ОҚУ Әдістемелік кешені 050114 «Тарих» (шифрі, мамандық атауы) мамандығы үшін

С.АМАНЖОЛОВ атындағы ШЫҒЫС ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ

Тарих және халықаралық қатынастар институты

Қазақстан тарихы құжырасы

(шифрі, мамандық атауы)

мамандығы үшін

«Этнология» пәні бойынша

Өскемен, 2005

Құрастырған: Ақанов М.Қ. тарих ғылымының кандидаты, ШҚМУ доценті

ОӘК кафедра отырысында талқыланған Хаттама № 9 «06» сәуір 2005ж. ОӘК тарих және халықаралық қатынастар институтының әдістемелік кеңесінің отырысында бекітілген № __ «____» __________ 2005ж.

Оқу-әдістемелік кешенінің аннотациясы: Оқу-әдістемелік кешені «Этнология» мамандығын алушы студенттерге арналған. Оқу-әдістемелік кешенінде “Этнология” курсының тақырыптық жоспары берілді және студенттер үшін пайдалыналатын әдебиеттер тізімі, оқытушымен және өз бетінше орындайтын тапсырмалар тақырыптары, емтихан сұрақтары мен тесттер ұсынылды. Оқу -әдістемелік кешені студенттердің “Этнология “ курсын меңгеруіне бағыт – бағдар береді

С.Аманжолов атындағы Шығыс Қазақстан мемлекеттік университеті, 2005ж.

1. 
   ПӘННІҢ ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫ
   

1. 
   Пән атауы Этнология
   
2. 
   Кафедра Қазақстан тарихы
   
3. 
   Оқытушының аты Ақанов Маратбек
   

4. 
   Қатыстық ақпарат Сабақ кестесіне
   

5. 
   Өткізілу орны Бас корпус
   
6. 
   Кредит саны 2
   

“Этнология” халықтардың қоғамдық құрылыстарын, олардың арғы тектерін, өз-ара қарым-қатнастарын, заттай және рухани мәдениеттерін зерттейін ғылым.Ол әлем халықтарының шығу тегі, қоныстануы, шаруашылығы,салт-дәстүрі, мәдениеті жайлы білім береді .

-жер шары халықтарының этнологиялық ерекшеліктерімен таныстырып, оқытып үйрету;

-әлемдегі ұлттар мен ұлыстардың тұрмыс-салты және мәдениеті жайлы білім беру;

-қазақтардың және Қазақстанда тұратын өзге халықтардың салт-дәстүрі, тұрмыс-тіршілігімен таныстыру.

-студенттерді «Этнология» пәнінің гуманитарлық ғылымдардың ішінде алатын орнымен этнологиялық ілімінің дамуы және бүгінгі таңдағы проблемаларымен таныстыру;

-әлем халықтарының этнологиялық тұрғыда жіктелу түрлерін ұғындыру;

-дүние жүзіндегі этностардың шығу тегі мен тілдердің ерекшеліктерін оқытып үйрету;

-халықтардың заттай және рухани мәдениеті, діни наным-сенімдері, қоғамдық құрлысы, антропологиялық типтері, нәсілдік ерекшеліктері жайлы білім беру.

2.3 Курстың соңында студенттердің алатын білімінің мазмұны «Этнология» курсынан жас мамандар әлемдік этнология ғылымының теориялық және методологиялық мәселелері жайлы білім алып, әлем халықтарының шығу тегі, қоныстануы, шаруашылығы, тұрмыс-салт және мәдениетімен танысады.

Сонымен бірге сан-алуан мәдени-шаруашылық түрлері мен ұлттық дәстүрлер жөнінде нақтылы білім алады. Студенттердің тарихи санасы өсіп, олардың бойында Қазақстандық патриотизм сезімі қалыптасады..

1. Шәлекенов У.Х. Әлем халықтарының этнографиясы. Алматы – 1994

2.Шәлекенов У.Х., Шәлекенова М.У. Әлем халықтарының этнографиясы. Алматы – 20021. Алексеев В.П. Историческая антропология этногенез. М.-1989

3. Артықбаев Ж. Этнология и этнография. Астана -2001

4. Байбурин А.К. Ритуал в традиционной культуре. СПб. 1993

5. Боронаев А.О. Основы этнической психологии. СПб. 1991

6. Бромлей Ю.В. Этнос и этнография. М. 1973

7. Бромлей Ю.В. Этносоциальные процессы: теория, история, современность. М. 1987

8. Брук С.А. Население мира. М. 1981

9.Геллнер Э. Нации и национализм. М.-1991

10. Громов Г.Г. Методика полевых этнографических исследований. М. – 1967

11. Чебоксаров Н.Н., Чебоксарова Н.А. Народы, расы, культуры. М.-1985

13. Зарубежная Азия. М. -1959

14. Итс Р.Ф. Введение в этнографию. Л.-1991

15. Казахи. Историко-этнографическое исследование. Алматы-1995

16. Этнические процессы в современном мире. М.-1987

17. Леви-Строс К. Структурная антропология. М.-1983

18. Лурье С.В. Историческая этнология. М.-1999

19. Мид М. Культура и мир детства. М.-1988

20. Скоринов Н. Основы этнологии. Хабаровск – 1998

20. Токарев С.А. Основы этнографии. М.-1968

21. Шпажников Г.А. Религии страны Западной Азии. М.-1976

22Народы Передней Азии. М.-1957

Оңтүстік Азия

23. Малые народы Южной Азии. М.-1978

24. Этнические процессы в странах Южной Азии. М.-1976

Оңтүстік-Шығыс Азия

25.Шпажников Г.А Религии стран Юго-Восточной Азии.М-1980.

26.Этнические процессы в странах Юго-Восточной Азии.М-1974.

Шығыс және Орталық Азия

26.Алексеев В.М. В старом Китае. М-1958.

27. Воробьев М.В. Древняя Япония. М-1958

28. Народы Восточной Азии. М 1957.

29. Брутинов Н.А. Папуасы Новой Гвинеи. М.-1968

30. Кабо.В.Р. Происхождение и ранняя история аборигенов Австарлии. М.-1969.

31. Пучков. П.И. Население Океания М.-1968.

32. Исмагилова.Р.Н. Этнические проблемы современной Тропической Африкии.М-1973.

33Народы Африкии.М-1954.

Еуропа халықтары.

34.Златковская Т.Д. У истоков европейской культуры. М-1961.

35.Кларк Г. Доистроическая Европа.М-1963.

36.Народы Зарубежной Европы. М-1964.

37.Аверкиева.Ю.П. Индейцы Северной Америкии. М-1974.

38.Народы Америки.Т.Т.1-2. М-1959.

Қазақстан халықтары.

39.Арғынбаев Х.А. Қазақ халқындағы семья мен неке. Алматы-1973.

40. Арғынбаев.Х.А. Қазақ халқының қол өнері. Алматы-1987.

3.7. Баға туралы ақпараттар.

Бақылау түрі	Балдар
Ағымдық (коллоквиум, тесттер, ауызша сұрақтар ,шағын бақылау жұмыстары)	20
Аралық бақылау жұмыстары	20
Үй жұмысы	20
Қортынды	40
Барлығы:	100

3.8 Әр түрлі жұмыстардың бағалау шкаласы мен белгілері

Бүкіл оқу кезеңінде сабаққа және лекция сұрақтарын талдауға

белсенді қатысқаны үшін- 3 балл (әр сабаққа қатысқаны үшін -0.2 балл)

Лекцияны конспектілеуге – 3 балл (әр конспектіні толық жазғаны үшін –0.2 балл )

Семинар сабақтарындағы жұмыстарға - 6 балл (барлық сұрақтардан конспект жазғаны үшін – 0.5 балл, семинарды толықтырғаны үшін – 0.5 балл, семинар сабағында толық жауап бергені үшін – 5 балл)

Реферат – 10 балл (Рефератты қорғау – 7 балл, сұраққа жауап – 2 балл, рефератта безендіру – 1 балл )

Оқыту үрдісі барысындағы ағымдық жұмыстар - 15 балл ( коллоквиум – 10 балл, тестілеу – 5 балл)

Аралық шектік бақылау – 10 балл.

Конспект – 5 балл.(оқу материалдарын өз бетінше конспектілегені үшін койылады)

Жекше жұмыс –5 балл .

Шағын бақылау жұмысы – 3 балл .

Барлығы – 60 балл .

-Сабаққа міндетті түрде қатысу (әрбір себепсіз қалдырылған сабақ 1 балға кемиді ) Сабаққа кешігіп келуге рұқсат етілмейді. Сабақ барысында оқытушының сабақ өтуіне кедергі жасамау және тәртіп сақтау.Берілген тапсырмаларды талапқа сай орындау, кешіктірмей мерзімінде тапсыру.

-Семинар сабақтарына әзірлікпен келу, сабақта белсенділік көрсету.Емтиханға өз уақытында келу.

2.ПӘН БОЙЫНША ОҚУ - ӘДІСТЕМЕЛІК МАТЕРИАЛДАР

2.1Курстың тақырыптық жоспары

№	Тақырыптардың атауы.	Лек ция	Семи нар	СОӨЖ	СӨЖ
1	Кіріспе	1		2	2
2	Әлем халықтарының жіктелуі	1		3	2
3	Австралия және Мұхиттық аралдар халықтары	2	1	2	3
4	Полинезия, Жаңа Зеландия Микронезия халықтары	1	2	3	3
5	Солтүстік Америка халықтары	2	1	3	3
6	Орталық және Оңтүстік Америка халықтары.	2	1	3	3
7	Африка халықтары.	2	1	2	3
8	Шетелдік Азия халықтары.	2	1	2	3
9	Оңтүстік-Шығыс Азия халықтары.	2	1	2	3
10	Шығыс және Орталық Азия халықтары	2	1	2	3
11	Шетелдік Европа халықтары	2	1	3	2
12	Шығыс Славян халықтары.	2	1	3	2
13	Орта Поволжья халықтары	1		2	2
14	Балтық бойы халықтары	2	1	2	2
15	Кавказ халықтары	1	1	2	2
16	Сібір халықтары	1	1	2	2
17	Орта Азия халықтары	2	1	3	2
18	Қазақстан халықтары	2	1	4	4
	Барлығы	30	15	45	45

2.2 Лекция сабақтарының тезистері

1-тақырып. Кіріспе .

1. Этнология пәні оның міндеті мен мақсаты, зерттеу объектісі

2. Этнология ғылымының өзге ғылымдармен байланысы

3.Этнология ғылымының даму тарихы

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер : 21-40

1. Географиялық жіктеу

2. Мәдени - шаруашылық жіктелу

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

3-тақырып. Австралия және Мұхиттық аралдар халықтары

1. Австралия және Тасмания халықтарының этникалық тарихы және тілі.

2. Мелонезия және Жаңа Гвинея халықтарының шаруашылығы, заттай және рухани мәдениеті.

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

4-тақырып .Полинезия және Жаңа Зеландия, Микронезия халықтары.

1.Полинезия халықтарының шығу тегі, шаруашылығы, материалдық мәдениеті.

2. Жаңа Зеландия халықтарының шаруашылық ерекшеліктері.

3. Микронезия халықтарының қоғамдық құрлысы.

Негізгі әдебиеттер : 1-20

Қосымша әдебиеттер : 21-40

1. Арктикалық аңшылар мен балықшылар

2. Солтүстік батыс жағалаудағы индейцтер.

3. Ормандағы аңшылар тайпасы.

Негізгі әдебиеттер:1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

1. Ацтектер мемлекеті және шаруашылығы

2. Қол өнердің дамуы

3. Инкилер мемлекеті

4. Мая қала-мемлекеттер

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

7-тақырып. Африка халықтары.

1.Африка елдері мен мемлекеттері

2. Халықтың этникалық-лингвистикалық құрамы

3. Жергілікті тайпалардың наным-сенімдері

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

1. Алдыңғы Азия халықтары,олардың шығу тегі, этникалық тарихы.

2. Оңтүстік Азия халықтары,олардың этногенезі, зтникалық құрамы.

3. Заттай және рухани мәдениеті.

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

1.Географиялық ерекшелігі, халқы, тілі

2. Шығу тегі, этникалық тарихы

3.От басы және қоғамдық құрлысы.

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

10-тақырып. Шығыс және Орталық Азия халықтары

1. Қытай мемлекеті

2. Монғол елі

3. Жапония және Корея халықтары.

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

1. Географиялық жағдайы және этникалық тарихы

2. Тілдік топтары, антропологиялық құрамы.

Негізгі әдебиеттер: 1-20

1. Халықтардың құрамы, тілдері және антропологиялық типтері.

2.Шығу тегі және этникалық тарихы

3. Шығыс славян халықтарының этнографиялық типтері.

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

1. Шығу тегі және шаруашылығы

2. Заттай және рухани мәдениеті

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

14-тақырып. Балтық бойы халықтары

1. Шығу тегі мен заттай мәдениеті

2. Қоғамдық және отбасылық тұрмысы.

3.Халықтық өнер

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

1. Халықтардың құрамы

2. Шығу тегі және этникалық тарихы

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

16-тақырып. Сібір халықтары.

1.Этникалық тарихы

2. Шаруашылығы және діни наным-сенімдері

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

17-тақырып. Орта Азия халықтары

1. Географиялық жағдайы, тілдік топтары

2. Этникалық тарихы

3. Егіншілік және көшпенді мал шаруашылығы

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

1. Қазақ халқының шығу тегі, рулық - тайпалық құрамы

2. Заттай және рухани мәдениеті.

3. Қазақстан халықтарының құрамы.

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

1.Австралия халқының шығу тегі, шаруашылығы мен заттай мәдениеті.

2. Тасманияның жергілікті тұрғындары, олардың тағдыры.

3. Австралиялықтардың қоғамдық құрлысы, рухани мәдениеті Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

2-тақырып. Полинезия, Жаңа Зеландия және Микронезия халықтары

1. Полинезия халықтарының шығу тегі, қоғамдық құрлысы және рухани мәдениеті.

2. Жаңа Зеландықтардың этникалық тарихы.

3. Микронезиялықтардың шығу тегі, заттай және рухани мәдениеті.

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

1. Жер шаруашылығының дамуы.

2.Аңшы прерий тайпалары

3. Калифорниядағы аңшылар мен термешілер

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

1.Мексика халықтарының мәдениеті

2.Чибча-муискілердің мемлекеті

3.Араукандар тайпасы

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

1.Африка халықтарының шығу тегі, этникалық тарихы.

2. Африканың қазіргі кездегі халықтары

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

6-тақырып. Шетелдік Азия халықтары

1. Алдыңғы Азия халықтарының шаруашылығы мен қоғамдық құрлысы, рухани мәдениеті.

2.Оңтүстік Азия халықтарының шаруашылығы , заттай мәдениеті. Жанұя және қоғамдық құрлысы.

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

7-тақырып. Оңтүстік Шығыс Азия халықтары.

1. Шығу тегі және этникалық тарихы.

2. Заттай және рухани мәдениеті.

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

8-тақырып. Шығыс және Орталық Азия халықтары.

1. Шығу тегі және этникалық тарихы

2. Діни наным-сенімдері.

3. Тибет халықтары

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

1.Заттай және рухани мәдениеті.

2. Қоғамдық тұрмысы

3.Діни наным-сенімдері

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

10-тақырып. Шығыс Славян халықтары.

1. Шаруашылығы мен елді мекендері

2. Мәдениеті мен тұрмысының ерекешілігі

3. Діні

Қосымша әдебиеттер: 21-40

1.Шаруашылығы мен рухани мәдениеті.

2. Қоғамдық және жанұялық тұрмысы.

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40
12-тақырып Кавказ халықтары

1. Шаруашылығы мен заттай мәдениеті.

2. Рухани мәдениеті.

3. Діни наным-сенімдері.

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

1. Рухани мәдениеті.

2. Әдет-ғұрыптары мен салт-дәстүрлері.

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

14-тақырып. Орта Азия халықтары

1. Заттай және рухани мәдениеті.

2. Жанұялық және қоғамдық құрлысы

3.Ислам дінінің таралуы

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

1. Қазақтың қол өнері

2. Кісіні жерлеу дәстүрі

3. Үйлену тойының ерекшелігі

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

1.Этнологиялық зерттеудің түп-деректері мен тәсілі.

2. Этнология ғылымының ұғымдық ақпараты.

Бірінші сұрақ бойынша студент халықтарды этнологиялық жағынан зерттегенде этнографтардың қажетті деректерді қандай тәсілмен жинайтынына басты назар аударады.Әсіресе материалдарды елді аралай жүріп жинау тәсілі мен бір жерде тұрақты орналасып жүргізілген зерттеу жұмысына сипаттама береді.

Екінші сұраққа сәйкес студент этнология пәнінде жиі кездесетін жалпы ғылымдық терминдерді,сондай-ақ әлеуметтік өмірге жанұя және неке қатынастарына, заттай және рухани мәдениетке қатысты ғылыми ұғымдарды талдайды.Бұл терминдердің барлығы «Этнологиялық сөздік» деп аталатын арнайы дәптерге жазылуы керек

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

2-тапсырма. Әлем халықтарының жіктелуі

1.Тілдік жіктеу

2.Антропологиялық тұрғысынан жіктеу.

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

Ғалымдар дүниежүзіндегі 2000-нан астам тілдерді морфологиялық және генеологиялық принциптеріне негіздеп он үлкен тіл семьясына бөледі.Студент осылардың әрбір тобына талдау жасайды.

Әлем халықтарының антропологиялық нышан белгілеріне қарай еуропоидтық,монголоидтық және негроидтық деп үш нәсілге бөледі.Студент осы нәсілдердің сыртқы көріністерінің ерекшеліктерін ажырата білуге тиіс.

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

3-тапсырма.Австралия және Мұхиттық аралдар халықтары.

1. Австралия аборигендерінің тұрмыс-тіршілігіне, әдет-ғұрыптары мен салт-дәстүрлерін талдау.

2. Тасмандықтардың экзогамдыжәне топтық неке дәстүрін қарастыру.

3.Австралия халықтарының қазіргі кездегі құрамын анықтау .

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

1.Полинезияға жататын аралдарды , олардың орналасқан жерлерін анықтау.

2. Жаңа Зеландиядағы маори халқының әдет-ғұрыптары мен тұрмысын талдау.

3.Н.Н. Миклухо-Маклайдың Пасха аралына , Куктың –Гавай аралдарына жасаған саяхаттарын зерттеу.

4.Микронезияны европолялықтардың жаулап алу тарихын баяндау.

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

5-тапсырма. Солтүстік Америка халықтары.

1. Американың жергілікті тұрғындарын, ол тайпалардың орналасқан жерлерін анықтап, оларды 20 негізгі тілдік семьяға жіктеу.

2.Солтүстік Америкадағы индейцтер мен эскимостардың заттай және рухани мәдениетіне талдау жасау.

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

6-тапсырма. Орталық және Оңтүстік Азия халықтары.

1.Мексикадағы – ацтек, Гватемалдағы –майя, Колумбиядағы-Чибча тайпаларының мәдениетін анықтау.

2.Отты жер аралдарындағы жергілікті тұрғындардың шаруашылығы мен салт-дәстүрлеріне сипаттама беру.

3.Қазіргі кездегі Америка халықтарының қалыптасу тарихына шолу жасау.

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

1. Африкадағы жергілікті халықтардың орналасқан жерлерін анықтап, оларды тілдік семьяларға топтау.

2.Африка халықтарының дәстүрлі ұлттық киімдері, тұрғын үйлері, тағамдарының ерекшеліктерін анықтау.

3. Тропикалық және Оңтүстік Африкадағы банту халықтарының шаруашылығы мен діни наным-сенімдеріне сипаттама беру.

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

1. Географиялық жағынан Шетелдік Азияға енетін аймақтарды, олардың мәдени-шаруашылықтарының және тілдік құрамының ерекшеліктерін саралау.

2.Алдыңғы және Оңтүстік Азия халықтарының тұрмысы, әдеп-ғұрыптары мен салт-дәстүрлерін талдау.

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

9-тапсырма. Оңтүстік-Шығыс Азия халықтары.

1. Индонезиядағы папуас тайпаларының тұрмысы мен салт-дәстүріне сипаттама беру.

2. Вьетнам халқының шаруашылығының, отбасы қатынастарының ерекшеліктеріне талдау жасау.

3. Бирма халықтарының дәстүрлі ұлттық киімдері.

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

1. Қытай халқының шығу тегі , мен этникалық тарихына талдау жасау.

2. Тибет халқының шаруашылығы, заттай және рухани мәдениетіне сипаттама беру.

3.Корейлердің дәстүрлі киім-кешектері.

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

1.Ағылшын,француз және неміс халықтарының ұлт болып қалыптасу тарихына талдау жасаңыз.

2. Европа халықтарының тұрғын үйлері мен киімдері үлгісінің ерекшеліктерін анықтау.

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

12-тапсырма. Шығыс Славян халықтары.

1.Орыс,украин, белорус халықтарының заттай және рухани мәдениетіндегі ұқсастықты және әр қайсысының тек өзіне тән ерекшеліктерін ажыратыңыз.

2. Ескі дінді ұстанушылар (старовер, немесе, кержак) дегендер кімдер?

3.Олардың тарихына тоқталып, тұрмыс-салтындағы ерекшеліктеріне түсінік беріңіз.

4.Орыс, украин шаруаларының Сібір мен Қазақстан жеріне қоныс аудару үрдісінің себептерін ашыңыз.

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

13-тапсырма. Орта Поволжья халықтары.

1.Татар, башқұрт, мордва және т.б. қоғамдық,жанұялық тұрмысы мен салт - дәстүрлеріне анықтама беру.

2. Волга бойы халықтарының діндері мен наным-сенімдерін талдау.

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

14-тапсырма. Балтық бойы халықтары.

1. Литва, латыш, эстон халықтарының күрделі тарихи тағдыры бастарынан өткізгені белгілі. Осыған орай олардың мәдениетіне немістер, поляктар және орыстар көп әсерін тигізді.Балтық бойы халықтарына шеттен кірген мәдениет пен олардың өздерінің мәдениетінің арасын ажыратыңыз.

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

1. Кавказдың не себептен ерекше тарихи-этнографиялық аймақ екендігінің мәнін ашыңыз.

2. Кавказ халықтарының тілдік топтарына сипаттама беріңіз.

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

16-тапсырма. Сібір халықтары.

1. Сібір халықтары тұрмысы мен мәдениетінің ерекшеліктеріне қарай алты тарихи-этнографиялық обылыстарға бөлінеді.Олардың осы географиялық орналасқан аймақтарын анықтаңыз.

2.Сібірде ежелден мекендейтін жергілікті тұрғындар тілі жағынан екі топқа:түрік және тунгус-маньчжур тілдік топқа жатады.Осы тілдік топтарға жататын этностарды ажыратыңыз.

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

17-тапсырма.Орта Азия халықтары.

1. Орта Азияны мекендейтін қарақалпақ және ұйғыр халықтарының тұрмыс-салты мен әдет-ғұрыптарына талдау жасаңыз.

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

1. «Қазақ» этнонимі туралы проблемаға арналған әдебиеттерге шолу жасаңыз.

2. Қазақ халқының итбелгілік және құсбегілік өнеріне сипаттама беру.

3. Қазақ халқының шежірелік дәстүрінің тарихнамасына шолу жасаңыз.

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

1. Этнографиялық мекемелер мен басылымдардың даму тарихына сипаттама беріңіз.

2. Этнографияға қатысты ғылыми терминдер туралы сөздік жасаңыз.

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

2-ші тақырып бойынша тапсырма.

1. Әлем халықтарының тілдік семьялары туралы және олардың таралған аймақтары жайында кесте құраңыз.

2.Дүниежүзі халықтарының мәдени-шаруашылық түрлері туралы көрнекті құрал жасаңыз.

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

3-ші тақырып бойынша тапсырма.

1. Австралия және Мұхиттық аралдары ежелден мекендейтін жергілікті тайпаларды анықтап, олардың орналасқан жерлерін картаға түсіріңіз.

2. Австралия мен Мұхиттық аралдар халықтарының европалықтардың отарына айналу тақырыбына бақылау жұмысын әзірлеңіз.

3. Австралия мен Мұхиттық аралдарды ашқан саяхатшылар, олардың өмірбаяны туралы анықтама беріңіз.

.Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

1.Полинезияға қарасты аралдардың картасын жасаңыз.

2. Микронезия жері өзінің тарихи даму барысында қандай мемлекеттердің қолында болғанын анықтаңыз.

Негізгі әдебиеттер: 1-35

Қосымша әдебиеттер: 36-80

5-ші тақырып бойынша тапсырма.

1. Солтүстік Американың ежелгі тұрғындарының қоныстанған жерлерін картаға түсіріңіз.

2. Индейцтардың тарихына арналған әдебиеттерге талдау жасаңыз.

3.Жергілікті тайпалардың тұрғын үйлері мен киімдеріне сипаттама беріңіз.

Негізгі әдебиеттер: 1-35

Қосымша әдебиеттер: 36-80

1.Орталық және Оңтүстік Американың жергілікті тайпаларының европалықтардың отарына айналғанға дейінгі мәдениетінің даму тарихын анықтаңыз.

2.Американы 1492 жылы Колум ашқаннан кейін бұл құрлықты европалықтар қалай отарлап алғандығы туралы мәселеге басты назар аударыңыз.

Негізгі әдебиеттер: 1-35

Қосымша әдебиеттер: 36-80

.7-ші тақырып бойынша тапсырма.

1. Африкадағы жергілікті халықтардың орналасқан жерлерін картаға түсіріңіз.

2.ХV ғасырдың ортасынан бастап европалықтар Африка халықтарын жаулап, оларды құлға айналдыру жүйелі үрдіске айналды. Құлдарды Америкаға апарып сату ХІХ ғасырдың ортасына дейін жалғасады.Осындай адамгершілік қасиетке жатпайтын саясатқа талдау жасаңыз.

Негізгі әдебиеттер: 1-35

Қосымша әдебиеттер: 36-80

1.Азия құрлығына кіретін жерлердің географиялық атауларын атаңыз.

2. Алдыңғы Азия -әлемдік мәдениетінің көне орталығы, ұлы өркениеттің бесігі деген анықтаманың мәнін ашыңыз.

3.Алдыңғы Оңтүстік Азия халықтарының этнографиясына арналған әдебиеттерге сипаттама беріңіз.

Негізгі әдебиеттер: 1-35

Қосымша әдебиеттер: 36-80

1. Оңтүстік –Шығыс Азиядағы жергілікті халықтар мен тайпалардың қоныстанған жерлерінің картасын жасаңыз.

2.Осы аймақта мекендейтін әртүрлі этностардың тілдерінің, мәдениетінің, шығу тегінің және тарихи тағдырларының ерекшеліктерін ажырата талдаңыз.

Негізгі әдебиеттер: 1-35

Қосымша әдебиеттер: 36-80

10-ші тақырып бойынша тапсырма.

1.Қытай,монғол, жапон және корей халықтарының шығу тегіне, тілі шаруашылығы және мәдениетінің ерекшеліктеріне басты назар аударыңыз салыстырмалы көрнекті құрал жасаңыз.

2. Қытайдың Синьцзян өлкесінде тұратын халықтардың (қазақ, өзбек,ұйғыр,қырғыз,дұнған және т.б.) заттай және рухани мәдениетін саралаңыз.

3.Тибет халқының тұрмыс-салты мен әдет-ғұрыптарына талдау жасаңыз.

Негізгі әдебиеттер: 1-35

Қосымша әдебиеттер: 36-80

1. Әрбір студент ағылшын, француз, испан, итальян, швед, румын, болгар, серб, грек, венгр, голланд , хорват, және т.б. Европа халықтарының кез-келген біреуінің этнографиясына талдау жұмысын даярлайды.

Негізгі әдебиеттер: 1-35

Қосымша әдебиеттер: 36-80

1.Орыс, украин, белорус халықтарының әрқайсысының өз тілдерінің ішіндегі әртүрлі диалектіге сипаттама беріңіз.

2.Шығыс Славян халықтарының этнографиялық тобына жататын қазақтардың шығу тарихы мен әдет-ғұрып, салт-дәстүрлеріне назар бөліңіз.

Негізгі әдебиеттер: 1-35

Қосымша әдебиеттер: 36-80

13-ші тақырып бойынша тапсырма.

1.Бұрынғы кеңестер одағының құрамында болған Волга бойы халықтарынан басқа молдаван, солтүстіктегі карел,вепсы, коми(Зырян) ненец, және саама (лопар) халықтарының да этнографиясына назар аударыңыз. Олардың шаруашылығы, әдет-ғұрыптары мен салт-дәстүрлеріне байланысты конспект жазыңыз.

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

1.Балтық бойы халықтарының (латыш, литва, эстон) ұстанатын діндердің, жанұя-неке қатынастарына байланысты салт-дәстүрлерін талдаңыз.

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

1.Кавказ тауын мекен ететін халықтардың орналасқан жерлерін картаға түсіріңіз.

2. Бір-біріне жақын туыс шешен және ингуш халықтарының шығу тегіне, шаруашылығы мен рухани мәдениетіне сипаттама беріңіз.

3.Кавказдағы қандай этностар түрік тілдес халықтарға жатады?

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

1.Этнографтар Сібір халықтарының тұрмысы мен мәдениетінің ерекшеліктерін ескеріп, алты тарихи-этнографиялық облыстарға бөледі. Осы географиялық аймақтарды картаға түсіріңіз.

2.Сібірдің жергілікті тұрғындарының тілі мен антропологиялық нышандарының ерекшелігін ажыратыңыз.

3.Сібір өлкесін Ресейдің отарға айналдыру тарихына талдау жасаңыз.

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 20-40

1.Өзбек, тәжік, қырғыз, түркімен, халықтарының қалыптасу тарихына конспекті жасаңыз.

2.Орта Азия халықтардың рухани мәдениетіне арабтардың тигізген әсерін саралаңыз.

3. Орта Азия тұрғындарының өткен замандағы қоғамдық құрлысына талдау жасаңыз.

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

1.Қазақ жүздерінің ру-тайпалық құрамының шежіре-схемасын жасаңыз.

2. Қазақ халқының этнографиясына қатысты мынандай тақырыптардың шаруашылығы, тұрмыс-тіршілігі, қолөнерінің түрлері,әдеп-ғұрпы, шежіресі, салт-дәстүрі, ұлттық мейрамдары мен ойындары, тұрғын үйлері тағы басқалардың кез-келген біреуіне бақылау жұмысын жазыңыз.

Негізгі әдебиеттер: 1-20

Қосымша әдебиеттер: 21-40

Әдістемелік ұсыныс : Студенттерге “Этнология” курсын толық меңгеру үшін лекция тыңдап, оқытушымен жұмыс істеу жеткіліксіз. Олар шептік және қортынды бақылауда ауызша немесе тест сұрақтарына жауап беру үшін өткен материалдар мен оқытушының студентке берген тапсырмаларын өз бетінше үнемі қайталап, теориялық және практикалық білімдерін жетілдіріп отыру керек..Студенттің өз бетінше істейтін жұмысына жоғарыда көрсетілген тақырыптар бойынша тапсырма берілер алдында оқытушы арнайы түсінік береді.

2.7.Рефераттар тақырыптары.

1. Этнология пәні, оның зерттеу объектісі.

2. Этнология ғылымының проблемалары.

3. Этнология ғылымының даму тарихы.

4. Әлем халықтарын топтаудың негізгі түрлері.

5. Таяу Азия халықтарының заттай және рухани мәдениеті.

6. Таяу Шығыс Азия халықтарының кәсіптері мен тұрмыстары.

7. Үндістан халқының шығу тегі мен мәдениеті.

8 .Қытай еліне тараған діндер.

9.Монғолдардың әдет-ғұрыптары мен салт-дәстүрлері.

10 .Австралия мен Тасманияның жергілікті тұрғындары, олардың мәдениеті.

11. Меланезия және Жаңа Гвинея халықтары.

12. Полинезия мен Жаңа Зеландия халықтарының шығу тегі мен тілі және рухани мәдениеті.

13. Микронезия халықтары.

14. Америкадағы жергілікті үндістердің әдеп-ғұрыптары мен салт-дәстүрлері.

15. Қазіргі кездегі Америка халықтарының этникалық құрамы, олардың мәдениеті.

16. Африканың этникалық тарихы.

17. Банту халқының тұрмысы мен салт-дәстүрлері.

18. Африканың қазіргі кездегі халықтары.

19. Африканы европалықтарының жаулап алуы.

20. Ауғандықтардың заттай және рухани мәдениеті.

21. Жапондықтардың салт-дәстүрлері.

22. Тибет халықтарының неке және жанұя қатынастарының дәсттүрі.

23. Еуропа халықтарының шаруашылығы мен заттай мәдениеті.

24. Еуропа халықтарының қоғамдық құрлысы.

25 Орыс халқының ұлттық киімі.

26. Кавказ халықтарының дәстүрлі тұрмыс-салты.

27. Молдаван халқының музыкалық өнері.

28. Украин халқының мәдениеті мен тұрмысының ерекшеліктері.

29. Қазан татарларының шығу тегі мен әдет-ғұрыптары.

30. Балтық жағалауындағы халықтардың дәстүрлі шаруашылығы.

31. Якуттардың діни наным-сенімдері.

32. Өзбектердің шығу тегі мен этникалық тарихы.

33. Орта Азия халықтарының рухани мәдениеті.

34. Қазақтардың киіз үйі.

35. Қазақтардың ұлттық мейрамдары мен ойындары.

36. Қазақ халқының үйлену тойы.

37. Қазақтардың кісіні жерлеу рәсімдері.

38. Қазақтың бақсы-балгерлері.

39. Қазақ халқының ру-тайпалық құрамы.

40. Қазақтың діни наным-сенімдері.

41. Қазақ халқының қол өнері.

42. Қазақтардың халық ауыз әдебиеті және шежіресі.

43. Қазақтың қонақ күту дәстүрі.

44. Қазақтың ұлттық киімдері.

45.Қазақтың ұлттық тағамдары.

Пайдалануға ұсынылатын әдебиеттер: 1 - 40

Әдістемелік нұсқау :Рефераттарға қойылатын талаптар.

1.Рефераттың сыртқы беті талапқа сай безендірілуі керек.

2.Келесі бетте берілген тақырыптың жоспары көрсетіледі.

3. Реферттағы тақырыптың мақсаты мен міндеті нақтылы қамтылуы керек .

4. Реферат А-4 парағына компьютермен жазылып, 15 бет көлемінде тапсырылады.

5.Соңғы бетінде пайдаланылған әдебиеттер тізімі көрсетіледі.

2.8.Өзін - өзі тексеруге арналған тесттер.

1.Алтай тіл семьясына жататын тілді атаңыз.

А)Угар тілі

Ә)Фин тілі

Б) Түрік тілі

В) Мяо-яо тілі

Г) Қытай тілі

2.Мәдени –шаруашылық түрлерінің ішінде морж, тюлень, китті аулайтын теңіз аңшыларының шаруашылығы қай жерде қалыптасқан?

А) Балтық теңізінде

Ә) Үнді мұхитында

Б) Мұхиттық аралда

В) Солтүстік Азия мен Солтүстік Американың арктикалық жағалауында

Г)Қара теңізде.

3.Тасманиядағы жергілікті Тасман халқының ең соңғы өкілі Турганина деген әйел қай жылы қайтыс болған?

А)1736

Ә)1876

Б)1879

В)1893

Г)1897

4.«Трайбилизм»сөзі қандай ұғымды береді?

А)Халық

Ә)Ұлт

Б)Ру

ВҰлыс

Г)Тайпа

5.Эвалюциялық мектептің негізін кім салған?

А)Эдуард Тэйлор (1832-1917)

Ә)Джон Леббок (1843-1913)

Б)Герберт Спенсер (1820-1903)

В)Льюнс Морган (1818-1881)

Г)Мак-Леннан (1881-1927)

6.Малай-Полинезия тілінде сөйлейтін тұрғындар қай аралда орналасқан?

А)Мардагаскар

Ә)Цейлон

Б)Кипр

В)Куба

Г)Сицилия

7.Чили жерінде тұратын тайпа?

А)Инктер

Ә)Гайти

Б)Кечуа

В)Сиу

Г)Чеили

8.Фиджи аралдарына алғашқы европалықтар қашан келді?

А)ХVІІІ ғ.50-ші жылдарында

Ә)ХVІІІ ғ.90-шы жылдарында

Б)ХІХ ғ.басында

В)ХІХ ғ.30-шы жылдарында

Г)ХІХ ғ.соңында

9.Полинезияға жататын аралды атаңыз.

А)Таити

Ә)Марин

Б)Санта-Крус

В)Жаңа Каледония

Г)Лоялти

10..Оңтүстік Мексикадағы жергілікті халық?

А)Атапас

Ә)Майя

Б)Чибча

В)Хока

Г)Пуэльче

11.Африкадағы Суданның оңтүстігінен Калахара шөліне дейінгі аралықта қай тайпа мекендейді?

А)Мальгаш

Ә)Балунда

Б)Манде

В)Теда

Г)Банту

12. Солтүстік Американы арабтар қай ғасырда жаулап алды?

А) VІ ғ.

Ә) VІІ ғ.

Б) VІІІ ғ.

В)ІХ ғ.

Г)Х ғ.

13.Кіші Азияда орналасқан елді атаңыз?

А)Турция

Ә)Индия

Б)Пакистан

В)Непал

Г)Цейлон

14. «Андаман» халқы Азияның қай жерінде орналасқан?

А)Кіші Азияда

Ә)Орталық Азияда

Б)Оңтүстік Азияда

В)Оңтүстік-Шығыс Азияда

Г)Орта Азияда

15.Қытайда тараған діндер?

А)Буддизм

Ә)Даосизм

Б)Конфуция

В)Ислам

Г)Көрсетілгендердің барлығы.

16. «Барселон» қаласы қай елде орналасқан?

А)Францияда

Ә)Италияда

Б)Англияда

В)Испанияда

Г)Германияда

17. «Давид Сосунский» атаулы орта ғасырлық эпостық жыр Кавказдағы қай халыққа жатады?

А)Армян

Ә)Грузин

Б)Дағыстан

В)Әзірбайжан

Г)Черкес

18.Шығыс Славян тобына жататын халықты атаңыз?

А) Поляк

Ә)Украин

Б)Болгар

В)Эстон

Г)Мордва

19.Амур өзенінің төменгі ағысында тұратын халықты атаңыз?

А)Якут

Ә)Гильяк

Б)Чукча

В)Юкагир

Г)Коряк

20.Қазақ халқының Орта жүзінің құрамындағы тайпа?

А)Алшын

Ә)Адай

Б)Найман

В)Албан

Г)Үйсін


Тест тапсырмаларының кілті .

Сұрақатар нөмірі	Дұрыс жауаптары (А,Ә,Б,В,Г,)	Сұрақтар нөмірі	Дұрыс жауаптары (А,Ә,Б,В,Г,)
1.	Б	11.	Г
2.	В	12.	Ә
3.	Ә	13.	А
4.	Г	14	Б
5.	А	15.	Г
6.	А	16	В
7.	Б	17	А
8.	В	18	Ә
9.	А	19	Ә
10.	Ә	20	Б

2.9 Этнография курсы бойынша емтихан сұрақтары.

1. «Этнология» ғылымының зерттеу объектісі және мақсаты мен міндеті.

2.Қазақтардың қайтыс болған адамды жерлеу рәсімі.

3.Этнология ғылымының даму тарихы

4.Қазақ халқының шығу тегі, антропологиялық нышаны.

5.Қазақ халқының қоныстануы мен тұрмыс тіршілік ерекшеліктері.

6.Әлем халықтарының тілдік жіктелуі.

7.Шығыс,Батыс, Орталық Африка халықтарының этникалық тарихы

8.Солтүстік және Оңтүстік Америка халықтары, олардың мәдени-шаруашылық түрлері.

9. Қазақ халқының ұлттық мерекелері мен ойындары.

10. ХІХ ғасырдағы Ресей саяхатшылары мен зерттеушілерінің еңбектеріндегі этнографиялық мәліметтер.

11. Балтық жағалауы халықтарының құрамы,шаруашылығы мен мәдениеті.

12. Оңтүстік Азия халықтары.Шаруашылықтың ертедегі және қазіргі түрлері.Материалдық мәдениеті.Неке және жанұялық қатынастар.

13.Солтүстік Европа халықтары (карелдер,ненецтер, комилер т.д) олардың тұрмысы мен мәдениеті.

14. Қазіргі кезеңдегі Қазақстандағы ішкі этникалық және этникалық үрдістер құрамы.

15.Оңтүстік және Орталық Америка халықтары, инктардың мәденишаруашылық түрлері,мәдениеті.

16.Алдыңғы Азия халықтарының шығу тегі және этникалық құрамы.

17.Орта Повольжя халықтарының заттай және рухани мәдениеті,тұрмысы, этникалық тарихы.

18.Қазіргі кезеңдегі Америка халықтарының этникалық құрамы.

19. Қазақстанда тараған діндер, қазақ халқының наным-сенімдері.

20.Әлем халықтарының антропологиялық жіктелуі.

21. Қазақ халқының дәстүрлі үйлену тойы

22. Әлем халқының геотрафиялық жіктелуі

23. Шығыс Азиядағы Жапон және Корей халықтарының этногенезі

24. Кавказ халықтарының этногенезі және олардың рухани мәдениеті.

25.Қазақ халқының ұлттық киімі.

26. Американы европалықтардың отарлауы және америкалық ұлттық мәдениетінің қалыптасуы.

27. Қазақ халқының қол өнері(тоқыма, тері, және ұсталық)

28. Оңтүстік Шығыс Азия халықтары, олардың шаруашылығы және рухани мәдениеті.

29.Қазақ халқының ағаш өңдеу өнері.

30.Әлем халықтарының мәдени-шаруашылық жіктеу.

31. Батыс Европа халықтарның тұрмысы, рухани мәдениеті.

32.Австралия мен Тасмания аборигендері,оның мәдениеті мен шаруашылығы.

33. Қазақтың музыкалық аспаптары.

34. Қазақ халқының неке және жанұя құру қатынасы.

35.Шығыс Азиядағы Қытай халқы оның тілі,жазуы,шаруашылығы, өнері мен рухани мәдениеті.

36. Орталық Азиядағы Монғол халқы оның заттай мәдениеті.

37. Үш жүз, оның ру-тайпалық құрамы,орналасу территориясы

38.Меланезия және Жаңа Гвинея халықтары, олардың тілдік құрамы,этникалық тарихы,қол өнері, мәдениеті.

39.Орта Азия халықтарының этникалық құрамы және тарихы, шаруашылығы.

40. Микронезия халықтары.Батыс және Шығыс Микронезия шаруашылығының ерекшелігі және заттай мәдениеті.

41. Қазақтың ауыз әдебиеті мен шежірелік шығармалары.

42. Полинезия мен Жаңа Зеландия халықтарының этногенезі және шаруашылық ерекшелігі.

43. Сібір халықтарының діни нанымы және рухани мәдениеті этникалық құрамы, шаруашылығы.

44.Солтүстік Америкадағы эскимостар мен индейцтер, олардың мәдени-шаруашылық түрлері, тұрмыстық ерекшеліктері.

45.Қазақ халқының зергерлік және кілем тоқу өнері.

46.Қазіргі кездегі Африка халықтары.

47.Тропикалық және Оңтүстік Африкадағы банту халықтары.

48.Жапон және Тибет халықтары.

49.Россияның солтүстігіндегі халықтар.( карелдер, коми, ненецтер т.б)

50.Орта Азия халықтарының заттай және рухани мәдениеті.

жүктеу/скачать 393.52 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: