«Ертіс дарыны» аймақтық ғылыми-практикалық орталығының облыстық сырттай оқу олимпиадаға дайындық мектебінің тапсырмалары
Задания областной заочной школы олимпийского резерва
регионального научно-практического центра «Ертіс дарыны»
2014-2015 оқу жылы
ГЕОГРАФИЯ
3 тур
ТЕОРИЯЛЫҚ ТУР
1 тапсырма. Таулы елді анықтаңыз. Екі таулы ел құрлықтың шеткі бөлігінде субмеридиональді бағытта орналасқан. Екеуіде каледон және герцин қатпарлығында жақпарлы (құжбан) және қатпарлы-жақпарлы сипатта қалыптасқан. Максимальді биіктіктері таудың оңтүстік бөліктерінде орналасқан және 2500 м биіктіктен аспайды. Шығысындағы макробеткейлері жел жағында.
А) Атлас және Сихотэ-Алинь
Б) Анд және Кап таулары
В) Скандинав және Кордильер
Г) Айдаһар және Пиреней
Д) Аппалач және Үлкен Суайрық жотасы
5 балл
2 тапсырма. Тау шыңдарының сызбалы бейнелерінде әртүрлі биіктіктегі табиғи шекаралардың орналасуы көрсетілген. Бұл қандай шекара және қандай таулар екенін анықтаңыз? Неліктен берілген тау жүйелерінің суретіндегі оның биіктігі әртүрлі? Ал оның келесі таулардағы биіктігі қандай: Алтай, Тянь Шань, Саур Тарбагатай. Сызбаны толықтыр.
5 балл
3 тапсырма. Географиялық азимутты табыңыз
Ам - магниттік азимут; δ – магниттік бұрылу (шығыс +; батыс -)
Ам ═ 175°15' δ═ 3°40'
Ам ═ 91°05' δ═ -2°35'
Ам ═ 213°29' δ═ -1°51'
5 балл
4 тапсырма.
N өзені өз бастауын 4258 м биіктікте орналасқан тау мұздығынан алады және теңізге құяды. При этом на протяжении 449 км бойы ол таулы сипатта болса, 1792 км бойы жазық сипатта. M өзенінің ұзындығы 785 км ол бастауын 5216 м биіктіктен алады және3254 м биіктікте орналасқан биік тау көліне құяды. N және M өзендерінің орташа еңістігі мен құламасын анықтаңыз, олар қаншаға ерекшеленеді?
5 балл
5 задание Анықтамасын беріп мысалдар келтіріңіз
Тау жыныстары шығу тегі бойынша: …, түзілімі бойынша…, құрылымы бойынша:…
Моос шкаласы
5 балл
ПРАКТИКАЛЫҚ ТУР
6 тапсырма. Қазақстанның саяси-географиялық жағдайына сипаттама беріңіз. Жоспар бойынша.
5 балл
7 тапсырма. Туристер тобы А нүктесінен Б нүктесіне аралас орман арқылы 4 шақырым қашықтықты 70° азимутпен өтті. Содан кейін солтүсттікке қарай В нүктесіне грунт жолымен 1,5 км жүріп барды. Жолдың оң жағында кесілген орман алқабы жатыр. Сапар басталған жерге ең қысқа жолмен жүріп өтіп, оның азимутын және қашықтығын анықта. Графикалық түрде, шартты белгілер көмегімен сызып көрсет. Масштаб 1:50000
5 балл
8 тапсырма. Қалада халық саны жылдың басында 750 мың адамды құрады. Жыл ішінде туу көрсеткіші 10 ‰, өлім деңгейі- 12‰, ал миграция сальдосы –
(-4‰). Бұл қаладағы халық саны жылдың соңында қанша адамды құрайды?
5 балл
9 тапсырма. Берілген жердің «жел өрнегін» құрып қорытынды жасаңыз
Желдің бағыты
|
Күндер саны
|
С
|
1
|
СШ
|
2
|
Ш
|
4
|
ОШ
|
4
|
О
|
6
|
ОБ
|
11
|
Б
|
2
|
СБ
|
0
|
тымық
|
0
|
5 балл
10 тапсырма. Қазақстанның арнайы экономикалық зоналары. Кестені толтырыңыз.
-
Арнайы экономикалық зона
|
Мамандануы
|
...
|
...
|
|
|
5 балл
10-11 класс
ТЕОРИЯЛЫҚ ТУР
-
тапсырма. Қазақстанның солтүстік, орталық және оңтүстік бөліктерін байланыстыратын темір жол магистраліне сипаттама беріңіз. Еліміздегі жаңа темір жол желілерін атаңыз
5 балл
-
тапсырма Сәйкестікті табыңыз: арал атауы - оның сипаттамасы. Аралдың тиесілі мемлекетін анықтаңыз.
-
Арал
|
Сипаттамасы
|
Жауабы:
Мыс.: А-2-АҚШ
|
Мемлекет
|
А) Борнхольм
|
1) тұрғындары корсика тіліне туыстас тілде сөйлейді
|
|
|
Б) Крит
|
2) екі ірі этнос аралығында саяси күрес жалғасуда
|
|
|
В) Кипр
|
3) оны қоныстанған ежелгі еуропалық халықтың атымен аталған
|
|
|
Г) Мальорка
|
4) ежелгі өркениеттің орталығы
|
|
|
Д) Готланд
|
5) басты айлағы және қаласы– Рённе
|
|
|
5 балл
-
тапсырма Сәйкестікті көрсетіңіз: көкөніс және жеміс – оны ээкспорттаушы жетекші елдер – елдің ЖІӨ құрылымындағы ауылшаруашылығының үлесін анықтаңыз
-
Көкөніс және жеміс
|
Мемлекет
|
Ауылшаруашылығының үлесі %
|
|
|
|
А) банан 1) Испания
Б) цитрус 2) Чили
В) жүзім 3) Мексика
Г) картоп 4) Франция
Д) қызанақ 5) Эквадор
5 балл
-
тапсырма Әлемнің негізгі металлогендік белдеулерін көрсетіңіз (алюминий, мыс және қалайы)
5 балл
5. тапсырма Берілген азимуттар бойынша бағыттың румбын табыңыз
1)А ═ 131°40'
2)А ═ 210°15'
3) А═ 348°07'
5 балл
ПРАКТИКАЛЫҚ ТУР
6 тапсырма Картадан жергілікті жердегі мектептен 140,5 м биіктікте орналасқан бұлақ көзіне дейінгі тура қашықтықты есептеңіз. Алынған нәтижені ондаған метрге дейін жуықтаңыз. Жауабын сандармен жазыңыз. Картадан 140,5 м биіктікте орналасқан бұлақ көзінен мектепке дейінгі азимутты анықтаңыз
Жауабын санмен жазыңыз А-?
5 балл
7 тапсырма. Әлем елдерінің әртүрлі ресурстармен қамтамасыз етілуіне салыстырмалы баға беріңіз. Кестені толтырыңыз, келесідей белгілермен белгілеңіз l – толық қамтамасыз етілген, w – біршама қамтамасыз етілген, О – берілген ресурстың жетіспеушілігі немесе жоқтығы. Ресурстармен қамтамасыз етілуге қорытынды жасаңыз
Ел
|
Ресурстар түрі
|
Минеральды
|
су
|
Биологиялық
|
климаттық
|
геотермальді
|
рекреациялық
|
отын
|
кенді
|
кенсіз
|
орман
|
балық
|
Ресей
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Швеция
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Германия
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Испания
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Жапония
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
БАӘ
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Таиланд
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ливия
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ЮАР
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
США
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Бразилия
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Австралия
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5 балл
8 тапсырма. 12 млн. адам тұратын N елінде, 450 мың адам туылса, 150 мың адам қайтыс болған. Елден 30 мың адам сыртқа кетіп қалса, 20 мың адам келген. Елдегі туу коэффиценті; өлім коффиценті, халықтың табиғи өсімімен халықтың жалпы ұдайы өсімін анықтаңыздар.
5 балл
9. тапсырма. Кестені толтырыңыз
АҚШ тың өнеркәсіптік астаналары
|
Мамандануы
|
|
|
|
|
5 балл
10. тапсырма Павлодар қаласындағы күн теңелу және күн тоқырау күндері Күннің көкжиектен тал түстегі биіктігін есептеңіз.
5 балл
8-9 класс
ТЕОРЕТИЧЕСКИЙ ТУР
1. задание. Укажите горные страны. Эти горные страны расположены субмеридионально по окраинам материков. Максимальные высоты находятся в южных частях гор и не превышают 2500 м. Обе сформировались в каледонскую и герцинскую складчатости глыбового и складчато-глыбового характера. Восточные макросклоны являются наветренными.
А) Атлас и Сихотэ-Алинь
Б) Анды и Капские горы
В) Скандинавские горы и Кордильеры
Г) Драконовы горы и Пиренеи
Д) Аппалачи и Большой Водораздельный хребет
5 баллов
2 задание. На схематических изображениях горных вершин показано положение природной границы, проходящей на разных высотах. Определите, что это за граница и какие горы? Почему в представленных на рисунке горных системах её высота так отличается?
А каково ее высота в следующих горах: Алтай, Тянь Шань, Саур Тарбагатай. Дополните схему
5 баллов
3 задание. Найдите географический азимут
Ам - магнитный азимут; δ – магнитное склонение (восточное +; западное -)
Ам ═ 175°15' δ═ 3°40'
Ам ═ 91°05' δ═ -2°35'
Ам ═ 213°29' δ═ -1°51'
5 баллов
4 задание.
Река N берет свое начало из горного ледника на высоте 4258 метров и впадает в море. При этом на протяжении 449 км она имеет горный характер, а на протяжении 1792 км равнинный. Река M длиной 785 км имеет исток на высоте 5216 м и впадает в высокогорное озеро расположенное на высоте 3254 метра. Определите средний уклон и падение рек N и M, насколько оно отличается?
5 баллов
5 задание Дайте определение и приведите примеры
Горные породы по виду происхождения : …, по текстуре…, по структуре:…
Шкала Мооса
5 баллов
ПРАКТИЧЕСКИЙ ТУР
6 задание Дайте описания политико-географического положения Казахстана по плану
5 баллов
7 задание. Группа туристов с точки А прошла по азимуту 70° через смешанный лес 4 км на точку Б, потом они поменяли направление на север, на точку В и прошли по грунтовой дороге 1,5 км, на правой стороне дороги был вырубленный лес. Надо вернуться в исходную точку прямым путем и найдя его растояние и азимут. Нарисуйте графически с помощью условных знаков. Масштаб 1:50000
5 баллов
8 задание. В городе А численность насления в начале года составляла 750 тысяч человек. В течение года уровень рождаемости составил 10 ‰, уровень смертности - 12‰, а сальдо миграции – (-4‰). Какова будет численность населения в этом городе в конце года
. 5 баллов
9 задание Постройте «розу ветров» данной местности и сделайте вывод
Направление ветра
|
Количество дней
|
С
|
1
|
С-В
|
2
|
В
|
4
|
Ю-В
|
4
|
Ю
|
6
|
Ю-З
|
11
|
З
|
2
|
С-З
|
0
|
штиль
|
0
|
5 баллов
10 задание. СЭЗ (специальные экономические зоны) Казахстана. Заполните таблицу.
-
5 баллов
10-11 класс
ТЕОРЕТИЧЕСКИЙ ТУР
-
задание. Опишите железнодорожную магистраль, связывающая северные, центральные и южные части Казахстана? Напишите новые железнодорожные ветки (линий) Казахстана
5 баллов
-
задание Найдите соответствия: название острова – его характеристика. Опредилите государство которому принадлежит.
-
Остров
|
Характеристика
|
Ответы:
Напр.: А-2-США
|
Государство
|
А) Кипр
|
1) жители его говорят на языке, родственном корсиканскому
|
|
|
Б) Крит
|
2) на острове идёт политическая борьба между двумя крупнейшими этносами
|
|
|
В) Борнхольм
|
3) остров назван по древнему европейскому народу, населявшему его
|
|
|
Г) Мальорка
|
4) центр одной из древнейших цивилизаций
|
|
|
Д) Готланд
|
5) главный порт и город – Рённе
|
|
|
5 баллов
-
задание Найдите соответствия: овощи и фрукты – страны – мировые лидеры по их экспорту. И долю сельского хозяйства в структуре ВВП страны
-
овощи и фрукты
|
страны
|
доля сельского хозяйства %
|
|
|
|
А) бананы 1) Чили
Б) цитрусовые 2) Испания
В) виноград 3) Мексика
Г) картофель 4) Франция
Д) помидоры 5) Эквадор
5 баллов
-
задание Укажите основные металлогенические пояса мира (алюминиевый, медный и оловянный
5 баллов
5. задание Найдите рубмы направлений по заданным азимутам.
1)А ═ 131°40'
2)А ═ 210°15'
3) А═ 348°07'
5 баллов
ПРАКТИЧЕСКИЙ ТУР
6 задание Определите по карте расстояние на местности по прямой от школы до родника, расположенного на высоте 140,5 м. Полученный результат округлите до десятков метров. Ответ запишите цифрами.
Определите по карте азимут, по которому надо идти от родника расположенного на высоте 140,5 м до школы,. Ответ запишите цифрами
5 баллов
7 задание. Дайте сравнительную оценку обеспеченности различными видами ресурсов отдельных стран мира.заполните таблицу, отмечая знаком l - полную обеспеченность, w - частичную обеспеченность и знаком О - отсутствие или острую нехватку данного ресурса. сделайте вывод об обеспеченности этих стран отдельными видами природных ресурсов.
Страна
|
Виды ресурсов
|
Минеральные
|
водные
|
Биологические
|
климатические
|
геотермальные
|
рекреационные
|
топливные
|
рудные
|
нерудные
|
лесные
|
рыбные
|
Россия
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Швеция
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Германия
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Испания
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Япония
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ОАЭ
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Таиланд
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ливия
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ЮАР
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
США
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Бразилия
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Австралия
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5 баллов
8 задание. В стране N c населением 12 млн. человек родилось 450 тысяч, умерло 150 тысяч. Выехало из страны 30 тысяч, въехало 20 тысяч. Каковы в стране были: коэффицент рождаемости; коэффицент смертности; естественный прирост насления и коэффицент общего врспроизводства населения.
5 баллов
9. задание. Заполните таблицу
Промышленные столицы США
|
Специализация
|
Детройт
|
Автомобильная
|
....
|
....
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5 баллов
10. задание. Найдите высоту полуденного Солнца над горизонтом в дни равноденствий и в дни солнцестояния в городе Павлодар
5 баллов
Достарыңызбен бөлісу: |