24.02.2020
Үшбұрыш —
Уикипедия
https://kk.wikipedia.org/wiki/Үшбұрыш
1/4
Ү
шбұрыш - ең қарапайым көпбұрыш, үш нүктеден, үш қабырғадан жəне
ү
ш бұрыштантұрады немесе бір түзу бойында жатпайтын үш нүктені қосатын кесінділерді
шектейтін жазықтық бөлігі.
Ү
шбұрыштардың түрлері:
тең қабырғалы , теңбүйірлі,
сүйірбұрышты, тік бұрышты, доғал бұрышты.
Доғалбұрышты үшбұрыш - ішкі бір бұрышы доғал бұрыш
болатын үшбұрыш.
.
Дұрыс үшбұрыш
Теңбүйірлі
Доғал
бұрышты
Теоремалары
Қабырғалар мен бұрыштарды салыстыру
Т.1.Тең үшбұрыштарда
Т.2.Кез келген үшбұрышта
Т.3. Үшбұрыштар
теңдігінің белгілері
Т.4.Тікбұрышты үшбұрыштардың теңдігінің белгілері
Косинустар жəне синустар теоремасы
Үшбұрыштың негізгі сызықтары: биіктігі, медиана, биссектриса, орта
перпендикуляр, орта сызық
Т.5. Төрт тамаша нүкте
Үшбұрыштың ауданын есептеу
Координаттарды қолдану тəсілі
арқылы
Дереккөздер
Үшбұрыш'.
Мазмұны
Теоремалары
Қабырғалар мен бұрыштарды салыстыру
24.02.2020
Үшбұрыш — Уикипедия
https://kk.wikipedia.org/wiki/Үшбұрыш
2/4
1. Тең қабырғаларға қарсы тең бұрыштар жатады.
1. Тең бұрыштарға қарсы тең қабырғалар жатады.
1. Үлкен қабырғаға қарсы үлкен бұрыш жатады.
1. Үлкен бұрышқа қарсы үлкен қабырға жатады.
1. Екі қабырғаның қосындысы үшінші қабырғадан үлкен, ал айырмасы үшіншісінен кіші
болады.Сыртқы бұрыш онымен сыбайлас емес екі ішкі бұрыштың қосындысына тең
болады.
1. Ішкі бұрыштардың қосындысы 180º-қа тең.
Екі үшбұрыштың мына өлшемдері
тең болса, онда олар өзара тең болады:
1. Екі қабырғасы мен олардың арасындағы бұрышы.
1. Бір қабырғасы мен оған іргелес бұрыштары.
1. Үш қабырғасы.
І белгі. Егер бір үшбұрыштың екі қабырғасы мен олардың арасындағы бұрышы екінші
ү
шбұрыштың сəйкес екі қабырғасы мен олардың арасындағы бұрышына тең болса, онда бұл
ү
шбұрыштар тең болады.
ІІ белгі. Егер бір үшбұрыштың бір қабырғасы мен оған іргелес екі бұрышы екінші
ү
шбұрыштың сəйкес бір қабырғасы мен оған
іргелес екі бұрышына тең болса, онда бұл
ү
шбұрыштар тең болады.
ІІІ белгі. Егер бір үшбұрыштың үш қабырғасы екінші үшбұрыштың сəйкес үш қабырғасына
тең болса, онда бұл үшбұрыштар тең болады.
Екі тікбұрышты үшбұрыштың мына өлшемдері тең болса, онда олар өзара тең болады:
1. Гипотенуза мен сүйір бұрышы.
1. Катет пен қарсы жатқан бұрышы.
1. Катет пен іргелес бұрышы.
1. Екі катеті.
1. Гипотенуза мен катеті.
І белгі. Егер тік бұрышты үшбұрыштың екі катеті екінші тік бұрышты үшбұрыштың екі
катетіне тең болса, онда бұл тік бұрышты үшбұрыштар тең болады.
