– сабақ Тақырыбы: Зат есiм (Nomen Substantivum)

Латын зат есiмдерi жiктеледi және септеледi. Зат есiмнiң екi түрi бар: жекеше – singularis, көпше – pluralis және 6 септiгi бар: Nominativus – атау, Genetivus – iлiк, Dativus – барыс, Accusativus – табыс, Ablativus – шығыс, Vocativus – көмектес.

Латын тiлiнде зат есiмнiң 5 жiктеу түрi бар. Олар бiр-бiрiнен септiк жалғаулары арқылы ажыратылады.
1. Зат есiмнiң сөздiк формасы

1. Латын тiлiнде зат есiмдердiң сөздiк формасы, яғни сөздiкте жазылу түрі 3 бөлiктен тұрады: 1) атау септiгiндегi формасы толық жазылады. 2) iлiк септiгiнiң жалғауы көрсетiледi. 3) тегiнiң белгiсi (яғни m,n,f ) берiлдi.

Мысалы: Атау Iлiк Тегi Мағынасы

Costa ae f қабырға

Musculus i m бұлшық ет

sternum i n кеуде


2. Зат есiмнiң жiктелуiн анықтау

Жiктеулер белгiсi – бұл жекеше түрдегi iлiк септiгiнiњ жалғаулары. (Gen. sing).

Мысалы: costa , ae f I sulcus, i m II , septum i n II скл., canalis , is m III , duсtus,us m, cornu, us n , facies, ei V