Оқу-әдістемелік орталықтың 2005-2006 оқу жылында атқарған жұмыстарының қорытындысы

Оқу әдістемелік орталықтың 2005-2006 оқу жылында жұмысы озат тәжірибені зерттеу-жинақтау, мұғалімдердің кәсіби біліктілігі мен педагогикалық шеберлігін арттыруға, оқушыларды оқыту мен тәрбиелеуде пән мұғалімдері мен тәрбиешілерге нақты көмек беру, В.М.Монаховтың педагогикалық технологиясын оқу, меңгеру, сабақ үрдісіне ендіру мақсатында жүргізілді.

• 
  Мұғалімдердің кәсіби және педагогикалық шеберліктерін арттыру.
  
• 
  Білім беру қызметкерлерінің педагогикалық шығармашылығын дамыту.
  
• 
  Оқытудың мазмұнын жетілдіру, олардың нысандары, әдістері мен құралдарының бірлігін қамтамасыз ету.
  
• 
  Оқытуды оқу - әдістемелік әдебиеттермен және басқа да құралдармен қамтамасыз ету.
  
• 
  Оқу процесінде компьютерлік техниканы ендіру әдістемесін игеру.
  
• 
  Оқу - тәрбие процесінде ғылыми – зерттеу нәтижесін, жаңа педагогикалық және ақпараттық технологияны. озат педагогикалық тәжірибелерді насихаттау және пайдалану.
  
• 
  Сабақты жетілдіруде оқу тәрбие процесінің негізгі нысандарына жүйелі, жоспарлы түрде қатысып оны талдау.
  

1. 
   Әдістемелік, педагогикалық, психологиялық тақырыптармен жеке жұмыс
   
2. 
   Интерактивті сабақтарды жүргізудің әдістемесін меңгеру
   
3. 
   Сабақта оқушылардың танымдық және шығармашылық іс-әрекеттерін басқару
   
4. 
   Сабақта оқытудың белсенді әдістерін пайдалану
   
5. 
   Шағын топта оқыту әдістемесін меңгеру
   
6. 
   Оқытудың зачеттық жүйесін практикаға ендіру
   
7. 
   Әрбір оқушыға дара қатынас жасау негізі бойынша оқыту моделін жасау
   
8. 
   Пәндік-жобалау қатынас негізінде оқушылармен қарым-қатынасты ұйымдастыру
   
9. 
   Оқушыларды өз іс-әрекетіне баға беруге және талдау жасауға үйрету
   
10. 
    Шағын топтық әдіс негізінде сабақтан тыс пәндік қызметтерді ұйымдастыру
    
11. 
    Оқушылардың ББД аралық мониторинг жүргізу
    
12. 
    Оқушылар үшін шығармашылық тапсырмалар жүйесін жасау
    
13. 
    Пәндік викториналар мен кроссвордтар дайындау.
    
14. 
    Үйге тапсырма берудің жүйесін жасау.
    
15. 
    Оқу мотивациясы проблемалары бойынша оқушыларға анкета дайындау және жүргізу
    
16. 
    Жеткіншектердің психологиялық ерекшеліктері тақырыбында өздігінен білім көтеру
    
17. 
    Есте сақтаудың қажеті, ерекшеліктері және белсендіру проблемаларын оқып үйрену
    
18. 
    «Саралап оқытуға көшуді оқу-әдістемелік қамтамасыз етуді ұйымдастыру» тақырыбымен жұмыс
    
19. 
    «Дарынды балалармен жұмыс» тақырыбымен шұғылдану
    
20. 
    Сабақта оқушылардың өздігінен жұмысын ұйымдастыру және өзін және бір-бірін тексеру тәсілін ендіру
    
21. 
    Пәнаралық байланыс негізінде оқушылардың ғылыми-ізденіс жұмыстарын ұйымдастыру
    
22. 
    Пәндік жедел жәрдем қызметін құру негізінде ассистент мұғалімдер топтарымен жұмыс
    
23. 
    Оқушы үлгірмеушілігінің проблемаларын зерттеу
    
24. 
    «Сабақта өзін-өзі талдау проблемасы» тақырыбымен жұмыс
    
25. 
    «Оқу материалын қайталаудың тиімді тәсілдері» тақырыбымен жұмыс.
    

Мектептің жылдық жұмыс жоспары бойынша оқу-әдістемелік орталық, бірлестіктер жұмыстары жоспарланып, 1-11 сыныптардың оқу жоспары жасалып, бекітілді. Оқу жоспарында базалық білім беру жоспарға сай толық игеріліп, қосымша білім беру негізінде «Тіл дамыту» бағдарламасы бойынша 2 сыныпта ана тіліне бейімдей оқыту, 5^а, 6^а сыныптарында «Абайтану», 1,3^а,3^б,5^а,5^б сыныптарында «Шешендік өнерге баулу», 6^а сыныбында «Қызмет көрсету ортасы», 7^а сыныбында «Коммуникативті тіл» курстары жүргізілсе, 4 сыныпта математикаға бейімдей оқытуға сағат бөлінді. Сонымен бірге 1-11 сыныптарда дене тәрбиесі мен валеологияға, 5-11 сыныптарында әдеп негізі пәніне 1 сағаттан берілсе, 1-4 сыныптарға КЖЕ, 5-9 сыныптарда ӨҚН, 9 сыныпта физика, 10,11 сыныптарда қазақ тілі пәндеріне факультатив есебінен 1 сағаттан беріліп, жұмыс жүргізілді.

Оқу жылы барысында жоспарға сай 4 рет оқу әдістемелік орталық отырысы өткізіліп, онда «Оқушының ауызша және жазбаша тілін дамыту және жазбаша жұмыстарға қойылатын мектепішілік бірыңғай талаптар», «Математика сабағында әрдеңгейлі тапсырмалар беру арқылы оқушылардың табиғи қабілеттерін ашып, дарынды балалармен жұмысты ұйымдастыру», «Мұғалімдердің өзінің және әріптестерінің сабағын талдау, рефлекция жасай білу», «Оқушыны тапсырманы деңгейлеп беру арқылы дамыту, стандарт бойынша міндетті және мүмкіндік талаптардың орындалуы» тақырыбында баяндамалар оқылып, өткізілген мектепішілік шараларға қорытындылар жасалды. Қазан-сәуір айларында пәндер бойынша апталықтар өткізіліп, мұғалімдердің қатысуы қамтамасыз етілді. Өз жұмысына жауапкершілікпен қарап, жоспарлы жұмысты жүргізуде политехникалық бәндер бірлестігінің жетекшісі Төлегенованы атап айтуға болады.

Мектептің өзекті тақырыптарын жүзеге асыру бағытында жұмыс атқарып жүрген мектеп мұғалімдері арасынан 12 мұғалім мектепішілік, 5 мұғалім аудандық ІІІ педагогикалық оқуға қатысын өз тәжірибелерін ортаға салды. Аудандық педагогикалық оқуда сабақ беру әдістемесін, оқушы әрекетін ұйымдастыру түрлерін бағдарламалық материалдың мазмұнын зерттеп, терең меңгеріп, теориялық және әдістемелік дайындықтарының жоғары екендігін көрсете білген мектеп психологы З.Нұрмырзаева ІІІ орын, тарих пәні мұғалімі М. Биманова мен бастауыш сынып мұғалімі Молдабековалар «Алғыс хатпен» марапатталды.

Пәндер бойынша өткізіліп жатқан аудандық байқауларда дене тәрбиесі пәнінің мұғалімі Т.Жұмабаев І орын, география пәнінің мұғалімі Г.Медетова ІІ орын, математика пәні мұғалімі С.Төлегенова ІІІ орын, тарих пәні мұғалімі Қ.Жүсіпова ІІІ орын алып, жасап жатқан жұмыстарының нәтижесін көрсетті.

Әміров Ұлан І орынды иемденіп, республикалық байқауға жолдама алды.

Аудандық «Жасын жырлар жарқылы» байқауында 6 сынып оқушысы Әбдіғаппаров Әсет ІІІ орын алды. Аудандық көркемөнер байқауында 8 сынып оқушысы Изматова І орын, бастауыш сыныптар бойынша оқушылардың ғылыми жоба жұмыстары байқауында 3 сынып оқушысы Дәулетбек Нұрсұлтан ауданда І орын, облыста ІІІ орынды иемденді.


Оқушылардың сыныптар бойынша жыл соңындағы білім сапасы.

Р/с	Сыныбы	Бала саны	«5»	«4»	«3»	Үлгірімі	Білім сапасы
1	1а	17	5	6	6	100%	64,7 %
2	1б	21	8	7	6	100%	71,4%
3	2	31	5	10	16	100%	48,3%
4	3	23	5	5	13	100%	43,4%
5	4	33	4	8	21	100%	36,3%
6	5а	21	4	13	4	100%	80,9%
7	5б	22	-	2	20	100%	9%
8	6а	19	4	7	8	100%	57,8%
9	6б	26	-	6	20	100%	23,7%
10	7а	20	3	7	10	100%	50%
11	7б	19	-	1	18	100%	5,2%
12	8а	12	2	7	3	100%	75%
13	8б	24	-	4	20	100%	16,6%
14	9	25	5	2	18	100%	28%
15	10	21	2	6	13	100%	38%
16	11	22	1	2	19	100%	13,6%
Барлығы	1-11	356	48	93	215	100%	41,3%

Әдістемелік құрылымдардың жылдық атқарған жұмысының есебі тыңдалып, құрылым жетекшілерінің рейтингісі шығарылды.

Оқу жылы барысында жоспарға сай 4 рет оқу әдістемелік орталық отырысы өткізіліп, онда «Оқушының ауызша және жазбаша тілін дамыту және жазбаша жұмыстарға қойылатын мектепішілік бірыңғай талаптар», «Математика сабағында әрдеңгейлі тапсырмалар беру арқылы оқушылардың табиғи қабілеттерін ашып, дарынды балалармен жұмысты ұйымдастыру», «Мұғалімдердің өзінің және әріптестерінің сабағын талдау, рефлекция жасай білу», «Оқушыны тапсырманы деңгейлеп беру арқылы дамыту, стандарт бойынша міндетті және мүмкіндік талаптардың орындалуы» тақырыбында баяндамалар оқылып, өткізілген мектепішілік шараларға қорытындылар жасалды. Қазан-сәуір айларында пәндер бойынша апталықтар өткізіліп, мұғалімдердің қатысуы қамтамасыз етілді. Өз жұмысына жауапкершілікпен қарап, жоспарлы жұмысты жүргізуде политехникалық бәндер бірлестігінің жетекшісі Төлегенованы атап айтуға болады.

Мектептің өзекті тақырыптарын жүзеге асыру бағытында жұмыс атқарып жүрген мектеп мұғалімдері арасынан 12 мұғалім мектепішілік, 5 мұғалім аудандық ІІІ педагогикалық оқуға қатысын өз тәжірибелерін ортаға салды. Аудандық педагогикалық оқуда сабақ беру әдістемесін, оқушы әрекетін ұйымдастыру түрлерін бағдарламалық материалдың мазмұнын зерттеп, терең меңгеріп, теориялық және әдістемелік дайындықтарының жоғары екендігін көрсете білген мектеп психологы З.Нұрмырзаева ІІІ орын, тарих пәні мұғалімі М. Биманова мен бастауыш сынып мұғалімі Молдабековалар «Алғыс хатпен» марапатталды. Пәндер бойынша өткізіліп жатқан аудандық байқауларда дене тәрбиесі пәнінің мұғалімі Т.Жұмабаев І орын, география пәнінің мұғалімі Г.Медетова ІІ орын, математика пәні мұғалімі С.Төлегенова ІІІ орын, тарих пәні мұғалімі Қ.Жүсіпова ІІІ орын алып, жасап жатқан жұмыстарының нәтижесін көрсетті.

Мектеп мұғалімдері жаңалықты, жаңашыл идеяларды үйренумен қатар оларды ұжым арасында талқылап , ой бөлісу барысында жұмыстар жасады. «Оқу әрекетінің және оқыту әрекетінің психологиясы» тақырыбында өткен ғылыми-теориялық семинарлар, «Оқушыны белсенді оқытудың рефлексивті әдістемесі» тұрақты семинардағы проблемалы тақырыптар мұғалімнің кәсіби деңгейін көтеруге қызмет етті.

Мектепішілік бақылау жұмысына сай 5-6 сыныптардағы қазақ тілі мен математика пәндерінің берілуі, дене тәрбиесі мен ӨҚН, биология, физика, пәндерінің берілуі және қосымша білім беру пәндерінің берілуі тексерілді. 5-7 сыныптардан қазақ тілі мен математика пәндерінен сынақ жұмыстары алынды.

Қорытындысында анықталғаны 5,6,7 сыныптарға математика пәнінен Нүрекеева, Сүлейменова, Балтаевалар сабақ береді. Бұл пән бойынша 5^б,6^б,7^б сыныптарында оқушылар математикадан білім стандартының міндетті деңгейінің өзін меңгермеген. Сабақ барысында өздігінен жұмыс аз жүргізіледі, көп уақыт үй тапсырмасын сұрауға жіберіледі.

Қазақ тілі пәні бойынша 5,6 сыныптарға Есенова, Каденова, Пармышев, Байдрахмановалар сабақ береді. Бұл сыныптар бойынша 5 сыныптарда тұрақты сөз тіркестері, қос сөздер мен біріккен сөздердің жазылуы барысында сынақ хат алынды. Оқушылардың білім сапасы 5^а сыныбында 76 пайыз, ал үлгірімі 100 пайыз, 5^б сыныбында үлгірімі 46 пайыз, ал білім сапасы жоқ.. Бұл сыныптағы оқушылардың сауаттылығы өте төмен, ал 5^а- сынып оқушылары тұрақты сөз тіркестерінің мағынасын ашудан, і, ү, ө әріптерінің жазылуынан қиналады.

6 сыныптар бойынша 6^а сыныбына біріккен сөздер, қосарлама қос сөз, атауыш сөздер жайлы сұрақтар берілді, олардың білім сапасы 78 пайыз, үлгірімі 100 пайызды көрсетсе; ал 6^б – сыныбынан сынақ хат алынды. Олардың білім сапасы 26 пайыз, ал үлгірімі 100 пайыз. Оқушылардың жазу сауаттылығы төмен.

Жаңа пәндерден бағдарламаның орыындалуына байланысты 7 сынып оқушыларының физика, информатика, геометрия пәндерінен ББД тексерілді. Физика пәні бойынша жылдамдық, заттың күйлері, физикалық шама, инерция, заттың тығыздығы жайлы; геометрия пәні бойынша кесінді, сәуле, бұрыш, нүкте, жарты жазықтық ұғымдарынан; информатика пәні бойынша компьютер құрылысы, файлдар, папкалар, объект іздеу, қолданбалы программа жайлы сұрақтар берілді. Анықталғаны: бұл пәндер бойынша негізгі ұғымдарды оқушылардың игеруі жеткіліксіз .Мұғалімдер теорияны меңгертуде көп жұмыс жасауы қажет.

5^а,б- сыныптарында тарих, география пәндерінен ББД тест арқылы тексерілді. Қорытындысы бойынша 5^а- сыныбында білім сапасы 50 пайыз, үлгірімі 100 пайыз; ал 5^б – сыныбында үлгірімі 42,9 пайыз, білім сапасы 19 пайыз екендігі; ал жаратылыстану пәні бойынша: 5^а- сыныбында білім сапасы 40,9, үлгірімі 100 пайыз; 5^б- сыныбында үлгірімі 36,7 пайыз, білім сапасы – жоқ. Оқушылардың тарих пәні жазба дерек, тарихи уақыт өлшемі, топонимика жайлы, ал жаратылыстанудан ауа қозғалысы, дененің массасы жайлы ұғымдары төмен.

Дене тәрбиесі пәнінің берілуі бойынша пән мұғалімдерінің жұмысында елеулі кемшіліктер анықталды. Атап айтқанда күнтізбелік жоспар журналға сай келмейді, сабақ жоспары уақытылы жазылмайды. Жыл басындағы оқушы көрсеткіштері журналға толмаған. Пән мұғалімдеріне қатаң ескерту жасалып, қайта тексеруге ұсынылды. Ескертуден соң мұғалімдер жұмысына жауапкершілікпен қарады. Дегенмен әлі де дене тәрбиесі өз дәрежесінде емес. Факультативке берілген сағаттың мақсат, міндеті белгіленбеген, нәтиже, көрсеткіш жоқ. Пән мұғалімдерінде жауапкершілік жоқ.

Ғылым негіздерінің мақсаты – оқушылардың рухани дүниесін байыта отырып эстетикалық, интеллектуалдық, көркемдік, сезімдік, адамгершілік, азаматтық тәрбие беру; оқырмандық тұрақты ынта-ықыласын, биік талғамын қалыптастыру; әдеби мұраны және онда бейнеленген құбылысты эстетикалық қабылдауына қажетті біліммен қаруландыру болса, қосымша білім беру курстарының мақсаты осы білімді әрі қарай дамыту. Абайтану курсы арқылы оқушылар көркем де шебер оқуға, имандылық пен инабаттылыққа тәрбиеленеді. Бұл курстарды оқи отырып оқушылардың сауаттылығы, білім сапасы артқаны байқалады. 5,6 сынып оқушылары Абай өлеңдерінің 100-150 жатқа білсе, бастауыш сынып оқушыларына 50-80 өлеңін жатқа білу жоспарланған. Нәтижесін аудандық, облыстық Абай оқулары байқауында І орын алған Әміров Ұланның жеңісінен көруге болады. Сол сияқты «жасын жырлар» атты аудандық байқауда 6-сынып оқушысы Әбдіғаппаров Әсет жүлделі ІІІ орынды иемденді.

Ал «Шешендік өнер» курсын жүргізуде Палымбетовада елеулі кемшіліктердің бар екендігі анықталды. Мұғалім пәннің мақсат, міндетін түсінбейді, әдісдемелік тәжірибесі жоқ, ізденіс аз. Мұғалімге көп іздену ұсынылады.Келесі оқу жылында бұл курсты басқа пәнге беруді ұсынамын.

Тіл дамыту курстарынан өзге мектепте 1-11 сыныптарда валеология курсы жүргізіледі. Бұл курс валеологиялық концепция негізінде валеологиялық бағдарламаны басшылыққа ала отырып жүргізілуде. Валеология концепциясы денсаулықты қорғау және оның тиімділігі мен жолдарын қарастырған. Ал бағдарлама бойынша мына негізгі мәселелерді оқушыға меңгерту жоспарланған.

Оқушылар курсты оқи отырып, көмек көрсетуге, тазалық сақтауға, қарым-қатынас мәдениетін сақтауға, зиянды әдеттерден сақтануға үйренеді. 9-11 сынып оқушылары электрондық оқулық негізінде жұмыс жасауға дағдыланған. Оқушылармен нашақорлық, СПИД, Теменің зияны тақырыптарында сурет көрмесі ұйымдастырылып, жыл соңында оқыған материалдары бойынша қорытынды сынақ алынды. 7^а,10,8^а,6^а сыныптары жан-жақты дайындықпен өздері дайындаған тақырыптарын қорғады. Жалпы оқушылардың сабаққа қызығушыдығы бар.

Мектепте сонымен бірге әдеп әліппесі, әдеп негіздері, көшеде жүру, өмір қауіпсіздігі негіздері курстары жүргізіледі. Мектеп оқушылары арасында пәнге қызығушылығын анықтау мақсатында алынған анкета барысында оқушылардың көпшілігі технология, ӨҚН, әдеп негізі, көшеде жүру пәнінің қажет еместігін айтқан. Онық орнына баланың дамуына әсер ететін, белгілі бір ғылымға бейімдейтін, бағдарлы курстарды жүргізуді өтінемін. Пән кабинетін жабдықтау қорытындысы бойынша жұмыс өз дәрежесінде жүрген жоқ. Пән кабинеттерінен математика², әдебиет, ЭВМ кабинеттерінде азғана өзгерту болса, қазақ тілі, химия, этика, шет тілі, орыс тілі №2, тарих, физика, кабинеттері ешқандай қозғалыссыз тұр. Кабинет меңгерушілеріне қатаң ескертіліп, кабинетке төленетін қаржыны меңгерушілерден қысқарту ұсынылады.

Мұғалімдердің қайталау жұмыстарының сапасын анықтау мақсатында математика, қазақ тілі, тарих, химия, физика, орыс тілі, география, биология пәндерінің білім стандартынан пәннің базалық білім мазмұны дайындалып, мұғалімдерге осы стандартты басшылыққа алып қайталау жоспарын жасау тапсырылды. 5-11 сыныптарда осы пәндерден 2005 жылдың 1 желтоқсанынан 2006 жылдың 25 мамыры аралығында қайталау жоспары жасалды. Сол жоспар көлемінде оқушы білімі тексерілді және ҰБТ-ға дайындық жұмысымен байланыстырылды.

ҰБТ–ға дайындық жоспарына сай 4,9,11 сыныптарда дайындық кестесі жасалды. Пәндер бойынша білім стандарты белгіленіп, сол бойынша бірнеше рет сынақтар алынды. 11 сыныптан 1 рет аудандық, 7 рет мектепішілік тест алынып қорытындыланды. Соңғы тест қорытындысы бойынша қазақ тілінің орташа балы 17,8 , тарихтың орташа балы 16, математикадан 6,2, төртінші пәннен 12,5; Қазіргі уақытта оқушылар компьютерге орнатылған бағдарлама арқылы жұмыс жүргізуде.

4 сыныптан алынған тест қорытындысы бойынша оқушылардың математикадан білім сапасы 45,5 , қазақ тілінен 57,5.

Анықталғаны оқушылардың дені логикалық ойлауға берілген тапсырмалардан қателеседі.

9 -сынып оқушыларынан қазақ тілінен алынған сынақ жұмысы бойынша білім сапасы -40, үлгірімі- 72; математикадан білім сапасы-35, үлгірімі –82.

10- сыныптан қорытынды сынақ қазақ тілі, биология, география, тарих пәндерінен алынды. Оқушылардың білім көрсеткіштері өте төмен. Қазақ тілінен білім сапасы –17,6, үлгірімі - 94,2, географиядан білім сапасы – 35, үлгірімі – 100, биологиядан білім сапасы - 30, үлгірімі – 94,2