағдарламасын іске асыру кезінде қол жеткізу жоспарлануда. 

2013 жылғы 1 маусым жағдайы бойынша облыстағы 798 елді мекеннің ішінде орталықтандырылған сумен қамту 295 елді мекенде жұмыс істейді – 10 қалада, 3 кентте және 282 ауылда.

Тұрғындардың орталықтандырылған сумен қамту қызметтеріне қол жеткізуі 81,9%-ды құрайды (бұған қоса ауылдық елді мекендегі тұрғындарды орталықтандырылған сумен қамту 61,4%-ды құрайды немесе 36% ауыл орталықтандырылған сумен қамтылған), канализация қызметтерімен қамту 34,1 %-ды құрайды.

Сумен қамту және су тарту саласында қалалардың проблемаларына тиісті назар алғаш рет аударылғандығы «Ақ бұлақ» бағдарламасының ерекше белгілерінің бірі болып табылады.

2011 жылы облыстың 5 қаласы – Өскемен, Семей, Зырян, Риддер және Аягөзде сумен қамту және су тарту жүйелеріне техникалық тексеру жүргізілді. 2012 жылы «Сәулет» ЖШС, «VIC Engineering» және «КазМегапроект» ЖШС жобалаушы ұйымдары осы қалалардың инвестицияларына негіздеме әзірлеу бойынша жұмыстарды бастады. Сондай-ақ 2012 жылы қалған 5 қала – Курчатов, Серебрянск, Зайсан, Шар және Шемонаихада сумен қамту және су тарту жүйелеріне техникалық тексеру басталды. Үкіметтік деңгейде Моноқалаларды дамыту бағдарламасы бойынша Риддер, Курчатов, Зырян, Серебрянск сияқты қалалардың ауыз сумен қамтылуын жақсарту мәселесі қарастырылуда.